Mình chia sẻ lại cho các mẹ:
GHI CHÉP TÓM TẮT CHƯƠNG TRÌNH BÉ YÊU - BÉ GIỎI
TỪ CHƯƠNG TRÌNH PHỤC HỒI TRẺ BẠI NÃO
(Dr. Glenn Doman)
VÀ TỪ CHƯƠNG TRÌNH CÁCH DẠY NGÔN NGỮ ỨNG XỬ CHO TRẺ TỰ KỶ VÀ CHẬM PHÁT TRIỂN TÂM THẦN
(Dr. Vincent carbone)
Bài 1
NÃO CỦA CHÚNG TA
I. CẤU TẠO.
- Bộ não của một người bình thường đã trưởng thành nặng khoảng 1,5kg; đây là một mô mền phức tạp nhất và dễ bị tổn thương nhất của cơ thể.
- Nào làm nhiệm vụ của một trung ương thần kinh: Phân tích thông tin và chỉ đạo tất cả các chức năng (từ cơ bản đến cao cấp) cùng các hoạt động của cơ thể.
- Não gồm hai phần chính:
· Phần chất trắng: Điều khiển các chức năng cơ bản như vận động nghe, nhìn, ăn, uống, biết đau v.v… và tư duy sơ cấp.
· Phần chất xám: Điều khiển tư duy và các hoạt động cao cấp như suy nghĩ, đọc, viết…
- Mỗi chức năng riêng biệt có thể được điều khiển bởi một phần của não nhưng tất cả các chức năng của chúng ta cùng đoàn kết trong công việc một cách rất hài hoà vì não là một khối thống nhất.
- Dẫu các chức năng hoạt động tương đối độc lập nhưng khi một chức năng bị tổn thương thì hoạt động của các chức năng khác ít nhiều cũng bị ảnh hưởng.
II. CÁC ĐẶC TÍNH CỦA NÃO.
1. Không tái sinh tế bào:
Não chỉ sinh ra tế bào mới khi bé còn ở trong bụng mẹ. Giây phút bé được sinh ra đời là giây phút quy trình sinh sản tế bào não chấm dứt. Nếu tế bào chết đi, sẽ không có tế bào mới thay thế. Đây là một đặc tính cực kì bất lợi duy nhất của não mà các bộ phận khác của cơ thể hầu như không gặp phải.
2. Học để thay thế chức năng:
Đây là một khả năng mà các bộ phận khác của cơ thể không có. Khi một phần não nào đó bị tổn thương sẽ dẫn đến việc mất chức năng cơ thể (mất một phần hoặc toàn phần) thì phần não láng giềng – hoặc tương ứng – có thể học cách tiếp nhận thông tin và chỉ đạo cơ thể để phục hồi lại chức năng đã mất nếu phần não láng giềng ấy được kích thích và huấn luyện đúng cách.
3. Không có khả năng dự trữ oxy và dưỡng chất:
Não là một mô “quí tộc” của cơ thể. Nó sử dụng rất gấp và rất nhiều O2 cùng dưỡng chất nhưng lại không thể dự trữ chúng. Chỉ cần cắt nguồn cung cấp O2 trong 30 giây là não bị đặt vào tình trạng báo động và nếu là hai phút thì não bắt đầu bị tổn thương (bắt đầu có tế bào chết).
4. Não là một dụng cụ chứa đặc biệt:
Khi bạn bỏ vào càng nhiều thì sức chứa của nó càng tăng lên (xã hội thường có thành kiến rằng trẻ sẽ gặp rắc rối khi học nhiều thứ ngôn ngữ cùng một lúc: Sai! Vấn đề nằm ở chỗ phương pháp dạy chứ không phải khả năng tiếp nhận thông tin của não).
III. QUÁ TRÌNH PHÁT TRIỂN VÀ VẬN ĐỘNG.
1. Phát triển.
Khi bé lọt lòng mẹ toàn bộ não đã được cấu tạo hoàn chỉnh nhưng phần lớn hầu như vẫn ở trạng thái nghỉ (trừ trường hợp bé quá sinh non); những hoạt động của các chức năng cơ bản chỉ mới bắt đầu, lúc này bé có thể thực hiện được những việc như: thở, chớp mắt, biết đau, bú, nuốt, uống, giật mình… Do lúc này não hoạt động chưa nhiều nên nhu cầu về O2 não cũng chưa cấp bách lắm.
Sau đó, thông qua quá trình tiếp xúc v ới môi trường, bé sẽ nhận được những kích thích cần thiết dùng đánh thức những phần não cao cấp hơn để thể hiện ra những chức năng cao hơn. Các chức năng ấy sẽ lần lượt được thể hiện từ thấp tới cao: nghe, nhìn theo tiếng động và ánh sáng; đập tay chân, lật, khóc khi bị đau, bị ướt, bò… khi các chức năng thể hiện ra thì các hoạt động của nó sẽ củng cố sự hoàn thiện của phần não phụ trách nó; đó là mối quan hệ tương hỗ. Khi phần não đã được đánh thức hoạt động hoàn hảo, nó sẽ truyền tín hiệu thông tin bằng những xung động thần kinh (truyền lên theo mạng tựa như mạng nhện) đem những kích thích của môi trường bên ngoài đánh thức phần não cao hơn kế tiếp. Quá trình đánh thức này diễn ra liên tục cho đến khi toàn bộ khối não hoạt động đồng bộ, nhịp nhàng và hiệu quả (khi bé khoảng 8 tuổi).
2. Vận động.
Cũng như các bộ phận cơ thể khác, não cần được vận động – theo cách riêng của nó - để tồn tại. Não càng được vận động nhiều thì nó càng khoẻ mạnh và sức làm việc của nó càng tăng lên.
Vì nhiệm vụ của não là xử lý thông tin từ môi trường truyền vào thông qua các giác quan rồi chỉ đạo cơ thể phản ứng để hồi đáp lại môi trường bên ngoài nên cách duy nhất để vận động não là tạo thật nhiều cơ hội cho não nhận được các kích thích, các thông tin từ môi trường thông qua 5 giác quan: thị giác, thính giác, xúc giác, vị giác và khứu giác (trong đó thị giác, thính giác và xúc giác đóng vai trò rất quan trọng). Đó là năm con đường vào của thông tin (hay còn gọi là dẫn truyền kích thích) đi tới não. Khi đó não sẽ xử lý lượng thông tin trên và chỉ đạo cơ thể cho ra câu trả lời => lúc ấy chức năng sẽ xuất hiện. Có đầu vào thì sẽ thấy có đầu ra.
IV. BẠI NÃO LÀ GÌ?
Là khi một hay nhiều tế bào, một cụm hay nhiều cụm tế bào bị chết (do nhiều nguyên nhân như: tai nạn, xung đột gen cha – mẹ, rối loạn nhiễm sắc thể, dùng thuốc bất lợi khi mang thai…và còn rất nhiều nguyên nhân chưa xác định được).
Khi đó bệnh nhân sẽ mất một phần hay toàn phần của một hoặc nhiều chức năng. Ví dụ: liệt, mù, câm, điếc bẩm sinh, hội chứng down, rối loạn tư duy.
V. CÁC DẠNG BẠI NÃO (từ năng tới nhẹ).
· Trẻ hôn mê
· Trẻ sống đời thực vật
· Trẻ thiểu năng trí tuệ, hội chứng down
· Trẻ tự kỷ (tự bế), rối loạn hành vi
· Trẻ quá hiếu động (hoặc quá ngoan!) => đây là loại trẻ thường bị ngộ nhận là phá phách, lì lợm, lười biếng hoặc ngu si.
* Các trường hợp khó phục hồi: bại não do xung đột gen cha – mẹ; nhiễm chất độc hoá học hoặc hoá chất làm ảnh hưởng tới cấu trúc gen.
VI. KẾT THÚC PHẦN TÌM HIỂU VỀ NÃO VÀ BẠI NÃO.
Việc của chúng ta sẽ làm là huấn luyện phần não cón khoẻ mạnh làm thay nhiệm vụ của các phần đã chết bằng cách tác động tối đa lên các cơ quan truyền thông tin lên não là thính giác + thị giác + xúc giác cùng các cơ quan có liên quan (Ví dụ: cơ quan phát âm) và dạy cho não phản ứng với những kích thích đó.
Nguyên tắc huấn luyện não bất kỳ kích thích nào lên não cũng phải hội đủ 2 yếu tố:
(1) (2)
Tôi làm thế này + để làm gì => chức năng
Bài 2.
CẢI THIỆN KHẢ NĂNG HÔ HẤP
I. OXY NÃO.
Tất cả bé bại não đều ở trong tình trạng thiếu O2 não và hô hấp không hoàn hảo cho dù có những bé trông có vẻ bình thường như bé tự bế (tự kỉ) chẳng hạn. Rõ nét nhất ở bé bại não nặng như bé sống thực vật, thiểu năng… ở những bé này, khả năng cung cấp O2 não của cơ thể yếu tới rất yếu vì số lượng mạch máu lên não không bằng trẻ thường. Điều đó khiến cho sự thiếu O2 não – vốn đã là một rắc rối lớn nhất ở trẻ bại não – lại càng trở nên trầm trọng vì khi những phần não còn sống dần dần được đánh thức bắt đầu làm việc thì não cần O2 ngày càng nhiều hơn để đủ sức tồn tại và hoạt động.
II. HIỆN TƯỢNG THIẾU OXY NÃO.
- Nặng: Bé co giật từ ít tới nhiều, gồng cứng, có khi sùi bọt mép (gọi là động kinh).
- Nhẹ: Có khi bé chỉ thoáng rùng mình như bị lạnh. Có rất nhiều trường hợp không nhận thấy bằng mắt thường (gọi là động kinh dưới lâm sàng).
III. CÁCH GIẢI QUYẾT.
1. Phương pháp mặt nạ.
Nhu cầu O2 não là một trong hai yếu tố cần thiết hàng đầu để một bộ não tồn tại và hoạt động. Do đó cung cấp đủ O2 cho não là công việc đặc biệt quan trọng trong việc phục hồi chức năng trẻ bại não. Tuy nhiên cho thở O2 không phải biện pháp khả thi về lâu dài vì nếu tăng nồng độ O2 trong máu (quá 21%) sẽ gây ra dự co mạch và thay đổi cơ cấu hoạt động của phổi theo hướng bất lợi.
Để giải quyết việc cung cấp O2 não, ta sử dụng phương pháp “MẶT NẠ” và thở bằng đai. Phương pháp mặt nạ sử dụng phản ứng hoá học tự nhiên của cơ thể dựa trên đặc tính làm giãn mạch của khí CO2; khi ta làm tăng nồng độ CO2 trong máu (tới một mức cơ thể vẫn còn chấp nhận được, tuỳ theo cơ thể) sẽ gây ra hai hiện tượng:
Thứ nhất, Phổi sẽ phải thở mạnh hơn và sâu hơn.
Khối lượng khí ta hít vào nhiều CO2 bình thường và không đủ lượng O2 cần thiết, trung khu hô hấp (là phần não điều khiển hô hấp) sẽ ra lệnh cho phổi thở mạnh hơn và sâu hơn nhằm tìm đủ lượng O2 cần thiết -> phổi liên tục được kích thích như vậy sẽ tăng dần sức làm việc.
Thứ hai, Các mạch máu phần đầu – cổ sẽ nở ra đôi chút:
Ngoài việc chỉ đạo cho phổi thở mạnh hơn, khi lượng CO2 trong máu tăng cao thì trung khu hô hấp còn tác động làm cho các mạch máu giãn ra để nhận thêm máu lên đầu nhiều hơn nhằm tìm thêm CO2 => khi bé đeo mặt nạ vào, lượng CO2 mà bé vừa thải ra không thoát đi được, bé hít lượng CO2 đó trở lại phổi nghĩa là nồng độ CO2 trong máu sẽ tăng lên (chú ý theo dõi liều lượng đúng theo chỉ định; nếu không nồng độ CO2 trong máu cao quá mức cho phép sẽ làm ngộ độc thân khí, dễ tử vong). Lượng CO2 này sẽ kích thích lên trung khu hô hấp. Qua thời gian dài luyện tập; phổi sẽ có thói quen thở sâu, thở mạnh; các mạch máu sẽ rộng hơn nghĩa là khả năng tự cung cấp đủ O2 của não sẽ dần dần hồi phục và não sẽ có đu lượng O2 mà nó yêu cầu.
* Lưu ý: Đây là quy trình nhằm làm tăng CO2 trong máu chứ không phải ngưng cung cấp O2 => nghĩa là trong suốt quá trình tập phải bảo đảm rằng nguồn O2 không bị cắt đứt hoàn toàn.
Không sử dụng “mặt nạ” trong các trường hợp sau:
· Bé dị tật tim, phổi, các cơ quan hô hấp (ví dụ: mũi, khí quản, phế quản…).
