Từ nhiều năm nay, đã có những lời kêu gọi người Úc học ngôn ngữ, đặc biệt là các ngôn ngữ châu Á, khi nền kinh tế thế giới xoay trục sang châu Á - Thái Bình Dương. Nhưng số lượng sinh viên học ngôn ngữ ở Úc vẫn ở mức thấp.
Những cải tiến nhanh chóng trong công nghệ dịch máy và nhận dạng giọng nói trong những năm gần đây dường như mang lại một lối thoát dễ dàng. Trong khi các vấn đề vẫn phát sinh, việc sử dụng AI đã dẫn đến những cải tiến đáng kể về chất lượng bản dịch của Google và công nghệ nhận dạng giọng nói ngày càng chính xác hiện đã được phổ biến rộng rãi.
Kết hợp hai công nghệ này với nhau, Google đã công bố sự ra mắt sắp tới của tai nghe không dây có tính năng dịch ngôn ngữ theo thời gian thực. Với sự ra đời của những công nghệ này, liệu chúng ta có còn cần học các ngôn ngữ khác không?
Đây là những khoảng thời gian thú vị. Những tiến bộ của công nghệ cho phép chúng ta giao tiếp với mọi người trên khắp thế giới mà không cần phải có một ngôn ngữ chung. Vì vậy, bây giờ tôi có thể sử dụng các thiết bị như vậy để giao tiếp với những người nói tiếng Trung, tiếng Hungary hoặc tiếng Hindi. Họ sẽ nghe bài phát biểu của tôi được dịch sang ngôn ngữ của họ; họ có thể nói lại với tôi bằng ngôn ngữ của họ và tôi sẽ dịch nó sang tiếng Anh. Nhưng khả năng giao tiếp bằng ngôn ngữ riêng của một người với những người nói các ngôn ngữ khác mà không cần biết bất kỳ kiến thức nào về cách thức hoạt động của ngôn ngữ hoặc sự khác biệt giữa các nền văn hóa trong cách chúng ta giao tiếp.
Nhận tin tức do các chuyên gia quản lý, không phải thuật toán.
Đầu tiên, các nhà ngôn ngữ học cho chúng ta biết rằng nghĩa của từ không phải lúc nào cũng khớp trên các ngôn ngữ khác nhau. Những gì đi vào đôi khi không giống với những gì đi ra.
Những nỗ lực của Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump trong việc giao tiếp với thế giới rộng lớn hơn mang tính hướng dẫn về mặt đó. Hồi đầu năm, có thông tin cho rằng Trump đã nói với một cuộc họp của Ủy ban châu Âu rằng “người Đức rất tệ, rất tệ”. Điều này đã gây ra nhiều sự ngạc nhiên trong giới truyền thông Đức, khi họ tranh luận về việc Trump muốn nói người Đức là họ đang làm không đúng).
Đây không chỉ là vấn đề dịch sai. Vấn đề là nghĩa của từ không khớp chính xác giữa các ngôn ngữ. Điều này có ý nghĩa quan trọng đối với kinh doanh và quan hệ quốc tế, nhưng đó là thứ bị che đậy nếu chúng tôi coi bản dịch theo mệnh giá.
Một đặc điểm cơ bản khác của giao tiếp là chúng ta thường có ý nghĩa hơn nhiều so với những gì chúng ta nói. Mặc dù ngôn ngữ đóng một vai trò quan trọng trong giao tiếp, nhưng thông thường những gì được ngụ ý hoặc không được nói ra lại quan trọng hơn những gì được nói ra. Những suy luận này không dễ dàng được quản lý trong dịch máy, vì chúng khác nhau giữa các người nói và các nền văn hóa.
Một ví dụ điển hình về điều này là những người nói tiếng Trung (Quan Thoại) thường từ chối lời đề nghị đồ ăn khi đến nhà ai đó, đặc biệt nếu người đó không ở gần nhà. Những lời từ chối như vậy là một cách để kiểm tra nguồn gốc xem sản phẩm có phải là hàng thật hay không. Chấp nhận một lời đề nghị quá nhanh cũng có thể bị coi là bất lịch sự. Do đó, lời đề nghị và lời từ chối thường được lặp lại trước khi khách cuối cùng chấp nhận.
Vấn đề là các nền văn hóa khác nhau thích những cách nói khác nhau, và điều đó có nghĩa là chúng ta làm mọi việc thông qua ngôn ngữ theo những cách khác nhau. Những cách nói khác nhau này dẫn đến những suy luận khác nhau tùy thuộc vào ngôn ngữ được đề cập.
Công nghệ mới chắc chắn sẽ thay đổi cách chúng ta tiếp cận việc học ngôn ngữ theo những cách thú vị, giống như cách chúng ta học toán đã thay đổi khi máy tính trở nên sẵn có. Nhưng chúng tôi không thể thuê ngoài kiến thức đa ngôn ngữ và đa văn hóa cho các ứng dụng và nhu cầu học ngôn ngữ không thay đổi.
Thật vậy, nó dường như đang gia tăng khi chúng ta bước vào một nền kinh tế ngày càng toàn cầu hóa. Theo một báo cáo về “Thứ tự việc làm mới” của Tổ chức dành cho thanh niên Úc, quảng cáo cho các công việc đòi hỏi kỹ năng song ngữ đã tăng 181% từ năm 2012 đến năm 2015. Và một báo cáo của Viện vì Tương lai ở Palo Alto, California, trên “ Kỹ năng Làm việc Tương lai 2020 ”xác định năng lực đa văn hóa là một trong mười kỹ năng chính cho lực lượng lao động trong tương lai.
Học ngôn ngữ cho phép chúng ta trải nghiệm những cách suy nghĩ khác nhau. Nó cho phép chúng ta phát triển khả năng thay đổi quan điểm của chúng ta về những gì đang diễn ra trong bất kỳ tương tác cụ thể nào và để bản thân thích nghi với suy nghĩ của người khác. Nó cũng giúp chúng ta hiểu rõ hơn về bản thân và suy nghĩ của chính mình. Sự hiểu biết thực sự giữa các nền văn hóa giúp chúng ta xây dựng các mối quan hệ sâu sắc hơn.
Bất kể chúng ta có những tiến bộ gì trong dịch máy hoặc nhận dạng giọng nói, công nghệ không thể thay đổi bản chất cơ bản của ngôn ngữ con người và vai trò của chúng trong giao tiếp. Mặc dù những công nghệ như vậy ngày càng trở thành một công cụ hữu ích, nhưng chúng không thể thay thế kiến thức đa văn hóa sâu sắc đi kèm với việc học ngôn ngữ hơn là sự ra đời của máy tính đồng nghĩa với việc chúng ta không cần học toán nữa.
Tuy nhiên, những công nghệ như vậy hiện đã có thể tiếp cận rộng rãi. Kết quả là phát triển nhận thức về sự khác biệt giữa các ngôn ngữ và cách thức mà chúng tạo nền tảng cho sự khác biệt chính giữa các nền văn hóa là điều mà mọi người Úc sẽ phải phát triển. Thay vì làm cho nhu cầu học ngôn ngữ trở nên thừa thãi, trên thực tế, chúng ta đang bước vào một thế giới mà ở đó nhận thức về sự khác biệt giữa các ngôn ngữ và năng lực đa văn hóa là điều bắt buộc đối với tất cả mọi người.