Hồ sơ cá nhân: Tấm and Cám - Cộng Đồng Phụ Nữ Việt Nam

Trường mầm non BBK - Phần 2

Việc nói không tốt ngoại ngữ thông dụng nhất hiện nay là tiếng Anh đã và đang khiến cho người Việt mất đi nhiều cơ hội học tập tốt tại nước ngoài.
Trong cuộc thi tuyển giành học bổng toàn phần tại Singapore dành cho học sinh cấp II của Việt Nam gần đây, các thí sinh phải vượt qua ba môn thi chính là Toán, IQ và phỏng vấn tiếng Anh.
Trong khi kết quả thi môn Toán và IQ đạt rất cao, thậm chí IQ còn vượt trội hơn nhiều so với điểm chuẩn, thì phần lớn các em lại trượt học bổng do điểm tiếng Anh thấp. Trong số đó, không ít em đến từ trường chuyên, phải thi tuyển đầu vào bằng tiếng Anh gắt gao.
Giáo viên người Singapore giải thích rằng, các em trượt phần phỏng vấn vì nói tiếng Anh rất kém.
Cô Chloe Close, giám đốc Đào tạo của Apollo English, nhận định: Kiến thức ngữ pháp và kỹ năng đọc của học sinh Việt Nam là tốt hơn cả. “Họ chủ yếu gặp khó khăn trong việc nghe và đọc. Phát âm là phần khó nhất cho các học sinh Việt”.
Giải thích về hiện tượng này, cô Nguyễn Bội Quỳnh – Phó Hiệu trưởng Trường THPT Việt Đức cho biết, học sinh hầu như chỉ được học từ giáo viên trong nước, do đó các em không có sự va đập về âm với người bản xứ.
“Các âm hầu như đều bị Việt hóa, những âm luyến, láy, gió là người Việt không đọc được. Nhiều âm bị nuốt” – cô Quỳnh nói.
Mặc dù chương trình giảng dạy tiếng Anh trên lớp cũng đã tập trung vào kỹ năng nghe nói, nhưng thời lượng rất hạn chế.
“Trên lớp có khoảng 50 học sinh, trong một giờ học nói thì chỉ có 45 phút. Như vậy, mỗi học sinh có trung bình chưa đầy một phút để thực hành nói, nhiều khi không có điều kiện để sửa âm cho học sinh” – cô Quỳnh giải thích.
Các lỗi phổ biến
Joe Ruelle – hay còn được biết với tên gọi anh “Dâu Tây”, nổi tiếng với vốn tiếng Việt phong phú - cho rằng, người Việt nói tiếng Anh khó chuẩn một phần từ cách phát âm tiếng mẹ đẻ.
"Cách phát âm của tiếng Việt thì vị trí của lưỡi và miệng rất ngắn gọn. Còn khi người Việt Nam nói tiếng Anh, chưa thực sự quen với cách phát âm của tiếng Anh thì nói sẽ hơi "cụt', hơi "hụt hẫng".
Vì khi nói tiếng Anh mà không thấy "thoải mái" thì sẽ không thể kéo dài các trọng âm như người bản ngữ. Do đó, cách nói sẽ không có sự mềm mại".
Cô Phương Dung (Thanh Xuân, Hà Nội) giải thích sâu hơn về từ vựng khiến cho người Việt hay mắc lỗi khi phát âm.
“Tiếng Việt vốn đơn âm tiết, người Việt quen đọc từng âm tiết hoặc một vần, không có trọng âm, nên đọc từ nào cũng giống từ nào. Bản thân mỗi âm tiết một từ riêng”.
Trong khi đó, tiếng Anh đa âm tiết, có trọng âm vào một âm tiết trong từ.
“Do không đọc được trọng âm nên mọi người đọc thành từng âm tiết một. Theo cách đọc đó thì trong từ có bao nhiêu vần sẽ đọc thành chừng đấy trọng âm. Cách đọc đó khiến cho ta nghe có cảm giác rất cứng, từ nào cũng là từ chính, không có từ phụ” – cô Dung giải thích thêm.
Ngoài những lỗi trên, cô Dung cũng chỉ ra việc người Việt thường bỏ quên nối từ phụ âm từ trước với nguyên âm từ sau.
Để giúp người học không bị “loạn” âm tiết. Joe chỉ ra rằng trong tiếng Anh không có quá nhiều âm tiết như người Việt nghĩ, khi đọc thì chỉ có âm tiết trọng âm, còn các âm tiết khác thì có thể bỏ qua.
Theo Joe, muốn nói chuẩn thì “phải tra từ điển mới biết được ». Còn theo cô Chloe, đây là một lỗi rất phổ biến, nhưng không khó khắc phục một khi người học hiểu điều này.
Nói như hát
Bênh cạnh đó, về thanh điệu, tiếng Việt có 6 dấu. Do đó người Việt đọc hay bỏ dấu sắc vào tất cả âm tiết hoặc chọn cách “an toàn” là đọc theo kiểu “đều đều”.
"Rất nhiều người Việt Nam cảm thấy hệ thống của tiếng Anh không có thanh điệu, không có dấu. Nhưng thực ra tiếng Anh có rất nhiều thanh điệu, và linh hoạt hơn hệ thống của tiếng Việt.
Nhiều người không biết chỗ nào mình phải ‘lên’, chỗ nào mình phải ‘xuống’ nên họ nói một câu tiếng Anh cũng y như nói một câu tiếng Việt. Cách nói này có thể khiến cho người nghe thấy hơi buồn ngủ, cảm giác hơi đơn điệu một tí" - Joe phân tích.
Với cách an toàn nhất là "ở giữa", tức là nói một cách đều đều, Joe cho rằng "nhiều khi thì cách an toàn nhất lại là cách nguy hiểm nhất".
Joe cũng nói thêm một tình huống khác mà người Việt hay mắc lỗi, đó là khi một số người cảm thấy mình nói hơi đơn điệu, họ sẽ thêm "gia vị". “Người Việt sẽ nói theo kiểu cho tất cả các dấu thành "sắc sắc sắc", hoặc "huyền huyền huyền”.
Joe cho rằng, để nói theo đúng thanh điệu thì “chỉ có thể nghe nhiều, rồi học và bắt chước, giống như cách trẻ con học nói thôi”.
Về mặt diễn đạt, cô Phương Dung nói thêm, một lỗi khác khiến cho người người nước ngoài “khó tiếp thu” khi nghe người Việt nói tiếng Anh là do không diễn đạt theo mẫu câu của Anh văn mà nói theo kiểu Việt Nam.
“Thay vì học cách biểu đạt bằng tiếng Anh thì người Việt hay dịch ngược từ Việt sang Anh theo mẫu câu tiếng Việt” – cô Dung nói.
Một lỗi nữa mà người Việt hay bỏ qua là ngữ pháp. Do trong tiếng Việt không chia động từ, nên khi nói, người Việt hay “quên” chia động từ theo đúng thì thích hợp.
Joe Ruelle cho rằng đây không phải là vấn đề riêng của người Việt Nam. “Rất nhiều người Nhật, người Hàn, người Thái cũng gặp phải tình trạng này”
Chia sẻ bí quyết để học ngoại ngữ thật tốt, anh chàng Dâu Tây nói: “Mình có thể rất hiểu lý thuyết, có thể nắm rất rõ về trọng âm, có thể đọc nhiều sách ngữ pháp, và trong đầu mình rất hiểu là chữ nào thì nên nói, nhưng nếu mình không thực hành nhiều thì tất cả cũng chỉ là lý thuyết mà thôi. Và thực hành thì có thể sẽ là hàng nghìn, thậm chí hàng triệu lần”.
http://vietnamnet.vn/vn/giao-duc/399...g-anh-van.html