· Bị bệnh về hô hấp (hen suyễn…)
· Hội chứng down
· Bé nhỏ hơn 12 tháng
· Bé đang bị ốm: cảm, sốt, ho, sổ mũi, viêm phế quản, viêm xoang, viêm họng…
2. Phương pháp tập thở bằng đai.
Bé thở sâu hơn bình thường -> tăng khả năng làm việc của phổi (15 – 20 lần/phút)
IV. LỢ ÍCH CỦA CHƯƠNG TRÌNH CẢI THIỆN KHẢ NĂNG HÔ HẤP.
- Trẻ yếu sức, thở khó, di chuyển khó sẽ tăng khả năng hô hấp rõ rệt.
- Phổi tiết ra nhiều chất nhờn hơn: sẽ ít bị viêm nhiễm (viêm hô hấp trên) hơn.
- Dần dần não sẽ nhận được nhiều O2 hơn: việc vận động não sẽ dễ dàng hơn -> bé sẽ học nhanh hơn.
- Hiện tượng động kinh hay co cứng sẽ giảm.
- Về lâu dài: Sức khoẻ được tăng cường -> bé càng nặng thì sự tiến triển càng dễ nhận ra.
* Các mức độ tập mặt nạ:
· Sơ cấp (1,0’): mặt nạ có ống. (loại túi 1/2kg)
· Trung cấp (1,5’): mặt nạ kín. (loại túi 1.5 – 2kg)
· Cao cấp (2,5’): mặt nạ có một lỗ to bằng miệng ly được đan lại bằng lớp lưới dày.
Bài 3
TỰ BẾ (TỰ KỶ - AUTISM)
I. TRIỆU CHỨNG.
1- Không biết chỉ khi đã được một tuổi.
2- Về ngôn ngữ thoại:
· Không biết nói tiếng gió khi đã một tuổi.
· Không nói được từ đơn khi đã 16 tháng.
· Không nói được từ đôi khi đã 2 tuổi.
· Nói khó khăn hoặc rất ghét nói.
· Đã nói được nhưng có thể mất ngôn ngữ bất kì lúc nào.
· Có khi bé nói suôn sẻ nhưng nội dung không liên quan gì đến môi trường – hoàn cảnh xung quanh (ngôn ngữ không có chức năng).
· Thích độc thoại mà không đối thoại.
3- Không chấp nhận giao tiếp, không kết bạn.
4- Sự tập trung chú ý cực kỳ ngắn hoặc không có.
5- Không hồi đáp khi được gọi tên.
6- Có những hành vi kỳ quái, không giống ai, không lý giải được (rối loạn hành vi) như tự hành hạ mình (tự đập đầu, cào, cấu, tự đánh, nói nhảm…) và hành hạ người thân; có những bé không có khái niệm người thân. hầu hết các hoạt động của bé đều có xu hướng bất biến. Ở dạng bé ngoan, có khi cha mẹ còn cảm thấy tự hào vì con mình ngoan quá, không đòi hỏi gì, không cần đồ chơi mới, chỉ muốn ở một mình.
7- Rất ít hoặc không giao lưu bằng mắt.
8- Thường lặp đi lặp lại một số hành vi hoặc cử động cơ thể nhất định nào đó.
9- Bị “hút” chặt vào một vài đồ vật quen thuộc (vật bất ly thân).
10- Thường xuyên ăn vạ.
11- Sợ chỗ lạ, người lạ, vật lạ.
12- Từ chối quyết liệt một cách bất thường khi phải thay đổi thói quen sinh hoạt hoặc những điều quen thuộc hàng ngày.
13- Quá nhạy cảm với một số âm thanh, cảm giác hoặc một số mùi nào đó.
14- Không có khả năng tổng hợp – khái quát hoá thông tin nhận được.
15- Rối loạn ăn uống, tiêu hoá:
Có khi vị giác bé quá nhạy cảm khiến bé khó chịu hoặc từ chối hầu hết các loại thức ăn. Có khi ngược lại, vị giác bé thiếu nhạy cảm nên bé thích ăn các món kì khôi như: hành, tỏi sống, trái cây thật chua, muối ớt…Cơ thể bé không hấp thụ được một số chất nào đó khiến bé mất cân đối trong dinh dưỡng -> sinh ra những chứng như rối loạn tiêu hoá: tiêu chảy, táo bón…
II. KẾT LUẬN:
Khi ở bé xuất hiện khoảng 35% trở lên các triệu chứng nêu trên là bé đã trở thành một bệnh nhân tự kỷ (tự bế) ở mức độ không thể tự phục hồi và khi đó bé cần sự giúp đỡ.
Bài 4
CHƯƠNG TRÌNH TẬP LUYỆN
Gồm 4 phần chính đồng hành
I. KHỞI ĐỘNG.
- Lên danh sách tất cả những gì bé thích: ăn, uống, chơi, hoạt động chân tay (đá bóng, chạy nhảy, nghịch nước…) kể cả những ý thích kì cục nhất (giặt khăn, búng tay, xé giấydỡ,…), hoạt động trí óc (xếp hình, xếp chữ) và cần cập nhật danh sách này thường xuyên.
- Lên danh sách những trò chơi – hoạt động mà bé đã làm được (một cách vô thức hoặc có ý thức).
II. QUY TRÌNH XÂY MÓNG:
Trẻ tự kỷ có nhu cầu giao tiếp rất thấp (có bé không có); do đó đay sẽ là những kỹ thuật đầu tiên nhằm kích thích bé bằng những thứ bé thích và có nhu cầu để làm cho bé dần dần cảm thấy muốn và cần giao tiếp; đồng thời đây là bước xây dựng một môi trường dạy – học thân thiện, vui vẻ.
1- Hồi đáp khi nghe gọi tên.
2- Nghe lệnh ngồi xuống ghế (1 – 20 giây).
3- “Nhìn cô” (1 – 20 giây).
4- Kết hợp các lệnh đơn giản.
=> Thiết lập cho bé BẢN NĂNG NGHE LỜI. Nếu không luyện cho bé bản năng này thì sẽ không vào bài tập được và trong tương lai sẽ không thể kiểm soát được bé nữa.
5- Cắt trạng thái “thăng” của bé không để cho bé rảnh rỗi, cố gắng giữ cho bé bận rộn để bé không có cơ hội rơi vào thế giới riêng của mình (tình trạng tự bế).
6- Xoá độc thoại: gieo mần đối thoại -> tập cho bé có nhu cầu đối thoại (phản xạ có điều kiện). Mỗi khi bé độc thoại, giáo viên phải chặn trước và đối đáp với bé như thể hai người đang đối thoại. Hình thức thấp nhất của đối thoại là điền chỗ trống của câu nói, bài hát, bài thơ. Như vậy, dần dần bé sẽ có thói quen cần có đối tượng để quăng bắt: đây chính là nhu cầu đối thoại – ngôn ngữ thoại trong ứng xử – mức đơn giản nhất bao giờ cũng là một vòng tròn khép kín -> do đó phải luôn cùng bé khép kín trong vòng tròn. Trong cuộc sống giao tiếp bằng ngôn ngữ thoại thường là vòng tròn xoắn ốc (cho ví dụ)
7- Dạy cho bé biết yêu cầu (đòi hỏi những thứ bé muốn với thái độ đúng mực): đây là một trong những phần chủ chốt trong quá trình phục hồi trẻ tự bế vì nó kích thích năng cao nhu cầu giao tiếp. Nguyên tắc để dạy bé yêu cầu là không cung cấp cho bé những gì bé thích một cách vô điều kiện nữa mà bắt bé phải nêu ra yêu cầu rồi mới đáp ứng (bé có thể yêu cầu bằng lời nói, ngôn ngữ tín hiệu, chữ viết, chỉ…). Sau đó ta năng cao số lượng những yêu cầu của bé bằng cách “đặt chướng ngại vật” => đây là cách làm tăng ý muốn giao tiếp và nuôi dưỡng ý muốn đó thông qua những thứ bé thích.
Ví dụ: Bé thích ăn kem thì “chướng ngai vật” sẽ gồm: Vào bếp -> mở tủ lạnh -> lấy kem -> lấy thìa -> mức kem ra chén -> mẹ đút. Hoặc bé muôn chơi cầu trượt: Mở cửa phòng -> lên lầu -> mở cửa sân thượng -> leo lên -> trượt.
*Số lượng chướng ngại vật nhiều hay ít tuỳ theo mức độ ham muốn của bé đôi với sự vật – sự việc nhiều hay ít.
*Làm cho việc yêu cầu thành một việc dễ dàng đối với bé; bé cảm thấy lời nói hoặc cử chỉ của mình có uy lực hơn là tiếng khóc hoặc một cách ứng xử xấu; tạo cho bé niềm vui khi bày tỏ nhu cầu.
* Không làm cho bài tập này trở thành cực hình.
*Tránh việc đặt chướng ngại vật theo một thứ tự bất biến.
III. PHỤC HỒI CHỨC NĂNG.
- Mục đích của phần phục hồi chức năng là giúp cho bé phục hồi trở lại các chức năng cơ bản từ thấp đến cao để bé có đủ phương tiện học được các kỹ năng trong cuộc sống.
- Các chức năng của con người dẫu hoạt động độc lập nhưng sự phát triển của một chức năng lại tuỳ thuộc vào sự phát triển của các chức năng khác (ví dụ: bé điếc thì sẽ câm -> thính giác ảnh hưởng đến khả năng ngôn ngữ). Do đó song song với việc phục hồi các chức năng bị mất hoặc không hoàn chỉnh, ta vẫn phải củng cố những chức năng còn lại dù những chức năng còn lại đó có vẻ như không bị tổn thương.
- Có 3 giác quan chính cần được kích thích đúng mức:
1. Thính giác: Không phải chỉ có bé điếc mới không nghe được mà những bé có thính giác bị rối loạn (loạn thính) tuy nghe được âm thanh nhưng nghe không hoàn chỉnh, không chính xác dẫn đến việc phản ứng của bé đối với âm thanh đó cũng không hoàn chỉnh, không chính xác.
- Bài tập: Còi hơi, 2 khối gỗ nặng, khối lượng bài tập tuỳ theo mức độ nặng nhẹ.
- Khi nói với bé, giọng của bạn cần:
· Đủ rõ: để bé nắm được các phát âm.
· Đủ nhanh: để níu giữ sự tập trung của bé.
- Tránh nói ngọng với bé – thời gian đầu tập luyện không nên lên bổng xuống trầm quá nhiều vì sẽ dễ bị vướng vào những tần số âm thanh làm bé khó chịu và làm bé khó phân biệt về từ ngữ, âm sắc.
2. Thị giác.
Hầu hết trẻ bại não từ nặng tới nhẹ đều có thị giác không hoàn chỉnh cho dù cặp mắt bé trông vẫn có vẻ bình thường (theo khảo sát của Viện Nghiên cứu tiềm năng con người - Philadenphia).
- Bài tập: Đèn công suất cao (500W-1000W tùy thuộc mức độ nặng nhẹ) trong phòng tối. Nhìn vào bảng trắng-đen; bò; bơi lội; chuyền cành. Nhìn vào hình đơn giản cỡ lớn. Sau đó tăng thêm chi tiết trong hình và thu nhỏ kích cỡ của hình.
3. Xúc giác.
- Dùng kim châm-tay xoa, bấm mặt da bằng móng tay, bàn chải cứng, vải mềm.
- Chườm nước nóng-lạnh.
- Lăn trên thảm nhám (ví dụ: vải thô)
- Phối hợp chéo.
Các kích thích trên được thực hiện trên nguyên tắc trái ngược để tránh sự thích nghi của các giác quan.
Tất cả các tác động lên các giác quan phải:
- Đủ mạnh: Để đủ sức truyền tín hiệu kích thích lên tới vùng não cần thiết.
- Đủ dày: Để thông tin nạp vào đủ sức lưu lại trong não.
- Đủ lâu: Con đường lên tới vùng trí nhớ của trẻ bại não khó khăn trắc trở hơn nhiều so với trẻ thường. Do đó, khi dạy bé điều gì, giáo viên phải kiên nhẫn tập cho bé đến khi bé có thể thực sự hiểu và ghi nhớ điều ấy; luôn phải ôn đi ôn lại tới khi nào bé có thể sử dụng được kiến thức đã học.
4. Vận động não.
Là quá trình lâu dài và cơ bản cho đến khi bé phục hồi hẳn.
4.1. Chương trình học toán.
Phương pháp học bằng thẻ chấm trước để dạy bé về giá trị thật, sau đó chuyển qua học số viết theo quy ước của xã hội.
QUY TRÌNH DẠY SỐ VÀ KHÁI NIỆM TOÁN VỀ TOÁN DẠY SỐ
-------------------------------------------------
Trước hết bé phải được nghe-nhìn giáo viên đọc thẻ chấm và thẻ số theo kiểu đọc thẻ chữ: luôn xáo trộn và thật nhanh. Sau đó bé phải:
1- Xếp được từ số 1-10 trong khung.
