Có rất nhiều nghiên cứu về tâm sinh lý của trẻ chỉ ra rằng sinh hoạt theo 1 lịch trình đều đặn hàng ngày sẽ mang đến cho trẻ cảm giác tự tin và an toàn hơn. Thế giới rất rộng lớn và trẻ học rất nhiều điều mới hàng ngày, hàng giờ. Những lịch trình sinh hoạt đều đặn hàng ngày sẽ giúp trẻ biết đã đến lúc phải làm gì tiếp theo. Tương tự như vậy, khi bố mẹ tạo ra 1 lịch trình đi ngủ đều đặn, trẻ sẽ biết đến giờ đi ngủ, và đồng hồ sinh học sẽ ra tín cho trẻ biết chuẩn bị đi ngủ.

Có rất nhiều nghiên cứu về tâm sinh lý của trẻ chỉ ra rằng sinh hoạt theo 1 lịch trình đều đặn hàng ngày sẽ mang đến cho trẻ cảm giác tự tin và an toàn hơn. Thế giới rất rộng lớn và trẻ học rất nhiều điều mới hàng ngày, hàng giờ. Những lịch trình sinh hoạt đều đặn hàng ngày sẽ giúp trẻ biết đã đến lúc phải làm gì tiếp theo. Tương tự như vậy, khi bố mẹ tạo ra 1 lịch trình đi ngủ đều đặn, trẻ sẽ biết đến giờ đi ngủ, và đồng hồ sinh học sẽ ra tín cho trẻ biết chuẩn bị đi ngủ.

Không có gì đáng bực bội hơn là đến giờ chuẩn bị đi ngủ mà con vẫn còn ham chơi và không chịu hợp tác. Hẳn ai cũng đã từng nghe câu nói "Bố mẹ không thể bắt con ngủ nhưng có thể yêu cầu con lên giường nằm". Câu này có vẻ đúng nhưng chuyện gì xảy ra nếu trẻ lên giường mà không chịu ngủ mà lại nhảy tưng tưng hoặc nằm chơi trên giường? Việc cần thiết phải làm là tạo cho con 1 đồng hồ sinh học, để khi đến giờ đi ngủ, tự trẻ cảm thấy mệt và buồn ngủ.

Vậy yếu tố gì điều khiển giấc ngủ của con người?

Yếu tố thứ nhất: Trẻ (và cả người lớn) đã thức bao lâu rồi? Nếu 1 đứa trẻ thức lâu thì sẽ mệt và buồn ngủ. Đó là lý do tại sao trẻ ngủ giấc ngủ trưa muộn thì không thể đi ngủ tối sớm mà sẽ thức cho đến khi buồn ngủ.

Yếu tố thứ hai: Ánh sáng và bóng tối. Ánh sáng kích thích hoạt động và cung cấp năng lượng trong khi bóng tối mang đến cảm giác thư thái và buồn ngủ.

Nếu trẻ ngủ trưa muộn sẽ khiến trẻ không mệt và buồn ngủ khi đến giờ đi ngủ tối. Trong 1 số trường hợp, đi ngủ trưa quá muộn khiến cơ thể trẻ bị lẫn lộn giữa giấc ngủ trưa và giấc ngủ tối. Nếu trẻ đi ngủ trưa quá muộn, bố mẹ hãy coi đó như là 1 giấc ngủ tối sớm bằng cách tạo ra khung cảnh ngủ thích hợp, ví dụ như ngủ trong phòng tối.

Nếu bé ngủ 2 lần trong ngày: giữa buổi sáng và buổi trưa
Nếu bé ngủ 1 lần trong ngày: buổi trưa

Trong mỗi con người, đặc biệt là trẻ nhỏ có 1 đồng hồ sinh học điều khiển hoạt động ngủ và thức dậy. Ở 1 số trẻ, đồng hồ sinh học hoạt động thuần thục, giúp trẻ buồn ngủ và ngủ dễ dàng, đúng giấc, đúng giờ. Trong khi đó, ở 1 số trẻ khác, hệ thống này lại dễ bị ảnh hưởng của các yếu tố xung quanh như ánh sáng, tiếng động...

