Viêm Da Tiếp Xúc Dị Ứng Kiêng Ăn Gì Giúp Giảm Ngứa Nhanh
Viêm da tiếp xúc dị ứng là bệnh lý da liễu thường gặp, xảy ra khi làn da phản ứng quá mức với chất gây dị ứng trong môi trường. Người bệnh thường cảm thấy ngứa, đỏ, khô, bong tróc, thậm chí sưng rát.
Bác sĩ Hiền chia sẻ: Viêm da tiếp xúc là một trong những bệnh da liễu phổ biến, có thể gặp ở bất kỳ độ tuổi nào. Đây là phản ứng viêm của da, xảy ra khi làn da tiếp xúc trực tiếp với các yếu tố gây kích ứng hay dị ứng từ môi trường bên ngoài. Bệnh có thể xuất hiện cấp tính hoặc kéo dài mãn tính, tùy vào mức độ nhạy cảm của từng người. Dù không nguy hiểm đến tính mạng, nhưng viêm da tiếp xúc lại gây cảm giác khó chịu, ngứa ngáy, mất thẩm mỹ và ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống.
Hiểu rõ nguyên nhân, triệu chứng và cách điều trị đúng sẽ giúp cô bác phòng tránh, chăm sóc và bảo vệ làn da tốt hơn, tránh để bệnh trở nặng hoặc tái phát nhiều lần.
Viêm da tiếp xúc là bệnh gì?
Viêm da tiếp xúc là tình trạng viêm da do tiếp xúc với các tác nhân gây kích ứng (viêm da tiếp xúc kích ứng) hoặc dị nguyên (viêm da tiếp xúc dị ứng). Những triệu chứng phổ biến của viêm da tiếp xúc gồm mẩn đỏ, đau rát, ngứa ngáy, đôi khi da phồng rộp và lở loét.
Có rất nhiều nguyên nhân có thể gây viêm da tiếp xúc như hóa chất, kim loại, cây cối, ánh sáng, côn trùng, thời tiết… Viêm da tiếp xúc là bệnh phổ biến, đặc biệt ở những người có làn da nhạy cảm, người mắc các bệnh mạn tính về da hoặc thường xuyên tiếp xúc với tác nhân gây viêm da.
Viêm da tiếp xúc dị ứng (ACD):
Phản ứng dị ứng xảy ra khi cơ thể gặp chất lạ hoặc có thể gây hại cho cơ thể (dị nguyên), ví dụ: cồn, cao su (latex), hóa chất trong mỹ phẩm,… Phản ứng dị ứng da thường xảy ra dưới nhiều dạng như da mẩn đỏ, sưng tấy, ngứa ngáy, mụn nước, mày đay… Ngoài dị ứng da, có thể xuất hiện nhiều phản ứng khác như ho, chảy dịch mũi, nước mắt, hen suyễn, thậm chí sốc phản vệ, có thể dẫn đến tử vong nếu không được cấp cứu kịp thời.
Viêm da tiếp xúc dị ứng thường chỉ xảy ra ở một nhóm nhỏ đối tượng mắc dị ứng. Một số chất gây dị ứng có thể dễ tìm thấy như thực phẩm (tôm, cua, mực, bơ đậu,…), phấn hoa, mạt bụi hay thậm chí ánh sáng.
Vai Trò Của Dinh Dưỡng Trong Viêm Da Tiếp Xúc Dị Ứng
Dinh dưỡng không trực tiếp gây viêm da tiếp xúc, nhưng có thể ảnh hưởng mạnh đến hệ miễn dịch.
Một số thực phẩm có thể kích thích phản ứng viêm, khiến tổn thương da kéo dài hơn; trong khi đó, nhóm thực phẩm lành mạnh giúp giảm sưng đỏ, ngứa và rút ngắn thời gian hồi phục.
Nhiều nghiên cứu da liễu tại bệnh viện da liễu trung ương chỉ ra rằng, chế độ ăn ít đường, ít chất bảo quản và cân bằng omega-3 có thể làm dịu các phản ứng dị ứng tiếp xúc, đặc biệt ở những bệnh nhân bị viêm da tiếp xúc bội nhiễm hoặc viêm da tiếp xúc dị ứng ở mặt.
Viêm Da Tiếp Xúc Dị Ứng Kiêng Ăn Gì?
1. Thực Phẩm Chứa Nhiều Histamin
Histamin là chất tự nhiên trong cơ thể, nhưng khi quá mức, nó kích thích phản ứng dị ứng.