2- Xếp được từ số 1-10 không khung.
3- Lấy được 1 số bất kỳ từ 1-10 theo lệnh giáo viên.
4- Xếp được từng đoạn số bất kỳ theo đúng thứ tự.
Ví dụ: “Xếp cho cô từ 2-6”
“Xếp cho cô từ 5-9”
(Giáo viên để trên bàn từ 2-6, bé xếp đúng thứ tự”.
5- Tự chọn ra (trong 10 số) một đoạn số bất kỳ theo lệnh và xếp đúng thứ tự. Ví dụ: Cô để trên bàn số từ 1-10 và ra lệnh “xếp cho cô từ 3-8” --> bé sẽ chọn ra từ 3-8 và xếp đúng thứ tự.
6- Xếp theo thứ tự từ lớn tới nhỏ hoặc từ nhỏ tới lớn theo lệnh.
Ví dụ: Đưa bé số từ 1-10 và ra lệnh “Xếp cho cô từ lớn tới nhỏ” hoặc “Xếp cho cô từ nhỏ tới lớn”.
7- Xếp theo thứ tự từ lớn tới nhỏ hoặc từ nhỏ tới lớn một đoạn số bất kỳ theo lệnh.
Ví dụ: Cô đưa bé số từ 3-9 và ra lệnh “Xếp từ nhỏ đến lớn” hoặc “Xếp từ lớn đến nhỏ”.
8. Lặp lại quy trình trên từ 1-20.
DẠY TOÁN: CỰC KỲ ĐƠN GIẢN!
---------------------------------------------
- Chuẩn bị 100 thẻ chấm + 100 thẻ số + thẻ dấu +;-;´;:
- Bắt đầu bằng thẻ 1-10: dạy giống thẻ đọc chữ
- Mỗi ngày 3 lần, đọc trong 10 ngày.
- Bắt đầu từ ngày thứ 11: mỗi ngày thay 2 thẻ mới, cất đi 2 thẻ cũ.
- Cứ như vậy đi lên đến thẻ chấm 100.
- Từ ngày đầu đọc thẻ chấm, phải luôn trộn thẻ sau mỗi lần đọc để bé không thuộc lòng.
- Khi lên được đến khoảng 20-30 thì bắt đầu dạy cộng, trừ, nhân, chia.
- Bắt đầu bằng phương trình 2 bước: 1+1=2 rồi tiến lên phương trình 3-4 bước: 1+2+3+4=10…
- Sau khi dạy đến toán chia thì quay lại dạy bé bằng thẻ số những gì đã dạy bằng thẻ chấm.
- Bé học thẻ số rất nhanh nên ta đi cũng nhanh.
- Mỗi bước dạy nên tạo ra sự thoải mái cho trẻ.
4.2. Chương trình học đọc.
Phương pháp chụp hình mặt chữ không đánh vần --> tùy phụ huynh.
a. Đối với trẻ có thể nắm bắt được các chi tiết trong một tổng thể và hiểu được khoảng 10-25 từ trở nên và nhóm 2 từ.
ngày, gồm khoảng 5 chủng loại, mỗi chủng loại khoảng 5 từ (5 nhóm).
+ Sau 5 ngày, bắt đầu loại bớt 5 từ cũ-mỗi nhóm 1 từ và thay bằng 5 từ mới mỗi ngày.
--> Như vậy, sau 1 tháng, bạn đã có thể giới thiệu cho bé được khoảng 150 từ.
+ Sau 2 tháng, tăng lên khoảng 10 chủng loại (10 nhóm) và 5 từ mỗi nhóm từ là 50 từ/ngày.
+ Sau 5 ngày, bắt đầu thay bằng 10 từ mới mỗi ngày và thay vào 10 nhóm.
--> Như vậy trong tháng, bạn sẽ giới thiệu được khoảng 300 từ.
b. Khi trẻ đã tiếp nhận được khoảng 200 từ đơn, ta bắt đầu dạy từ đôi:
+ Bên cạnh việc dạy từ đơn, bắt đầu dạy từ đôi với 3 chủng loại gồm khoảng 3 từ mỗi loại.
+ Sau 3 ngày, loại bỏ 3 từ cũ, mỗi loại một từ và thay bằng ba từ đôi mới.
+ Sau 1 tháng dạy từ đôi, tăng lên 5 chủng loại mỗi loại gồm 5 từ đôi hoặc câu ngắn (cho ví dụ).
+ Sau 5 ngày, thay 5 từ đôi hay câu ngắn bằng 5 từ - câu mới mỗi ngày --> ta sẽ giới thiệu được 25 từ đôi, câu ngắn mỗi ngày.
--> Tổng cộng trong tháng, ta sẽ hướng dẫn cho bé khoảng 150 từ đôi hoặc câu ngắn.
c. Trẻ có thể nhìn chi tiết nhưng khó khăn, bị lé hoặc không nhìn được sắc nét; đồng thời khả năng hiểu ngôn ngữ thoại bị hạn chế trong một số ít từ: giới thiệu vật, hành động hoặc tranh ảnh để minh họa cho từng từ. Những bé này có thể xem 3 từ + 3 hình minh họa mỗi ngày. Mỗi từ + hình minh họa nên được giới thiệu khoảng 5-10 lần/ngày. Trong vòng một tuần mỗi ngày 1 nhóm mới gồm 3 từ + 3 hình minh họa nên được thêm vào --> ta sẽ có 21 từ và 21 hình minh họa trong tuần.
Lặp lại 21 từ + 21 hình mỗi ngày trong 1 tháng.
Tùy theo khả năng của bé, có thể lặp lại nhóm 21 từ + 21 hình thêm 1 tháng nữa hoặc giới thiệu bộ mới gồm 21 từ + 21 hình mới.
5. Lưu ý khi dạy bé tự bế.
Đối với bé tự bế, ta sử dụng phương pháp có tên là “Học không lỗi” (của bác sĩ Vincent Carbone - Florida) nghĩa là khi dạy ta tránh không để bé bị sai, bị thất bại. Khi áp dụng kỹ thuật này, có một số điều cần lưu ý sau:
5.1. Người giáo viên và bé không có khoảng trống (về phản ứng): nếu bé phản ứng tốt thì giáo viên tạo cơ hội cho bé tiến lên. Nếu bé ngập ngừng bối rối thì giáo viên phải lập tức giúp bé tiến lên.
5.2. Không nói to hoặc ra lệnh thừa.
Ví dụ: Nói to lên! Sao lại thế? Bé của cô giỏi quá…
5.3. Cắt và triệt tiêu hiện tượng “liệt kê” hoặc trả lời không đúng câu hỏi: cho bé câu trả lời đúng.
5.4. Xóa hiện tượng lặp lại câu hỏi bằng tốc độ hỏi và trả lời, kỹ thuật điền chỗ trống.
5.5. Có ý thức triệt tiêu hiện tượng bất biến như tránh đi hoài một con đường, dời chuyển đồ đạc trong nhà, thay đổi đồ chơi mới, khu vui chơi mới, quần áo mời, thói quen sinh hoạt…
5.6. Khi gặp bài tập phức tạp: cắt nhỏ động tác ra nhiều phần, nhiều bước và dạy bé từng chút một.
5.7. Không đặt quá nhiều mục tiêu vào cùng một bài tập. Ví dụ bé nói to mà không rõ hoặc rõ mà không to --> chỉ đặt ra một mục tiêu cho bài tập đó (hoặc to hoặc rõ) --> nếu bé làm được một trong hai yêu cầu thì thưởng ngay để khuyến khích, phần yếu sẽ củng cố vào lần sau.
5.8. Tránh việc chỉnh phát âm khi đang dạy một chức năng khác vì sẽ làm bé mặc cảm và sợ từ mà bé khó nói.
5.9. Trong trường hợp bé chạy trốn giáo viên: không nhượng bộ nhưng phải tìm cách làm cho giáo viên trở nên hấp dẫn hơn để kêu gọi bé tự quay lại với bàn học.
6. Chỉnh ứng xử.
Không chấp nhận bé la hét trong mọi trường hợp.
*. Hầu hết các ứng xử kỳ quái rơi vào 3 trường hợp:
- Bé ứng xử xấu để loại bỏ cái bé không muốn.
- Ứng xử xấu để đòi cái mình muốn
- Bé ứng xử xấu hoặc có hành vi kỳ quái vì khi làm như vậy bé cảm thấy dễ chịu hơn (gọi là tự kích thích-stimulus)
*. Bất kỳ ứng xử xấu nào cũng phải hội đủ 2 yếu tố.
- Bé muốn một điều gì đó mà bé chưa có được.
- Có sự hiện diện của đối tượng (sự hiện diện thể hiện qua giọng nói chứ không phải khuôn mặt…)
--> Vậy khi ta muốn dập tắt một ứng xử xấu, nên tìm cách bớt đi một trong hai yếu tố đó. Thông thường có 5 trường hợp xảy ra.
- Bé yêu cầu bằng ứng xử xấu và câu trả lời là “có”: giáo viên quay đi --> đếm --> bé bình tĩnh lại --> giúp bé yêu cầu (bằng lời hoặc tín hiệu) --> đáp ứng yêu cầu của bé.
- Bé yêu cầu bằng ứng xử xấu và câu trả lời là “KHÔNG”: nói “Không!” --> Quay đi + Im lặng (hoặc bỏ đi) nhưng phải đảm bảo rằng bé không lấy được thứ bé đòi và không tự gây nguy hiểm --> bé dịu bớt --> bé hướng sang một thứ khác mà bé có thể chấp nhận được.
--> Đối với bé đang có ứng xử xấu trong trường hợp này, nếu ta phản ứng ở dạng la mắng hay có vẻ mặt giận dữ, có nhiều khi đó lại là những hồi đáp làm bé cảm thấy được kích thích khiến cho bé tiếp tục lặp lại ứng xử xấu để mong lại nhận được sự phản ứng từ bạn. Cách ứng xử này của bạn đối với bé gọi là kích thích tiêu cực, nghĩa là những kích thích làm nảy sinh hoặc làm tăng sự tiêu cực của bé.
- Bé yêu cầu bằng ứng xử xấu mà giáo viên không hiểu là gì?: quay đi --> đếm --> cố gắng tìm hiểu và gợi ý cho bé để biết bé muốn gì, sau đó có thể đáp ứng nhu cầu của bé (với điều kiện bé phải chấm dứt ứng xử xấu) hoặc hướng bé sang một mục tiêu khác.
- Cô ra lệnh cho bé nói nhưng bé không nói: Lặp lại lệnh 1-3 lần.
+ Nếu bé nói: thưởng ngay lập tức.
+ Bé vẫn không nói: chuyển sang lệnh về động tác nếu bé không làm --> giúp toàn phần --> thưởng --> tự phân tích vì sao bé không nói, không làm (Ví dụ: bạn dạy sai kỹ thuật, đây là lý do thường gặp).
- Cô ra lệnh làm một động tác mà bé không làm: lặp lại lệnh từ 1-3 lần --> bé vẫn không làm --> giúp toàn phần --> thưởng ít.
7. Những điều cần ghi nhớ khi áp dụng chương trình luyện tập.
7.1. Nguyên tắc dạy.
- Nhanh: để nâng cao tối đa sự tập trung chú ý của bé (thường được sử dụng trong kỹ thuật quảng cáo).
- Dừng lại trước khi trẻ muốn dừng: để nuôi dưỡng ý muốn học tập của bé.
- Bài học luôn là một thú vui: không quá dễ, không quá khó, không đơn điệu.
- Không thách đố, không kiểm tra: vì sẽ làm bé có cảm giác bị dồn ép, truy bức, đối phó.
- Luôn bắt đầu từ những thứ bé thích và làm được: kích thích ý muốn được bày tỏ của trẻ.
- Không đem bé ra biểu diễn.
7.2. Nhiệm vụ của kỹ thuật viên.
- Yêu và hiểu trẻ, làm trẻ mến.
- Có ý thức rèn luyện ý chí tập luyện cho trẻ.
- Linh động và sáng tạo trong bài tập.
- Luôn tìm cách giới thiệu cho bé điều mới.
- Nghiêm khắc và dũng cảm xử lý khi trẻ quấy phá.
7.3. Những điều nên làm.
- Phòng học: không bố trí những thứ làm bé lo ra, mất tập trung. Phòng học phải đủ sáng và đủ lạnh.
- Giáo cụ-đồ chơi:
+ Rõ ràng, đơn giản về màu sắc kiểu dáng.
+ Đa dạng về chủng loại.
- Chơi với bé: cố gắng đưa bé vào những tư thế dốc đầu xuống thấp.
