Chiều hôm qua, theo lời mời của bệnh viện Việt Nga, mẹ con em và mẹ con chị P (chị có con trai phẫu thuật tạo hình củng mạc tại Việt Nga cùng ngày với con nhà em, em đã từng nhắc tới trong bài viết trước) tới bệnh viện để khám lại mắt cho con và dự họp, em có đi cùng 1 người bạn. Khi đến em cảm thấy hầu như mọi nhân viên đều biết lý do em có mặt cho con khám lại sau có 10 ngày, các bạn ấy có vẻ e dè ...thậm chí có bạn còn bảo "chị đừng có cho em lên webtretho".
Buổi khám này con nhà em và con nhà chị P. được khám miễn phí hoàn toàn, kết quả khám của con nhà em vẫn giống như hơn 10 ngày trước, tăng nhãn áp và cận 7D (theo hiểu biết của em trên kết quả đo thị lực), còn con nhà chị P kết quả gần tương đương như vậy, dù tại thời điểm phẫu thuật cả 2 cháu đều cận 3.5-4D. Con nhà em vì phải làm thêm kiểm tra thị trường nên xuống họp chậm hơn so với lịch hẹn, lúc đó khoảng 17h30p, xuống tới phòng họp thì mọi người đã đông đủ và lúc đó em mới biết ngoài mẹ con em và mẹ con chị P còn 1 số gia đình khác, theo giới thiệu của người đại diện bệnh viện thì có 6 - 7 cháu đã phẫu thuật củng mạc được mời, nhưng các cháu đó lớn quá nên lúc đầu em cũng không phân biệt được đâu là "cháu" bệnh nhân, đâu là nhân viên bệnh viện.
Bạn TP dịch vụ khách hàng của bệnh viện tên là L. giới thiệu thành phần tham dự, có bác sĩ là Phó giám đốc bệnh viện, có chuyên gia người Nga, có bác sĩ người Việt Nam, có các bệnh nhân và người nhà. Sau màn chào hỏi vỗ tay, thì bác chuyên gia người Nga có nói một chút về bệnh cận ở trẻ em cho mọi người hiểu thêm, em tóm tắt như sau:
Cận thị ở trẻ em được chia làm 3 nhóm:
Nhóm 1: Cận thị bẩm sinh, được phát hiện từ rất sớm và các cháu có thể cận thị 3-4D ngay từ khi 3-4 tuổi. Nhưng cận thị ở nhóm này tiến triển chậm.
-Nhóm 2: Cận thị mắc phải phát hiện ở lứa tuổi 5-7 tuổi, ở nhóm này các cháu cận thị tiến triển rất nhanh.
Nhóm 3: Cận thị mắc phải ở lứa tuổi trên 13 tuổi, thì ở nhóm này các cháu tiến triển chậm giống ở nhóm 1.
Vậy là con nhà em và con nhà chị P ở nhóm 2, còn các bạn cùng đến họp khác thì ở nhóm 3 (các bố mẹ lưu ý hộ em vấn đề này vì cuối buổi sẽ có kết luận liên quan ạ).
Sau khi bác chuyên gia nói xong, thì em và chị P thay nhau chất vấn chuyên gia về các vấn đề liên quan đến con mình, con nhà chị P ngoài việc độ cận vẫn tăng, cháu còn bị viêm (u) kết mạc sau phẫu thuật, đã phải khám và chữa trị ở nhiều nơi. Còn các gia đình các cháu còn lại thì hơi ngơ ngác và không thắc mắc điều gì...(theo suy nghĩ của em (thậm chí có thể gọi là "suy diễn" cũng được ạ), có lẽ họ cũng không hiểu vì sao tự dưng được mời đến khám miễn phí và dự cuộc họp này).
Các câu hỏi và câu trả lời đều phải thông qua bác sĩ phiên dịch, nên chắc cũng mất khá nhiều thời gian, em và chị P đều "sôi sục" nên không thấy sốt ruột, chứ mấy gia đình kia thì thể hiện sự sốt ruột rõ, mọi thắc mắc về chuyên môn bác sĩ chuyên gia trả lời 1 cách chung chung em không thấy thỏa mãn, các câu hỏi của em xoay quanh vấn đề hiệu quả của tạo hình củng mạc không đúng như tư vấn ít nhất là 2/3 trường hợp được phẫu thuật cùng ngày "Tạo hình củng mạc là một phẫu thuật để củng cố củng mạc nhãn cầu nhằm ngăn chặn sự tiến triển của bệnh cận thị. Chỉ định của phẫu thuật này là cận thị tiến triển hơn 01 đi-ốp (D) một năm. Thị lực sau khi tạo hình củng mạc không tốt hơn nhưng ý nghĩa của phẫu thuật này là ngăn chặn hiện tượng tăng số kính và làm ổn định bệnh cận thị" - em trích trong lời giới thiệu của trang web bệnh viện- và cũng là lời tư vấn của bác sĩ khi chỉ định phẫu thuật cho con nhà em http://matvietnga.com/vietnga/news_detail/c19597/i7215/hoi---dap-ve-van-de-tao-hinh-cung-mac-dieu-tri-can-thi.html và các câu hỏi cho vấn đề trong trường hợp không hiệu quả như vậy thì phác đồ, phương hướng điều trị ra sao? Hình như các câu hỏi của em làm bác sĩ chuyên gia bối rối, bà giờ tay nói rằng bà làm việc vì lương tâm và thề trước chúa, bà không làm sai điều gì cả. Tự dưng cái quyết liệt của em chùng lại, với em ấn tượng về người Nga là những người tốt bụng và nhân hậu...suốt quá trình khám và chữa trị của con em tại đây, em luôn tin tưởng và cảm mến họ... nhưng tại sao mắt con em lại như vậy, càng chữa trị càng tệ đi, cứ thà rằng em kệ cho con đeo kính, chẳng phẫu thuật, chẳng tập tành máy móc gì hết thì có lẽ em đỡ xót xa, tự dưng đưa con lên bàn phẫu thuật, tự dưng tập máy hết lần này đến lần khác, tự dưng con bị cấm chơi đùa, phải kiêng cữ, thậm chí là cả nghỉ học để điều trị với hy vọng cho mắt đỡ tăng số.... bác sĩ chuyên ra nói rằng, bác sẽ theo dõi, nghiên cứu trường hợp con nhà em, và sau 2 tuần nữa sẽ có kết luận.
Chốt lại về chuyên môn, con nhà em là trường hợp đặc biệt, nên phải theo dõi nhỏ thuốc 2 tuần nữa bác sĩ chuyên gia mới có thể kết luận, con nhà chị P thì viêm (u) kết mạc là do môi trường.

