bài 2: Sinh học/ Cơ thể/Tâm lý học liên quan đến quá trình đẻ (Anatomy and Physiology) Phải nắm các khái niệm sau: chúng là gì, dùng để làm gì, và chúng biến đổi thế nào trong quá trình đẻ. (các bạn cứ google image để có hình nhé: http://www.google.com/search?um=1&hl...&aqi=&aql=&oq=) - Tử cung: là cái đựng em bé - Cervix (cổ tử cung, phải không nhỉ) - là cái sẽ mở ra 10 phân là mình đẻ - Efface: là khi cổ tử cung mỏng ra. Bác sĩ hay nói: mỏng ra 50%. Khi nó mỏng 100% là rặn - Dilate: mở cổ tử cung, mở đến 10 phân là đẻ - Fundus: Đo từ cái xương mu lên đến đầu tử cung, sau tháng thứ mấy đó (quên rồi) - thì số cm sẽ bằng với số tuần tuổi của thai (ví dụ 36 cm --> thai 36 tuần) - Túi nước ối - Màng ối - Nước ối - Vernix - Nhau thai - Dây rốn - Giai đoạn 1 là gì: là lúc bắt đầu gò tử cung, thưa và đau ít (giai đoạn sớm), đến đau nhiều (giai đoạn chủ động) - Giai đoạn chuyển: lúc mình cảm thấy đuối sức, mất tinh thần, cơ thể nhạy cảm và muốn đầu hàng - Giai đoạn 2 là gì: rặn em bé (sau đó là chờ nhau thai ra) - Rạch tầng sinh môn là gì: là khi bác sĩ cắt cái chỗ ấy của mình để nó rộng ra cho bé dễ ra. Điều này không cần thiết vì nếu quá chật, nó sẽ tự rách, chỉ cần bác sĩ khâu lại sau đó. Ta có thể tránh nó bị rách bằng cách rặn đúng (đừng sớm quá, đừng quá sức), và giữ ẩm chỗ đó cho nó dễ co giãn (ví dụ dùng khăn ướt thấm chỗ đó, hoặc bôi lotion cho nó mềm ra) - Cơn gò tử cung giả là gì: là khi mình thấy gò lên như chuyển dạ, nhưng chẳng qua cơ thể mình luyện tập mà thôi. Nó khác với cơn gò thật ở chỗ: nó không có quy luật, và giảm bớt khi mình đổi tư thế. Cơn gò thật: đau tăng dần. mấy cái này nhiều quá, mình cũng không nhớ hết, nhưng chỉ cần nhớ là đầu tiên cơ thể mình tiết ra chất ocitoxin, khiến cơ tử cung co thắt và mở cái cổ tử cung ra, cái cơ chỗ cổ nó mềm và mỏng ra, dãn ra từ từ. Nước ối có thể vỡ, có thể không, nếu không thì khi đẻ bác sĩ sẽ chọc cho nó vỡ. nếu là nhau tiền đạo thì có thể sẽ phải sinh mổ. THƯ GIÃN: - Thư giãn tinh thần làm các cơn đau dịu lại. - Tập thư giãn: giãn các cơ ra, gương mặt giãn ra, hoàn toàn thả lỏng. Cái này cần thực tập rất nhiều. Bằng cách: trước khi ngủ, tập thả lỏng các cơ. Chồng giúp vợ thả lỏng bằng cách nói những lời nhẹ nhàng. Có thể tập bằng cách co cơ lại: ví dụ gồng vai lên, xong chồng nói: "nào thả lỏng vai ra", và vợ thả lỏng ra, xong chồng nói tiếp: " thả thật lỏng ra, hoàn toàn thả lỏng". Tập lần lượt các cơ từ chân, lên đầu (cơ mặt). Sau đó quen dần thì tập qua thư giãn cơ và đầu óc. Chồng nói giọng nhẹ nhàng như ru, có thể là bảo thả lỏng, hoặc nói lời nhẹ nhàng, vợ nhắm mắt thả lỏng. Sản phụ: cố gắng không căng thẳng, đầu óc hình dung tới những điều tốt đẹp nhẹ nhàng, hình dung cơ thể mình như cánh hoa đang mở ra, mở ra, như vòng nước đang mở ra. (Phải luyện tập bài này. Vì chúng ta có khuynh hướng chống lại cơn đau bằng cách co người lại, hoặc la thét, cằn nhằn, gồng người...) Thư giãn giúp tăng sự thoải mái, hiệu quả và tác dụng của quá trình đẻ: giúp đẻ thoải mái, đẻ nhanh, không mệt (trữ năng lượng). (các bài sau sẽ chỉ cụ thể áp dụng chúng ra sau, còn giờ chỉ phải luyện tập đều đặn). Phù, vậy là sau 2 buổi học, đã có môt đống bài cần luyện tập mỗi ngày trong vòng 3 tháng.