05:59 CH 04/10/2011

Trường mầm non BBK - Phần 2

Cám ơn Chú Q và mẹ PP nhiều nha! Trong mọi hoạt động đều có tiếng anh thế này thì chắc chắn các con tiến bộ nhiều! Mong mẹ PP tiếp tục tinh thần "đưa tình nguyện viên về với BBK" tặng hoa cổ vũ sự hợp tác chặt chẽ giữa gia đình và nhà trường!:Rose::Rose::Rose::Rose::Rose:.....
Chú Q ới! Gạo các con ăn còn không để Bố cháu làm một chuyến nữa đây!

Ui ui cảm ơn bác Trưởng hội phụ huynh Phong Lan, em vẫn còn nguyên xúc động vì bố Tí Sơn vác cho các con 1 tạ gạo từ Thái Bình đến. Gạo rất ngon bác ạ, em đang định nhờ bác nếu về quê vác thêm giúp 1 tạ nữa ạ (nếu không quá phiền 2 bác và ông bà). Thay mặt BBk em cảm ơn tấm lòng của 2 bác, cảm ơn mẹ PP đã tích cực tìm tình nguyện viên nước ngoài đến BBK chơi với các con.
À mẹ Tim ới, dạo này BBK đang kháo nhau bài thuốc của bác G, em chia sẻ hiệu quả tí đi. Anh thì thấy cực kì hữu hiệu đối với Trà trong việc tăng sức đề kháng.

11:49 SA 04/10/2011

Trường mầm non BBK - Phần 2

Nam thì đọc tên thầy là "Mít", "Quả Mít mẹ ạ".:RollingEy: Mẹ nghĩ mãi mà không biết tên thầy là gì??????....:Laughing:

Thầy giáo mới đến là thầy Mitch, tên đủ là Mitchell người Úc. Hì hì như vậy cả 3 bạn Hiển, Nhím em và Nam đều phát âm gần đúng tên thầy, mặc dù âm này không dễ, sau đúng 3 tiếng thầy ở BBK ngày đầu tiên. Thầy Mitch mới join và sẽ ở BBK trước mắt là cả ngày và sau đó sẽ thường vào các buổi sáng và CHƠI với các con trong giờ vận động với âm nhạc, chơi game, hát hò chứ thầy chưa được dạy chính thức như thầy Dan. Cô Thu và chú Q có nhiệm vụ cộng tác với thầy trong việc chơi với các con bằng TA theo chủ đề tuần.
À quên cảm ơn mẹ của bạn PP đã giới thiệu thầy đến với BBK.:Applause:

09:20 SA 04/10/2011

Học phổ thông ở Mỹ (phần 2)

Bố Tấm Cám tung một chưởng mà nhốn nháo :D >>>> bố 3J : Read - Read - Read - Read :D
Sách này có 2 tựa đề "Cha giàu Cha nghèo" hoặc "Dạy con làm giàu", hỏi bác gúc có trên mạng nhiều ebook lắm.

ơ thế bác 3J chưa biết bộ sách này thật á? Sách của Mỹ mờ. Em cứ tưởng ai cũng biết bộ này rồi nên không giải thích thêm. Thành thật sorry các bác. Các bác đọc và cho em ý kiến. Em đang học bác Ciub dài dài mà chưa học được 1% cả vốn dạy con lẫn vốn làm Cha không nghèo của bác đấy.

