Lại tranh cãi việc có nên bỏ tết truyền thống, gộp chung vào tết Tây hay không...

Em sáng giờ dọn dẹp trong ngoài rồi xách giỏi đi chợ. Hồi nãy trên đường về gặp hai chiếc xe ba gác, họ chở bốn chậu mai, không biết chạy đi đâu mà hối hả lắm. Nhìn thấy bông mai tự nhiên nhớ Tết. Em bữa năm cũng ba mươi rồi chứ còn trẻ trung gì , ấy vậy mà còn khoái Tết lắm các chị ơi. Tết năm nào nhà em cũng tất bật dọn dẹp, gói bán, mua hoa mua lộc về trang trí nhà cửa. Giữa không khí bão bùng thế này mà nghĩ tới Tết tự nhiên thấy vui hẳn. Nhất là tầm khoảng mười lăm âm lịch là người ta bắt đầu bán hoa, người người nôn nao dọn đồ về quê đoàn tụ gia đình. Khắp trong nhà ngoài ngõ ở đâu cũng nghe nhạc Tết, vui không kể xiết. Thế mà có không ít người lại đi ngược với văn hóa nước nhà, họ đòi bỏ Tết các chị ạ. Điển hình trong nhóm người này có ông Giáo sư – Tiến sĩ (GS – TS)Võ Tòng Xuân. Ông nói khá nhiều, từ hồi 11 năm trước ông đã đưa ra ý kiến bỏ Tết cổ truyền mà ăn theo lịch Tết Tây.

Trong một bài phỏng vấn gần đây, ông nói đã có những “tín hiệu cho thấy sự thay đổi” và ông tin rồi Việt Nam sẽ ăn Tết cổ truyền theo lịch dương như Nhật Bản. “Tôi vẫn bảo lưu quan điểm về Tết hội nhập. Nên thống nhất ăn Tết cùng lúc với các đối tác trên thương trường của chúng ta, chuyển các tập quán ăn Tết âm lịch sang các ngày dương lịch, và giảm dần ngày nghỉ Tết âm lịch quá lê thê. Chúng ta đang là một nước nghèo so với phần còn lại của thế giới, làm thế nào để đất nước có thể bắt được những dòng chủ lưu của nhân loại?

Những hoạt động trong ngày Tết dương lịch năm nay ở các tỉnh, thành phố lớn như đếm ngược đồng hồ đợi khoảnh khắc giáp canh, hay việc lãnh đạo Nhà nước có thông điệp đầu năm mới… Tôi thấy mình đã tiếp cận thế giới một cách giống người ta. Tức là, mình đã tổ chức đón mừng năm mới theo dương lịch như là các nước trên thế giới. Tôi rất mừng là Chính phủ chúng ta hiện nay, tôi gọi là Chính phủ “của thời kỳ Đại hội 12” có nhiều cái mới, đem lại hy vọng về nhiều thứ.

Tôi nghĩ, từ từ chúng ta sẽ chuyển sang ăn Tết cùng ngày với thế giới. Và, từ từ rồi chúng ta cũng sẽ nhận ra mình có thể làm được như Nhật Bản cuối thế kỷ 19 là chuyển sang ăn Tết tây. Nhật Bản bây giờ, nhờ thế mà từ nước Á Châu đã trở thành cường quốc kinh tế.- Giờ nhìn lại giáo sư thấy người ta phản đối mình vì những điều gì? Từ thời điểm bài viết nhan đề “Tết “hội nhập,” tại sao không?” của tôi được báo chí đăng tải, tôi nhận được nhiều tranh luận. Tôi rất mừng khi số ý kiến ủng hộ ngày càng nhiều hơn trước, nhất là khi các ý kiến ấy mới được nêu trong thời gian gần đây. Tuy nhiên cũng có những ý kiến không đồng tình, lo sợ rằng việc ăn Tết hội nhập có thể làm mất bản sắc văn hoá dân tộc, không hợp tiết trời…

