Khi bạn bắt đầu kinh doanh việc tạo ra một mô hình kinh doanh hiệu quả là điều cần thiết. Công việc này quan trọng vì nó sẽ hỗ trợ trong mọi hoạt động bán hàng, tiếp thị và tạo ra doanh thu cho doanh nghiệp.
Vậy mô hình kinh doanh là gì và những mô hình kinh doanh thành công nhất được dự báo cho tương lai là gì? Chúng có nên được áp dụng vào năm 2021? Dưới đây là các mẹo giúp bạn chọn mô hình kinh doanh hiệu quả cho điều kiện hiện tại và nguồn lực sẵn có của bạn.
Khái niệm mô hình kinh doanh
Một mô hình kinh doanh hiệu quả không phải là một kế hoạch kinh doanh. Hiện tại vẫn chưa có một định nghĩa cố định nên mỗi người sẽ có cách tiếp cận và nhìn nhận khái niệm khác nhau. Trong số đó, mô hình kinh doanh có thể được xác định như sau:
- "Mô hình kinh doanh là một kế hoạch hoặc bản thiết kế mô tả cách thức công ty sẽ cạnh tranh, sử dụng các nguồn lực, mối quan hệ khách hàng và lợi nhuận của mình để tồn tại và phát triển." (Theo Entrepreneurship: Successly Launching New Ventures, 2005 của Bruce R. Barringer, R. Duane Ireland).
- “Mô hình kinh doanh của một công ty là sự trình bày đơn giản hóa logic kinh doanh của nó. Nó mô tả những gì công ty bán cho khách hàng, cách công ty tiếp cận và xây dựng mối quan hệ với khách hàng, những nguồn nào, những hoạt động và đối tác mà công ty đến đó từ đó và tất cả những gì về công việc kinh doanh. Làm thế nào để tạo ra lợi nhuận. ”(Dựa trên“ Cách mô tả và cải thiện mô hình kinh doanh của bạn để cạnh tranh tốt hơn ”, 2004 của Alexander Osterwalder)
Nói một cách dễ hiểu, mô hình kinh doanh là một mô hình kiếm tiền của một người hoặc một công ty. Nhìn vào mô hình đó giúp chúng ta có cái nhìn tổng quát hơn về cách thức hoạt động và kinh doanh của một người.
Xem thêm: 6 mô hình kinh doanh online phổ biến nhất hiện nay
Mô hình kinh doanh hiệu quả rất quan trọng để định hướng sự phát triển thương mại của công ty và giúp các đơn vị khác hiểu được sản phẩm mà công ty đang kinh doanh. Bất kể bạn chọn mô hình kinh doanh nào, điều quan trọng là bạn phải có hiểu biết chung về công ty của mình.
Các mô hình kinh doanh phổ biến
Trong mỗi mô hình kinh doanh còn có nhiều loại hình kinh doanh khác như bán hàng, bán trực tiếp, kinh doanh hàng hóa, nhượng quyền thương mại, cửa hàng vật chất truyền thống, kinh doanh kết hợp với các trang thương mại điện tử, kinh doanh trực tuyến,…
Mô hình kinh doanh là một khái niệm chung, nhưng mỗi mô hình chỉ có một kế hoạch kinh doanh riêng biệt. Dưới đây là các mô hình được sử dụng:
Mô hình kinh doanh môi giới
Với mô hình này, các công ty kết nối người mua và người bán để tạo điều kiện thuận lợi cho giao dịch của họ. Doanh nghiệp môi giới nhận được một khoản phí cho mỗi giao dịch thành công. "Hoa hồng" từ người mua hoặc người bán, hoặc cả hai. Mô hình kinh doanh này phổ biến hơn trong ngành bất động sản.
Một số ví dụ về các công ty hoạt động theo mô hình này như: Đất Xanh Miền Nam, Công ty môi giới chứng khoán VNDIRECT, ...
Kinh doanh nhượng quyền
Mô hình này được sử dụng phổ biến nhất trong lĩnh vực thực phẩm, đồ uống và khách sạn. Với mô hình nhượng quyền, các cá nhân hoặc công ty bán công thức AZ và làm việc cho họ. Bạn đang bán quyền sử dụng thương hiệu mà bạn đã phát triển và thành công trong việc kinh doanh.
Một số ví dụ về mô hình kinh doanh nhượng quyền như: The Golden Gate, Cafe Cong, v.v.
Mô hình cho thuê
Mô hình này thường thấy nhất ở phân khúc các mặt hàng có giá cao, nhiều người không có điều kiện chi trả mà lựa chọn giải pháp cho thuê trong một khoảng thời gian nhất định.
Ví dụ: thuê nhà, thuê xe, v.v.