02:54 CH 03/10/2011

Trường mầm non BBK - Phần 2

01:31 CH 03/10/2011

Học phổ thông ở Mỹ (phần 2)

Nhân tiện chúng ta đang bàn chuyện bên lề, cho bố cháu chuyền bóng hỏi các bác câu này Chúng ta có đang dạy con theo cách Cha nghèo đã dạy con không? Câu hỏi này em nhặt được trên diễn đàn khác và cũng đang suy nghĩ. Tks các bác.

Hôm thứ Bảy em post câu hỏi này mà hôm nay chưa thấy ai cho cmt, ngoài bác Ciub. Mong cmt của các bác lắm.

09:28 SA 03/10/2011

Học phổ thông ở Mỹ (phần 2)

Trời ! có phải bố TC muốn nói tới bộ sách "Rich Dad Poor Dad" . Lúc nãy vừa nghĩ đến cuốn sách này, vào mở máy thì thấy câu hỏi của bố TC :Smiling:
He He , mình cũng đã có những suy nghĩ nhưng không biết họ bàn về cái gì nhỉ ?
:

Em đọc bộ sách này khá lâu rồi và thi thoảng rảnh vẫn lấy ra đọc lại. Không hoàn toàn thích bộ này lắm nhưng có vài cái tinh thần trong sách có thể đáng suy nghĩ cho cái nghề nghiệp làm cha mẹ parenting của chúng ta. Bác đọc và cho em ý kiến nhé. Mong ý kiến của các bác.

05:56 CH 02/10/2011

Học phổ thông ở Mỹ (phần 2)

Nhân tiện chúng ta đang bàn chuyện bên lề, cho bố cháu chuyền bóng hỏi các bác câu này Chúng ta có đang dạy con theo cách Cha nghèo đã dạy con không? Câu hỏi này em nhặt được trên diễn đàn khác và cũng đang suy nghĩ. Tks các bác.

02:49 CH 02/10/2011

Học phổ thông ở Mỹ (phần 2)

CÂU HỎI HAY
Hôm nay nhận được câu hỏi này, thấy hay hay post lên để các Bạn cùng tham khảo
.
Starfall thì chuyên về phonics - âm phát ra của một từ (HOW WORDS SOUND)

Spelling City thì học về đánh vần - các chữ cái trong một từ. (HOW WORDS ARE WRITTEN)

Con nít chưa cần học Spelling nhiều, mà học Phonics trước.

Câu hỏi về hai cách đọc (dựa trên letter name và letter sound) giữa spellingcity và starfall (respectively) này em đã nhận được từ ít nhất 2 phụ huynh. Và còn có người băn khoăn trong việc cho con tập đọc TA trước thì sau này đi học lớp 1 con sẽ học TV chậm hơn so với các bạn khác vì con sẽ bị nhầm lẫn âm của 2 thứ ngôn ngữ này và khi đi học lớp 1 sẽ bị điểm thấp môn tiếng Việt. Thiển kiến của em là Không cần lo lắng lắm đến chuyện nhầm lẫn, ban đầu con có thể khó khăn trong việc phân biệt và có thể nhầm lẫn chút nhưng cứ mỗi lần nhầm ta lại nhắc con thì qua vài lần con sẽ tự rút ra qui luật thôi. Vấn đề không phải là con sẽ đạt được kết quả tốt (ở 1 lĩnh vực, cụ thể như đọc TV hay TA, đọc theo starfall hay theo spellcity) ngay từ đầu hay tại thời điểm hiện tại mà cái cần quan tâm là tổ chức quá trình học của con để sao cho cuối cùng khi kết thúc quá trình con đạt được cái gì và thành tích cao đến đâu.
Đọc theo starfall (bản chất của anh này là reading with phonics - đọc bằng ngữ âm, nói hơi cộc một chút là đọc với letter sounds) là cần thiết cho giai đoạn đầu khi trẻ mới bắt đầu bước chân vào sự nghiệp reading, nhưng sau đó lên cao hơn thì nên chuyển qua spellingcity (with letter names) vì hệ âm trong TA em thấy nhiều khi cùng 1 chữ cái nhưng trong các từ khác nhau lại có âm không giống nhau. Ví dụ, chữ C có âm giống chữ K trong các từ như California, Coke; có âm giống chứ S trong các từ như Center, City. Và nhiều khi các chữ cái khác nhau (hoặc tổ hợp của các chữ cái khác nhau) lại có âm tương tự nhau, ví dụ như cả chữ e và tổ hợp của ea đều có âm tương tự nhau trong hai từ khác nhau là shell và feather, cả chữ f và tổ hợp của hai chữ hoàn toàn khác là gh đều có âm tương tự nhau trong hai từ fox và cough (các ví dụ này em tham khảo trong cuốn My First Phonics đang cho thằng cu 17 tháng nhà em chơi), vân vân... Thế nên, khi bé học cao lên thì spellingcity là cần thiết vì nó giúp con nhận mặt từ thông qua letter names và mỗi chữ cái chỉ có 1 name chứ không confusing như sounds. Mấy ý này chỉ là do khi cùng học reading với con gái em tự nghiệm ra, em không phải dân chuyên nghiệp về ngôn ngữ nên mong các đại gia như 3J và cô Giang vào criticize giúp em mở mang thêm ạ. Chúc các bác cuối tuần vui vẻ hạnh phúc! Bão táp đến làm hà Nội lạnh quá, sắp mùa đông rồi!

05:23 CH 01/10/2011

Trường mầm non BBK - Phần 2

Chú Q chọn ngày họp PH khéo ghê! Lần đầu thì mưa to gió lớn, lần 2 thì bão,...

