Phô mai là một chế phẩm từ sữa, được sử dụng làm món ăn phụ bổ sung dinh dưỡng cho khẩu phần ăn hàng ngày của nhiều đối tượng trong gia đình. Tuy nhiên, vì giá trị dinh dưỡng đa dạng và hương vị thơm béo của phô mai nên nhiều người lo lắng phô mai có quá nhiều chất béo, làm khó tiêu hóa, hay gây ra thừa cân béo phì.
Tính toán về cân bằng năng lượng giữa năng lượng thu nhập trong ngày (tổng năng lượng từ thức ăn, nước uống đưa vào cơ thể) và năng lượng tiêu hao (năng lượng để duy trì cơ thể và vận động), nếu cán cân này đạt mức cân bằng thì cơ thể sẽ không bị tăng cân không mong muốn. Tuy nhiên, chỉ cần mỗi ngày dư ra khoảng 70kcal (khoảng 1 trái chuối to hay 12g khoai tây chiên) trong 7 ngày liên tiếp thì sẽ tăng 0,5kg, kéo dài trong 1 tháng thì sẽ tăng 2kg, đến 1 năm thì từ một người bình thường sẽ thành người béo phì.
Nhu cầu năng lượng mỗi ngày của một người thay đổi tùy độ tuổi và giới tính
Phô mai không có nhiều béo
Tỷ lệ thừa cân béo phì ở trẻ em và người lớn ngày càng gia tăng nhanh chóng
Người ta béo phì thường do ăn quá nhiều chất béo và chất ngọt (Người Việt Nam thì hay gặp là do ăn nhiều cơm, trẻ em thì gà rán với khoai tây chiên…). Vì vậy phải luôn biết cân đối thức ăn bột đường – đạm – béo sao cho phù hợp. Trong vô vàn các loại thức ăn có chất béo, phải tỉnh táo lựa chọn những thức ăn nào có chất béo tốt cho sức khỏe. Ví dụ nửa muỗng cà-phê dầu mỡ thì chỉ có chất béo và một ít vitamin E thôi, nhưng với một viên phô mai tam giác 15g cũng cung cấp chừng đó chất béo nhưng có thêm 105mg canxi (tương đương 100g sữa chua hay 100ml sữa nước), đường lactose giúp hấp thu canxi, vitamin D chống còi xương, phospho, vitamin A, kẽm, I ốt…
Số liệu thống kê của Viện Dinh dưỡng qua các cuộc điều tra trên toàn quốc cho thấy khẩu phần canxi của cả trẻ em và người trưởng thành đều chưa đáp ứng nhu cầu khuyến nghị, chỉ đạt khoảng 45-60%. Do đó, sau khi tham khảo các khuyến nghị sử dụng sữa và sản phẩm sữa cho người dân của các nước tiên tiến trên thế giới như Mỹ, Pháp, Úc, Nhật Bản, Viện Dinh dưỡng Quốc Gia Việt Nam đã đưa ra “Khuyến nghị sử dụng sữa và chế phẩm sữa cho người Việt Nam” vào tháng 2 năm 2016. Trong đó, các trẻ em, thanh thiếu niên, người trưởng thành, người cao tuổi, phụ nữ có thai và cho con bú, các đối tượng bệnh lý khác nhau cũng cần phải đưa sữa, sữa chua và phô mai vào khẩu phần ăn hàng ngày, nhằm đáp ứng nhu cầu canxi hàng ngày cho các đối tượng. Với sản phẩm phô mai, trẻ 3-7 tuổi và người trưởng thành từ 20-69 tuổi cần sử dụng 1 viên mỗi ngày, trong khi trẻ từ 8 – 19 tuổi và người già trên 70 tuổi cần đến 2 viên mỗi ngày, bên cạnh sữa nước và sữa chua. Bên cạnh đó, người bệnh bất dung nạp lactose thường bị đau bụng tiêu chảy khi uống sữa nước thì phô mai là sản phẩm thay thế lý tưởng và không gây rối loạn tiêu hóa.
Khuyến nghị của Viện Dinh Dưỡng Quốc Gia Việt Nam về sử dụng sữa và chế phẩm từ sữa