- Khi bé bệnh (ốm): xếp cho bé một giáo án thật nhẹ để bé vẫn học được.
- Khoan chú ý đến những điều thuộc về lễ nghĩa: chào, tạm biệt, ăn phải dùng thìa, đũa…
- Ghi nhận các phản ứng của bé để điều chỉnh giáo án cho thích hợp.
- Chuẩn bị giáo cụ và phần thưởng chu đáo trước khi bắt đầu.
- Giáo viên chủ động tạo ra tình huống để dập tắt ứng xử xấu.
7.4. Những điều nên tránh.
- Mặc cả: “Con làm đi rồi mẹ cho bánh” (sau đó mới lấy bánh ra).
- Khuyến khích tiêu cực: khi bé ngoan thì để bé chơi một mình, khi bé khóc thì chạy lại bế-dỗ!
- Ép bé học những kỹ năng bé chưa học nổi: phải quan sát ngôn ngữ cơ thể để đo lường xem bài có quá khó không.
- Khi bé bệnh là ngưng dạy hoàn toàn.
- Xóa lệnh: khi bé không thực hiện theo lệnh của bạn thì bạn phải bắt buộc bé làm (giúp toàn phần) nếu không bạn sẽ xóa mất bản năng nghe lời mà bạn đã thiết lập cho bé trong phần xây móng.
- Dùng những câu có tác dụng ngược.
- Thưởng ngay sau khi bé vừa chấm dứt ứng xử xấu.
Bài 5
PHƯƠNG PHÁP DẠY
1. Gắn kết giáo viên với một vài sự khuyến khích hoặc phần thưởng hấp dẫn. Dùng phần thưởng tích cực để “cạnh tranh” với ý muốn trốn chạy của trẻ , ví dụ: Nhạc, chơi đùa, nhảy nhót, bánh, kẹo, ôn hôn....Đừng cố gắng lôi trẻ ra khỏi cái mà trẻ đang thích hoặc yêu mến và hãy bắt đầu từ những điều đó.
2. Trộn lẫn và tráo đổi bài tập liên tục.
Ví dụ:
- Cái gì đây? - Sách
- Làm như vầy(vỗ tay) - Cún vỗ
- Chỉ hươu - Cún chỉ
-(Đếm) một, hai, ba -cún: Bốn
-(Đọc) Dung dăng dung dẻ
3. Không (0) giây đến hai giây chờ đợi để giúp trẻ:
Ví dụ:
- Cô: Cái gì đây®không giây®Viết®Cún: Viết
- Cô: (lần 2)Cái gì đây®không trả lời 2giây®Cô : Viết®Cún : Viết
(Số lần giúp bé nhanh hay chậm)
4. Chuyển đề tài sau mỗi bài tập mà phải giúp bé rồi sau đó quay lại bài đã giúp nhưng cố gắng không giúp.
Ví dụ
- Cái gì đây ® không giây®Viết ® Cún: Viết
- Cái gì đây ® 2 giây không trả lời ® Cô: Viết ®Cún: viết
- Vỗ tay! Giơ tay! Chỉ áo ! Chỉ hươu! 1,2,3...® Cún: 4
(Quay lại) ® Cái gì đây®Nếu 2 giây không trả ®Cô: Viết!
5. Cách sửa lỗi cho trẻ: Khi trả lời sai, lập tức cho câu trả lời đúng (đừng nói “ không” hoặc “sai”)
6. Rải đều bài dễ và khó: 80% bài đã thuộc làu +20% bài mới : dễ trước khó sau; trộn lẫn bài dễ vào bài khó
7. Giảm bớt lỗi cho trẻ bằng phương pháp 5 và 6.
8. Dạy trẻ đến nhuần nhuyễn: Các bài sẽ được dạy đến khi trẻ thực sự nhuần nhuyễn, nếu trẻ không làm nổi thì gác lại và thay đổi bài dễ hơn.
Thông thường một sự việc/ sự vật gồm 8 khía cạnh.
Ví dụ: Ta dạy bé về nước cam
-Lặp lại âm: Cô: Nước cam
Bé: Nước cam.
- Gọi tên sự vật: Cô: Cái gì đây?
Bé: Nước cam
- Yêu cầu: Cô: Con muốn gì?
Bé : Nước cam
- Nghe hiểu: Cô: Nước cam đâu?
Bé: Chỉ đúng
- Đối thoại: Cô: Con đang uống gì thế?
Bé: Nước cam
- Tính chất: Cô: Nước cam để làm gì ?
Bé: uống.
- Chủng loại: Cô: Nước cam là loại gì ?
Bé : Đồ uống.
9. Đưa từ từ những bài mới vào
Lần 1:Cái gì đây ®Cún: Xe hơi; Vỗ vai ® Cún làm đúng ® thưởng bánh.
Lần 2: Cái gì đây ® Cún: xe hơi, xe hơi kêu sao ® Cún: pin pin Vỗ bụng! ® Cún làm đúng Ngủ ! ® Cún làm đúng® thưởng bánh.
Lần 3: Cái gì đây Cún: xe hơi: xe kêu sao Cún: pin pin giơ tay® Cún làm đúng; Giơ ngón cái! ®Cún làm đúng+( tiếp tục) màu gì đây?( bài mới) 0giây chờ đợi ® đỏ( lặp lại) C®Cún: đỏ ®thưởng( ngay).
10. Lập tức thưởng đúng lúc, không kéo dài thời gian chết quá lâu vì trẻ sẽ bị lo ra và sẽ có thói quen đòi được thưởng.
11.Làm giảm bớt sức ép khi vào bài mới hoặc bài khó: bắt đầu bằng những bài trẻ đã khá và đưa dần bài mới vào, tăng dần bài mới vào khi trẻ đã quen và tăng tuỳ theo khả năng tiếp thu của trẻ
12. Dập tắt những ứng xử xấu: (Khi giáo viên có lầm lẫn): ứng xử xấu của trẻ là kết quả của sai lầm trong khi dạy( ví dụ: bài tập khó hoặc kéo dài quá lâu một loại bài khiến trẻ nhàm chán, tốc độ quá chậm , thời gian chết quá nhiều, không thưởng đúng lúc và nhanh chóng, phần thưởng trẻ không thích).
Khi xảy ra tình huống này, phải ngưng mọi phần thưởng cho đến khi trẻ bình tĩnh lại( có thể chọn giải pháp im lặng). Tiếp tục với một bài tập khác thật dễ nhưng phải suy nghĩ xem lỗi là ở đâu và sửa ngay trong lần dạy bài kế tiếp.
13. Chủ động giảm bớt tối thiểu thời gian chết:
a. Thời gian giữa câu hỏi của cô và câu trả lời của trẻ là 0 giây đến 2 giây (tối đa).
b. Thời gian giữa câu trả lời của trẻ và phần thưởng hoặc bài tập kế tiếp tối đa 1 giây.
c. Thời gian giữa các lệnh (về động tác) là 0 giây.
Bài 6
CHẾ ĐỘ DINH DƯỠNG CHO BÉ
I. Não của chúng ta cũng như các bộ phận khác trong cơ thể, nó cần đầy đủ chất bổ để được duy trì sức làm việc. Tuy nhiên ở bé bại não, vì thần kinh hệ tiêu hoá hoạt động không hoàn hảo như những bé bình thường nên hầu hết các bé rất dễ bị dị ứng với một số loại thực phẩm dị ứng với một số loại thực phẩm (dị ứng hiểu theo nghĩa rộng: bé rất dễ bị kích động, la hét, dễ đau bụng, khó ngủ, tiếp thu chậm..v.v.. chứ không đơn thuần là bị ngứa!)
Do đó, trong quá trình phục hồi cho bé, bạn nên bảo đảm sao cho bé nhận được đầy đủ chất dinh dưỡng cần thiết nhưng đồng thời tránh những thực phẩm có thể làm bé dị ứng.
hs
Đó là một bữa ăn với thật nhiều mầu sắc( tất nhiên đó phải là mầu tự nhiên của thực phẩm)-Ví dụ:
- Ngũ cốc (cần khoảng 40%) trắng vàng (cơm, mì...vv..)
- Rau,củ, quả (vitamin:10%-20%): đỏ, xanh, cam, tím (cà rốt, rau, cải, đậu các loại, củ cải, cà tím, ớt trâu.v.v..
- Béo (20%): óng ánh (dầu cá, dầu thực vật, mỡ động vật).
III. Lượng nước uống hợp lý cho trẻ bại não.
Tuỳ theo thời tiết nóng nhiều hay ít, lượng nước sẽ dao động từ 600ml- 1200ml/ ngày (tránh uống quá nhiều nước).
Bên cạnh đó còn có các món ăn có nước như soup, canh.
Trái cây cũng chứa một lượng nước tương đối.
Hạn chế lượng muối, đường trong thức ăn để bé bớt uống nước.
IV. Những loại thực phẩm có nguy cơ dị ứng cao (từ nhiều tới ít).
- Sữa và sản phẩm sữa
- Bột mì
Đây là 2 loại thực phẩm có nguy cơ dị ứng rất cao. Ngay cả những người khoẻ mạnh cũng có thể dị ứng với 2 loại trên)
- Trái cây có nhiều acid citric: quýt, cam, bưởi, dâu tây, táo..v.v
- Đậu nành
- Đồ biển có vỏ cứng: nghêu, sò, ốc, hến..vv
- Thức ăn lên men. vd: Cơm rượu
- Đậu phộng
- Bắp, sản phẩm từ bắp
- Cà chua
V. Cách áp dụng chế độ thử kiêng
- Đưa ra khỏi thực đơn của bé tất cả những thực phẩm nằm trong nhóm nguy cơ dị ứng cao khoảng 4-10 tuần. Theo dõi phản ứng của bé.
Đưa trở lại chế độ ăn từng món một. Theo dõi phản ứng.
Loại bỏ vĩnh viễn bất cứ món nào làm cho phản ứng của bé trở nên tồi tệ hơn.
link:http://www.tretuky.com/forum/yaf_postst2660_giao-trinh-cua-ba-Le-Thi-Phuong-Nga-ve-chuong-trinh-day-ngon-ngu-ung-xu-cho-tre-TK.aspx
Các mum tìm đọc bộ sách Glenn doman (5 quyển) sẽ tìm được câu trả lời cho con mình
http://glenndomanvietnam.net/kinh-nghiem-day-tre-biet-doc-som-theo-phuong-phap-glenn-doman/
Kết hợp mua thêm các flash card( dụng cụ dạy học)hoặc tự làm ở nhà, kiên trì ,yêu bé ,nhẫn nại,sau 1 năm sẽ thấy phép màu...
https://tiki.vn/tu-van/day-tre-biet-doc-som-theo-phuong-phap-glenn-doman
https://tiki.vn/flash-card-day-tre-ve-the-gioi-xung-quanh-120-card-p474073.html?src=search&q=flash+card
https://tiki.vn/flashcard-day-tre-theo-phuong-phap-glenn-doman-do-uong-p468263.html?src=search&q=flashcard+glenn+doman
https://tiki.vn/the-flashcard-be-nhan-biet-abc-123-p556854.html?src=search&q=flashcard+glenndoman
Chúc các mẹ thành công!
GHI CHÉP TÓM TẮT CHƯƠNG TRÌNH BÉ YÊU - BÉ GIỎI
TỪ CHƯƠNG TRÌNH PHỤC HỒI TRẺ BẠI NÃO
(Dr. Glenn Doman)
VÀ TỪ CHƯƠNG TRÌNH CÁCH DẠY NGÔN NGỮ ỨNG XỬ CHO TRẺ TỰ KỶ VÀ CHẬM PHÁT TRIỂN TÂM THẦN
(Dr. Vincent carbone)
Bài 1
NÃO CỦA CHÚNG TA
I. CẤU TẠO.
- Bộ não của một người bình thường đã trưởng thành nặng khoảng 1,5kg; đây là một mô mền phức tạp nhất và dễ bị tổn thương nhất của cơ thể.
- Nào làm nhiệm vụ của một trung ương thần kinh: Phân tích thông tin và chỉ đạo tất cả các chức năng (từ cơ bản đến cao cấp) cùng các hoạt động của cơ thể.
- Não gồm hai phần chính:
· Phần chất trắng: Điều khiển các chức năng cơ bản như vận động nghe, nhìn, ăn, uống, biết đau v.v… và tư duy sơ cấp.
· Phần chất xám: Điều khiển tư duy và các hoạt động cao cấp như suy nghĩ, đọc, viết…
- Mỗi chức năng riêng biệt có thể được điều khiển bởi một phần của não nhưng tất cả các chức năng của chúng ta cùng đoàn kết trong công việc một cách rất hài hoà vì não là một khối thống nhất.
- Dẫu các chức năng hoạt động tương đối độc lập nhưng khi một chức năng bị tổn thương thì hoạt động của các chức năng khác ít nhiều cũng bị ảnh hưởng.