Em quay sang hỏi về vấn đề "Khi chỉ định phẫu thuật, bệnh viện có tư vấn và cam kết rằng phẫu thuật tạo hình củng mạc sẽ ngăn chặn sự tiến triển của cận thị, vậy khi kết quả không như tư vấn, cam kết, các cháu vẫn tăng độ rất nhanh thì bệnh viện có chế độ chính sách gì với các trường hợp này" Cô L có đại diện trả lời rằng, với trường hợp con nhà em thì vẫn được bệnh viện đảm bảo giữ lời hứa của bác Giám đốc cũ đã hứa (tức là giảm 2.9 triệu khi tập máy này đấy ạ - nếu có). Em nói rằng đáng lẽ lời hứa này phải được thực hiện cách đây 10 ngày, nhưng vì người quản lý đại diện bệnh viện đã tự động rũ bỏ, thì nó phải được trả lại là đúng, và em muốn hỏi nếu con nhà em tiếp tục điều trị tại Việt Nga, thì con nhà em được hưởng những chính sách gì?
Bác sĩ bệnh viện có nói rằng, buổi hôm nay là giải đáp các thắc mắc về chuyên môn, những gì liên quan đến chính sách, chị L sẽ họp với ban Giám đốc và trả lời sau. Em có nhắc bạn L đó là, cố gắng trả lời cho em càng sớm càng tốt.
Bạn đi cùng với em có đưa 1 số câu hỏi về việc phẫu thuật tạo hình củng mạc ở trẻ em ở Nga, phẫu thuật tạo hình củng mạc ở trẻ em ở VN, rồi vấn đề pháp lý của các phẫu thuật đó...bác chuyên gia Nga, bác Phó Giám đốc, và các bạn phòng DVKH của Việt Nga đều trả lời một cách chung chung, thiếu cụ thể... Và bác Phó Giám đốc nhanh chóng nói rằng "Các cháu đều đói rồi, nên kết thúc ở đây, các vấn đề khác sẽ làm việc ở buổi khác". Các gia đình khác cũng sốt ruột lắm rồi, nói rằng, còn nhà chúng tôi không tăng số, vậy chúng tôi xin phép về trước, 1 phụ huynh quay lại nói khẽ với em "vì các anh này lớn hết cả rồi mà".
Vậy cuối cùng bạn L kết luận: Vậy chúng ta có thể nói rằng sau phẫu thuật độ cận của các cháu đều ổn định, trừ trường hợp cháu này (tức là con nhà em), em phản đối: "Trừ trường hợp 2 cháu này chứ..." nhưng các gia đình đã lục tục kéo nhau về.
......
Thưa các bố, các mẹ, và cả các bạn làm việc tại Việt Nga nữa, các bài viết của em đều mang tính chất tường thuật, kể lại. Em không hề để trong bài viết một lời bình luận, nhận xét nào, mọi việc xảy ra thế nào em cứ viết thế, dĩ nhiên là chỉ có thể viết lên những sự kiện chính... những suy nghĩ, những nhận xét em xin dành các bố các mẹ và các bạn nói giúp em. Em rất cảm ơn các bố các mẹ các chị các em đã chia sẻ, động viên, giúp đỡ em...Em xin cảm ơn rất nhiều!

