Tôi thì mù đặc về technology, nhưng cũng tò mò chút về 5G nên tìm hiểu chút.

Nói thật là trước đây tôi cũng bị ăn dưa bở vụ Trung Quốc sản xuất máy tính, nên bây giờ Trung Quốc nói gì tôi cũng nghi ngờ và kiểm tra cẩn thận.

Ngày xửa ngày xưa từ cách đây hơn chục năm, khi Lenovo mua PC business của IBM thì thấy báo chí Việt Nam đưa tin ghê lắm, nghe cứ như là IBM tàn lụi rồi, Trung Quốc đứng đầu thế giới về sản xuất máy tính. Thấy các loại laptop bị đổi tên từ IBM sang Lenovo cũng thấy choáng, không ngờ máy tính Mỹ lại bị Trung Quốc nuốt chửng xơi tái như thế. Sau này lớn lên có dịp tìm hiểu thì mới vỡ ra là bọn IBM khôn như chấy. Phần sản xuất phần cứng máy tính cá nhân tốn kém nguyên vật liệu, nhân công, lợi nhuận thấp thì IMB gảy đi, còn thì tập trung chạy sang những mảng lợi nhuận cao hơn như Cognitive Solutions, Global Business Services (GBS), Technology Services & Cloud Platforms. Sau này Lenovo cũng thuộc dạng market leader của mảng máy tính cá nhân. Nhưng mảng ý bọn Mỹ nó cũng không buồn ngó nữa rồi. Phần hardware thì máy tính Đài Loan, Hàn Quốc cũng chạy ngon ơ. Cái máy tính quả thật có tên Lenovo, nhưng mà phần chip bé tý vấn dán sticker Intel, software thì vẫn phải xài Microsoft. Bọn Mỹ thật quá lười, tuyền chọn phần nhỏ nhẹ lợi nhuận cao.

Vì vậy nên với phần 5G này tôi cũng muốn tìm hiểu xem rút cục Huawei leader ở phần nào, phần hardware hay là não. Tôi không rành công nghệ nên chỉ biết đi theo tiếng gọi của đồng đô la, nghĩa là giở xem các investment research report để xem tư bản Mỹ kỳ vọng vào anh soái ca nào. Tôi thắc mắc là công nghệ 5G sẽ có tốc độ rất nhanh, nhưng nhanh để làm gì? Ferrari với Lamborghini chạy thật nhanh nhưng gầm thấp như thế, về VN vấp phải ổ gà, ổ trâu, cục gạch hay ngập lụt thì chạy nhanh để làm gì? Trái tim của công nghệ 5G là edge computing, là dùng tốc độ của 5G để xử lý thông tin nhanh hơn, giúp cho những giấc mơ như là xe tự lái hay thành phố thông minh có thể trở thành hiện thực. Ví dụ như để xe có thể tự lái thì xung quanh xe có rất nhiều sensor, xử lý lượng dữ liệu cực lớn – real time.

Như ngày trước Trung Quốc cố gắng học lỏm được công nghệ tàu siêu tốc Shinkansen của Nhật. Phần cứng có thể học, nhưng phần mềm là phần điều khiển tàu thì học không nổi. Tàu vừa chạy chưa lâu thì đã có vụ va vào nhau ở Ôn Châu năm 2011 gây tai nạn thảm khốc. Tôi chưa đi tàu của Nhật, nhưng đã đi tàu ở Đức, Thụy sỹ và luôn thán phục về độ chính xác đúng giờ của một mạng lưới tàu không nhỏ. Để sản xuất ra cái tàu chạy xình xịch giờ không còn khó nữa, mà cái khó là phần lập trình, quản lý, điều khiển tàu sao cho hoạt động nhịp nhàng an toàn đến mức khó tin như vậy.

Theo bọn giãy chết phố Wall săm soi thì thị trường 5G có 5 mảng với các market leader như sau:


Data-center OEM (including edge computing): Cisco, Dell, Hewlett Packard, IBM và Lenovo
Data-center component suppliers (Including edge computing): Intel, Qualcomm, Broadcom, AMD, Samsung, and Nvidia
Network transformation providers: Ericsson, Intel, Nokia, Samsung and Huawei.
Modem and IP suppliers: Ericsson, Qualcomm, Huawei, Intel, Nokia and Samsung.
Mobile telecom companies: China Mobile, SingTel, AT&T T, Verizon, T-Mobile, Sprint, Orange


Theo hình dung của tôi thì mục 1 và 2 là phần trung tâm dữ liệu và xử lý dữ liệu với edge computing – có ý nghĩa như bộ óc xử lý thông tin. Với ví dụ xe tự lái, thông tin từ sensors được đưa về data-center và xử lý tại đó rồi đưa quyết định điều khiển trở ngược lại xe. Phần 3 là cơ sở hạ tầng mạng di động để thông tin có thể được trao đổi và xử lý từ censor của xe cho tới bộ óc trung tâm điều khiển. Phần 4 là hardware (modem) và network protocols. Phần 5 là các operator đưa dịch vụ mạng tới end-user.

Theo phân khúc như trên thì Huawei phần lớn vẫn đang cạnh tranh ở khúc 2-3 là mảng hardware và cở sở hạ tầng, dựa trên lợi thế cạnh tranh là thiết bị rẻ và nhân công rẻ (kỹ sư ở Âu/Mỹ đắt chết đi được). Với dân số đông và target market vào khu vực giá rẻ nên market share/number of users lớn.

Theo báo cáo tài chính năm 2017 của Huawei thì doanh thu chủ yếu đến từ carrier business (49% revenue) và consumer business (40%), còn lại là 10% là những thứ khác. Trong mảng carrier business, hoạt động chủ yếu là wireless infrastructure từ 4G roll-out in China. Doanh thu ngoài Trung Quốc chủ yếu đến từ bán smart phone. Mảng enterprise chỉ loanh quanh ở routers and switches, unified communication and collaboration, vertical solutions.
https://www-file.huawei.com/-/media/corporate/pdf/annual-report/annual_report2017_en.pdf?la=en&source=corp_comm

Trong khi đó, doanh thu từ data centre của Intel năm 2017 là 19 tỷ đô (30% revenue), từ ITOT (Internet of Thing) là 3 tỷ đô (5% revenue)
http://www.annualreports.com/HostedData/AnnualReports/PDF/NASDAQ_INTC_2017.pdf

Doanh thu của IBM từ Cognitive Solutions là 18 tỷ đô (23% revenue), Global business Services là 16 tỷ đô, Technology & Cloud Services là 34 tỷ đô.
https://www.ibm.com/annualreport/2017/assets/downloads/IBM_Annual_Report_2017.pdf

Tóm lại là sau thi xem revenue mix của Huawei, Intel và IBM thì tôi thấy là Huawei vẫn đang loanh quanh ở mảng cơ sở hạ tầng. Ngay cả Samsung cũng vẫn ở mảng network solutions. Phần trí não như artificial intelligence hay edge computing hoàn toàn không cùng mâm với IBM hay Intel. Đấy là chưa tính đến việc Huawei là private company, tính minh bạch của báo cáo tài chính không cao lắm.

Tôi chỉ biết nhìn money talks như vậy thôi. Cụ tỷ về công nghệ mời các chuyên gia vào chém.