Mình tóm tắt ở đây lớp tiền sản Bradley, là lớp tiền sản nổi tiếng nhất ở Mỹ. 86% học viên của lớp này đẻ theo phương pháp tự nhiên (thường, không dùng thuốc giảm đau, không mổ). Bình thường lớp kéo dài 12 buổi, trong 3 tháng, nhưng cô giáo mình rút lại còn 10 buổi mà vẫn đảm bảo chương trình. (mình tạm dịch thôi nhé, ai muốn đọc tiếng Anh cứ vào trang http://www.bradleybirth.com/, hoặc mua sách Bradley trên amazon về đọc) 1. Phương pháp Bradley, các bài thể dục, cách ăn uống 2. Sinh học/ Cơ thể/Tâm lý học liên quan đến quá trình đẻ 3. Chuyển dạ giai đoạn 1 4. Chuyển dạ giai đoạn 2 5. Giao tiếp tích cực và lên kế hoạch đẻ 6. Kỹ thuật áp dụng trong quá trình chuyển dạ 1 7. Kỹ thuật áp dụng trong quá trình chuyển dạ 2 8. Những phát sinh và chuẩn bị cho hậu sản 9. Một huấn luyện viên giỏi và trong tình huống đẻ bất ngờ 10. Cho bú và các vấn đề hậu sản -- 1. Phương pháp Bradley, các bài thể dục, cách ăn uống Bradley do bác sĩ Bradley sáng lập ra, mục tiêu cuối cùng là để quá trình đẻ trở nên dễ chịu cho phụ sản và có em bé và bà mẹ khoẻ mạnh. Phương pháp này dựa trên việc trang bị đầy đủ kiến thức và tinh thần cho phụ nữ để họ làm chủ được cơ thể và tình huống. Cách này không chống lại việc đẻ mổ, đẻ dùng thuốc, nhưng họ không đồng tình việc các bác sĩ đối xử không tôn trọng sản phụ, hoặc những câu nói thiếu hiểu biết, những thái độ doạ nạt và làm sản phụ sợ. Trong quá trình mình học, những câu chuyện doạ dẫm "đẻ đau lắm", "mất hết tự chủ", "chửi chồng".v.v...được nhắc đến và giải thích rằng những điều đó không hoàn toàn đúng, và chúng chẳng có tác dụng gì ngoài việc làm xuống tinh thần sản phụ. Đẻ đúng là khó, là đau, nhưng là điều tự nhiên và cơ thể chúng ta làm được, chỉ cần chúng ra hiểu đúng, làm đúng. Tất cả đều phải dựa trên kiến thức, sự hiểu biết, và thái độ ủng hộ dành cho sản phụ. Lớp học được dựng lên trong không khí này: thân mật, thoải mái, lắng nghe, ủng hộ. PP này còn gọi là "Husband Coach" - nghĩa là chồng là huấn luyện viên. Trong đó đề cao vai trò người chồng phải làm chủ tình huống để dìu dắt vợ qua khó khăn. Các bài thể dục: "Birth is physically active event" - Đẻ là một quá trình vận động cơ thể căng thẳng nhất. Nó hoàn toàn tương tự như việc chạy marathon, nên mình phải đối xử với nó tương tự như vậy. Không ai cấm người chạy đường dài ăn uống (vậy mà họ lại không cho sản phụ ăn gì trong vòng mấy tiếng liền đau đẻ), tuy là họ chỉ nên ăn những thực phẩm phù hợp, uống đủ nước. 6 bài thể dục cụ thể: - Đi bộ: luyện sức bền - Ngồi bệt khoanh bằng - Ngồi xổm: giúp chậu giãn 10% - Bướm - Lắc xương chậu: chống tay, đầu gối, lắc hông (có thể google image để xem hình: http://www.google.com/search?hl=en&q...w=1600&bih=901) - Cơ Kegels: mình có nói ở chủ đề nào đó rồi. Giúp em bé chui đầu ra trước thay vì cái mặt hay cái tay ra