Em đã post bài bên "Cẩn thận khi khám mắt ở Việt Nga rồi, lại nhìn thấy topic này, em xin copy sang cả đây, kinh nghiệm xót xa của em đây ạ!
Em góp với các mẹ chuyện của em với viện mắt Việt Nga, nói thật là rất bức xúc nhưng chẳng biết phải làm sao, từ sáng hôm qua tới giờ em cũng có ý định tìm cách liên hệ với lãnh đạo viện ở cấp cao hơn, nhưng đến giờ thì ...tìm vẫn chưa thấy, trên web của họ chỉ để lại liên hệ chung chung, em kể ra đây để các mẹ lấy kinh nghiệm mà đề phòng.
Con nhà em điều trị cận thị tại Việt Nga bắt đầu từ năm 2009 lúc đó cháu 6 tuổi. Năm ngoái em đã từng than thở ở 1 topic về điều trị cận thị cho con rồi đấy ạ.
Sau khi tham khảo nhiều nơi, và tìm hiểu trên mạng, em quyết định cho con khám và theo đuổi chữa trị tại Việt Nga. Lúc đầu cu con nhà em được xác định cận thị nhẹ 1 bên mắt 1diop và 1 bên mắt 1.5diop và được chỉ định tập trên máy. Em ngoan ngoãn cho con theo tập ngay, lòng tràn đầy hi vọng sau tập mắt con sẽ trở lại bình thường, hoặc chí ít là không tăng số. Tập đều đặn, đúng giờ, uống thuốc đúng chỉ định...nhưng sau 10 buổi tập, mắt con em vẫn y nguyên, không thay đổi, em thoáng thất vọng và y hẹn sau 6 tháng sau khám lại.
Sau 6 tháng sau, em đưa con đến khám, ối giời ơi, mắt con em sau khi tập máy, sau khi uống thuốc đầy đủ như chỉ dẫn mắt đã tăng đều thêm mỗi mắt 2 diop, tức là 1 mắt 3.5, 1 mắt 4. Bác sĩ chỉ định phẫu thuật tạo hình củng mạc, uống bổ sung vitamin, chỉnh kính mới theo đơn. Bác sĩ tư vấn rằng, sau khi mổ phẫu thuật củng mạc, mắt cận sẽ không tăng nữa, hoặc tăng không đáng kể, thậm chí có 1 số trường hợp còn giảm chút ít. Em băn khoăn hỏi han khắp nơi, ở đâu cũng lắc đầu không có thông tin, search google thông tin cũng rất ít, mà ở viện thì thông báo chuyên gia người Nga mổ tạo hình cùng mạc giỏi nhất chỉ còn ở VN 1 tuần nữa, phải quyết định nhanh lên, nếu không sẽ là người khác mổ. Trong lúc còn đang băn khoăn thì em gặp 1 chị làm việc tại Nga, con thì ở Việt Nam, chị ấy về nước chỉ để đưa con đến Việt Nga mổ tạo hình củng mạc, chị ấy nói rằng ở Nga đây là 1 phẫu thuật đơn giản, chỉ cần bé nào tăng độ cận nhanh là bác sĩ ở Nga chỉ định phẫu thuật luôn, con trai chị ấy 9 tuổi, và sẽ mổ vào ngày 10/6/2010. Em xem lại lịch do chị phiên dịch báo cho em là con nhà em có thể mổ vào chiều 9/6 hoặc chiều 10/6 nếu quyết định mổ. Sau đó 1 tuần bác Kurochkin Vladimir Nicolaevich sẽ về Nga nên sẽ chỉ theo dõi bệnh nhân chứ không nhận mổ nữa. Em thoáng nghĩ, dù gì họ cũng là bệnh viện có sự kết hợp của 2 nước, có giấy phép đoàng hoàng, lại được cả chủ tịch nước tới thăm nữa...mà chị đang làm việc ở Nga nói đó là phẫu thuật đơn giản, con chị ấy cũng mổ..., em quyết định đồng ý cho con mổ.
Chiều ngày 10/6/2010, có 3 ca mổ phẫu thuật củng mạc cho 3 bé trai, con trai chị làm việc ở Nga mổ đầu tiên, 1 bé nữa 8 tuổi, và con nhà em bé nhất, 7 tuổi. Sau ca mổ các bà mẹ có trao đổi số điện thoại cho nhau để trao đổi khi cần thiết, và tất nhiên đều hi vọng mắt con mình từ nay sẽ không tăng số nữa. 1 tuần sau khám lại mắt con nhà em có vẻ "lành" nhất trong 3 bé mổ, tất nhiên là mắt 2 bé kia cũng ổn, chỉ là sung huyết nhiều hơn, hay đau nhiều hơn chút thôi. Và yên tâm ra về với 1 đơn thuốc dài, 1 tháng không hoạt động thể thao, không vận động mạnh...và dĩ nhiên bác sĩ dặn dò là sau thời gian đó chơi thể thao bình thường, sau 4 tháng sẽ khám lại.
Sau 2 tháng, em thấy mắt con em có gì đó không ổn, con nhìn có vẻ lúc mờ lúc rõ, em cho đến khám lại ngay, lại 1 trình tự khám lại từ đầu, như 1 khách hàng mới lại chuyên sâu, lại siêu âm, lại chuyên gia và được kết luận : 2 mắt co quắp điều tiết. Rồi lại đơn thuốc nhỏ mắt + thuốc uống với lời hẹn 2 tháng sau khám lại.
2 tháng sau khám lại, mọi thứ như sụp đổ với em khi mắt con em 2 mắt cận đều đến 5diop kèm thêm nhược thị. Em thấy sợ và giận run người, nghĩa là họ đã nói dối em, nghĩa là họ đã tư vấn sai. Em nén giận, hỏi chuyên gia người Nga, dĩ nhiên là qua phiên dịch, vì sao mắt con tôi lại tồi tệ đi nhanh thế, tại sao tôi được tư vấn là sau khi phẫu thuật độ cận của mắt con tôi sẽ không tăng mà tại sao qua có 4 tháng kết quả lại vô cùng tệ, ông chuyên gia lắc đầu và trả lời "chưa gặp trường hợp này bao giờ", em hỏi giải pháp, ông chuyên gia nói rằng: tập máy, nhỏ thuốc, đeo kính thường xuyên, ngồi học thẳng người, hạn chế ti vi máy tính, giống hệt như những chuyên gia trước đã khám cho con em từ khi bắt đầu cận cho đến giờ. Tập máy em có cho con tập, uống thuốc, nhỏ thuốc đúng như chỉ định, chỉ mỗi đi ngủ là không đeo kính, ngồi học thẳng người, em có nhắc con em đều đều ở nhà, ở lớp thì chỉ biết nhờ cô, còn ti vi máy tính, trước khi con phát hiện cận thì mỗi ngày chỉ có 30p tivi, 15p vui học trên máy tính, từ lúc phát hiện cận đến giờ thì tivi mỗi tuần cộng lại chắc được 1-2h, và 2 lần/tuần cho việc sử dụng máy tính, mỗi lần 15p. Trong thời đại này em thấy em làm được thế với con là một sự nỗ lực lớn của cả mẹ lẫn con rồi.
Em gọi điện cho các chị có con cùng mổ với con em, 1 chị không liên lạc được, 1 chị thì nói rằng chị kia đã đi Nga, và con nhà chị, "chị vừa cho đi khám ở chỗ khác vẫn lên số em ạ".
Em đề nghị cho gặp lãnh đạo bệnh viện, 1 người quản lý tiếp em, (nếu em nhớ không nhầm thì anh ta tên là Khoa vì chỉ 2 tuần sau đó em liên hệ lại anh ta đã nghỉ việc), đầu tiên em nhũn nhặn thì anh ta rất "cương" với em, khi em cứng rắn, thì anh ta lại nhã nhặn, rồi cuối cùng anh ta đề nghị giữ lại hồ sơ của con nhà em để hội ý, và để trình bày với cấp cao hơn. Ngày hôm sau em có điện thoại của anh Khoa đó gọi và thông báo ngày giờ đến gặp Giám đốc bệnh viện.
Em đến gặp giám đốc, được giới thiệu tên là Đặng Bá Ninh, đầu tiên cũng không thiện ý với khiếu nại của em lắm, em không nhớ rõ buổi nói chuyện hôm đấy vì cũng lâu rồi, nhưng sau khi em không còn nhẹ nhàng nói chuyện mà nói bằng một giọng gay gắt đại khái "các anh cũng là một ngành cung cấp dịch vụ, cho dù là một dịch vụ đặc biệt đi chăng nữa vì nó liên quan đến con người, nhưng các anh không thể tư vấn, cung cấp cho khách hàng sử dụng hàng hóa dịch vụ của các anh, khách hàng trả tiền để nhận sản phẩm, đến giờ sản phẩm tồi sản phẩm hỏng thì các anh bảo trường hợp này chưa gặp bao giờ, rồi các anh phủi tay, hàng nhỏ lẻ người ta còn có bảo hành, cả đôi mắt của trẻ con các anh mang ra làm hàng hóa, rồi bảo chưa gặp trường hợp này bao giờ, để chạy trốn, trách nhiệm của các anh chỉ dừng lại ở thế thôi à...." thì anh ta nhũn nhặn, rồi xin lỗi, rồi tâm sự rằng con anh ta cũng mổ mắt tại Nga sau khi chữa trị không hiệu quả tại VN, rồi thấy nhãn khoa Nga tốt quá, mới quyết tâm thành lập 1 bệnh viện Nhãn khoa tại VN, rồi hứa sẽ tổ chức 1 hội đồng gồm các chuyên gia Nga, bác sĩ nhãn khoa Việt Nam để hội ý và hợp tác điều trị cho con nhà em.
Ngày hôm sau, em được thông báo hội đồng đó được thành lập, và sáng hôm sau em đến. Về mặt chuyên môn có chuyên gia người Nga em không nhớ tên, nhưng bác đó là người đầu tiên bên trái trong hình của link này : http://news.bacsi.com/tin-tuc/dich-vu-y-te/chuyen-giao-ky-thuat-vi-phau-mat-tien-tien-cua-lien-bang-nga.html , có bác sĩ người Việt tên là Đào Minh Đức, anh này nói tiếng Nga rất tốt, về hành chính, tài chính thì có Giám đốc Đặng Bá Ninh (em có xin danh thiếp, nhưng sau 1 hồi lục ví thì anh đó bảo rằng, anh hết mất rồi, và đọc cho em số điện thoại). Sau 1 hồi kiến nghị trình bày, hội đồng xác định con nhà em tốt hơn hết là nên tiếp tục điều trị, đích thân chuyên gia và bác sĩ Đức sẽ khám lại và chỉ định, và tất nhiên sau khám sự chỉ định vẫn là tập máy, nhỏ thuốc, đeo kính, hạn chế tivi máy tính, và thêm việc bịt mắt luân phiên để điều trị nhược thị. Về phần hành chính, tài chính thì Giám đốc Đặng Bá Ninh hứa sẽ miễn chi phí kiểm tra thị lực trong vòng 6 tháng, giảm 49% chi phí tập máy cho 2 lần tập liền sau đó. Em thấy đại diện bệnh viện rất có thiện ý, nên lại tiếp tục cho con điều trị. Lần tập máy ngay sau đó con nhà em được miễn giảm 2.9 triệu, phần còn lại mẹ nộp nốt. Sau đợt điều trị em có gặp lại anh Giám đốc, mục đích là để cảm ơn, và mục đích thứ 2 là muốn anh ấy cho 1 văn bản gì đó về lời hứa hỗ trợ điều trị. Anh ấy đã ghi trực tiếp vào sổ y bạ của con nhà em, nội dung "Phiếu ưu đãi tập nhược thị đợt 2, bệnh nhân được miễn phí 2.9tr đồng cho đợt điều trị 10 ngày" và ký tên BS Đặng Bá Ninh, em thấy chưa yên tâm, nhưng có vẻ anh ta đoán được ra, cười bảo em rằng, em yên tâm có vấn đề gì cứ gọi cho anh, anh làm giám đốc ở đây cơ mà. Và 2 tháng sau anh ta còn gọi điện nhắc nhở em cho con đi kiểm tra lại thị lực "đến kiểm tra cho con thường xuyên đi nhé, khi đến cứ gọi cho anh, anh sẽ thông báo trường hợp của bé nhà em là miễn phí"
Đầu tuần, em cho con đi khám, chậm 1 tháng so với lịch hẹn của Bác sĩ, vì con vừa thi xong và muốn đợi đến khi nghỉ hè và trước đó 2 tháng em có cho con vào khám thử ở phòng khám Tân An, mắt lên thêm 0.5 diop so với kính đang đeo. Em vào làm thủ tục khám như mọi người dù vẫn nhớ lời hứa của bác Giám đốc. Con em khám tầng 2, chuyển lên tầng 3, chờ đợi lâu thật lâu, vì VIệt Nga ngày càng đông bệnh nhân. Chuyên gia chỉ định siêu âm A, rồi nhỏ thuốc, rồi lại chỉ định đo nhãn áp...em linh cảm mọi chuyện sẽ vẫn xấu, lo lắng!
Và đúng vậy, mắt con nhà em lại tăng số, theo hiểu biết con con của em trên tờ đo thị lực là mắt đã cận tới 7diop. Chuyên gia cho rằng mắt tăng số nhanh có thể là do tác động nào đó, nên cho thuốc về nhỏ, hẹn sau 2 ngày đến khám lại. Sau 2 ngày, tức là ngày hôm qua đấy ạ...
Khám lại, chuyên gia cho đeo kính 6diop, em hỏi giải pháp điều trị tiếp theo, vẫn lại là tập máy, uống thuốc nhỏ thuốc, thay kính... Ra ngoài, em gọi cho anh Giám đốc Đinh Bá Ninh, được anh ấy bảo rằng anh đang đi vắng, em cứ xuống tầng 1 gặp anh Giang, anh ấy sẽ phối hợp hỗ trợ em. Em vâng ạ, và xuống quầy lễ tân định làm thủ tục nộp tiền cho con tập máy trước, rồi đợi anh Giám đốc về trao đổi sau. Cô lễ tân thông báo rằng trường hợp con nhà em được giảm 10% chi phí tập còn 5 triệu mấy (em ko nhớ), em lật trang sổ có bút tích của Giám đốc, bảo rằng Giám đốc đã ghi vào đây là con nhà chị được giảm 2.9tr cho lần tập này, cô lễ tân nhìn vào sổ và nói rằng "Ông Đinh Bá Ninh đã nghỉ việc, nên những gì ông ấy làm không có giá trị". Em giật mình, vì em vừa mới nói chuyện điện thoại có thấy bác ấy nói gì đâu. Em gặp 1 cô y tá hơi quen, hỏi thăm "em ơi, sếp Ninh đi vắng à", cô ấy trả lời, sếp Ninh nghỉ việc rồi chị ạ!
Em đề nghị với lễ tân cho gặp Giám đốc mới, cô ấy trả lời chưa có giám đốc mới, em bảo vậy cho gặp người quản lý ở đây, thì cô ấy dẫn vào gặp "anh Giang"
Qua màn chào hỏi, dưới đây là đối thoại của em và anh Giang đó, em nhớ từng chi tiết 1 và ân hận là không lường trước được để ghi âm lại cuộc nói chuyện đó:
.....