II. CÁC ĐẶC TÍNH CỦA NÃO.
1. Không tái sinh tế bào:
Não chỉ sinh ra tế bào mới khi bé còn ở trong bụng mẹ. Giây phút bé được sinh ra đời là giây phút quy trình sinh sản tế bào não chấm dứt. Nếu tế bào chết đi, sẽ không có tế bào mới thay thế. Đây là một đặc tính cực kì bất lợi duy nhất của não mà các bộ phận khác của cơ thể hầu như không gặp phải.
2. Học để thay thế chức năng:
Đây là một khả năng mà các bộ phận khác của cơ thể không có. Khi một phần não nào đó bị tổn thương sẽ dẫn đến việc mất chức năng cơ thể (mất một phần hoặc toàn phần) thì phần não láng giềng – hoặc tương ứng – có thể học cách tiếp nhận thông tin và chỉ đạo cơ thể để phục hồi lại chức năng đã mất nếu phần não láng giềng ấy được kích thích và huấn luyện đúng cách.
3. Không có khả năng dự trữ oxy và dưỡng chất:
Não là một mô “quí tộc” của cơ thể. Nó sử dụng rất gấp và rất nhiều O2 cùng dưỡng chất nhưng lại không thể dự trữ chúng. Chỉ cần cắt nguồn cung cấp O2 trong 30 giây là não bị đặt vào tình trạng báo động và nếu là hai phút thì não bắt đầu bị tổn thương (bắt đầu có tế bào chết).
4. Não là một dụng cụ chứa đặc biệt:
Khi bạn bỏ vào càng nhiều thì sức chứa của nó càng tăng lên (xã hội thường có thành kiến rằng trẻ sẽ gặp rắc rối khi học nhiều thứ ngôn ngữ cùng một lúc: Sai! Vấn đề nằm ở chỗ phương pháp dạy chứ không phải khả năng tiếp nhận thông tin của não).
III. QUÁ TRÌNH PHÁT TRIỂN VÀ VẬN ĐỘNG.
1. Phát triển.
Khi bé lọt lòng mẹ toàn bộ não đã được cấu tạo hoàn chỉnh nhưng phần lớn hầu như vẫn ở trạng thái nghỉ (trừ trường hợp bé quá sinh non); những hoạt động của các chức năng cơ bản chỉ mới bắt đầu, lúc này bé có thể thực hiện được những việc như: thở, chớp mắt, biết đau, bú, nuốt, uống, giật mình… Do lúc này não hoạt động chưa nhiều nên nhu cầu về O2 não cũng chưa cấp bách lắm.
Sau đó, thông qua quá trình tiếp xúc v ới môi trường, bé sẽ nhận được những kích thích cần thiết dùng đánh thức những phần não cao cấp hơn để thể hiện ra những chức năng cao hơn. Các chức năng ấy sẽ lần lượt được thể hiện từ thấp tới cao: nghe, nhìn theo tiếng động và ánh sáng; đập tay chân, lật, khóc khi bị đau, bị ướt, bò… khi các chức năng thể hiện ra thì các hoạt động của nó sẽ củng cố sự hoàn thiện của phần não phụ trách nó; đó là mối quan hệ tương hỗ. Khi phần não đã được đánh thức hoạt động hoàn hảo, nó sẽ truyền tín hiệu thông tin bằng những xung động thần kinh (truyền lên theo mạng tựa như mạng nhện) đem những kích thích của môi trường bên ngoài đánh thức phần não cao hơn kế tiếp. Quá trình đánh thức này diễn ra liên tục cho đến khi toàn bộ khối não hoạt động đồng bộ, nhịp nhàng và hiệu quả (khi bé khoảng 8 tuổi).
2. Vận động.
Cũng như các bộ phận cơ thể khác, não cần được vận động – theo cách riêng của nó - để tồn tại. Não càng được vận động nhiều thì nó càng khoẻ mạnh và sức làm việc của nó càng tăng lên.
Vì nhiệm vụ của não là xử lý thông tin từ môi trường truyền vào thông qua các giác quan rồi chỉ đạo cơ thể phản ứng để hồi đáp lại môi trường bên ngoài nên cách duy nhất để vận động não là tạo thật nhiều cơ hội cho não nhận được các kích thích, các thông tin từ môi trường thông qua 5 giác quan: thị giác, thính giác, xúc giác, vị giác và khứu giác (trong đó thị giác, thính giác và xúc giác đóng vai trò rất quan trọng). Đó là năm con đường vào của thông tin (hay còn gọi là dẫn truyền kích thích) đi tới não. Khi đó não sẽ xử lý lượng thông tin trên và chỉ đạo cơ thể cho ra câu trả lời => lúc ấy chức năng sẽ xuất hiện. Có đầu vào thì sẽ thấy có đầu ra.
IV. BẠI NÃO LÀ GÌ?
Là khi một hay nhiều tế bào, một cụm hay nhiều cụm tế bào bị chết (do nhiều nguyên nhân như: tai nạn, xung đột gen cha – mẹ, rối loạn nhiễm sắc thể, dùng thuốc bất lợi khi mang thai…và còn rất nhiều nguyên nhân chưa xác định được).
Khi đó bệnh nhân sẽ mất một phần hay toàn phần của một hoặc nhiều chức năng. Ví dụ: liệt, mù, câm, điếc bẩm sinh, hội chứng down, rối loạn tư duy.
V. CÁC DẠNG BẠI NÃO (từ năng tới nhẹ).
· Trẻ hôn mê
· Trẻ sống đời thực vật
· Trẻ thiểu năng trí tuệ, hội chứng down
· Trẻ tự kỷ (tự bế), rối loạn hành vi
· Trẻ quá hiếu động (hoặc quá ngoan!) => đây là loại trẻ thường bị ngộ nhận là phá phách, lì lợm, lười biếng hoặc ngu si.
* Các trường hợp khó phục hồi: bại não do xung đột gen cha – mẹ; nhiễm chất độc hoá học hoặc hoá chất làm ảnh hưởng tới cấu trúc gen.
VI. KẾT THÚC PHẦN TÌM HIỂU VỀ NÃO VÀ BẠI NÃO.
Việc của chúng ta sẽ làm là huấn luyện phần não cón khoẻ mạnh làm thay nhiệm vụ của các phần đã chết bằng cách tác động tối đa lên các cơ quan truyền thông tin lên não là thính giác + thị giác + xúc giác cùng các cơ quan có liên quan (Ví dụ: cơ quan phát âm) và dạy cho não phản ứng với những kích thích đó.
Nguyên tắc huấn luyện não bất kỳ kích thích nào lên não cũng phải hội đủ 2 yếu tố:
(1) (2)
Tôi làm thế này + để làm gì => chức năng
Bài 2.
CẢI THIỆN KHẢ NĂNG HÔ HẤP
I. OXY NÃO.
Tất cả bé bại não đều ở trong tình trạng thiếu O2 não và hô hấp không hoàn hảo cho dù có những bé trông có vẻ bình thường như bé tự bế (tự kỉ) chẳng hạn. Rõ nét nhất ở bé bại não nặng như bé sống thực vật, thiểu năng… ở những bé này, khả năng cung cấp O2 não của cơ thể yếu tới rất yếu vì số lượng mạch máu lên não không bằng trẻ thường. Điều đó khiến cho sự thiếu O2 não – vốn đã là một rắc rối lớn nhất ở trẻ bại não – lại càng trở nên trầm trọng vì khi những phần não còn sống dần dần được đánh thức bắt đầu làm việc thì não cần O2 ngày càng nhiều hơn để đủ sức tồn tại và hoạt động.
II. HIỆN TƯỢNG THIẾU OXY NÃO.
- Nặng: Bé co giật từ ít tới nhiều, gồng cứng, có khi sùi bọt mép (gọi là động kinh).
- Nhẹ: Có khi bé chỉ thoáng rùng mình như bị lạnh. Có rất nhiều trường hợp không nhận thấy bằng mắt thường (gọi là động kinh dưới lâm sàng).
III. CÁCH GIẢI QUYẾT.
1. Phương pháp mặt nạ.
Nhu cầu O2 não là một trong hai yếu tố cần thiết hàng đầu để một bộ não tồn tại và hoạt động. Do đó cung cấp đủ O2 cho não là công việc đặc biệt quan trọng trong việc phục hồi chức năng trẻ bại não. Tuy nhiên cho thở O2 không phải biện pháp khả thi về lâu dài vì nếu tăng nồng độ O2 trong máu (quá 21%) sẽ gây ra dự co mạch và thay đổi cơ cấu hoạt động của phổi theo hướng bất lợi.
Để giải quyết việc cung cấp O2 não, ta sử dụng phương pháp “MẶT NẠ” và thở bằng đai. Phương pháp mặt nạ sử dụng phản ứng hoá học tự nhiên của cơ thể dựa trên đặc tính làm giãn mạch của khí CO2; khi ta làm tăng nồng độ CO2 trong máu (tới một mức cơ thể vẫn còn chấp nhận được, tuỳ theo cơ thể) sẽ gây ra hai hiện tượng:
Thứ nhất, Phổi sẽ phải thở mạnh hơn và sâu hơn.
Khối lượng khí ta hít vào nhiều CO2 bình thường và không đủ lượng O2 cần thiết, trung khu hô hấp (là phần não điều khiển hô hấp) sẽ ra lệnh cho phổi thở mạnh hơn và sâu hơn nhằm tìm đủ lượng O2 cần thiết -> phổi liên tục được kích thích như vậy sẽ tăng dần sức làm việc.
Thứ hai, Các mạch máu phần đầu – cổ sẽ nở ra đôi chút:
Ngoài việc chỉ đạo cho phổi thở mạnh hơn, khi lượng CO2 trong máu tăng cao thì trung khu hô hấp còn tác động làm cho các mạch máu giãn ra để nhận thêm máu lên đầu nhiều hơn nhằm tìm thêm CO2 => khi bé đeo mặt nạ vào, lượng CO2 mà bé vừa thải ra không thoát đi được, bé hít lượng CO2 đó trở lại phổi nghĩa là nồng độ CO2 trong máu sẽ tăng lên (chú ý theo dõi liều lượng đúng theo chỉ định; nếu không nồng độ CO2 trong máu cao quá mức cho phép sẽ làm ngộ độc thân khí, dễ tử vong). Lượng CO2 này sẽ kích thích lên trung khu hô hấp. Qua thời gian dài luyện tập; phổi sẽ có thói quen thở sâu, thở mạnh; các mạch máu sẽ rộng hơn nghĩa là khả năng tự cung cấp đủ O2 của não sẽ dần dần hồi phục và não sẽ có đu lượng O2 mà nó yêu cầu.
* Lưu ý: Đây là quy trình nhằm làm tăng CO2 trong máu chứ không phải ngưng cung cấp O2 => nghĩa là trong suốt quá trình tập phải bảo đảm rằng nguồn O2 không bị cắt đứt hoàn toàn.
Không sử dụng “mặt nạ” trong các trường hợp sau:
· Bé dị tật tim, phổi, các cơ quan hô hấp (ví dụ: mũi, khí quản, phế quản…).
· Bị bệnh về hô hấp (hen suyễn…)
· Hội chứng down
· Bé nhỏ hơn 12 tháng
· Bé đang bị ốm: cảm, sốt, ho, sổ mũi, viêm phế quản, viêm xoang, viêm họng…
2. Phương pháp tập thở bằng đai.
Bé thở sâu hơn bình thường -> tăng khả năng làm việc của phổi (15 – 20 lần/phút)
IV. LỢ ÍCH CỦA CHƯƠNG TRÌNH CẢI THIỆN KHẢ NĂNG HÔ HẤP.
- Trẻ yếu sức, thở khó, di chuyển khó sẽ tăng khả năng hô hấp rõ rệt.
- Phổi tiết ra nhiều chất nhờn hơn: sẽ ít bị viêm nhiễm (viêm hô hấp trên) hơn.
- Dần dần não sẽ nhận được nhiều O2 hơn: việc vận động não sẽ dễ dàng hơn -> bé sẽ học nhanh hơn.
- Hiện tượng động kinh hay co cứng sẽ giảm.
- Về lâu dài: Sức khoẻ được tăng cường -> bé càng nặng thì sự tiến triển càng dễ nhận ra.
* Các mức độ tập mặt nạ:
· Sơ cấp (1,0’): mặt nạ có ống. (loại túi 1/2kg)
· Trung cấp (1,5’): mặt nạ kín. (loại túi 1.5 – 2kg)
· Cao cấp (2,5’): mặt nạ có một lỗ to bằng miệng ly được đan lại bằng lớp lưới dày.
Bài 3
TỰ BẾ (TỰ KỶ - AUTISM)
I. TRIỆU CHỨNG.
1- Không biết chỉ khi đã được một tuổi.
2- Về ngôn ngữ thoại:
· Không biết nói tiếng gió khi đã một tuổi.