Để giúp đồng hồ sinh học của trẻ hoạt động tốt, bố mẹ cần phải xây dựng và duy trì cho trẻ 1 thời gian biểu trong đó, ngày nào cũng đi ngủ và thức dậy đúng giờ. Một khi đồng hồ sinh học của trẻ đi vào nề nếp, trẻ sẽ buồn ngủ khi đến giờ đi ngủ, ngủ ngon và tỉnh giấc đầy sảng khoái.

Cho con đi ngủ và ngủ ngoan là 1 trong những nhiệm vụ khó khăn nhất của bố mẹ. Ngay cả những bố mẹ „sở hữu“ những thiên thần ngủ ngoan mà thỉnh thoảng cũng cảm thấy mệt mỏi.

Các chuyên gia đã chỉ ra các lỗi mà đa phần bố mẹ gặp phải khi cho con đi ngủ. Tuy nhiên những lỗi này hoàn toàn có thể sửa được bằng 1 số thay đổi cơ bản như tạo ra môi trường ngủ tốt hơn và 1 lịch trình đi ngủ nhất quán.

Trẻ con hiện tại đều có giấc ngủ buổi đêm ngắn hơn trẻ em ở những năm 70 -80 của thể kỷ trước, theo bác sĩ nhi Marc Weissbluth và là tác giả cuốn sách „Heahlty Sleep Habits, Happy Child“. Kết quả của việc này là bố mẹ gặp khó khăn khi giục trẻ đi ngủ trưa và tối, và cả việc trẻ thức giẫ, quấy khóc ban đêm. Khi bị quá giấc, trẻ con sẽ khó ngủ hơn, ngủ không sâu và thức dậy sớm hơn so với khi được ngủ đúng giờ và ngủ đủ.
Khi cả gia đình về nhà buổi chiều, nấu cơm ăn cơm, cùng con làm bài tập về nhà, và vô hình chung giấc ngủ bị quên lãng và đặt vào vị trí thứ yếu. Cũng có nhiều bố mẹ nghĩ rằng cứ để con thức khuya cho đến lúc nó mệt, và sẽ ngủ nhanh hơn. Cả 2 cách trên đều là những sai lầm thường thấy ở các bậc phụ huynh.
Bố mẹ nên làm: Tạo ra 1 lịch trình đi ngủ cho trẻ và làm theo đúng như vậy. Đừng đợi đến khi con dụi mắt, ngáp, hay quấy khóc thì mới đưa con lên giường đi ngủ, lúc đó thường là đã quá muộn rồi. Hãy cho con lên giường đi ngủ sớm hơn. (Chú thích: Plago sẽ dịch chương sau của cuốn sách trong đó nói rất cụ thể tại sao cần lịch trình và tạo ra lịch trình thế nào).

Đa phần các bố mẹ tự đưa mình vào bẫy của chính mình, tạo ra thói quen có điều kiện, trẻ chỉ ngủ khi được rung, bé, nằm trên võng đung đưa, hoặc cho vào xe đẩy đẩy đi.
Bố mẹ nên làm: Ông bà bố mẹ có thể sử dụng các điều kiện như rung, lắc, bế hoặc xe đẩy để làm bé dịu đi, đỡ quấy khóc và gần ngủ. Nhưng khi bé ngủ say, phải đặt bé nằm yên, không rung lắc, hay đẩy xe nữa để đảm bảo bé có giấc ngủ sâu. (Plago sẽ dịch 1 chương trong cuốn sách của Elisabeth Pantley nói về cách làm cho bé cảm thấy dễ chịu, thư thái để ngủ sâu, ngủ ngoan trong các bài tới)