Vâng, thế thì tốt quá! (em ngơ ngác...)

À...à... (tay lật lật quyển sổ mà em vừa đưa ra)

Vâng.
(chỉ vào bút tích của Giám đốc)
Vâng, thế chị quyết định cho con tập chứ.

Bác sĩ chỉ định thế, em biết làm gì hơn đâu.

Vâng nên tập chị ạ

Tôi rất tiếc phải nói với chị rằng các cô lễ tân đã làm đúng.

Vì anh Ninh đã nghỉ việc.

Em không nghĩ là thế, khi anh Ninh đưa ra chính sách này đối với con nhà em, thì anh ấy vẫn là Giám đốc ở bệnh viện này cơ mà.

Đúng, nhưng bây giờ anh ấy đã nghỉ việc

Việc này anh Ninh làm là sai, chúng tôi không có quy định nào được phép như thế này cả (đập đập tay vào quyển sổ y bạ) anh ta vượt quyền, tôi không biết vì cái gì mà anh ta lại vượt quyền như thế này (anh ta đổi giọng, còn em thì bắt đầu thấy nóng mặt).

Chị, chị không được nói thế, chị nói thế thì hơi quá! mắt anh ta bắt đầu vằn lên, giọng hơi gằn lại.

Thế anh cho em hỏi, khi em có khiếu nại, bệnh viện có tổ chức hội đồng đầy đủ các chuyên gia bác sĩ để cùng chẩn đoán và hợp tác chữa trị cho con nhà em, vậy tại sao cả thời gian qua, em không không thấy bệnh viện lưu tâm và cũng không thấy một chút nào kết quả của cuộc họp đấy?

Tôi không biết, còn các chuyên gia họ chỉ làm việc chuyên môn của họ thôi. giọng bất cần

Như các cô lễ tân nói, được giảm 10% chi phí.

Tôi đã nói là không có giá trị, còn chị muốn thì cứ gọi điện cho anh Ninh

( Em muốn điên lên rồi)
Tôi là Giang

Anh cho em biết tên đầy đủ được không?

Tôi là Tạ Hồng Giang.

Anh Giang có thể cho em gặp người lãnh đạo cao hơn được không?

Không, tôi là người quản lý ở đây, chịu trách nhiệm về những việc ở đây.

Vâng, vậy thì anh Giang có thể cho em 1 cái văn bản nào đó có nội dung là con em được hưởng những ưu đãi gì (anh ta vội đứng dậy miệng nói vâng vâng..tôi cho chị ngay)..không không, em chưa nói hết, văn bản có nội dung ưu đãi mà con em sẽ được hưởng cùng với lời khẳng định là bút tích anh Đinh Bá Ninh đã để lại khi còn là giám đốc không còn giá trị.

Không, anh ta nói như quát, tôi chỉ cung cấp cho chị cái giảm 5-10%, còn cái kia thì không có, không bao giờ.

Anh thông cảm. Em muốn cái gì cũng có văn bản, đến bút tích Giám đốc để lại khi còn là giám đốc còn không có giá trị, nếu 1-2 tuần sau, hoặc tháng sau em quay lại, nhỡ anh Giang đã nghỉ việc ở đây rồi, thì quản lý mới lại nói những lời ông Giang nói không có giá trị thì sao.

Chị đừng có nói thế. Anh ta vẫn đứng và có vẻ nổi khùng thực sự.
Em chỉ vào những dòng chữ ưu đãi, ông ta bước nhanh ra khỏi bàn, giọng tức giận "chị muốn cái giảm 10% thì tôi cung cấp cho chị, còn cái khác chị đi gặp anh Ninh mà làm việc"

Em bước nhanh ra khỏi phòng, muốn lu loa ầm lên cho cả phòng chờ kín người họ biết, nhưng không thể, em không thể làm nổi như vậy. Con trai tíu tít níu lấy chân, sung sướng đòi mẹ cắt ngay kính mới...em trào nước mắt. Em đã quá sai lầm khi cứ đeo đuổi chữa trị cho con ở đây sao...?