· Không nói được từ đơn khi đã 16 tháng.
· Không nói được từ đôi khi đã 2 tuổi.
· Nói khó khăn hoặc rất ghét nói.
· Đã nói được nhưng có thể mất ngôn ngữ bất kì lúc nào.
· Có khi bé nói suôn sẻ nhưng nội dung không liên quan gì đến môi trường – hoàn cảnh xung quanh (ngôn ngữ không có chức năng).
· Thích độc thoại mà không đối thoại.
3- Không chấp nhận giao tiếp, không kết bạn.
4- Sự tập trung chú ý cực kỳ ngắn hoặc không có.
5- Không hồi đáp khi được gọi tên.
6- Có những hành vi kỳ quái, không giống ai, không lý giải được (rối loạn hành vi) như tự hành hạ mình (tự đập đầu, cào, cấu, tự đánh, nói nhảm…) và hành hạ người thân; có những bé không có khái niệm người thân. hầu hết các hoạt động của bé đều có xu hướng bất biến. Ở dạng bé ngoan, có khi cha mẹ còn cảm thấy tự hào vì con mình ngoan quá, không đòi hỏi gì, không cần đồ chơi mới, chỉ muốn ở một mình.
7- Rất ít hoặc không giao lưu bằng mắt.
8- Thường lặp đi lặp lại một số hành vi hoặc cử động cơ thể nhất định nào đó.
9- Bị “hút” chặt vào một vài đồ vật quen thuộc (vật bất ly thân).
10- Thường xuyên ăn vạ.
11- Sợ chỗ lạ, người lạ, vật lạ.
12- Từ chối quyết liệt một cách bất thường khi phải thay đổi thói quen sinh hoạt hoặc những điều quen thuộc hàng ngày.
13- Quá nhạy cảm với một số âm thanh, cảm giác hoặc một số mùi nào đó.
14- Không có khả năng tổng hợp – khái quát hoá thông tin nhận được.
15- Rối loạn ăn uống, tiêu hoá:
Có khi vị giác bé quá nhạy cảm khiến bé khó chịu hoặc từ chối hầu hết các loại thức ăn. Có khi ngược lại, vị giác bé thiếu nhạy cảm nên bé thích ăn các món kì khôi như: hành, tỏi sống, trái cây thật chua, muối ớt…Cơ thể bé không hấp thụ được một số chất nào đó khiến bé mất cân đối trong dinh dưỡng -> sinh ra những chứng như rối loạn tiêu hoá: tiêu chảy, táo bón…
II. KẾT LUẬN:
Khi ở bé xuất hiện khoảng 35% trở lên các triệu chứng nêu trên là bé đã trở thành một bệnh nhân tự kỷ (tự bế) ở mức độ không thể tự phục hồi và khi đó bé cần sự giúp đỡ.
Bài 4
CHƯƠNG TRÌNH TẬP LUYỆN
Gồm 4 phần chính đồng hành
I. KHỞI ĐỘNG.
- Lên danh sách tất cả những gì bé thích: ăn, uống, chơi, hoạt động chân tay (đá bóng, chạy nhảy, nghịch nước…) kể cả những ý thích kì cục nhất (giặt khăn, búng tay, xé giấydỡ,…), hoạt động trí óc (xếp hình, xếp chữ) và cần cập nhật danh sách này thường xuyên.
- Lên danh sách những trò chơi – hoạt động mà bé đã làm được (một cách vô thức hoặc có ý thức).
II. QUY TRÌNH XÂY MÓNG:
Trẻ tự kỷ có nhu cầu giao tiếp rất thấp (có bé không có); do đó đay sẽ là những kỹ thuật đầu tiên nhằm kích thích bé bằng những thứ bé thích và có nhu cầu để làm cho bé dần dần cảm thấy muốn và cần giao tiếp; đồng thời đây là bước xây dựng một môi trường dạy – học thân thiện, vui vẻ.
1- Hồi đáp khi nghe gọi tên.
2- Nghe lệnh ngồi xuống ghế (1 – 20 giây).
3- “Nhìn cô” (1 – 20 giây).
4- Kết hợp các lệnh đơn giản.
=> Thiết lập cho bé BẢN NĂNG NGHE LỜI. Nếu không luyện cho bé bản năng này thì sẽ không vào bài tập được và trong tương lai sẽ không thể kiểm soát được bé nữa.
5- Cắt trạng thái “thăng” của bé không để cho bé rảnh rỗi, cố gắng giữ cho bé bận rộn để bé không có cơ hội rơi vào thế giới riêng của mình (tình trạng tự bế).
6- Xoá độc thoại: gieo mần đối thoại -> tập cho bé có nhu cầu đối thoại (phản xạ có điều kiện). Mỗi khi bé độc thoại, giáo viên phải chặn trước và đối đáp với bé như thể hai người đang đối thoại. Hình thức thấp nhất của đối thoại là điền chỗ trống của câu nói, bài hát, bài thơ. Như vậy, dần dần bé sẽ có thói quen cần có đối tượng để quăng bắt: đây chính là nhu cầu đối thoại – ngôn ngữ thoại trong ứng xử – mức đơn giản nhất bao giờ cũng là một vòng tròn khép kín -> do đó phải luôn cùng bé khép kín trong vòng tròn. Trong cuộc sống giao tiếp bằng ngôn ngữ thoại thường là vòng tròn xoắn ốc (cho ví dụ)
7- Dạy cho bé biết yêu cầu (đòi hỏi những thứ bé muốn với thái độ đúng mực): đây là một trong những phần chủ chốt trong quá trình phục hồi trẻ tự bế vì nó kích thích năng cao nhu cầu giao tiếp. Nguyên tắc để dạy bé yêu cầu là không cung cấp cho bé những gì bé thích một cách vô điều kiện nữa mà bắt bé phải nêu ra yêu cầu rồi mới đáp ứng (bé có thể yêu cầu bằng lời nói, ngôn ngữ tín hiệu, chữ viết, chỉ…). Sau đó ta năng cao số lượng những yêu cầu của bé bằng cách “đặt chướng ngại vật” => đây là cách làm tăng ý muốn giao tiếp và nuôi dưỡng ý muốn đó thông qua những thứ bé thích.
Ví dụ: Bé thích ăn kem thì “chướng ngai vật” sẽ gồm: Vào bếp -> mở tủ lạnh -> lấy kem -> lấy thìa -> mức kem ra chén -> mẹ đút. Hoặc bé muôn chơi cầu trượt: Mở cửa phòng -> lên lầu -> mở cửa sân thượng -> leo lên -> trượt.
*Số lượng chướng ngại vật nhiều hay ít tuỳ theo mức độ ham muốn của bé đôi với sự vật – sự việc nhiều hay ít.
*Làm cho việc yêu cầu thành một việc dễ dàng đối với bé; bé cảm thấy lời nói hoặc cử chỉ của mình có uy lực hơn là tiếng khóc hoặc một cách ứng xử xấu; tạo cho bé niềm vui khi bày tỏ nhu cầu.
* Không làm cho bài tập này trở thành cực hình.
*Tránh việc đặt chướng ngại vật theo một thứ tự bất biến.
III. PHỤC HỒI CHỨC NĂNG.
- Mục đích của phần phục hồi chức năng là giúp cho bé phục hồi trở lại các chức năng cơ bản từ thấp đến cao để bé có đủ phương tiện học được các kỹ năng trong cuộc sống.
- Các chức năng của con người dẫu hoạt động độc lập nhưng sự phát triển của một chức năng lại tuỳ thuộc vào sự phát triển của các chức năng khác (ví dụ: bé điếc thì sẽ câm -> thính giác ảnh hưởng đến khả năng ngôn ngữ). Do đó song song với việc phục hồi các chức năng bị mất hoặc không hoàn chỉnh, ta vẫn phải củng cố những chức năng còn lại dù những chức năng còn lại đó có vẻ như không bị tổn thương.
- Có 3 giác quan chính cần được kích thích đúng mức:
1. Thính giác: Không phải chỉ có bé điếc mới không nghe được mà những bé có thính giác bị rối loạn (loạn thính) tuy nghe được âm thanh nhưng nghe không hoàn chỉnh, không chính xác dẫn đến việc phản ứng của bé đối với âm thanh đó cũng không hoàn chỉnh, không chính xác.
- Bài tập: Còi hơi, 2 khối gỗ nặng, khối lượng bài tập tuỳ theo mức độ nặng nhẹ.
- Khi nói với bé, giọng của bạn cần:
· Đủ rõ: để bé nắm được các phát âm.
· Đủ nhanh: để níu giữ sự tập trung của bé.
- Tránh nói ngọng với bé – thời gian đầu tập luyện không nên lên bổng xuống trầm quá nhiều vì sẽ dễ bị vướng vào những tần số âm thanh làm bé khó chịu và làm bé khó phân biệt về từ ngữ, âm sắc.
2. Thị giác.
Hầu hết trẻ bại não từ nặng tới nhẹ đều có thị giác không hoàn chỉnh cho dù cặp mắt bé trông vẫn có vẻ bình thường (theo khảo sát của Viện Nghiên cứu tiềm năng con người - Philadenphia).
- Bài tập: Đèn công suất cao (500W-1000W tùy thuộc mức độ nặng nhẹ) trong phòng tối. Nhìn vào bảng trắng-đen; bò; bơi lội; chuyền cành. Nhìn vào hình đơn giản cỡ lớn. Sau đó tăng thêm chi tiết trong hình và thu nhỏ kích cỡ của hình.
3. Xúc giác.
- Dùng kim châm-tay xoa, bấm mặt da bằng móng tay, bàn chải cứng, vải mềm.
- Chườm nước nóng-lạnh.
- Lăn trên thảm nhám (ví dụ: vải thô)
- Phối hợp chéo.
Các kích thích trên được thực hiện trên nguyên tắc trái ngược để tránh sự thích nghi của các giác quan.
Tất cả các tác động lên các giác quan phải:
- Đủ mạnh: Để đủ sức truyền tín hiệu kích thích lên tới vùng não cần thiết.
- Đủ dày: Để thông tin nạp vào đủ sức lưu lại trong não.
- Đủ lâu: Con đường lên tới vùng trí nhớ của trẻ bại não khó khăn trắc trở hơn nhiều so với trẻ thường. Do đó, khi dạy bé điều gì, giáo viên phải kiên nhẫn tập cho bé đến khi bé có thể thực sự hiểu và ghi nhớ điều ấy; luôn phải ôn đi ôn lại tới khi nào bé có thể sử dụng được kiến thức đã học.
4. Vận động não.
Là quá trình lâu dài và cơ bản cho đến khi bé phục hồi hẳn.
4.1. Chương trình học toán.
Phương pháp học bằng thẻ chấm trước để dạy bé về giá trị thật, sau đó chuyển qua học số viết theo quy ước của xã hội.
QUY TRÌNH DẠY SỐ VÀ KHÁI NIỆM TOÁN VỀ TOÁN DẠY SỐ
-------------------------------------------------
Trước hết bé phải được nghe-nhìn giáo viên đọc thẻ chấm và thẻ số theo kiểu đọc thẻ chữ: luôn xáo trộn và thật nhanh. Sau đó bé phải:
1- Xếp được từ số 1-10 trong khung.
2- Xếp được từ số 1-10 không khung.
3- Lấy được 1 số bất kỳ từ 1-10 theo lệnh giáo viên.
4- Xếp được từng đoạn số bất kỳ theo đúng thứ tự.
Ví dụ: “Xếp cho cô từ 2-6”
“Xếp cho cô từ 5-9”
(Giáo viên để trên bàn từ 2-6, bé xếp đúng thứ tự”.
5- Tự chọn ra (trong 10 số) một đoạn số bất kỳ theo lệnh và xếp đúng thứ tự. Ví dụ: Cô để trên bàn số từ 1-10 và ra lệnh “xếp cho cô từ 3-8” --> bé sẽ chọn ra từ 3-8 và xếp đúng thứ tự.
6- Xếp theo thứ tự từ lớn tới nhỏ hoặc từ nhỏ tới lớn theo lệnh.
Ví dụ: Đưa bé số từ 1-10 và ra lệnh “Xếp cho cô từ lớn tới nhỏ” hoặc “Xếp cho cô từ nhỏ tới lớn”.
7- Xếp theo thứ tự từ lớn tới nhỏ hoặc từ nhỏ tới lớn một đoạn số bất kỳ theo lệnh.
Ví dụ: Cô đưa bé số từ 3-9 và ra lệnh “Xếp từ nhỏ đến lớn” hoặc “Xếp từ lớn đến nhỏ”.
8. Lặp lại quy trình trên từ 1-20.
DẠY TOÁN: CỰC KỲ ĐƠN GIẢN!