Phô mai lên men, cá hộp, rượu vang, bia
Rau cải chua, dưa muối, các món lên men
Những thực phẩm này khiến da dễ đỏ, ngứa và nổi sần.
2. Hải Sản, Trứng Và Các Loại Hạt
Các loại thực phẩm giàu protein như tôm, cua, sò, ốc, đậu phộng, hạt điều, hạt óc chó, trứng gà (đặc biệt là lòng trắng) có thể gây phản ứng viêm da dị ứng tiếp xúc ở người mẫn cảm.
3. Thực Phẩm Và Đồ Uống Nhiều Đường
Đường tinh luyện làm tăng sản xuất cytokine gây viêm. Khi ăn quá ngọt, cơ thể dễ kích hoạt phản ứng viêm khiến vùng da tổn thương ngứa rát và lan rộng.
4. Thực Phẩm Có Chất Bảo Quản, Phụ Gia
Các món ăn nhanh, xúc xích, thịt hộp, đồ chiên xào công nghiệp chứa nhiều phụ gia có thể khiến viêm da tiếp xúc kích ứng nặng hơn.
5. Cà Phê, Nước Tăng Lực Và Đồ Uống Có Cồn
Caffeine và rượu bia làm mạch máu giãn, da khô và dễ viêm hơn.
6. Chất Béo Bão Hòa Và Omega-6 Dư Thừa
Thịt đỏ, bơ, sữa béo, đồ chiên chứa nhiều chất béo bão hòa – làm tăng phản ứng viêm.
7. Thực Phẩm Chứa Gluten
Người có cơ địa nhạy cảm nên tránh lúa mì, lúa mạch, yến mạch tinh chế. Gluten có thể gây dị ứng tiếp xúc gián tiếp qua đường tiêu hóa, làm da khô, ngứa dai dẳng.
Thực Phẩm Nên Ăn Khi Bị Viêm Da Tiếp Xúc Dị Ứng
Song song với việc kiêng khem, bạn cần bổ sung thực phẩm hỗ trợ giảm viêm và tái tạo da.
1. Thực Phẩm Giàu Omega-3
Cá hồi, cá thu, cá trích, dầu cá, hạt chia, hạt lanh giúp giảm viêm hiệu quả, rất tốt cho người bị viêm da tiếp xúc dị ứng.
2. Rau Xanh Và Trái Cây Tươi
Rau cải bó xôi, cải xanh, cà rốt, cam, bưởi, táo… chứa nhiều vitamin A, C, E – giúp tăng cường miễn dịch, phục hồi da tổn thương.
3. Thực Phẩm Giàu Kẽm
Kẽm hỗ trợ làm lành vết thương và giảm nguy cơ viêm da tiếp xúc bội nhiễm.
4. Uống Đủ Nước
Uống nước giúp duy trì độ ẩm tự nhiên của da, tăng đào thải độc tố.
Lời Khuyên Của Bác Sĩ Hiền – Da Liễu Trung Ương
Ăn uống theo nguyên tắc “giảm viêm – tăng dưỡng”: chọn thực phẩm tự nhiên, ít qua chế biến.
Giữ tỷ lệ omega-3 cao hơn omega-6.
Tránh thực phẩm dễ gây dị ứng như hải sản, trứng, sữa, đậu phộng khi đang bị tổn thương da.
Không nên tự ý dùng thuốc bôi viêm da tiếp xúc nếu chưa được bác sĩ chỉ định.
Khi tình trạng viêm da kéo dài, có dấu hiệu ngứa rát, sưng đỏ, chảy dịch, hoặc lan rộng trên mặt và cổ, người bệnh cần đi khám tại các cơ sở uy tín như bệnh viện da liễu trung ương hoặc các phòng khám chuyên khoa để được chẩn đoán chính xác và điều trị đúng hướng.
Biện Pháp Hỗ Trợ Cải Thiện Viêm Da Tiếp Xúc Dị Ứng
Ngoài chế độ ăn, cần kết hợp:
Dưỡng ẩm da mỗi ngày, đặc biệt sau khi tắm.
Tránh tiếp xúc với hóa chất kích ứng như xà phòng, nước rửa chén, nước tẩy.
Giữ vùng da tổn thương sạch và khô ráo, tránh gãi gây trầy xước.
Kiểm soát căng thẳng, ngủ đủ giấc, vì stress có thể làm bùng phát viêm da tiếp xúc dị ứng ở mặt.
Kết Luận
Một chế độ ăn hợp lý giúp người bị viêm da tiếp xúc dị ứng kiểm soát ngứa, rút ngắn thời gian điều trị và hạn chế tái phát.