Em góp với các mẹ chuyện của em với viện mắt Việt Nga, nói thật là rất bức xúc nhưng chẳng biết phải làm sao, từ sáng hôm qua tới giờ em cũng có ý định tìm cách liên hệ với lãnh đạo viện ở cấp cao hơn, nhưng đến giờ thì ...tìm vẫn chưa thấy, trên web của họ chỉ để lại liên hệ chung chung, em kể ra đây để các mẹ lấy kinh nghiệm mà đề phòng.
Con nhà em điều trị cận thị tại Việt Nga bắt đầu từ năm 2009 lúc đó cháu 6 tuổi. Năm ngoái em đã từng than thở ở 1 topic về điều trị cận thị cho con rồi đấy ạ.
Sau khi tham khảo nhiều nơi, và tìm hiểu trên mạng, em quyết định cho con khám và theo đuổi chữa trị tại Việt Nga. Lúc đầu cu con nhà em được xác định cận thị nhẹ 1 bên mắt 1diop và 1 bên mắt 1.5diop và được chỉ định tập trên máy. Em ngoan ngoãn cho con theo tập ngay, lòng tràn đầy hi vọng sau tập mắt con sẽ trở lại bình thường, hoặc chí ít là không tăng số. Tập đều đặn, đúng giờ, uống thuốc đúng chỉ định...nhưng sau 10 buổi tập, mắt con em vẫn y nguyên, không thay đổi, em thoáng thất vọng và y hẹn sau 6 tháng sau khám lại.
Sau 6 tháng sau, em đưa con đến khám, ối giời ơi, mắt con em sau khi tập máy, sau khi uống thuốc đầy đủ như chỉ dẫn mắt đã tăng đều thêm mỗi mắt 2 diop, tức là 1 mắt 3.5, 1 mắt 4. Bác sĩ chỉ định phẫu thuật tạo hình củng mạc, uống bổ sung vitamin, chỉnh kính mới theo đơn. Bác sĩ tư vấn rằng, sau khi mổ phẫu thuật củng mạc, mắt cận sẽ không tăng nữa, hoặc tăng không đáng kể, thậm chí có 1 số trường hợp còn giảm chút ít. Em băn khoăn hỏi han khắp nơi, ở đâu cũng lắc đầu không có thông tin, search google thông tin cũng rất ít, mà ở viện thì thông báo chuyên gia người Nga mổ tạo hình cùng mạc giỏi nhất chỉ còn ở VN 1 tuần nữa, phải quyết định nhanh lên, nếu không sẽ là người khác mổ. Trong lúc còn đang băn khoăn thì em gặp 1 chị làm việc tại Nga, con thì ở Việt Nam, chị ấy về nước chỉ để đưa con đến Việt Nga mổ tạo hình củng mạc, chị ấy nói rằng ở Nga đây là 1 phẫu thuật đơn giản, chỉ cần bé nào tăng độ cận nhanh là bác sĩ ở Nga chỉ định phẫu thuật luôn, con trai chị ấy 9 tuổi, và sẽ mổ vào ngày 10/6/2010. Em xem lại lịch do chị phiên dịch báo cho em là con nhà em có thể mổ vào chiều 9/6 hoặc chiều 10/6 nếu quyết định mổ. Sau đó 1 tuần bác Kurochkin Vladimir Nicolaevich sẽ Nga nên sẽ chỉ theo dõi bệnh nhân chứ không nhận mổ nữa. Em thoáng nghĩ, dù gì họ cũng là bệnh viện có sự kết hợp của 2 nước, có giấy phép đoàng hoàng, lại được cả chủ tịch nước tới thăm nữa...mà chị đang làm việc ở Nga nói đó là phẫu thuật đơn giản, con chị ấy cũng mổ..., em quyết định đồng ý cho con mổ.
Chiều ngày 10/6/2010, có 3 ca mổ phẫu thuật củng mạc cho 3 bé trai, con trai chị làm việc ở Nga mổ đầu tiên, 1 bé nữa 8 tuổi, và con nhà em bé nhất, 7 tuổi. Sau ca mổ các bà mẹ có trao đổi số điện thoại cho nhau để trao đổi khi cần thiết, và tất nhiên đều hi vọng mắt con mình từ nay sẽ không tăng số nữa. 1 tuần sau khám lại mắt con nhà em có vẻ "lành" nhất trong 3 bé mổ, tất nhiên là mắt 2 bé kia cũng ổn, chỉ là sung huyết nhiều hơn, hay đau nhiều hơn chút thôi. Và yên tâm ra về với 1 đơn thuốc dài, 1 tháng không hoạt động thể thao, không vận động mạnh...và dĩ nhiên bác sĩ dặn dò là sau thời gian đó chơi thể thao bình thường, sau 4 tháng sẽ khám lại.
Sau 2 tháng, em thấy mắt con em có gì đó không ổn, con nhìn có vẻ lúc mờ lúc rõ, em cho đến khám lại ngay, lại 1 trình tự khám lại từ đầu, như 1 khách hàng mới lại chuyên sâu, lại siêu âm, lại chuyên gia và được kết luận : 2 mắt co quắp điều tiết. Rồi lại đơn thuốc nhỏ mắt + thuốc uống với lời hẹn 2 tháng sau khám lại.
2 tháng sau khám lại, mọi thứ như sụp đổ với em khi mắt con em 2 mắt cận đều đến 5diop kèm thêm nhược thị. Em thấy sợ và giận run người, nghĩa là họ đã nói dối em, nghĩa là họ đã tư vấn sai. Em nén giận, hỏi chuyên gia người Nga, dĩ nhiên là qua phiên dịch, vì sao mắt con tôi lại tồi tệ đi nhanh thế, tại sao tôi được tư vấn là sau khi phẫu thuật độ cận của mắt con tôi sẽ không tăng mà tại sao qua có 4 tháng kết quả lại vô cùng tệ, ông chuyên gia lắc đầu và trả lời "chưa gặp trường hợp này bao giờ", em hỏi giải pháp, ông chuyên gia nói rằng: tập máy, nhỏ thuốc, đeo kính thường xuyên, ngồi học thẳng người, hạn chế ti vi máy tính, giống hệt như những chuyên gia trước đã khám cho con em từ khi bắt đầu cận cho đến giờ. Tập máy em có cho con tập, uống thuốc, nhỏ thuốc đúng như chỉ định, chỉ mỗi đi ngủ là không đeo kính, ngồi học thẳng người, em có nhắc con em đều đều ở nhà, ở lớp thì chỉ biết nhờ cô, còn ti vi máy tính, trước khi con phát hiện cận thì mỗi ngày chỉ có 30p tivi, 15p vui học trên máy tính, từ lúc phát hiện cận đến giờ thì tivi mỗi tuần cộng lại chắc được 1-2h, và 2 lần/tuần cho việc sử dụng máy tính, mỗi lần 15p. Trong thời đại này em thấy em làm được thế với con là một sự nỗ lực lớn của cả mẹ lẫn con rồi.
Em gọi điện cho các chị có con cùng mổ với con em, 1 chị không liên lạc được, 1 chị thì nói rằng chị kia đã đi Nga, và con nhà chị, "chị vừa cho đi khám ở chỗ khác vẫn lên số em ạ".
Em đề nghị cho gặp lãnh đạo bệnh viện, 1 người quản lý tiếp em, (nếu em nhớ không nhầm thì anh ta tên là Khoa vì chỉ 2 tuần sau đó em liên hệ lại anh ta đã nghỉ việc), đầu tiên em nhũn nhặn thì anh ta rất "cương" với em, khi em cứng rắn, thì anh ta lại nhã nhặn, rồi cuối cùng anh ta đề nghị giữ lại hồ sơ của con nhà em để hội ý, và để trình bày với cấp cao hơn. Ngày hôm sau em có điện thoại của anh Khoa đó gọi và thông báo ngày giờ đến gặp Giám đốc bệnh viện.
Em đến gặp giám đốc, được giới thiệu tên là Đặng Bá Ninh, đầu tiên cũng không thiện ý với khiếu nại của em lắm, em không nhớ rõ buổi nói chuyện hôm đấy vì cũng lâu rồi, nhưng sau khi em không còn nhẹ nhàng nói chuyện mà nói bằng một giọng gay gắt đại khái "các anh cũng là một ngành cung cấp dịch vụ, cho dù là một dịch vụ đặc biệt đi chăng nữa vì nó liên quan đến con người, nhưng các anh không thể tư vấn, cung cấp cho khách hàng sử dụng hàng hóa dịch vụ của các anh, khách hàng trả tiền để nhận sản phẩm, đến giờ sản phẩm tồi sản phẩm hỏng thì các anh bảo trường hợp này chưa gặp bao giờ, rồi các anh phủi tay, hàng nhỏ lẻ người ta còn có bảo hành, cả đôi mắt của trẻ con các anh mang ra làm hàng hóa, rồi bảo chưa gặp trường hợp này bao giờ, để chạy trốn, trách nhiệm của các anh chỉ dừng lại ở thế thôi à...." thì anh ta nhũn nhặn, rồi xin lỗi, rồi tâm sự rằng con anh ta cũng mổ mắt tại Nga sau khi chữa trị không hiệu quả tại VN, rồi thấy nhãn khoa Nga tốt quá, mới quyết tâm thành lập 1 bệnh viện Nhãn khoa tại VN, rồi hứa sẽ tổ chức 1 hội đồng gồm các chuyên gia Nga, bác sĩ nhãn khoa Việt Nam để hội ý và hợp tác điều trị cho con nhà em.
Ngày hôm sau, em được thông báo hội đồng đó được thành lập, và sáng hôm sau em đến. Về mặt chuyên môn có chuyên gia người Nga em không nhớ tên, nhưng bác đó là người đầu tiên bên trái trong hình của link này : http://news.bacsi.com/tin-tuc/dich-vu-y-te/chuyen-giao-ky-thuat-vi-phau-mat-tien-tien-cua-lien-bang-nga.html , có bác sĩ người Việt tên là Đào Minh Đức, anh này nói tiếng Nga rất tốt, về hành chính, tài chính thì có Giám đốc Đặng Bá Ninh (em có xin danh thiếp, nhưng sau 1 hồi lục ví thì anh đó bảo rằng, anh hết mất rồi, và đọc cho em số điện thoại). Sau 1 hồi kiến nghị trình bày, hội đồng xác định con nhà em tốt hơn hết là nên tiếp tục điều trị, đích thân chuyên gia và bác sĩ Đức sẽ khám lại và chỉ định, và tất nhiên sau khám sự chỉ định vẫn là tập máy, nhỏ thuốc, đeo kính, hạn chế tivi máy tính, và thêm việc bịt mắt luân phiên để điều trị nhược thị. Về phần hành chính, tài chính thì Giám đốc Đặng Bá Ninh hứa sẽ miễn chi phí kiểm tra thị lực trong vòng 6 tháng, giảm 49% chi phí tập máy cho 2 lần tập liền sau đó. Em thấy đại diện bệnh viện rất có thiện ý, nên lại tiếp tục cho con điều trị. Lần tập máy ngay sau đó con nhà em được miễn giảm 2.9 triệu, phần còn lại mẹ nộp nốt. Sau đợt điều trị em có gặp lại anh Giám đốc, mục đích là để cảm ơn, và mục đích thứ 2 là muốn anh ấy cho 1 văn bản gì đó về lời hứa hỗ trợ điều trị. Anh ấy đã ghi trực tiếp vào sổ y bạ của con nhà em, nội dung "Phiếu ưu đãi tập nhược thị đợt 2, bệnh nhân được miễn phí 2.9tr đồng cho đợt điều trị 10 ngày" và ký tên BS Đặng Bá Ninh, em thấy chưa yên tâm, nhưng có vẻ anh ta đoán được ra, cười bảo em rằng, em yên tâm có vấn đề gì cứ gọi cho anh, anh làm giám đốc ở đây cơ mà. Và 2 tháng sau anh ta còn gọi điện nhắc nhở em cho con đi kiểm tra lại thị lực "đến kiểm tra cho con thường xuyên đi nhé, khi đến cứ gọi cho anh, anh sẽ thông báo trường hợp của bé nhà em là miễn phí"
Đầu tuần, em cho con đi khám, chậm 1 tháng so với lịch hẹn của Bác sĩ, vì con vừa thi xong và muốn đợi đến khi nghỉ hè và trước đó 2 tháng em có cho con vào khám thử ở phòng khám Tân An, mắt lên thêm 0.5 diop so với kính đang đeo. Em vào làm thủ tục khám như mọi người dù vẫn nhớ lời hứa của bác Giám đốc. Con em khám tầng 2, chuyển lên tầng 3, chờ đợi lâu thật lâu, vì VIệt Nga ngày càng đông bệnh nhân. Chuyên gia chỉ định siêu âm A, rồi nhỏ thuốc, rồi lại chỉ định đo nhãn áp...em linh cảm mọi chuyện sẽ vẫn xấu, lo lắng!
Và đúng vậy, mắt con nhà em lại tăng số, theo hiểu biết con con của em trên tờ đo thị lực là mắt đã cận tới 7diop. Chuyên gia cho rằng mắt tăng số nhanh có thể là do tác động nào đó, nên cho thuốc về nhỏ, hẹn sau 2 ngày đến khám lại. Sau 2 ngày, tức là ngày hôm qua đấy ạ...
Khám lại, chuyên gia cho đeo kính 6diop, em hỏi giải pháp điều trị tiếp theo, vẫn lại là tập máy, uống thuốc nhỏ thuốc, thay kính... Ra ngoài, em gọi cho anh Giám đốc Đinh Bá Ninh, được anh ấy bảo rằng anh đang đi vắng, em cứ xuống tầng 1 gặp anh Giang, anh ấy sẽ phối hợp hỗ trợ em. Em vâng ạ, và xuống quầy lễ tân định làm thủ tục nộp tiền cho con tập máy trước, rồi đợi anh Giám đốc về trao đổi sau. Cô lễ tân thông báo rằng trường hợp con nhà em được giảm 10% chi phí tập còn 5 triệu mấy (em ko nhớ), em lật trang sổ có bút tích của Giám đốc, bảo rằng Giám đốc đã ghi vào đây là con nhà chị được giảm 2.9tr cho lần tập này, cô lễ tân nhìn vào sổ và nói rằng "Ông Đinh Bá Ninh đã nghỉ việc, nên những gì ông ấy làm không có giá trị". Em giật mình, vì em vừa mới nói chuyện điện thoại có thấy bác ấy nói gì đâu. Em gặp 1 cô y tá hơi quen, hỏi thăm "em ơi, sếp Ninh đi vắng à", cô ấy trả lời, sếp Ninh nghỉ việc rồi chị ạ!
Em đề nghị với lễ tân cho gặp Giám đốc mới, cô ấy trả lời chưa có giám đốc mới, em bảo vậy cho gặp người quản lý ở đây, thì cô ấy dẫn vào gặp "anh Giang"
Qua màn chào hỏi, dưới đây là đối thoại của em và anh Giang đó, em nhớ từng chi tiết 1 và ân hận là không lường trước được để ghi âm lại cuộc nói chuyện đó:
.....