trước. Một số bài thể dục nên tránh: - Nằm ngửa/ngả lưng: khiến máu chậm lưu thông đến thai. Nằm ngả lưng quá nhiều khiến bé ngửa mặt lên (khó sinh), thậm chí khiến bé không quay đầu xuống. - Vận động cơ bụng quá mức - Tập dưới trời nóng (tắm nước nóng, tắm hơi) - tránh bị nóng. Cách ăn uống: - Đây là yếu tố quan trọng nhất quyết định: giảm nguy cơ nhiễm trùng, lành vết thương nhanh hơn, tránh ngộ độc thai nghén, giúp cơ tử cung khoẻ (đẻ dễ), tránh sinh non. (và tất nhiên là bé khoẻ) Nên ăn: - Thật nhiều rau trái và whole grains (cái này không biết dịch) - rau trái thì ăn càng nhiều loại khác nhau càng tốt, gọi là ăn đủ màu như cầu vồng. Rau lá, rau xanh đậm - Đặc biệt: ăn nhiều protein, từ 80- 100 gram mỗi ngày - đây là cái quan trọng nhất ít người để ý, vì cơ tử cung mình phải khoẻ và nhau thai phải khoẻ. Muốn ăn được vậy chỉ có cách ghi ra mình ăn thứ gì (họ phát cho học viên cái bảng theo dõi), ví dụ 1 trứng gà là 8g, thịt cá cứ bỏ lên cái cân nhỏ xem mình ăn bao nhiêu gam, ăn thêm các chất giàu đạm như bơ đậu phộng, tàu hủ...xong nhắm chừng và cộng lại cả ngày. Có thể uống thêm bột protein. - Uống đủ nước - Tránh ăn quà vặt (đồ ăn làm no nhưng không dinh dưỡng) - Tránh uống thuốc, rượu, thuốc lá, hoá chất. Xong bài một. Bài này dài khiếp, và cần luyện tập mỗi ngày.
- Tử cung: là cái đựng em bé - Cervix (cổ tử cung, phải không nhỉ) - là cái sẽ mở ra 10 phân là mình đẻ - Efface: là khi cổ tử cung mỏng ra. Bác sĩ hay nói: mỏng ra 50%. Khi nó mỏng 100% là rặn - Dilate: mở cổ tử cung, mở đến 10 phân là đẻ - Fundus: Đo từ cái xương mu lên đến đầu tử cung, sau tháng thứ mấy đó (quên rồi) - thì số cm sẽ bằng với số tuần tuổi của thai (ví dụ 36 cm --> thai 36 tuần) - Túi nước ối - Màng ối - Nước ối - Vernix - Nhau thai - Dây rốn - Giai đoạn 1 là gì: là lúc bắt đầu gò tử cung, thưa và đau ít (giai đoạn sớm), đến đau nhiều (giai đoạn chủ động) - Giai đoạn chuyển: lúc mình cảm thấy đuối sức, mất tinh thần, cơ thể nhạy cảm và muốn đầu hàng - Giai đoạn 2 là gì: rặn em bé (sau đó là chờ nhau thai ra) - Rạch tầng sinh môn là gì: là khi bác sĩ cắt cái chỗ ấy của mình để nó rộng ra cho bé dễ ra. Điều này không cần thiết vì nếu quá chật, nó sẽ tự rách, chỉ cần bác sĩ khâu lại sau đó. Ta có thể tránh nó bị rách bằng cách rặn đúng (đừng sớm quá, đừng quá sức), và giữ ẩm chỗ đó cho nó dễ co giãn (ví dụ dùng khăn ướt thấm chỗ đó, hoặc bôi lotion cho nó mềm ra) - Cơn gò tử cung giả là gì: là khi mình thấy gò lên như chuyển dạ, nhưng chẳng qua cơ thể mình luyện tập mà thôi. Nó khác với cơn gò thật ở chỗ: nó không có quy luật, và giảm bớt khi mình đổi tư thế. Cơn gò thật: đau tăng dần. mấy cái này nhiều quá, mình cũng không nhớ hết, nhưng chỉ cần nhớ là đầu tiên cơ thể mình tiết ra chất ocitoxin, khiến cơ tử cung co thắt và mở cái cổ tử cung ra, cái cơ chỗ cổ nó