BBK và mưa (bão)

(i) Hội thảo khai trương BBK: mưa tháng 6
(ii) Đi biển Quảng Bình: Bão!!
(iii) Đi Bát Tràng: Mưa to từ sáng
(iv) Họp phụ huynh lần 1: Đang họp thì mưa to gió lớn (trong khi đó lúc sáng thì khô nắng bình thường)
(v) Ngày hội thể thao mùa thu và khai giảng: Mưa như thác (nhưng may quá không thiếu nhà nào)
(vi) Họp phụ huynh lần 2: Bão (hy vọng mai hết)

04:25 CH 01/10/2011

Trường mầm non BBK - Phần 2

Thầy Dan có trò game này hấp dẫn quá, chắc bọn trẻ con lúc nào cũng mong đến giờ game với thầy Dan thôi chú Q nhỉ?
Các bạn hăng hái phát biểu thế, bạn Hiển tỏ vẻ cũng rất hào hứng nhưng chẳng nói được câu nào thì phải. Có phải các bạn lớn lúc nào cũng được xếp ngồi hàng ghế sau không hả chú Q? Thỉnh thoảng chú đẩy bạn Hiển lên bảng với chú Q nhé, để bạn ấy bắt kịp độ active của các bạn Akay, Tít, Nhật Linh...

Vị trí ngồi là do các bạn ấy tự chọn, hôm nào mà bị xếp ngồi khác chỗ chọn là buồn bực cả buổi. Sẽ nhờ thầy Dan bố trí thay đổi vị trí cho phù hợp. Akay và Hiển luôn đòi ngòi hàng 2, Trà thì luôn đòi ngòi gần cửa để còn tiện ngó ngó nghiêng nghiên bên nọ bên kia. Hiển thi thoảng vấn nói, sáng nay phát biểu trong giờ học về thực phẩm rất hoành tráng, đang upload clip quay sáng nay, mất thời gian quá. Mẹ Hiển chờ xem con phát biểu hoành tráng lắm nhé.

07:42 CH 30/09/2011

Trường mầm non BBK - Phần 2

Chú Q ơi, Hến có vẻ không thích học hành, động đến não nhỉ?

Cũng động phết đấy, chú Q đang upload clip quay các bạn ấy đóng giả làm thầy giáo và cô giáo (trong đó có Hến) trong giờ học kể truyện sáng nay. Đợi chút nhé.

07:37 CH 30/09/2011

Trường mầm non BBK - Phần 2

04:14 CH 30/09/2011

Trường mầm non BBK - Phần 2

Lớp HPL tô màu chủ đề Food:

04:11 CH 30/09/2011

Trường mầm non BBK - Phần 2

04:10 CH 30/09/2011

Cùng thảo luận phương pháp dạy con từ 0 tháng tuổi

He, nhìn các bạn 23 tháng này thích thế. KHông biết đến khi tầm 23 tháng Thỏ nhà em có được thế này không.
Bé nhà em hơn cu Ti tầm 3 tháng. Con thích chơi starfall lắm nhưng không repeat lại, có cách gì để inspire con repeat không anh? Đúng là âm tiếng Anh khác âm tiếng Việt nhiều lắm ạ, bản thân những âm tưởng giống nhau như 't' 'p' ' r' thì cách phát âm cũng khác nhau lắm rồi . Em cho con tiếp xúc qua các bài hát là chính, vì thấy con hứng thú với hình thức này. Chưa có điều kiện cho con tiếp xúc với người bản xứ. Sách thì con không interest :(

Tuổi này mà bật starfall cho nghe chờ con tự động nhắc lại thì khó lắm em ạ. Có thể dùng cách này xem sao, bật phần ABC lên và chọn chỗ nào có hình ảnh động hoặc các game mà con thích nhất rồi cho chơi 1 lát, vừa chơi con có thể không nhắc lại nhưng mẹ nhắc lại to hơn con, vừa nhắc lại vừa tạo cảm giác thích thu lôi kéo con nhắc theo mẹ dần dần. Ban đầu như thế đã sau khi con đã có phản xạ nhắc lại rồi thì có rule nào đó yêu cầu con tự nhắc lại, mẹ chỉ ngồi nghe con phát âm. Con chị lớn nhà anh trước cũng thế và đến bây giờ nó cũng chả thích thú với việc nhắc lại mà chỉ mở lên rồi xem và cười, thế nên bố phải đặt ra rule là nếu nhắc lại hết 1 lần sẽ được chơi (chơi đúng nghĩa cái cách mà con thích là chỉ nhìn vào và clcik chuột í) 1 lần. Tổng thời gian ngồi chơi starfall 1 tuần nhiều nhất là 30 phút/tuần vì chỉ thứ 7 và CN mới cho chơi.
Thằng cu Ti thì dạo này cũng thích máy tính, các bài hát super simple songs trên you tube đều có hình động minh hoạ nó rất thích xem như twinkle star trong link này:

03:54 CH 30/09/2011

Trường mầm non BBK - Phần 2

Trong các clip giờ kể truyện này có các thầy giáo Tim, cô giáo Hến, cô giáo Mèo,... đang kể chuyện. Dần dần trong các giờ đọc truyện các cô sẽ cho các con làm giáo viên nhiều hơn, đặc biệt khuyến khích các bạn còn ít tự tin trước đám đông.

10:16 SA 30/09/2011

Trường mầm non BBK - Phần 2

Mẹ Bê ới chị quay clip nhiều lắm up lên cho cả nàh coi đi ạ. Không hiểu mạng mẽo sao mà hôm nay cô Admin BBK upload clip rất chậm.