Vâng, thế thì tốt quá! (em ngơ ngác...)

À...à... (tay lật lật quyển sổ mà em vừa đưa ra)

Vâng.
(chỉ vào bút tích của Giám đốc)
Vâng, thế chị quyết định cho con tập chứ.

Bác sĩ chỉ định thế, em biết làm gì hơn đâu.

Vâng nên tập chị ạ

Tôi rất tiếc phải nói với chị rằng các cô lễ tân đã làm đúng.

Vì anh Ninh đã nghỉ việc.

Em không nghĩ là thế, khi anh Ninh đưa ra chính sách này đối với con nhà em, thì anh ấy vẫn là Giám đốc ở bệnh viện này cơ mà.

Đúng, nhưng bây giờ anh ấy đã nghỉ việc

Việc này anh Ninh làm là sai, chúng tôi không có quy định nào được phép như thế này cả (đập đập tay vào quyển sổ y bạ) anh ta vượt quyền, tôi không biết vì cái gì mà anh ta lại vượt quyền như thế này (anh ta đổi giọng, còn em thì bắt đầu thấy nóng mặt).

Chị, chị không được nói thế, chị nói thế thì hơi quá! mắt anh ta bắt đầu vằn lên, giọng hơi gằn lại.

Thế anh cho em hỏi, khi em có khiếu nại, bệnh viện có tổ chức hội đồng đầy đủ các chuyên gia bác sĩ để cùng chẩn đoán và hợp tác chữa trị cho con nhà em, vậy tại sao cả thời gian qua, em không không thấy bệnh viện lưu tâm và cũng không thấy một chút nào kết quả của cuộc họp đấy?

Tôi không biết, còn các chuyên gia họ chỉ làm việc chuyên môn của họ thôi. giọng bất cần

Như các cô lễ tân nói, được giảm 10% chi phí.

Tôi đã nói là không có giá trị, còn chị muốn thì cứ gọi điện cho anh Ninh

( Em muốn điên lên rồi)
Tôi là Giang

Anh cho em biết tên đầy đủ được không?

Tôi là Tạ Hồng Giang.

Anh Giang có thể cho em gặp người lãnh đạo cao hơn được không?

Không, tôi là người quản lý ở đây, chịu trách nhiệm về những việc ở đây.

Vâng, vậy thì anh Giang có thể cho em 1 cái văn bản nào đó có nội dung là con em được hưởng những ưu đãi gì (anh ta vội đứng dậy miệng nói vâng vâng..tôi cho chị ngay)..không không, em chưa nói hết, văn bản có nội dung ưu đãi mà con em sẽ được hưởng cùng với lời khẳng định là bút tích anh Đinh Bá Ninh đã để lại khi còn là giám đốc không còn giá trị.