mềm và mỏng ra, dãn ra từ từ. Nước ối có thể vỡ, có thể không, nếu không thì khi đẻ bác sĩ sẽ chọc cho nó vỡ. nếu là nhau tiền đạo thì có thể sẽ phải sinh mổ. THƯ GIÃN: - Thư giãn tinh thần làm các cơn đau dịu lại. - Tập thư giãn: giãn các cơ ra, gương mặt giãn ra, hoàn toàn thả lỏng. Cái này cần thực tập rất nhiều. Bằng cách: trước khi ngủ, tập thả lỏng các cơ. Chồng giúp vợ thả lỏng bằng cách nói những lời nhẹ nhàng. Có thể tập bằng cách co cơ lại: ví dụ gồng vai lên, xong chồng nói: "nào thả lỏng vai ra", và vợ thả lỏng ra, xong chồng nói tiếp: " thả thật lỏng ra, hoàn toàn thả lỏng". Tập lần lượt các cơ từ chân, lên đầu (cơ mặt). Sau đó quen dần thì tập qua thư giãn cơ và đầu óc. Chồng nói giọng nhẹ nhàng như ru, có thể là bảo thả lỏng, hoặc nói lời nhẹ nhàng, vợ nhắm mắt thả lỏng. Sản phụ: cố gắng không căng thẳng, đầu óc hình dung tới những điều tốt đẹp nhẹ nhàng, hình dung cơ thể mình như cánh hoa đang mở ra, mở ra, như vòng nước đang mở ra. (Phải luyện tập bài này. Vì chúng ta có khuynh hướng chống lại cơn đau bằng cách co người lại, hoặc la thét, cằn nhằn, gồng người...) Thư giãn giúp tăng sự thoải mái, hiệu quả và tác dụng của quá trình đẻ: giúp đẻ thoải mái, đẻ nhanh, không mệt (trữ năng lượng). (các bài sau sẽ chỉ cụ thể áp dụng chúng ra sau, còn giờ chỉ phải luyện tập đều đặn). Phù, vậy là sau 2 buổi học, đã có môt đống bài cần luyện tập mỗi ngày trong vòng 3 tháng.
Mình tóm tắt ở đây lớp tiền sản Bradley, là lớp tiền sản nổi tiếng nhất ở Mỹ. 86% học viên của lớp này đẻ theo phương pháp tự nhiên (thường, không dùng thuốc giảm đau, không mổ). Bình thường lớp kéo dài 12 buổi, trong 3 tháng, nhưng cô giáo mình rút lại còn 10 buổi mà vẫn đảm bảo chương trình. (mình tạm dịch thôi nhé, ai muốn đọc tiếng Anh cứ vào trang http://www.bradleybirth.com/, hoặc mua sách Bradley trên amazon về đọc) 1. Phương pháp Bradley, các bài thể dục, cách ăn uống 2. Sinh học/ Cơ thể/Tâm lý học liên quan đến quá trình đẻ 3. Chuyển dạ giai đoạn 1 4. Chuyển dạ giai đoạn 2 5. Giao tiếp tích cực và lên kế hoạch đẻ 6. Kỹ thuật áp dụng trong quá trình chuyển dạ 1 7. Kỹ thuật áp dụng trong quá trình chuyển dạ 2 8. Những phát sinh và chuẩn bị cho hậu sản 9. Một huấn luyện viên giỏi và trong tình huống đẻ bất ngờ 10. Cho bú và các vấn đề hậu sản -- 1. Phương pháp Bradley, các bài thể dục, cách ăn uống Bradley do bác sĩ Bradley sáng lập ra, mục tiêu cuối cùng là để quá trình đẻ trở nên dễ chịu cho phụ sản và có em bé và bà mẹ khoẻ mạnh. Phương pháp này dựa trên việc trang bị đầy đủ kiến thức và tinh thần cho phụ nữ để họ làm chủ được cơ thể và tình huống. Cách này không chống lại việc đẻ mổ, đẻ dùng thuốc, nhưng họ không đồng tình việc các bác sĩ đối xử không tôn trọng sản phụ, hoặc những câu nói thiếu hiểu biết, những thái độ doạ nạt và làm sản phụ sợ. Trong quá trình mình học, những câu chuyện doạ dẫm "đẻ đau lắm", "mất hết tự chủ", "chửi chồng".v.v...