09:34 SA 30/09/2011

Học phổ thông ở Mỹ (phần 2)

Bon chen với Bố Tấm Cám tí.
Em thấy trẻ con (nhất là tuổi mẫu giáo) mà để nó nói câu như thế này là hỏng rồi.
Chúng nó phải thấy học là đồng nghĩa với chơi, học là một phần thưởng, chứ học không phải là một hình phạt ... Học là bắt buộc, là cực khổ nhưng vẫn "phải" học, đó hoàn toàn là thành kiến của người lớn áp đặt lên con trẻ.
Bé nhà em (3 tuổi) rất thích đi học. Có những hôm sáng thứ bảy ngủ dậy cứ đòi đi học, mẹ giải thích bảo thứ bảy thì trường đóng cửa, cô giáo và các bạn không đến trường, nhưng con cứ giãy khóc đòi đi học, dỗ mãi mới nín. Vậy mà ông bà thì cứ mở miệng ra là "hôm nay con cũng phải đi học à", "hôm nay để con ở nhà cho bà trông, không phải đi học nữa đâu, khổ thân nó".
Em dạy chữ cho con bằng cách dùng các mẫu tự chữ cái (in lên bìa cứng, cắt thành thẻ) rồi dạy con ghép vần, dạy rất chân phương, không lồng ghép vào trò chơi này nọ gì cả. Nhưng cứ đến tối ăn cơm xong là con đòi "Mẹ ơi học chữ". Mẹ mà bận việc gì không ra học chữ với con được là con lăn ra khóc :Crying:

Vấn đề là con bé nhà mình không phải cái gì nó cũng không thích và cái gì nó cũng thích nên mới khó. Và Mẹ Sumflo mới chỉ ví dụ việc học chữ mà con mẹ thích chứ mình cá là không phải con mẹ cháu thích tất cả mọi hoạt động học tập được. Ví dụ như mọi hoạt động bằng TA thì nó luôn thích thú nhưng học ghép âm TV thì không thích lắm và dù có tổ chức hoạt động hay game kiểu gì nó cũng chỉ tham gia ở mức vừa vừa.
Mẹ cháu nói từ "hỏng" thì mình hơi phản kháng cho con mình đấy, mẹ cháu nên xem lại ngôn từ tiếng Việt kẻo dạy con sẽ ảnh hưởng đó.

05:20 CH 29/09/2011

Học phổ thông ở Mỹ (phần 2)