Không, anh ta nói như quát, tôi chỉ cung cấp cho chị cái giảm 5-10%, còn cái kia thì không có, không bao giờ.

Anh thông cảm. Em muốn cái gì cũng có văn bản, đến bút tích Giám đốc để lại khi còn là giám đốc còn không có giá trị, nếu 1-2 tuần sau, hoặc tháng sau em quay lại, nhỡ anh Giang đã nghỉ việc ở đây rồi, thì quản lý mới lại nói những lời ông Giang nói không có giá trị thì sao.

Chị đừng có nói thế. Anh ta vẫn đứng và có vẻ nổi khùng thực sự.
Em chỉ vào những dòng chữ ưu đãi, ông ta bước nhanh ra khỏi bàn, giọng tức giận "chị muốn cái giảm 10% thì tôi cung cấp cho chị, còn cái khác chị đi gặp anh Ninh mà làm việc"

Em bước nhanh ra khỏi phòng, muốn lu loa ầm lên cho cả phòng chờ kín người họ biết, nhưng không thể, em không thể làm nổi như vậy. Con trai tíu tít níu lấy chân, sung sướng đòi mẹ cắt ngay kính mới...em trào nước mắt. Em đã quá sai lầm khi cứ đeo đuổi chữa trị cho con ở đây sao...?

Ôi chả bù cho con mình, từ ngày mua TH thì suốt ngày nó gào lên : chu miu chu miu đòi uống. Qua thống kê những người quen của mình từ đồng nghiệp đến họ hàng cỡ tầm 30 người thì đều nhận được phản hồi là, bọn trẻ con cứ đòi uống TH. Người thì do bố mẹ mua sữa để đổi, người thì do con về bắt bố mẹ mua vì bạn bè chúng nó bảo nhau TH ngon hơn.
Khi hỏi mọi người sữa ngon không, người thì bảo được, người thì bảo nhạt, người thì bảo như dở hơi, chả hiểu sao bọn trẻ con lại thích. Nên với em bây giờ, mẹ uống sữa ngon không quan trọng bằng con thích uống, nên tụi trẻ con nó thích uống gì thì suy ra sữa đó ngon. Lâu lắm rồi ko có CGHL, Ba Vì, Mộc Châu vào nhà em