Cách xây dựng mô hình kinh doanh hiệu quả
Như đã nói ở trên, mô hình kinh doanh được xây dựng khác nhau tùy thuộc vào đơn vị, cửa hàng và sản phẩm mà bạn đang kinh doanh. Tuy nhiên, về cơ bản, hầu hết mọi người cần thực hiện các bước sau để tạo ra một mô hình kinh doanh hiệu quả mà bất kỳ ai cũng có thể thực hiện một cách hiệu quả:
Tìm kiếm nhu cầu của khách hàng
Đây là bước đầu tiên trong việc xây dựng mô hình kinh doanh. Việc khảo sát, tìm hiểu để xác định nhu cầu của khách hàng là vô cùng quan trọng. Khách hàng cần thỏa mãn những nhu cầu nào và phải làm gì để thu hút sự chú ý, khơi dậy nhu cầu sử dụng sản phẩm của họ?
Xác định đúng nhu cầu và đối tượng chúng ta sẽ vạch ra những ý tưởng và hướng đi để hoạt động kinh doanh hiệu quả với tỷ lệ thành công cao và hạn chế nhiều rủi ro trong các bước tiếp theo.
Đề xuất ý tưởng sản phẩm để đáp ứng nhu cầu của khách hàng
Bước tiếp theo là phát triển các sản phẩm và dịch vụ đáp ứng những nhu cầu đó và có thể hiệu quả nhất có thể. Từ thiết kế đến giá cả, mọi thứ đều phải đáp ứng nhu cầu của khách hàng và tạo ra những sản phẩm khác biệt, luôn đổi mới, luôn khiến khách hàng của bạn cảm thấy như họ đang sử dụng những sản phẩm chất lượng cao đang “hái ra nhiều tiền” để mua.
Lên kế hoạch sản xuất sản phẩm
Để xây dựng một mô hình kinh doanh hiệu quả, bước này rất quan trọng chỉ cần đảm bảo sản phẩm làm ra có chất lượng với chi phí thấp nhất và tạo ra nguồn lợi nhuận. Muốn vậy cần đầu tư xây dựng cơ sở hạ tầng hiện đại giúp sản xuất công nghiệp giảm giá thành trên mỗi sản phẩm. Bạn cũng có thể tìm được những nhà cung cấp nguyên liệu uy tín, giá tốt nhưng chất lượng vẫn đảm bảo.
Tuyển dụng những nhân viên có năng lực chuyên môn cao, có tinh thần trách nhiệm với công việc. Đồng thời, bạn cần giám sát chặt chẽ quá trình sản xuất. Sản phẩm đạt tiêu chuẩn cả về chất lượng và mẫu mã.
Có chiến lược đưa sản phẩm đến tay khách hàng
Với sản phẩm tốt, chiến lược tiếp theo là quảng bá sản phẩm đến khách hàng bằng các chiến dịch marketing hiệu quả như: hội chợ triển lãm, giới thiệu sản phẩm; quảng cáo thông qua tờ rơi, áp phích, truyền thông đại chúng; Các chương trình khuyến mãi, thử nghiệm trong siêu thị, trung tâm thương mại,…
Sau mỗi chiến dịch, bạn cần thu thập nhu cầu của khách hàng để xem họ có phù hợp với khảo sát của bạn hay không, đặc biệt là thu thập thông tin phản hồi. Khách hàng phải rút kinh nghiệm để có thể cải tiến sản phẩm tốt hơn.
Ngoài ra, đã thiết lập các kênh bán hàng hiện đại, tiết kiệm thời gian nhất để sản phẩm đến được với đông đảo khách hàng bằng cách mở đại lý, chi nhánh hoặc làm việc với công ty.
Hoàn thiện mô hình kinh doanh
Đây là bước cập nhật mô hình kinh doanh. Khi bạn đã có trong tay một mô hình kinh doanh hiệu quả, doanh nghiệp hoặc công ty của bạn sẽ bắt đầu hoàn thành việc thiết lập cơ bản. Chuẩn bị đầy đủ đội ngũ nhân sự và vốn đầu tư và không ngừng tìm kiếm các đối tác tiềm năng để hợp tác lâu dài, bền vững trong tương lai.
Khi bạn tự tin, bạn sẽ bắt đầu tìm kiếm các nhà đầu tư. Nếu bạn đang tìm kiếm những nguồn đầu tư này, bạn phải có kết quả kinh doanh tốt trong một khoảng thời gian và nếu họ sẵn sàng đầu tư vào bạn thì điều đó sẽ mang lại lợi nhuận cho họ.