Chào cả nhà,
Mình là một bà mẹ (cũng 3 con, và cũng ở Mỹ giống ba 3J).
Ngày nào cũng chui ra chui vào mấy topic của ba 3J và mẹ Hởi, học hỏi được bao nhiêu điều. Đọc mòn 150 trang topic của ba 3J mà chưa đóng góp được gì, thấy áy náy quá. Nhân dịp sang trang 2, mình spam cả một bài dài, gọi là có chút đóng góp cho topic.
Các ba mẹ đã nghe nhiều kinh nghiệm làm việc với các bạn ngoan ngoãn và giỏi giang như con của ba 3J và mẹ Hởi, hôm nay mình muốn chia sẻ với cả nhà một chút kinh nghiệm chiến đấu với các bạn ham chơi lười học giống như các bạn bé nhà mình.
Nhà mình có bạn #2 đặc biệt bướng bỉnh và không thích học. Hồi học Kindergarten mà cô giáo đã phải cho bạn ấy mỗi tuần đi gặp counseling psychologist nửa tiếng để chữa bệnh vô kỷ luật.
Mình thì từ khi đọc các topic như của mẹ Hởi hay ba 3J là hừng hực khí thế huấn luyện con chăm ngoan, nên trong “house rules” mình bắt các bạn ấy học, học và học, nếu học chăm học giỏi thì mới được thưởng quà, đi chơi v.v... Bạn #2 phản ứng ghê lắm: “It’s not fair, why you are the only one who sets the rules?” Mình bảo: “Ừ, vậy nếu mẹ để con set rules, thì nó sẽ thế nào”. Bạn ấy nói: “I will let all kids play all the time, those who do not play hard will go to study”. Tất nhiên sau đấy mình phải tìm cách giải thích cho bạn ấy nếu tất cả mọi người đều suốt ngày chơi: nông dân không muốn trồng cây nuôi gà, kỹ sư không thiết kế TV, cars, computers…ai cũng suốt ngày ra parks và beaches thì kết quả ra sao…
Tuy nhiên phản ứng của bạn #2 lại làm mình phải nghĩ nhiều. Ừ thực ra với các bạn bé thì có lẽ chơi cũng là một nhiệm vụ trọng tâm :Laughing: Vậy nên mình phải cố gắng vắt óc nghĩ ra nhiều cách cho các bạn ấy chơi.
Mình liệt kê ra vài thứ ở đây, có thể cũng có cái áp dụng được, cái không áp dụng được, nhưng phương châm là mình hy vọng chúng ta cùng nghĩ ra được nhiều trò cho các con “chơi mà học, học mà chơi” để chia sẻ cho nhau.
Hè vừa rồi mình tổ chức cho các con chơi trò “2CGame: Competition & Co-operation” (Cái này trước có chia sẻ với một vài mẹ trong mailing list hồi đầu của ba 3J, giờ mình cứ viết lại ra đây).
1. Lập ra House Rules thật rõ ràng, viết ra một tờ A0 dính lên tường (cái này cho các bạn bé cùng tham gia làm luật).
Đại loại làm một bài Test 10/10 được 1 Star/Carrot; Rửa bát được 1 Star; Đổ rác được 1 Star; Lau nhà được 3 Stars; Mỗi lần biết sharing và caring được 1 Star…
Đánh nhau, cãi nhau, nhăn mặt, nói năng cáu kỉnh, giận dỗi, nhõng nhẽo, không nghe lời bố mẹ….1 Stick (Một Stick là trừ một Carrot/Star).
2. Các con phải Compete với nhau, vì mỗi tuần chỉ có người nhiều Star nhất được Certificate of Championship, và sẽ được mua một món quà nhỏ. Cuối hè sẽ tổng kết, ai được nhiều Certificate nhất, thì sẽ được Swim with Dolphins, hay Sharks v.v… Certificate templates thì bạn google sẽ ra cả rổ, mình thích những cái more personalized, attach được ảnh của con vào certificate, ví dụ cái này:
http://www.printwithmypic.com/certificates/cute.php
3. Các con cũng phải Co-operate với nhau, phải giúp nhau để cùng kiếm được thật nhiều Stars. Chẳng hạn nếu cả tuần tổng số Stars của tất cả được 200 thì sẽ được đi chơi xa (Water Park, Sea Life Park v.v…), nếu được ít stars hơn thì sẽ đi chơi gần, ít nữa thì không đi chơi đâu cả.
Nói chung nhờ có 2CGame, các bạn nhà mình phấn đấu kịch liệt. Trước kia giục các bạn ngồi làm một bài Test trên Beestar hay trên các Web khác cực kỳ vất vả, vậy mà nhờ 2CGame có lúc có bạn ngồi làm 7, 8 tests một lúc. Có khi còn tự mò dậy sớm, tranh thủ anh em còn đang ngủ ngồi làm trộm một lèo 3, 4 tests để kiếm điểm. Rồi sểnh ra một cái là lại có bạn đi đổ trộm cái thùng rác, hay là đóng chặt cửa không cho ai vào bathroom để cọ cái bath tub (vì nếu mở cửa là sẽ có bạn khác xông vào đòi làm cùng để chia điểm)…
Sau vài tuần 2CGame mình tương đối hài lòng với kết quả, vì các bạn chăm học chăm làm hơn nhiều. Tuy nhiên lại nảy sinh ra một vấn đề là các bạn bị bệnh thành tích. Chẳng hạn các bạn cố gắng tìm cách làm thùng rác chóng đầy để còn được đi đổ, hoặc làm bẩn nhà để lại được lau nhà kiếm điểm. Nhiều khi lại cãi nhau vì tranh giành nhau làm việc nhà.
Tuy không chữa được hẳn, nhưng mình cũng khắc phục được phần nào bệnh thành tích của các bạn như thế này. Mình kêu gọi các bạn thể hiện yêu bố mẹ bằng cách tặng bố mẹ coupons. Mình in sẵn một tập coupons cho các bạn, chẳng hạn một số coupons có nội dung như:
To: dad/mom
Redeem This Coupon For: Taking Out The Trash (or Control of The Remote Over The Dinner/One hour of silence/ One Back Rub/15 minute massage/One Night of Doing Dishes/ Room Vacuumed/One Undisturbed Nap/…)
To Be Performed Without Whining or Complaining
Nói chung google một cái là ra ti tỉ coupon mẫu mã rất đẹp, nội dung rất phong phú.
Hoặc cũng có thể để coupon trống, cho các bạn tự điền phần “Redeem”.
Thật ngạc nhiên là mặc dù tranh giành “Stars” quyết liệt, đôi khi các bạn lại rất hào phóng tặng bố mẹ hẳn một lần lau nhà, hay làm vài ba cái test mà không cần star gì hết. Rồi các bạn lại tặng nhau hẳn 5/10 stars một lúc để thể hiện tình đoàn kết anh em thắm thiết :Laughing:
Ngược lại, bố mẹ cũng có thể tặng các bạn coupons, chẳng hạn như “One night sleeping with parents”, “One movie of your choice”…Mà có khi không cần là người thắng cuộc trong tuần, bạn cũng có thể redeem the coupon.
Vào năm học mới, mình không có thời gian để theo dõi chi tiết stars/sticks hàng ngày của các bạn, vì việc này đòi hỏi kiên nhẫn và khá tốn thời gian. Mình lại đổi luật chơi từ “2CGame” sang “Play Day Competition”. Chiều chủ nhật hàng tuần hoặc cách tuần mình cho con mời các bạn thân tới nhà “play day”. Các parents ở Mỹ rất hay cho con cái mời bạn bè thân tới nhà chơi, có khi phát cả giấy mời và thậm chí có cả chương trình.