Cũng chưa hẳn là thế, cháu mình 4 tuổi rưỡi, hồi đầu thấy anh uống TH, đòi uống thử, cố mãi mới hết 1 hộp, uống xong bảo bác "lần sau bác đừng cho con uống sữa này, nhạt nhẽo lắm", thế mà sau khi vô tình xem mấy lần quảng cáo thì lại gào toáng lên "cho con uống sữa sạch, cho con uống sữa sạch" ...và vưỡn cố mãi mới hết 1 hộp, trong khi hươu cao cổ thì cu cậu rẹt cái hết cả hộp.
Hôm nay rỗi rãi, tớ lôi Mộc châu và TH ra so sánh thành phần, tớ thấy thắc mắc 1 chút:
Thành phần của Mộc châu chỉ có: Sữa bò tươi nguyên chất và đường kính trắng.
Còn TH ngoài sữa( 100% sữa bò tươi?) và đường còn có chất ổn định, mono và diglycerit của các axit béo (E471), carrageenan (E407) dùng cho thực phẩm.
Vậy thành phần của hãng nào được liệt kê "thật thà" hơn nhỉ? và những chất E471, E407 là chất phụ gia mà tớ search google thì được trả lời như thế này? Mẹ nào am hiểu giải thích thêm về chất phụ gia giúp tớ với.
http://rcfv.hcmuaf.edu.vn/contents.php?ids=1556&ur=rcfv
Thế giới chất phụ gia
Phụ gia ngày càng đóng vai trò quan trọng trong việc chế biến thực phẩm. Và hoàn toàn không phải phụ gia nào cũng không an toàn như nhiều người vẫn nghĩ...
Có người nói: thời nay nếu chúng ta muốn loại trừ một số phụ gia khỏi bữa ăn thì chỉ còn cách tự đi trồng trọt, chăn nuôi, thu hoạch, sơ chế và dành nhiều thời gian cho việc nấu nướng, đóng hộp hoặc là chấp nhận nguy cơ thực phẩm mau bị hư thối. Điều này cho thấy trong thời đại công nghiệp, sự có mặt của phụ gia phổ biến như thế nào.
Với nhiều người tiêu dùng, khi đứng trước hai sản phẩm cùng loại, một loại được ghi nhãn, quảng cáo là không dùng phụ gia, loại kia có dùng thì sự lựa chọn thường nghiêng về loại thứ nhất. Cụm từ "phụ gia" đối với nhiều người như là một chất gì đó "không tự nhiên" và không… "an toàn". Chính vì thế, nhiều sản phẩm vẫn thường quảng cáo rằng "không chứa phụ gia" hay những "chất chiết xuất từ tự nhiên" như một lợi thế cạnh tranh.
Phụ gia là gì?
Theo từ điển Tiếng Việt: phụ gia là chất phụ thêm vào. Hầu như ngành công nghiệp nào cũng dùng phụ gia. Trong thực phẩm phụ gia được định nghĩa là: "những chất không được coi là thực phẩm hoặc một thành phần chủ yếu của thực phẩm, có hoặc không có giá trị dinh dưỡng; được chủ động thêm vào thực phẩm với một lượng nhỏ, an toàn cho sức khỏe nhằm duy trì chất lượng, hình dạng, mùi vị, độ kiềm hay độ acid của thực phẩm, hoặc nhằm đáp ứng cho yêu cầu về công nghệ trong sản xuất, chế biến, đóng gói, vận chuyển và bảo quản thực phẩm"
Tại sao phải dùng phụ gia?
Phụ gia giúp giữ thực phẩm được ngon trên đường tới thị trường. Phụ gia cũng làm cải thiện giá trị dinh dưỡng của một số thực phẩm và có thể làm chúng hấp dẫn hơn bằng cách nâng cấp mùi vị, kết cấu, độ đồng nhất và màu sắc của thực phẩm.
Từ nhiều thế kỷ trước, con người đã biết dùng những thứ mà bây giờ chúng ta làm phụ gia để bảo quản, tạo màu và làm cho thực phẩm ngon hơn. Các chất phụ gia thực hiện nhiều vai trò hữu dụng trong thực phẩm mà chúng ta xem như chuyện đương nhiên.
Giờ đây, đa phần chúng ta không còn tự trồng trọt như ngày xưa nữa nên phụ gia giúp giữ cho thực phẩm được ngon trên đường tới các thị trường đôi khi cách xa nơi chúng được trồng trọt hoặc chế biến hàng ngàn cây số. Phụ gia cũng làm cải thiện giá trị dinh dưỡng của một số thực phẩm và có thể làm chúng hấp dẫn hơn bằng cách nâng cấp mùi vị, kết cấu, độ đồng nhất và màu sắc của thực phẩm.
Vì sao phụ gia được dùng trong thực phẩm?
Có 5 lý do chính phụ gia được dùng trong thực phẩm:
- Duy trì độ đồng nhất của sản phẩm: các chất nhũ hóa tạo sự đồng nhất cho kết cấu của thực phẩm và ngăn ngừa sự phân tách. Chất ổn định và chất làm đặc tạo cấu trúc nhuyễn mịn. Chất chống vón giúp những thực phẩm dạng bột duy trì được trạng thái tơi rời.
- Cải thiện hoặc duy trì giá trị dinh dưỡng của thực phẩm: Các vitamin và khoáng chất được bổ sung vào các thực phẩm thiết yếu để bù đắp những thiếu hụt trong khẩu phần ăn cũng như sự thất thoát trong quá trình chế biến. Sự bổ sung này giúp giảm tình trạng suy dinh dưỡng trong cộng đồng dân cư.
Nhiều chất phụ gia được cho vào thực phẩm có vẻ như là "chất lạ" khi được ghi trên bao bì, nhưng thực ra chúng hoàn toàn quen thuộc...
- Duy trì sự ngon lành của thực phẩm: chất bảo quản làm chậm sự hư hỏng của thực phẩm gây ra bởi nấm men, mốc, vi khuẩn và không khí. Chất oxy hóa giúp chất dầu mỡ trong các thực phẩm không bị ôi hoặc tạo mùi lạ. Chất chống oxy hóa cũng giúp cho trái cây tươi, khỏi bị biến sang màu nâu đen khi tiếp xúc với không khí.
- Tạo độ nở hoặc kiểm soát độ kiềm, acid của thực phẩm: các chất bột nở giải phóng ra những chất khí khi bị đun nóng giúp bánh nở ra khi nướng. Các chất phụ gia khác giúp điều chỉnh độ acid và độ kiềm của thực phẩm, tạo hương vị và màu sắc thích hợp.
- Tăng cường hương vị hoặc tạo màu mong muốn cho thực phẩm: nhiều loại gia vị và những chất hương tổng hợp hoặc tự nhiên làm tăng cường vị của thực phẩm. Những chất màu làm tăng cường sự hấp dẫn của một số thực phẩm để đáp ứng mong đợi của khách hàng.
Nhiều chất phụ gia được cho vào thực phẩm có vẻ như là "chất lạ" khi được ghi trên bao bì, nhưng thực ra chúng hoàn toàn quen thuộc. Ví dụ: acid ascorbic hay vitamin C, alphatocopherol hay vitamin E; và beta-carotene là một nguồn vitamin A. Mặc dù không có các từ đồng nghĩa dễ nhớ cho tất cả các phụ gia, nhưng cũng hữu ích khi chúng ta biết rằng tất cả các thực phẩm đều tạo thành từ những chất hóa học, các chất phụ gia cũng vậy. Cacbon, hydro và các nguyên tố hóa học khác tạo nền tảng cơ bản cho mọi thứ trong cuộc sống.
Ký hiệu E có ý nghĩa gì?
Có rất nhiều chất phụ gia mang tính chất và ứng dụng khác nhau trong các loại thực phẩm: chất chống oxy hóa có chất tan trong dầu, các chất tan trong nước được sử dụng trong các sản phẩm gốc nước như: nước trái cây…
Ký hiệu E với cụm chữ số kế nó đơn giản là mã số quốc tế để chỉ chất phụ gia đã qua quy trình nghiêm ngặt đánh giá sự an toàn được Cộng đồng châu Âu (EC) và Hội đồng Khoa học về Thực phẩm (SCF) đề ra. Đôi khi người ta chỉ ghi phần chữ số và ngầm hiểu là có chữ E. Ví dụ: E621: bột ngọt, E211: chất bảo quản sodium benzoate trong các sản phẩm nước tương, E127: màu đỏ Erythrosine, E129: màu đỏ Allura red AC (hai màu đỏ này thường dùng trong sữa uống hương dâu), E285: hàn the (borax), E951: chất tạo ngọt Aspartame trong các sản phẩm ăn kiêng, E322: chất nhũ hóa Lecithin trong sữa, E436: chất tạo gel Pectin trong các sản phẩm mứt, E407: chất tạo gel Carrageenan trong các sản phẩm thạch, E330: acid citric trong các đồ uống có vị chua…
Có bao nhiêu loại phụ gia?
Có rất nhiều chất phụ gia mang tính chất và ứng dụng khác nhau trong các loại thực phẩm. Người ta chia chúng thành các nhóm có tính chất chung. Các chất trong nhóm tùy tính chất cũng như các ảnh hưởng khác về cảm quan, giá thành, tính chất công nghệ khác mà được sử dụng khác nhau. Ví dụ: chất chống oxy hóa có chất tan trong dầu (như vitamin E (E307), beta-carotene (E160a), TBHQ, BHT (E321), BHA (E320),…) được sử dụng trong các sản phẩm gốc dầu như: dầu ăn, bơ, margarine,…; các chất tan trong nước (vitamin C (E300),…) được sử dụng trong các sản phẩm gốc nước như: nước trái cây…
Phụ gia tự nhiên và tổng hợp có khác biệt gì không?
Các phụ gia nhân tạo sản xuất kinh tế hơn, có độ tinh khiết cao hơn và ổn định về chất lượng hơn một số bản sao tự nhiên của chúng. Điều quan trọng là phụ gia đó có được phép sử dụng hay không và giới hạn sử dụng trong thực phẩm là bao nhiêu?
Về mặt an toàn, cơ bản mà nói, không có sự khác biệt nào giữa phụ gia thiên nhiên và tổng hợp. Thực tế, thực phẩm "không chứa phụ gia nhân tạo" là vô nghĩa, vì về mặt hóa học chúng như nhau. Và với những nhà độc chất học thì các phụ gia chiết xuất từ mô động, thực vật, sản xuất bằng vi sinh vật hay tổng hợp trong các nhà máy hóa chất là như nhau. Tất cả các chất hóa học có thể có hoặc không có những tính chất độc hại.
Ngoài ra, nhiều chất phụ gia hữu ích không có trong thiên nhiên mà phải chế tạo ra. Các phụ gia nhân tạo sản xuất kinh tế hơn, có độ tinh khiết cao hơn và ổn định về chất lượng hơn một số bản sao tự nhiên của chúng. Điều quan trọng là phụ gia đó có được phép sử dụng hay không và giới hạn sử dụng trong thực phẩm là bao nhiêu.
Thực phẩm thông dụng có những phụ gia gì?
Tính hữu dụng của phụ gia như chúng ta đã rõ, để chế biến thực phẩm được phong phú, ngon, duy trì được chất lượng lâu hơn thì không thể thiếu phụ gia. Hiện nay Bộ Y tế đã ban hành Danh mục các chất phụ gia được phép dùng trong thực phẩm và các giới hạn sử dụng an toàn tương ứng.
Ngoài các tính năng trên còn một tính năng nữa của phụ gia mà các nhà sản xuất khai thác đó là khả năng giúp giảm giá thành thực phẩm. Bằng cách dùng chất tạo hương vị (mùi thịt), màu sắc, chất tạo kết cấu (độ dai, giòn),… thay cho những nguyên liệu thật đắt tiền, hay những công đoạn chế biến thủ công phức tạp, tốn nhân công và thời gian – người ta cũng tạo ra được các sản phẩm có hương vị và các tính chất khác rất giống với các sản phẩm truyền thống. Những người sành ăn thì cho rằng những sản phẩm truyền thống ngon hơn, lành hơn hay văn hóa hơn.
Một số sản phẩm và phụ gia thông dụng
Sản phẩm
Phụ gia thường sử dụng

Sữa bột, bột dinh dưỡng
Hương liệu, khí trơ, có thể chứa chất nhũ hóa (dùng chế biến dạng lỏng thành dạng bột).

Sữa uống
Màu, mùi, chất nhũ hóa, chất ổn định.

Nước ngọt, nước trái cây
Chất bảo quản, màu, mùi, chất ổn định, chống oxy hóa, chất điều chỉnh độ acid.

Bánh ngọt
Bột nở, hương liệu, màu.

Kem
Chất tạo nhũ, chất ổn định, tạo cấu trúc, chống oxy hóa, hương liệu, chất màu.

Mì, cháo, phở,… ăn liền
Bột ngọt, hương liệu.

Nước chấm
Chất bảo quản.

Bột nêm
Bột ngọt, hương liệu, gia vị khác.

Mứt
Chất tạo gel, chất bảo quản.

Thuỷ hải sản khô tẩm gia vị
Chất giữ ẩm, làm láng bề mặt, giảm hoạt độ nước.

Kẹo cao su
Tạo ẩm, hương liệu, chất tạo ngọt.

Dầu ăn
Chống oxy hóa.

Lạp xưởng
Chất bảo quản, tạo màu.

KS. Bùi Văn Hải