Các mô hình kinh doanh hiệu quả năm 2021
Nhiều mô hình kinh doanh hiện đang chạy song song. Việc kinh doanh sẽ thực hiện trong giai đoạn 2021 phụ thuộc vào sản phẩm và hướng đi của từng công ty. Ngoài ra, bạn không cần phải tìm một mô hình kinh doanh mới, có thể sử dụng các mô hình đã có nhưng cần tạo lợi thế cạnh tranh cho riêng mình. Một số gợi ý định hướng kinh doanh để bạn đọc tham khảo:
Các mô hình kinh doanh truyền thống
Như chúng ta đã biết, các sản phẩm trong mô hình kinh doanh truyền thông để đến được tay người tiêu dùng thì sản phẩm phải thông qua các khâu trung gian như tổng đại lý, đại lý cấp 1, cấp 2, cấp 3 và cuối cùng là đại lý cấp 3 đóng ở mọi nơi.
Qua các khâu trung gian này, nhà sản xuất phải tốn nhiều chi phí để thanh toán. Chi phí vận chuyển, kho bãi, làm việc, bến bãi, ... chiếm khoảng 30% đến 40% giá thành của một sản phẩm. Ngoài ra, để tiếp cận người tiêu dùng dễ dàng hơn, nhà sản xuất cần có những chiến lược như quảng cáo, tiếp thị, quảng bá sản phẩm, chi phí cũng rất tốn kém.
Tóm lại, nếu một sản phẩm đến tay người tiêu dùng với giá bán 100% thì giá gốc tại nhà sản xuất chỉ từ 20-30. Có thể nói, phương thức kinh doanh truyền thống là một hình thức kinh doanh hay và đã có từ rất lâu đời, tuy nhiên nhiều hình thức kinh doanh rất hiện đại khác cũng đã tồn tại song song trong nhiều năm mà bạn có thể tham khảo để kết hợp thêm.
Mô hình kinh doanh trực tuyến 2021
Là hình thức kinh doanh trên Internet thông qua các kênh trực tuyến và mạng xã hội như YouTube, Facebook, Zalo,… để quảng bá, trưng bày và bán sản phẩm. Ưu điểm của mô hình này nằm ở việc tiết kiệm chi phí thuê mặt bằng và chi phí nhân sự.
Mô hình kinh doanh này đã vượt qua các giới hạn của kinh doanh truyền thống là chi tiêu, mua sắm hàng hóa cửa hàng, chợ, siêu thị, .... Mô hình trực tuyến cho phép bạn mua bán, lựa chọn trực tiếp trên mạng và đặt hàng giao hàng tận nơi. Với sự ra đời của kỷ nguyên 4.0, đây được coi là mô hình kinh doanh của tương lai.
Tuy nhiên, hình thức kinh doanh trực tuyến cũng có hạn chế là không được nhìn trực tiếp sản phẩm hay cách lấy nguyên liệu sản phẩm mà chỉ trông chờ vào việc mua hàng qua quảng cáo, giới thiệu sản phẩm và đánh giá của khách hàng.
Bên cạnh đó bạn có thể nhận được sản phẩm tốt hoặc dịch vụ chăm sóc khách hàng kém, giao hàng muộn, thất lạc hàng hóa cũng là những trường hợp thường xuyên xảy ra.
Hình thức kinh doanh thương mại điện tử
Là hình thức kinh doanh tận dụng lợi thế của internet và giúp cho cả cá nhân và công ty có thể kinh doanh, bán hàng và thu lợi nhuận cùng một lúc dễ dàng hơn.
Để xây dựng mô hình này, người bán phải có danh mục sản phẩm trực tuyến trên trang web để người mua có thể đặt hàng qua trang web này và người bán vận chuyển các mặt hàng. Một số công ty thương mại điện tử thành công nhất đã sử dụng cửa hàng trực tuyến.
Mô hình như: B2C (Business-to-Consumer) Ví dụ: More.com, nhà bán lẻ sản phẩm làm đẹp và sức khỏe trực tuyến, sử dụng giỏ hàng điện tử cho phép khách hàng xem, mua sắm và sắp xếp giao hàng. , cũng có nhiều mô hình thương mại điện tử thành công như Tiki, Shopee, Sendo, v.v.
Mô hình hợp tác kinh doanh
Hiện nay, nhiều đơn vị và công ty sử dụng mô hình hợp tác kinh doanh, được hiểu là sự phát triển các mối quan hệ lâu dài và chiến lược giữa hai bên nhằm đạt được các mục tiêu sau: mục tiêu chung.
Tại thời điểm này, mô hình kinh doanh nhượng quyền không thể làm được điều là “quan hệ đối tác kinh doanh”. Trong đó một đối tác cho phép đối tác kia sử dụng bản sao, một hệ thống kinh doanh đã thử nghiệm thành công của chính nó và cả hai bên phải nhận được các thỏa thuận phù hợp cùng có lợi trong thời gian thời hạn hợp đồng.
Hiện đã có rất nhiều mô hình kinh doanh hiệu quả tại Việt Nam. Qua bài viết mà GoSELL chia sẻ bạn có thể học cách sử dụng đúng mô hình vào sản phẩm của doanh nghiệp, công ty mình