Sự phát triển trí não của em bé không bắt đầu từ lúc con biết nói, biết đi, hay cắp sách đến trường — mà thực ra, đã khởi động từ những tuần đầu thai kỳ. Ngay từ thời điểm này, não bộ, tủy sống và hệ thần kinh trung ương bắt đầu hình thành. Vì vậy, việc mẹ bổ sung đúng và đủ các dưỡng chất cần thiết cho thai nhi sẽ đóng vai trò quyết định cho nền tảng phát triển trí tuệ sau này.
Dưới đây là những vi chất dinh dưỡng mà mẹ cần đặc biệt lưu tâm:
1. Axit folic – khởi đầu cho não bộ khỏe mạnh
Axit folic cho bà bầu là dưỡng chất đầu tiên nên được chú ý, ngay cả khi mẹ chỉ đang lên kế hoạch mang thai. Folate hỗ trợ quá trình hình thành ống thần kinh, giúp não và tủy sống phát triển đúng cách, đồng thời tham gia vào quá trình phân chia tế bào của mô não.
📌 Thực phẩm giàu axit folic: rau bina, cải bó xôi, măng tây, bơ, đậu lăng, ngũ cốc nguyên cám
2. DHA – dưỡng chất xây nền cho trí thông minh
DHA cho mẹ bầu thuộc nhóm axit béo omega-3, chiếm phần lớn cấu trúc tế bào thần kinh. Thiếu hụt DHA có thể làm chậm quá trình dẫn truyền thông tin giữa các nơ-ron thần kinh và ảnh hưởng đến khả năng nhận thức của bé.
📌 Nguồn DHA tự nhiên: cá hồi, cá thu, trứng gà giàu omega-3, hạt lanh, óc chó
3. Choline – hỗ trợ khả năng ghi nhớ và học hỏi
Choline đóng vai trò quan trọng trong việc sản xuất acetylcholine, một chất dẫn truyền thần kinh liên quan đến khả năng học tập, tư duy và trí nhớ. Dù cơ thể có thể tự tổng hợp một lượng nhỏ, mẹ bầu vẫn cần bổ sung choline qua chế độ ăn để đảm bảo nhu cầu của thai nhi.
📌 Có nhiều trong: trứng (lòng đỏ), sữa, đậu nành, thịt gia cầm, súp lơ xanh
4. Sắt – nuôi dưỡng oxy cho não
Sắt cho mẹ bầu không chỉ giúp mẹ ngăn ngừa thiếu máu mà còn đảm bảo cung cấp đủ oxy cho não bé. Thiếu sắt trong thai kỳ có thể ảnh hưởng đến khả năng phát triển trí tuệ và hành vi của trẻ sau sinh.
📌 Nguồn sắt tốt: thịt đỏ, gan gà nấu chín kỹ, rau xanh đậm, hạt bí đỏ
📌 Gợi ý: Kết hợp cùng vitamin C từ trái cây tươi (cam, ổi, dâu…) để tăng khả năng hấp thu sắt từ thực phẩm.
5. I-ốt – điều hòa hoạt động tuyến giáp cho mẹ và bé
Tuyến giáp ảnh hưởng trực tiếp đến quá trình phát triển trí não thai nhi thông qua điều hòa hormone. Thiếu i-ốt ở mẹ có thể làm chậm phát triển nhận thức ở trẻ sơ sinh.
📌 Có nhiều trong: muối i-ốt, cá biển, trứng, sữa tươi, sữa chua
Mẹ ăn thế nào để hấp thu tốt hơn?
- Ăn thành 5–6 bữa nhỏ/ngày, giúp duy trì năng lượng và hạn chế buồn nôn
- Ưu tiên luộc, hấp, nướng để giữ trọn dưỡng chất
- Uống đủ nước ấm, tránh nước đá và thức uống lạnh
- Tránh kết hợp canxi với sắt trong cùng bữa ăn vì có thể làm giảm hấp thu lẫn nhau
Kết luận
Một chế độ dinh dưỡng hợp lý, đầy đủ các dưỡng chất cho trí não thai nhi, không chỉ giúp bé phát triển tốt từ trong bụng mẹ, mà còn là tiền đề vững chắc cho khả năng học hỏi, ghi nhớ và phản xạ sau này.
Làm mẹ không cần phải hoàn hảo ngay từ đầu – chỉ cần mình đủ quan tâm và hiểu đúng, bé sẽ lớn lên trong những điều kiện tốt nhất mà mẹ có thể trao.