Khi con cần học gì, chẳng hạn “Telling Time”, “Counting Money”, “Multiplication”, “Fraction” etc…mình tìm vài games trên mạng cho con luyện tập, và thông báo trước cho con là trong chương trình “play day” tuần này, ngoài swimming , sẽ có thi đấu về “Multiplication”, người thắng cuộc sẽ là người đầu tiên được mở “Treasure Box”.
Mình nói thêm một chút về cái “Treasure Box”. Khi đưa các con đi shopping, mình cho các con chọn vài món đồ chơi ưa thích, nhưng đôi khi về nhà không được mở đồ chơi ngay, mà cho vào “Treasure Box”. Có khi “Treasure Box” có thể có đồ chơi đắt tiền như lego, nhưng đa số là các món tương đối rẻ tiền như vài con thú bông, vài hộp bim bim bánh kẹo v.v…Sau mỗi cuộc thi ngày “play day”, bạn nào điểm cao nhất là người đầu tiên được mở “Treasure Box” và chọn quà, các bạn điểm càng thấp thì càng phải chờ lâu, và nhiều khả năng là đến lượt chọn thì các món quà bạn thích đã bị bạn khác chọn hết rồi.
Nội dung thi đấu hàng tuần cũng được thông báo trước cho bạn bè của các con để chuẩn bị. Nói chung là các games/tests để các con thi đấu thì rất nhiều, chẳng hạn như mẹ bon-chip giới thiệu trên topic của mẹ Hởi cái Web này mình thấy nhiều games hay: http://www.sheppardsoftware.com/math.htm
Gọi là games hay nhưng dù sao cũng là games liên quan đến học và chưa đủ hấp dẫn để ngồi lâu, không có motivations thì các bạn bé chỉ ngồi chơi được 5, 10 phút là chán. Nhưng nếu biết chủ nhật này sẽ có “competition” về “Counting Money” chẳng hạn thì các bạn luyện tập rất say sưa.
Với các môn science thì mình có thể cho con làm research và chuẩn bị presentation về đề tài con tự chọn. Ở đây từ lớp 1 là các bạn bé đã thường xuyên phải làm presentation trên lớp, chuẩn bị kỹ nội dung từ nhà, rồi tập dượt cả cách trình bày, “eye contact” với audience thế nào etc…Tuần này bạn #1 nhà mình mượn thư viện mấy quyển sách dầy cộp về “Dolphin”, rồi google tìm tranh ảnh loạn xì ngầu, để chuẩn bị presentation.
“Play day” mình cũng có thể yêu cầu các con trình bày về một đề tài gì, nhiều khi rất ngắn, chỉ nói 30 giây là xong một presentation :Laughing: và bắt đầu phần Q&A rồi. Nhưng để nói được 30 giây, và trả lời câu hỏi trong phần Q&A thì các bạn cũng phải có đọc và tìm hiểu trước. Lại áp dụng luật như trên, bạn nào trình bày nội dung hay và phong cách chuyên nghiệp (khán giả bình chọn he he) thì là người đầu tiên được mở “Treasurer Box”.
“Chơi mà học” với con không nhất thiết phải là “2CGame” hay “Play Day Competition” hoành tráng gì cả, chỉ là các trò chơi rất nhỏ mà bố mẹ tự đặt ra luật với con.
Chẳng hạn, bạn #2 nhà mình trí nhớ có vẻ không được tốt lắm, học khái niệm, rồi từ mới etc…khá vất vả. Chẳng hạn bạn ấy toàn nhầm president nào là trên đồng xu nào. Mình cho các bạn chơi trò “Password”. Chẳng hạn, các bạn đi chơi, đi học về, trước khi mở cửa mẹ hỏi “Nickel Head – password?” – bạn ấy phải trả lới “Thomas Jefferson” thì mẹ mới mở cửa. Thậm chí không cần lúc mở cửa, mẹ con đi lại trong nhà chạm nhau, mẹ cũng giơ tay ra chặn lại và hỏi password, trả lời đúng mới cho đi qua. Tất nhiên là password của mỗi ngày thì mẹ con đã luyện tập với nhau từ trước khi đi ngủ tối hôm trước, và ăn sáng lại ôn lại với nhau rồi. Các bạn khá thích trò password, có khi đi học về mẹ mở cửa sẵn nhất định không chịu vào, phải chờ mẹ hỏi password xong mới vào nhà.
Hay là mẹ con chơi vỗ tay với nhau, mỗi một cái vỗ là phải nói đúng “2*1 = 2; 2*2 = 4, 2*3 = 6…” rồi luyện tập và thay bằng các phép tính khó hơn (cái này thì lúc học bảng 2, 3 và 5 thì chơi được, chứ còn các bảng khó hơn, các bạn bị nhầm nhiều là không chịu chơi nữa).
Với các “rules” mà mình muốn con nhớ và thực hành thường xuyên, chẳng hạn như “Be responsible, be respectful, be safe” – đây là keys cho positive behaviors ở trường các bạn nhà mình, thì khi nào có bạn nào vi phạm, những người khác trong nhà lại cùng hát theo nhịp Rap kèm theo động tác để chỉn đốn bạn mắc lỗi. Nói chung có thể bịa ra một số rhyming lyrics kèm theo động tác đơn giản có thể dùng thường xuyên để nhắc nhở những lúc các bạn mắc lỗi “smile – don’t cry”; “sharing and caring”; “be nice - don’t fight” v.v…Nói chung bạn hoàn toàn có thể sáng tác vài rules rap hay rules song đơn giản cho em bé của bạn. Ví dụ:
http://www.youtube.com/watch?v=yJibIWSQID0&feature=related
http://www.youtube.com/watch?NR=1&v=eV-OZc9jcWc
Nói chung có rất nhiều games to nhỏ có thể bịa ra để chơi/học với con. Mình cũng không biết là đúng hay phản “sư phạm” hay không, nhưng ít ra là nó giúp mình để việc học hành và rèn luyện tính cách, tuân thủ kỷ luật v.v…cho các con nhẹ nhàng hơn và ít bị chống đối hơn.
Mà những thứ như 2CGame mình không chỉ áp dụng với các bạn bé nhà mình, áp dụng với sinh viên cũng đã từng thành công, quan trọng là cái prize/award phải đủ hấp dẫn để motivate các bạn. Chẳng hạn kiểm tra bài trên lớp không nhất thiết phải là exam hay quiz truyền thống, đôi khi mình lồng vào các trò như kiểu “Olympia”, “who wants to be a millionaire” – ai là triệu phú, “Wheel of fortune” – chiếc nón kỳ diệu….nói chung xem các game shows trên TV mình hay để ý xem có thể dùng được gì cho classroom. Cùng một nội dung dậy, nhưng thay đổi hình thức đi cho đỡ buồn ngủ, sinh viên cũng thích, thấy teaching-evaluation tăng hẳn. Cái này mình học được từ dean của một trường mình dậy ngày xưa, mình học được rất nhiều từ bác ấy. Bác ấy bảo “life is a game”, nên làm gì cũng đầy nhiệt huyết và say sưa như trẻ con chơi thôi.
Mong các bố mẹ criticize và nếu có cách chơi gì hiệu quả với con của các bố mẹ thì chia sẻ thêm. Please, một trò không thể chơi mãi được, trẻ con sẽ sớm chán thôi, nên cứ phải thay đổi liên tục, nhiều lúc mình cũng bí trò.
Cảm ơn cả nhà nhiều.