---------------------------------------------
- Chuẩn bị 100 thẻ chấm + 100 thẻ số + thẻ dấu +;-;´;:
- Bắt đầu bằng thẻ 1-10: dạy giống thẻ đọc chữ
- Mỗi ngày 3 lần, đọc trong 10 ngày.
- Bắt đầu từ ngày thứ 11: mỗi ngày thay 2 thẻ mới, cất đi 2 thẻ cũ.
- Cứ như vậy đi lên đến thẻ chấm 100.
- Từ ngày đầu đọc thẻ chấm, phải luôn trộn thẻ sau mỗi lần đọc để bé không thuộc lòng.
- Khi lên được đến khoảng 20-30 thì bắt đầu dạy cộng, trừ, nhân, chia.
- Bắt đầu bằng phương trình 2 bước: 1+1=2 rồi tiến lên phương trình 3-4 bước: 1+2+3+4=10…
- Sau khi dạy đến toán chia thì quay lại dạy bé bằng thẻ số những gì đã dạy bằng thẻ chấm.
- Bé học thẻ số rất nhanh nên ta đi cũng nhanh.
- Mỗi bước dạy nên tạo ra sự thoải mái cho trẻ.
4.2. Chương trình học đọc.
Phương pháp chụp hình mặt chữ không đánh vần --> tùy phụ huynh.
a. Đối với trẻ có thể nắm bắt được các chi tiết trong một tổng thể và hiểu được khoảng 10-25 từ trở nên và nhóm 2 từ.
ngày, gồm khoảng 5 chủng loại, mỗi chủng loại khoảng 5 từ (5 nhóm).
+ Sau 5 ngày, bắt đầu loại bớt 5 từ cũ-mỗi nhóm 1 từ và thay bằng 5 từ mới mỗi ngày.
--> Như vậy, sau 1 tháng, bạn đã có thể giới thiệu cho bé được khoảng 150 từ.
+ Sau 2 tháng, tăng lên khoảng 10 chủng loại (10 nhóm) và 5 từ mỗi nhóm từ là 50 từ/ngày.
+ Sau 5 ngày, bắt đầu thay bằng 10 từ mới mỗi ngày và thay vào 10 nhóm.
--> Như vậy trong tháng, bạn sẽ giới thiệu được khoảng 300 từ.
b. Khi trẻ đã tiếp nhận được khoảng 200 từ đơn, ta bắt đầu dạy từ đôi:
+ Bên cạnh việc dạy từ đơn, bắt đầu dạy từ đôi với 3 chủng loại gồm khoảng 3 từ mỗi loại.
+ Sau 3 ngày, loại bỏ 3 từ cũ, mỗi loại một từ và thay bằng ba từ đôi mới.
+ Sau 1 tháng dạy từ đôi, tăng lên 5 chủng loại mỗi loại gồm 5 từ đôi hoặc câu ngắn (cho ví dụ).
+ Sau 5 ngày, thay 5 từ đôi hay câu ngắn bằng 5 từ - câu mới mỗi ngày --> ta sẽ giới thiệu được 25 từ đôi, câu ngắn mỗi ngày.
--> Tổng cộng trong tháng, ta sẽ hướng dẫn cho bé khoảng 150 từ đôi hoặc câu ngắn.
c. Trẻ có thể nhìn chi tiết nhưng khó khăn, bị lé hoặc không nhìn được sắc nét; đồng thời khả năng hiểu ngôn ngữ thoại bị hạn chế trong một số ít từ: giới thiệu vật, hành động hoặc tranh ảnh để minh họa cho từng từ. Những bé này có thể xem 3 từ + 3 hình minh họa mỗi ngày. Mỗi từ + hình minh họa nên được giới thiệu khoảng 5-10 lần/ngày. Trong vòng một tuần mỗi ngày 1 nhóm mới gồm 3 từ + 3 hình minh họa nên được thêm vào --> ta sẽ có 21 từ và 21 hình minh họa trong tuần.
Lặp lại 21 từ + 21 hình mỗi ngày trong 1 tháng.
Tùy theo khả năng của bé, có thể lặp lại nhóm 21 từ + 21 hình thêm 1 tháng nữa hoặc giới thiệu bộ mới gồm 21 từ + 21 hình mới.
5. Lưu ý khi dạy bé tự bế.
Đối với bé tự bế, ta sử dụng phương pháp có tên là “Học không lỗi” (của bác sĩ Vincent Carbone - Florida) nghĩa là khi dạy ta tránh không để bé bị sai, bị thất bại. Khi áp dụng kỹ thuật này, có một số điều cần lưu ý sau:
5.1. Người giáo viên và bé không có khoảng trống (về phản ứng): nếu bé phản ứng tốt thì giáo viên tạo cơ hội cho bé tiến lên. Nếu bé ngập ngừng bối rối thì giáo viên phải lập tức giúp bé tiến lên.
5.2. Không nói to hoặc ra lệnh thừa.
Ví dụ: Nói to lên! Sao lại thế? Bé của cô giỏi quá…
5.3. Cắt và triệt tiêu hiện tượng “liệt kê” hoặc trả lời không đúng câu hỏi: cho bé câu trả lời đúng.
5.4. Xóa hiện tượng lặp lại câu hỏi bằng tốc độ hỏi và trả lời, kỹ thuật điền chỗ trống.
5.5. Có ý thức triệt tiêu hiện tượng bất biến như tránh đi hoài một con đường, dời chuyển đồ đạc trong nhà, thay đổi đồ chơi mới, khu vui chơi mới, quần áo mời, thói quen sinh hoạt…
5.6. Khi gặp bài tập phức tạp: cắt nhỏ động tác ra nhiều phần, nhiều bước và dạy bé từng chút một.
5.7. Không đặt quá nhiều mục tiêu vào cùng một bài tập. Ví dụ bé nói to mà không rõ hoặc rõ mà không to --> chỉ đặt ra một mục tiêu cho bài tập đó (hoặc to hoặc rõ) --> nếu bé làm được một trong hai yêu cầu thì thưởng ngay để khuyến khích, phần yếu sẽ củng cố vào lần sau.
5.8. Tránh việc chỉnh phát âm khi đang dạy một chức năng khác vì sẽ làm bé mặc cảm và sợ từ mà bé khó nói.
5.9. Trong trường hợp bé chạy trốn giáo viên: không nhượng bộ nhưng phải tìm cách làm cho giáo viên trở nên hấp dẫn hơn để kêu gọi bé tự quay lại với bàn học.
6. Chỉnh ứng xử.
Không chấp nhận bé la hét trong mọi trường hợp.
*. Hầu hết các ứng xử kỳ quái rơi vào 3 trường hợp:
- Bé ứng xử xấu để loại bỏ cái bé không muốn.
- Ứng xử xấu để đòi cái mình muốn
- Bé ứng xử xấu hoặc có hành vi kỳ quái vì khi làm như vậy bé cảm thấy dễ chịu hơn (gọi là tự kích thích-stimulus)
*. Bất kỳ ứng xử xấu nào cũng phải hội đủ 2 yếu tố.
- Bé muốn một điều gì đó mà bé chưa có được.
- Có sự hiện diện của đối tượng (sự hiện diện thể hiện qua giọng nói chứ không phải khuôn mặt…)
--> Vậy khi ta muốn dập tắt một ứng xử xấu, nên tìm cách bớt đi một trong hai yếu tố đó. Thông thường có 5 trường hợp xảy ra.
- Bé yêu cầu bằng ứng xử xấu và câu trả lời là “có”: giáo viên quay đi --> đếm --> bé bình tĩnh lại --> giúp bé yêu cầu (bằng lời hoặc tín hiệu) --> đáp ứng yêu cầu của bé.
- Bé yêu cầu bằng ứng xử xấu và câu trả lời là “KHÔNG”: nói “Không!” --> Quay đi + Im lặng (hoặc bỏ đi) nhưng phải đảm bảo rằng bé không lấy được thứ bé đòi và không tự gây nguy hiểm --> bé dịu bớt --> bé hướng sang một thứ khác mà bé có thể chấp nhận được.
--> Đối với bé đang có ứng xử xấu trong trường hợp này, nếu ta phản ứng ở dạng la mắng hay có vẻ mặt giận dữ, có nhiều khi đó lại là những hồi đáp làm bé cảm thấy được kích thích khiến cho bé tiếp tục lặp lại ứng xử xấu để mong lại nhận được sự phản ứng từ bạn. Cách ứng xử này của bạn đối với bé gọi là kích thích tiêu cực, nghĩa là những kích thích làm nảy sinh hoặc làm tăng sự tiêu cực của bé.
- Bé yêu cầu bằng ứng xử xấu mà giáo viên không hiểu là gì?: quay đi --> đếm --> cố gắng tìm hiểu và gợi ý cho bé để biết bé muốn gì, sau đó có thể đáp ứng nhu cầu của bé (với điều kiện bé phải chấm dứt ứng xử xấu) hoặc hướng bé sang một mục tiêu khác.
- Cô ra lệnh cho bé nói nhưng bé không nói: Lặp lại lệnh 1-3 lần.
+ Nếu bé nói: thưởng ngay lập tức.
+ Bé vẫn không nói: chuyển sang lệnh về động tác nếu bé không làm --> giúp toàn phần --> thưởng --> tự phân tích vì sao bé không nói, không làm (Ví dụ: bạn dạy sai kỹ thuật, đây là lý do thường gặp).
- Cô ra lệnh làm một động tác mà bé không làm: lặp lại lệnh từ 1-3 lần --> bé vẫn không làm --> giúp toàn phần --> thưởng ít.
7. Những điều cần ghi nhớ khi áp dụng chương trình luyện tập.
7.1. Nguyên tắc dạy.
- Nhanh: để nâng cao tối đa sự tập trung chú ý của bé (thường được sử dụng trong kỹ thuật quảng cáo).
- Dừng lại trước khi trẻ muốn dừng: để nuôi dưỡng ý muốn học tập của bé.
- Bài học luôn là một thú vui: không quá dễ, không quá khó, không đơn điệu.
- Không thách đố, không kiểm tra: vì sẽ làm bé có cảm giác bị dồn ép, truy bức, đối phó.
- Luôn bắt đầu từ những thứ bé thích và làm được: kích thích ý muốn được bày tỏ của trẻ.
- Không đem bé ra biểu diễn.
7.2. Nhiệm vụ của kỹ thuật viên.
- Yêu và hiểu trẻ, làm trẻ mến.
- Có ý thức rèn luyện ý chí tập luyện cho trẻ.
- Linh động và sáng tạo trong bài tập.
- Luôn tìm cách giới thiệu cho bé điều mới.
- Nghiêm khắc và dũng cảm xử lý khi trẻ quấy phá.
7.3. Những điều nên làm.
- Phòng học: không bố trí những thứ làm bé lo ra, mất tập trung. Phòng học phải đủ sáng và đủ lạnh.
- Giáo cụ-đồ chơi:
+ Rõ ràng, đơn giản về màu sắc kiểu dáng.
+ Đa dạng về chủng loại.
- Chơi với bé: cố gắng đưa bé vào những tư thế dốc đầu xuống thấp.
- Khi bé bệnh (ốm): xếp cho bé một giáo án thật nhẹ để bé vẫn học được.
- Khoan chú ý đến những điều thuộc về lễ nghĩa: chào, tạm biệt, ăn phải dùng thìa, đũa…
- Ghi nhận các phản ứng của bé để điều chỉnh giáo án cho thích hợp.
- Chuẩn bị giáo cụ và phần thưởng chu đáo trước khi bắt đầu.
- Giáo viên chủ động tạo ra tình huống để dập tắt ứng xử xấu.
7.4. Những điều nên tránh.
- Mặc cả: “Con làm đi rồi mẹ cho bánh” (sau đó mới lấy bánh ra).
- Khuyến khích tiêu cực: khi bé ngoan thì để bé chơi một mình, khi bé khóc thì chạy lại bế-dỗ!
- Ép bé học những kỹ năng bé chưa học nổi: phải quan sát ngôn ngữ cơ thể để đo lường xem bài có quá khó không.
- Khi bé bệnh là ngưng dạy hoàn toàn.
- Xóa lệnh: khi bé không thực hiện theo lệnh của bạn thì bạn phải bắt buộc bé làm (giúp toàn phần) nếu không bạn sẽ xóa mất bản năng nghe lời mà bạn đã thiết lập cho bé trong phần xây móng.
- Dùng những câu có tác dụng ngược.
- Thưởng ngay sau khi bé vừa chấm dứt ứng xử xấu.
Bài 5
PHƯƠNG PHÁP DẠY
1. Gắn kết giáo viên với một vài sự khuyến khích hoặc phần thưởng hấp dẫn. Dùng phần thưởng tích cực để “cạnh tranh” với ý muốn trốn chạy của trẻ , ví dụ: Nhạc, chơi đùa, nhảy nhót, bánh, kẹo, ôn hôn....Đừng cố gắng lôi trẻ ra khỏi cái mà trẻ đang thích hoặc yêu mến và hãy bắt đầu từ những điều đó.