Xem Tivi, đùa nghịch hoặc xung quanh giường ngủ có quá nhiều đồ chơi sẽ làm trẻ khó ngủ. Cũng có nhiều trường hợp trẻ đang chơi dở 1 món đồ chơi nào đó, ví dụ xếp hình Puzzle chưa xong thì khi lên giường đi ngủ, trẻ sẽ chỉ nghĩ đến việc xếp tranh Puzzle, dẫn đến khó ngủ
Bố mẹ nên làm: Không nên đặt Tivi, máy tính và quá nhiều đồ chơi trong phòng ngủ của trẻ. Trước khi cho trẻ lên giường đi ngủ, bố mẹ nên tạo ra 1 khoảng thời gian chuyển tiếp, sinh hoạt nhẹ nhàng, hạ bớt ánh sáng. Không nên cho trẻ ngủ sáng đèn mà nên để phòng tương đối tối. (nếu chia độ tối ra làm 10 bậc, trong đó 10 là tối đen thì nên để phòng trẻ có độ tối từ 8 – 9)

Chúng ta không thể bảo 1 đứa trẻ vừa chơi đuổi nhau ngoài cửa vào lên giường đi ngủ ngay. Bản thân người lớn cũng vậy. Do vậy trẻ lớn hay bé đều cần 1 lịch trình đi ngủ hàng ngày. Đây chính là khoảng thời gian giảm tần suất, và số lượng các hoạt động để cho chuẩn bị cho trẻ đi ngủ. Lịch trình có thể kéo dài 1 tiếng trước khi đi ngủ, tuỳ vào từng bé, do bố mẹ quyết định để phù hợp với môi trường sống của mình. Ví dụ ăn tối, đọc sách, uống sữa, đánh răng, thay quần áo ngủ, lên giường nằm và mẹ xoa lưng. Các lịch trình này phải được thực hiện như nhau, ngày nào cũng giống ngày nào, vào đúng giờ trong ngày. Sẽ có 1 chương riêng nói về lịch trình và cách tạo ra các lịch trình này.

Khi nghĩ về giấc ngủ của con, trong đầu của bố mẹ luôn có hình ảnh con yêu của mình nằm ngủ yên, ngoan như 1 thiên thần. Thế nhưng giấc ngủ trên thực tế lại là 1 quá trình rất năng động, bao gồm nhiều giai đoạn, mỗi giai đoạn đóng 1 vai trò quan trọng với sức khoẻ của trẻ.

Thiếu ngủ là 1 vòng luẩn quẩn, ảnh hưởng đến chất lượng và độ dài của giấc ngủ, dù ngủ trưa hay ngủ tối. Thiếu ngủ không chỉ gây ra mệt mỏi, mà còn làm cho cả người lớn và trẻ nhỏ khó ngủ và không cảm thấy buồn ngủ. (Người Việt mình hay nói là bị quá giấc) Nếu lúc buồn ngủ mà không đi ngủ ngay, thì sau đó, cho dù người lớn hay trẻ con, khi nằm xuống đều rất khó ngủ và không thể ngủ sâu. Nếu để quá mệt rồi mới ngủ thì cũng dẫn đến không thể ngủ sâu, ngủ ngon. Dấu hiệu thường thấy ở trẻ là ngủ mơ, khóc, quấy, la hét khi ngủ.

Có thể các bố mẹ cho rằng con chưa buồn ngủ, trông vẫn tỉnh táo và nghịch ngợm, nhưng trên thực tế, không phải đứa trẻ nào khi buồn ngủ trông cũng mệt mỏi như bố mẹ vẫn nghĩ. Dưới đây là các dấu hiệu cho thấy trẻ bị thiếu ngủ

Các nhà khoa học nghiên cứu và nói rằng thói quen sinh hoạt, ăn ngủ của trẻ sẽ ảnh hưởng đến sức khoẻ, tính cách, tâm trạng, và khả năng học tập của trẻ không chỉ trong thời điểm hiện tại mà còn cả khi trẻ trưởng thành. Vì vậy việc tạo ra cho trẻ 1 thói quen sinh hoạt nề nếp, ngủ đủ và ngủ ngon là rất quan trọng.

http://vn.plago.vn/?p=3962