được nhắc đến và giải thích rằng những điều đó không hoàn toàn đúng, và chúng chẳng có tác dụng gì ngoài việc làm xuống tinh thần sản phụ. Đẻ đúng là khó, là đau, nhưng là điều tự nhiên và cơ thể chúng ta làm được, chỉ cần chúng ra hiểu đúng, làm đúng. Tất cả đều phải dựa trên kiến thức, sự hiểu biết, và thái độ ủng hộ dành cho sản phụ. Lớp học được dựng lên trong không khí này: thân mật, thoải mái, lắng nghe, ủng hộ. PP này còn gọi là "Husband Coach" - nghĩa là chồng là huấn luyện viên. Trong đó đề cao vai trò người chồng phải làm chủ tình huống để dìu dắt vợ qua khó khăn. Các bài thể dục: "Birth is physically active event" - Đẻ là một quá trình vận động cơ thể căng thẳng nhất. Nó hoàn toàn tương tự như việc chạy marathon, nên mình phải đối xử với nó tương tự như vậy. Không ai cấm người chạy đường dài ăn uống (vậy mà họ lại không cho sản phụ ăn gì trong vòng mấy tiếng liền đau đẻ), tuy là họ chỉ nên ăn những thực phẩm phù hợp, uống đủ nước. 6 bài thể dục cụ thể: - Đi bộ: luyện sức bền - Ngồi bệt khoanh bằng - Ngồi xổm: giúp chậu giãn 10% - Bướm - Lắc xương chậu: chống tay, đầu gối, lắc hông (có thể google image để xem hình: http://www.google.com/search?hl=en&q=pelvic+rocking+exercises&bav=on.2,or.r_gc.r_pw.&pdl=300&um=1&ie=UTF-8&tbm=isch&source=og&sa=N&tab=wi&biw=1600&bih=901) - Cơ Kegels: mình có nói ở chủ đề nào đó rồi. Giúp em bé chui đầu ra trước thay vì cái mặt hay cái tay ra trước. Một số bài thể dục nên tránh: - Nằm ngửa/ngả lưng: khiến máu chậm lưu thông đến thai. Nằm ngả lưng quá nhiều khiến bé ngửa mặt lên (khó sinh), thậm chí khiến bé không quay đầu xuống. - Vận động cơ bụng quá mức - Tập dưới trời nóng (tắm nước nóng, tắm hơi) - tránh bị nóng. Cách ăn uống: - Đây là yếu tố quan trọng nhất quyết định: giảm nguy cơ nhiễm trùng, lành vết thương nhanh hơn, tránh ngộ độc thai nghén, giúp cơ tử cung khoẻ (đẻ dễ), tránh sinh non. (và tất nhiên là bé khoẻ) Nên ăn: - Thật nhiều rau trái và whole grains (cái này không biết dịch) - rau trái thì ăn càng nhiều loại khác nhau càng tốt, gọi là ăn đủ màu như cầu vồng. Rau lá, rau xanh đậm - Đặc biệt: ăn nhiều protein, từ 80- 100 gram mỗi ngày - đây là cái quan trọng nhất ít người để ý, vì cơ tử cung mình phải khoẻ và nhau thai phải khoẻ. Muốn ăn được vậy chỉ có cách ghi ra mình ăn thứ gì (họ phát cho học viên cái bảng theo dõi), ví dụ 1 trứng gà là 8g, thịt cá cứ bỏ lên cái cân nhỏ xem mình ăn bao nhiêu gam, ăn thêm các chất giàu đạm như bơ đậu phộng, tàu hủ...xong nhắm chừng và cộng lại cả ngày. Có thể uống thêm bột protein. - Uống đủ nước - Tránh ăn quà vặt (đồ ăn làm no nhưng không dinh dưỡng) - Tránh uống thuốc, rượu, thuốc lá, hoá chất. Xong bài một. Bài này dài khiếp, và cần luyện tập mỗi ngày.