2. Trộn lẫn và tráo đổi bài tập liên tục.
Ví dụ:
- Cái gì đây? - Sách
- Làm như vầy(vỗ tay) - Cún vỗ
- Chỉ hươu - Cún chỉ
-(Đếm) một, hai, ba -cún: Bốn
-(Đọc) Dung dăng dung dẻ
3. Không (0) giây đến hai giây chờ đợi để giúp trẻ:
Ví dụ:
- Cô: Cái gì đây®không giây®Viết®Cún: Viết
- Cô: (lần 2)Cái gì đây®không trả lời 2giây®Cô : Viết®Cún : Viết
(Số lần giúp bé nhanh hay chậm)
4. Chuyển đề tài sau mỗi bài tập mà phải giúp bé rồi sau đó quay lại bài đã giúp nhưng cố gắng không giúp.
Ví dụ
- Cái gì đây ® không giây®Viết ® Cún: Viết
- Cái gì đây ® 2 giây không trả lời ® Cô: Viết ®Cún: viết
- Vỗ tay! Giơ tay! Chỉ áo ! Chỉ hươu! 1,2,3...® Cún: 4
(Quay lại) ® Cái gì đây®Nếu 2 giây không trả ®Cô: Viết!
5. Cách sửa lỗi cho trẻ: Khi trả lời sai, lập tức cho câu trả lời đúng (đừng nói “ không” hoặc “sai”)
6. Rải đều bài dễ và khó: 80% bài đã thuộc làu +20% bài mới : dễ trước khó sau; trộn lẫn bài dễ vào bài khó
7. Giảm bớt lỗi cho trẻ bằng phương pháp 5 và 6.
8. Dạy trẻ đến nhuần nhuyễn: Các bài sẽ được dạy đến khi trẻ thực sự nhuần nhuyễn, nếu trẻ không làm nổi thì gác lại và thay đổi bài dễ hơn.
Thông thường một sự việc/ sự vật gồm 8 khía cạnh.
Ví dụ: Ta dạy bé về nước cam
-Lặp lại âm: Cô: Nước cam
Bé: Nước cam.
- Gọi tên sự vật: Cô: Cái gì đây?
Bé: Nước cam
- Yêu cầu: Cô: Con muốn gì?
Bé : Nước cam
- Nghe hiểu: Cô: Nước cam đâu?
Bé: Chỉ đúng
- Đối thoại: Cô: Con đang uống gì thế?
Bé: Nước cam
- Tính chất: Cô: Nước cam để làm gì ?
Bé: uống.
- Chủng loại: Cô: Nước cam là loại gì ?
Bé : Đồ uống.
9. Đưa từ từ những bài mới vào
Lần 1:Cái gì đây ®Cún: Xe hơi; Vỗ vai ® Cún làm đúng ® thưởng bánh.
Lần 2: Cái gì đây ® Cún: xe hơi, xe hơi kêu sao ® Cún: pin pin Vỗ bụng! ® Cún làm đúng Ngủ ! ® Cún làm đúng® thưởng bánh.
Lần 3: Cái gì đây Cún: xe hơi: xe kêu sao Cún: pin pin giơ tay® Cún làm đúng; Giơ ngón cái! ®Cún làm đúng+( tiếp tục) màu gì đây?( bài mới) 0giây chờ đợi ® đỏ( lặp lại) C®Cún: đỏ ®thưởng( ngay).
10. Lập tức thưởng đúng lúc, không kéo dài thời gian chết quá lâu vì trẻ sẽ bị lo ra và sẽ có thói quen đòi được thưởng.
11.Làm giảm bớt sức ép khi vào bài mới hoặc bài khó: bắt đầu bằng những bài trẻ đã khá và đưa dần bài mới vào, tăng dần bài mới vào khi trẻ đã quen và tăng tuỳ theo khả năng tiếp thu của trẻ
12. Dập tắt những ứng xử xấu: (Khi giáo viên có lầm lẫn): ứng xử xấu của trẻ là kết quả của sai lầm trong khi dạy( ví dụ: bài tập khó hoặc kéo dài quá lâu một loại bài khiến trẻ nhàm chán, tốc độ quá chậm , thời gian chết quá nhiều, không thưởng đúng lúc và nhanh chóng, phần thưởng trẻ không thích).
Khi xảy ra tình huống này, phải ngưng mọi phần thưởng cho đến khi trẻ bình tĩnh lại( có thể chọn giải pháp im lặng). Tiếp tục với một bài tập khác thật dễ nhưng phải suy nghĩ xem lỗi là ở đâu và sửa ngay trong lần dạy bài kế tiếp.
13. Chủ động giảm bớt tối thiểu thời gian chết:
a. Thời gian giữa câu hỏi của cô và câu trả lời của trẻ là 0 giây đến 2 giây (tối đa).
b. Thời gian giữa câu trả lời của trẻ và phần thưởng hoặc bài tập kế tiếp tối đa 1 giây.
c. Thời gian giữa các lệnh (về động tác) là 0 giây.
Bài 6
CHẾ ĐỘ DINH DƯỠNG CHO BÉ
I. Não của chúng ta cũng như các bộ phận khác trong cơ thể, nó cần đầy đủ chất bổ để được duy trì sức làm việc. Tuy nhiên ở bé bại não, vì thần kinh hệ tiêu hoá hoạt động không hoàn hảo như những bé bình thường nên hầu hết các bé rất dễ bị dị ứng với một số loại thực phẩm dị ứng với một số loại thực phẩm (dị ứng hiểu theo nghĩa rộng: bé rất dễ bị kích động, la hét, dễ đau bụng, khó ngủ, tiếp thu chậm..v.v.. chứ không đơn thuần là bị ngứa!)
Do đó, trong quá trình phục hồi cho bé, bạn nên bảo đảm sao cho bé nhận được đầy đủ chất dinh dưỡng cần thiết nhưng đồng thời tránh những thực phẩm có thể làm bé dị ứng.
hs
Đó là một bữa ăn với thật nhiều mầu sắc( tất nhiên đó phải là mầu tự nhiên của thực phẩm)-Ví dụ:
- Ngũ cốc (cần khoảng 40%) trắng vàng (cơm, mì...vv..)
- Rau,củ, quả (vitamin:10%-20%): đỏ, xanh, cam, tím (cà rốt, rau, cải, đậu các loại, củ cải, cà tím, ớt trâu.v.v..
- Béo (20%): óng ánh (dầu cá, dầu thực vật, mỡ động vật).
III. Lượng nước uống hợp lý cho trẻ bại não.
Tuỳ theo thời tiết nóng nhiều hay ít, lượng nước sẽ dao động từ 600ml- 1200ml/ ngày (tránh uống quá nhiều nước).
Bên cạnh đó còn có các món ăn có nước như soup, canh.
Trái cây cũng chứa một lượng nước tương đối.
Hạn chế lượng muối, đường trong thức ăn để bé bớt uống nước.
IV. Những loại thực phẩm có nguy cơ dị ứng cao (từ nhiều tới ít).
- Sữa và sản phẩm sữa
- Bột mì
Đây là 2 loại thực phẩm có nguy cơ dị ứng rất cao. Ngay cả những người khoẻ mạnh cũng có thể dị ứng với 2 loại trên)
- Trái cây có nhiều acid citric: quýt, cam, bưởi, dâu tây, táo..v.v
- Đậu nành
- Đồ biển có vỏ cứng: nghêu, sò, ốc, hến..vv
- Thức ăn lên men. vd: Cơm rượu
- Đậu phộng
- Bắp, sản phẩm từ bắp
- Cà chua
V. Cách áp dụng chế độ thử kiêng
- Đưa ra khỏi thực đơn của bé tất cả những thực phẩm nằm trong nhóm nguy cơ dị ứng cao khoảng 4-10 tuần. Theo dõi phản ứng của bé.
Đưa trở lại chế độ ăn từng món một. Theo dõi phản ứng.
Loại bỏ vĩnh viễn bất cứ món nào làm cho phản ứng của bé trở nên tồi tệ hơn.
link:http://www.tretuky.com/forum/yaf_postst2660_giao-trinh-cua-ba-Le-Thi-Phuong-Nga-ve-chuong-trinh-day-ngon-ngu-ung-xu-cho-tre-TK.aspx
Các mum tìm đọc bộ sách Glenn doman (5 quyển) sẽ tìm được câu trả lời cho con mình
http://glenndomanvietnam.net/kinh-nghiem-day-tre-biet-doc-som-theo-phuong-phap-glenn-doman/
Kết hợp mua thêm các flash card( dụng cụ dạy học)hoặc tự làm ở nhà, kiên trì ,yêu bé ,nhẫn nại,sau 1 năm sẽ thấy phép màu...
https://tiki.vn/tu-van/day-tre-biet-doc-som-theo-phuong-phap-glenn-doman
https://tiki.vn/flash-card-day-tre-ve-the-gioi-xung-quanh-120-card-p474073.html?src=search&q=flash+card
https://tiki.vn/flashcard-day-tre-theo-phuong-phap-glenn-doman-do-uong-p468263.html?src=search&q=flashcard+glenn+doman
https://tiki.vn/the-flashcard-be-nhan-biet-abc-123-p556854.html?src=search&q=flashcard+glenndoman
Chúc các mẹ thành công!
06:25 CH 13/08/2018
https://tiki.vn/đưa-con-trở-lại-thiên-đường-tại-bán-2018-p336907.htmla
Khám bs Thần kinh Nhi,bv Nhi đông 1,tphcm nếu bạn ở tp hcm.
Tích cực cho bé tập phục hồi chức năng, vật lý trị liệu,ban đầu tập ở bv nhi đồng trước sau liên hệ với kỹ thuật viên của bv nhi đồng hoặc của bv tỉnh cho bé tập ở nhà.Uống thuốc để ngăn bệnh tiến triển nặng hơn (co giật,...),chích ngừa nên hỏi ý kiến bs thần kinh nhi, tìm hiểu về giáo dục sớm -phương pháp của Mỹ,Nhật ( glenn doman,shichida method),cho trẻ hòa nhập sớm với xã hội, thương yêu, không bỏ rơi trẻ...phải tích cực, quyết đoán,vực dậy tinh thần đối mặt,gạt bỏ nước mắt để đương đầu với số phận...
Khám bs Thần kinh Nhi,bv Nhi đông 1,tphcm nếu bạn ở tp hcm.
Tích cực cho bé tập phục hồi chức năng, vật lý trị liệu,ban đầu tập ở bv nhi đồng trước sau liên hệ với kỹ thuật viên của bv nhi đồng hoặc của bv tỉnh cho bé tập ở nhà.Uống thuốc để ngăn bệnh tiến triển nặng hơn (co giật,...),chích ngừa nên hỏi ý kiến bs thần kinh nhi, tìm hiểu về giáo dục sớm -phương pháp của Mỹ,Nhật ( glenn doman,shichida method),cho trẻ hòa nhập sớm với xã hội, thương yêu, không bỏ rơi trẻ...phải tích cực, quyết đoán,vực dậy tinh thần đối mặt,gạt bỏ nước mắt để đương đầu với số phận...
06:01 CH 20/07/2018
09:40 SA 12/09/2017
05:47 CH 20/02/2017
Không biết bạn còn vào diễn đàn nữa không, nếu có thể bạn inbox cho mình được không! Mình cũng muốn tìm được cơ hội ra nước ngoài cả gia đình vì tương lai con trẻ nên bạn giúp mình nhé! Các ngành nào có thể sinh sống, tìm việc dễ dàng ở Thụy Điển?
Email của mình là tanlunrhm@gmail.com hoặc dieugido12@yahoo.com.vn
Cảm ơn bạn nhiều !
Email của mình là tanlunrhm@gmail.com hoặc dieugido12@yahoo.com.vn
Cảm ơn bạn nhiều !
08:35 SA 16/02/2017
b
Tích cực cho bé tập phục hồi chức năng, vật lý trị liệu,ban đầu tập ở bv nhi đồng trước sau liên hệ với kỹ thuật viên của bv nhi đồng hoặc của bv tỉnh cho bé tập ở nhà.Uống thuốc để ngăn bệnh tiến triển nặng hơn (co giật,...),chích ngừa nên hỏi ý kiến bs thần kinh nhi, tìm hiểu về giáo dục sớm -phương pháp của Mỹ,Nhật ( glenn doman,shichida method),cho trẻ hòa nhập sớm với xã hội, thương yêu, không bỏ rơi trẻ...phải tích cực, quyết đoán,vực dậy tinh thần đối mặt,gạt bỏ nước mắt để đương đầu với số phận..
Mình đã chia sẻ mà bạn không chịu tìm hiểu cho con bạn sao?
Glenn doman(5 quyển),Montessori,Shichida...