Cám ơn mẹ An Thi vì bài viết cực kì hữu ích, mình tham khảo thêm được nhiều chiêu từ mẹ cháu. Có vẻ như cu cậu nhà An Thi và con bé nhà mình cùng 1 kiểu hiếu động và ưa lí sự. CÒn nhớ hồi 4 tuổi con gái cũng lí luận kiểu hệt như cu nhà bạn: Tại sao bữa ăn nào ba và mẹ cùng ngồi cạnh nhau nhỉ? Mẹ: à bởi vì ba và mẹ thích ngồi cạnh nhau con: nhưng con cũng thích ngồi cạnh cả ba và mẹ, con ngồi giữa. Mẹ: Con sẽ được ngồi giữa ba và mẹ với điều kiện con vẫn sẽ tự xúc ăn ngoan như khi con ngồi riêng bên phía bàn bên kia?! Con: Thế thì bây giờ con không ngồi giữa ba mẹ nữa với điều kiện mẹ phải xúc cho con ăn! Nói chung là con gái luôn có cái trò đòi lập điều kiện và đòi lập rule cho bố mẹ theo sao cho có lợi cho con nhiều nhất.
Các kinh nghiệm tổ chức game và rule cũng như rewards/consequences của An Thi cho con mình thấy rất bài bản và chuyên nghiệp, đáng học tập rất nhiều. Tuy nhiên qua kinh nghiệm cá nhân trong việc chơi-học cùng con gái bướng bỉnh và làm ở trường tiểu học mình có một vài thiển kiến như sau. Không thể phủ định được các mặt tích cực của kiểu học tập này nhưu giúp trẻ vui vẻ, học thông qua chơi, có tinh thần đồng đội, kỉ luật cá nhân,... Nhưng nói mình vẫn thích con tự tìm thấy niềm vui và động lực cũng như tự bản thân con đặt ra những rule, nhưng rewards/consequences cho riêng mình và áp dụng trong việc học của con hơn. Ví dụ như dạo này mình thường chơi cờ vua với con và hay cho con tự quyết định: nếu ván này con thắng ba thì con muốn được gì? con thường trả lời đại loại như Nếu thắng ba con sẽ không phải học ghép âm TV hoặc con sẽ được ngủ cạnh mẹ; còn nếu thua ba thì con sẽ phải học ghép âm TV. Nói chung mình muốn cho con tự thiết lập phần thưởng và phần phạt cho riêng mình hơn là bố mẹ và thầy cô thiết lập cho con. Tất nhiên việc này để thành 1 thói quen đối với trẻ là rất khó.
Và nói đến việc học của con thì mình có mong ước lớn nhất lớn nhất hiện nay (hì mong ước này đối với mình có vẻ quá lớn nhưng với các bạn khác thì bình thường vì con gái vốn nghịch ngợm và kém tập trung) là Con có thể tự làm việc với tài liệu học tập (sách vở, máy tính, ...) và tìm thấy niềm vui trong các tài liệu đó.
Theo hướng này thì nhất định tài liệu học tập, bản thân nó phải đủ hay (có thể bằng hình ảnh trong tài liệu hoặc bản thân câu chữ nội dung học tập) để cuốn hút được trẻ nhỏ. Con bé nhà đôi lúc nó cũng bản thân nó tìm thấy niềm vui và động lực trong học tập bằng chính cuốn sách mà nó đang đọc bởi vì hình đẹp và nội dung các câu đọc rất hài hước, tuy nhiên không phải lúc nào con cũng đạt được điều này vì rất nhiều nội dung học tập mà con không thích và bản thân cách diễn giải trong sách cũng không đủ hấp dẫn với con. Ví dụ như khi học bộ sách EFL phonics, trong mỗi bài, con luôn háo hức nhanh nhanh học hết các trang đầu ghép âm cơ bản để đến phần đọc câu mẫu thực hành vì các câu này thường có nội dung rất hài hước, hình vẽ bên cạnh minh hoạ cho ý của câu đều rất cuốn hút. Ví dụ để thực hành các âm id, ig thì họ cho 2 câu The kid has a pin và câu The Pig has a pin và hình bên cạnh là 1 con kid (baby goat) nghịch ngợm đang dơ chân trên lên cầm 1 cái kim băng; con gái đọc xong nhìn hình cười khúc khích và tự động chọn câu phù hợp với hình mà hoàn toàn bố không cần chỉ đạo việc học của con.
Thế cho nên nội dung tài liệu học tập và cách thiết kế tài liệu học tập quan trọng với việc học của trẻ con lắm và vì thế cho nên các tài liệu của Mỹ mà bác 3J, bác Ciub và các cây đại thụ khác upload lên wtt này có ý nghĩa vô cùng với trẻ con ở VN mình. Chân thành cảm ơn các cây đại thụ và lòng hảo tâm của các bác.

04:09 CH 29/09/2011