Nhưng rồi mọi chuyện cũng qua. Cái cốt lõi là mình nghĩ ông chồng mình không có cửa mà mèo mả. Ở VN, nhiều người thấy đàn ông có gia đình rồi vẫn nhào vô, nên gia đình dễ tan nhà nát cửa nếu đàn ông không có bản lĩnh.
Đọc chuyện chủ top mình chỉ thấy thương cho hai đứa bé. Nhưng mà chủ top phải mạnh mẽ lên. Mình nghĩ thế này:
- Trước tiên, đã nói rồi thì phải "theo lao", chủ top cứ làm đúng kế hoạch ly thân. Nhưng đừng nói ly dị. Quan trọng là điều kiện ly thân phải hoàn toàn bất lợi cho hắn ta. Làm gì có chuyện em vẫn nấu ăn cho anh! Chủ top phải cho hẳn hiểu cuộc sống không vợ của hắn là cuộc sống chỉ còn phân nửa. Hắn không chỉ phải tự làm tất cả những việc nhà cửa, nấu nướng, cá nhân của hắn, hắn còn phải bỏ tiền đầy đủ chăm sóc hai con. Luật pháp ở bên Mỹ, người đàn ông khi ly dị gần như mất luôn nửa cuộc đời, từ tiền bạc đến ràng buộc chu cấp này nọ (vì thuê người giúp việc bên đây cũng khó). Nói chung: bọn đàn ông có mình chăm sóc sung sướng quá không biết, nên mới đi ra ngoài tìm của lạ. Bây giờ cứ phải tự lo cho thân mình cho biết.
Chủ top giành quyền nuôi con. Đàn ông mà đã mèo mả bên ngoài thì không hy sinh vì con mình đâu. Muốn gặp, muốn chăm con phải hỏi chủ top. Tiền chăm con phải là tiền đầy đủ, không phải thích thì đưa, không phải đưa cầm chừng. Nhưng chỉ có điều đừng dạy con ghét hay hỗn với ba nó.
Đấy là điều kiện ly thân.
- Sau đó, quan trọng nhất: chủ top phải sống đời thật hạnh phúc. Cố gắng quên buồn, sống thật vui vẻ. Đàn ông khâm phục nhất, và cũng yêu thích nhất, là những người phụ nữ biết cười và tự tin. Đừng nhắc lại những chuyện phiền lòng, coi như nó đã qua (đã ly thân là sẵn sàng giũ bỏ rồi còn gì). Mà hãy hướng tới một cuộc sống tương lai tự do, tràn đầy sức sống. Ăn mặc đẹp, tập thể dục, trang điểm, nghe nhạc, hát một mình, vui đùa với các con, thậm chí đi chơi, đi du lịch với con. Hãy cho ông chồng thấy là đời hắn thì mất đi phân nửa, nhưng đời mình thì lại trọn vẹn trở lại.
Đừng dùng đàn ông khác để tăng gia trị của mình (nhiều phụ nữ mắc phải sai lầm này, cứ nghĩ có người khác theo đuổi là chồng mình sẽ quay về).
Mình tự yêu bản thân mình thì chồng mình sẽ yêu mình. Nếu anh ta không còn yêu mình, thì coi như mình cũng tự tìm được hạnh phúc.
Cuối cùng: cưới nhau là duyên số thì ly dị cũng là duyên số. Trời đã cố tình rẽ hướng, một người đã không còn muốn níu giữ, thì mình cố gắng cũng bằng thừa. Nhưng đã là cái số không ly dị được thì có cố ly dị cũng phải sống với nhau. Cho nên, cứ cố sống hạnh phúc, đấu tranh giành hạnh phúc cho mình và các con mình, còn lại cứ để duyên phần quyết định.
Chúc chủ top xinh đẹp và hạnh phúc.