Phá thai bằng thuốc (hay còn gọi là phá thai nội khoa) là một trong những biện pháp được dùng để đình chỉ thai kì (tức là cho thai ra ngoài) khi có thai ngoài ý muốn mà không cần can thiệp ngoại khoa hay còn gọi là phương pháp "cho sảy thai tự nhiên". Phương pháp phá thai bằng thuốc chỉ được áp dụng cho thai dưới 7 tuần tuổi.
Trên thế giới hiện có 4 nhóm thuốc phá thai, Việt Nam dùng nhóm mifepristone và misoprostol. Hoóc môn progesteron do hoàng thể tiết ra trong chu kỳ kinh nguyệt có tác dụng làm dày niêm mạc tử cung để trứng làm tổ và bám chắc vào đó. Nhóm thuốc mifepristone có tác dụng đối kháng với pro-gesteron nên cản trở quá trình này. Nếu dùng sớm khi chưa thụ thai thì nó ngăn cản quá trình thụ thai (được coi là thuốc tránh thai khẩn cấp). Nếu dùng muộn khi đã có thai trong vòng 49 ngày, nó làm bong thai ra khỏi niêm mạc tử cung được coi là thuốc phá thai.
Khi dùng mifepristone quá muộn, thai sẽ không bong ra được. Còn nhóm thuốc misoprostol làm tăng cường co bóp cơ tử cung để tống thai ra ngoài sau khi mifepristone đã làm bong thai ra khỏi niêm mạc tử cung. Để phá thai,2 nhóm thuốc trên nhất thiết phải kết hợp với nhau.
Ưu điểm của phá thai bằng thuốc
- So với việc can thiệp bằng thủ thuật thì phá thai bằng thuốc được xem là tiện lợi, nhanh chóng, giá rẻ (trung bình khoảng 350.000 đồng/ca); tránh được những tai biến rách, lủng, nhiễm trùng tử cung... do việc phải đưa dụng cụ vào buồng tử cung. Đặc biệt, PTBT tỷ lệ thành công khá cao (96,9%).
- Phá thai nội khoa được ưa chuộng hiện nay vì khả năng giữ bí mật cá nhân cao.
- Dù có nhiều phản ứng phụ nhưng phá thai bằng thuốc hạn chế được các biến chứng nhiễm trùng, gây mỏng tử cung, vô sinh như phá thai bằng thủ thuật (nạo, hút). Chính vì vậy tỷ lệ phá thai bằng thuốc đang được nhiều người lựa chọn.
Tuy an toàn cao nhưng phá thai bằng thuốc cũng có những phản ứng phụ đáng lưu ý, như có những trường hợp bị băng huyết, đau bụng rất nhiều trong quá trình sảy thai, cũng như bị rong huyết sau đó. Có thể có một số tác dụng phụ: Ra máu nhiều, ra máu như hành kinh hoặc ra máu lốm đốm. Ngoài ra có thể có các hiện tượng khác: Nôn nao, đau, chuột rút, sốt, ớn lạnh, mệt… Trường hợp gặp phải nhiều nhất là ra máu kéo dài 5-10 ngày hoặc có thể hơn mặc dù thai đã sảy hoàn toàn và sẽ tự hết rong huyết.
Qui trình phá thai bằng thuốc:
Trước khi thực hiện phương pháp phá thai bằng thuốc bạn sẽ được các bác sĩ:
- Khám lâm sàng để phát hiện các bệnh lý kèm theo, bệnh lây truyền qua đườngtình dục (nếu có)?.
- Làm các xét nghiệm cần thiết.
- Siêu âm xác định có thai trong tử cung và tuổi thai
Sau khi có kết quả, bạn và thầy thuốc sẽ quyết định lựa chọn phương pháp phá thai phù hợp.
Bạn sẽ được lựa chọn phương pháp phá thai bằng thuốc khi bạn không có các biểu hiện: bệnh lý tuyến thượng thận, điều trị corticoid toàn thân lâu ngày, tăng huyết áp, hẹp van 2 lá, tắc mạch hoặc có tiền sử tắc mạch, rối loạn đông máu, sử dụng thuốc chống đông, thiếu máu nặng hay dị ứng với mifepriston… Hoặc thai đã trên 50 ngày tuổi.
Tuy chỉ là uống thuốc để gây sẩy thai tự nhiên, nhưng quy trình uống phải được quản lý chặt: Bệnh nhân sẽ uống viên đầu (Mife 200mg) dưới sự giám sác của bác sĩ, 15 phút sau khi uống thuốc bệnh nhân mới được rời cơ sở y tế. Sau 48 giờ phải quay trở lại để uống tiếp 2 viên Misoprostol (mỗi viên 200mg) và phải ở lại bệnh viện khoảng 4 giờ để theo dõi.
Theo dõi những giờ đầu sau uống thuốc: tình trạng ra máu âm đạo, đau bụng (có thể dùng thuốc giảm đau nếu cần), các triệu chứng tác dụng phụ do thuốc mà bạn có thể gặp phải như: nôn, buồn nôn, tiêu chảy, sốt. Nếu bạn bị đau đầu hoặc chóng mặt sau khi uống thuốc phá thai, hãy uống nhiều nước hoặc nước hoa quả. Các dấu hiệu này sẽ mất dần sau 48 giờ.