Thế giới ngày nay thay đổi rất nhanh, để vượt qua các thách thức, chúng ta phải tận dụng chắt chiu từng cơ hội. Tôi lấy ví dụ, trên thị trường chứng khoán, người ta thấy rõ ràng làm ăn đầu tư chỉ trong vòng vài phút, giá thay đổi là chứng khoán thay đổi liền. Khi người ta làm việc mà mình nghĩ thì mình bỏ rất nhiều cơ hội. Hoặc khi mình làm mà họ nghỉ thì cũng chịu nhiều thiệt thòi. Chừng nào mình giàu như họ rồi hay nghĩ đến chuyện nghỉ ngơi. Tôi thông cảm cho nhiều ý kiến phản đối. Mình muốn ăn Tết theo Trung Quốc nhưng theo Trung Quốc thì tục lệ cổ truyền mình lâu quá rồi, mấy ngàn năm rồi, cứ theo họ hoài thì lệ thuộc vào nền văn hoá cũ. Khi mọi người đều có việc làm hết, sẽ thấy rằng thì giờ để ăn Tết sẽ rất phí nếu chúng ta kéo dài quá lê thê, làm hai Tết càng phung phí. Để tận dụng các cơ hội, để có thể làm giàu thì chúng ta cũng phải suy nghĩ lại. ông Xuân nói.

Khi đọc được những lời này từ vị GS – TS, em có một vài ý muốn nói như thế này: chuyện ăn Tết nguyên đán đã là tập quán văn hóa kéo dài từ thuở xa xưa tới bây giờ. Tết Nguyên đán là nét văn hóa đặc trưng của Việt Nam nói riêng và Á Đông chung, mang tính thiêng liêng và ăn sâu vào tâm thức cộng đồng hàng ngàn năm. Cái Tết thiêng liêng đã góp phần tạo nên một nền văn hóa độc đáo, thú vị, gắng kết con người biết bao nhiêu thế hệ. Sỡ dĩ người Nhật Bản họ ăn theo Tết dương lịch là bởi từ thời vua Minh Trị, lúc ấy Nhật Bản họ nghĩ rằng họ là đất nước nghèo, lạc hậu, họ xem phương Tây như một ánh sáng của nền văn minh nên họ mới quyết định ăn theo Tết dương lịch.

Đó là câu chuyện của thế kỷ thứ 19. Bây giờ, ở thời đại văn minh, thời đại của thế kỷ 21, một số người Việt Nam lại muốn quay ngược về quá khứ, muốn ăn theo cái Tết của phương Tây để làm cái gì vậy? Tại sao phải cố gắng xoay mình để giống người ta? Tại sao mình không phải là mình, mà mình phải giống người khác? Nhưng nếu vẫn cố gắng giống nhưng vẫn không thể nào bắt kịp họ thì rốt cuộc mình giống họ để làm gì vậy? Hòa nhập chứ không hòa tan, câu nói nhắc nhớ về việc dù cho đất nước có phát triển sâu rộng với các nước trên thế giới, có thể trao đổi văn hóa dân tộc, giao lưu hiểu biết lẫn nhau nhưng không thể đánh mất bản sắc riêng của mình. Tiếp thu văn hóa thế giới nhưng đừng bị “Tây hóa” đời sống tinh thần, tiếp nhận tinh hoa nhân loại mà vẫn giữ được giá trị truyền thống, nét đặc sắc riêng của dân tộc. Vậy thì tại sao chúng ta đang cố để hòa tan chính mình trong khi sự hòa nhập chưa đi đến đâu. Ông bà xưa có câu, nhập gia tùy tục. Người nước ngoài họ muốn giao thương buôn bán với mình thì họ phải tìm hiểu tập tục của mình, văn hóa của mình thì mới có thể hợp tác làm ăn. Chứ ai đời lại cố gắng thay đổi cho giống người ta rồi quên luôn lòng tự ái dân tộc? Người nước ngoài họ sẽ nghĩ gì khi Việt Nam không có nét riêng, không có phong tục tập quán của riêng mình mà chỉ toàn đi bắt chước người khác?

Những người ủng hộ ý kiến của vị GS này thật sự em nghĩ chính bản thân họ cần được thay đổi chứ không phải là Tết. Tết trải qua bao nhiêu thăng trầm của lịch sử cho đến ngày hôm nay vẫn được người dân Việt Nam đón nhận và lưu truyền? Những người Việt ở hải ngoại, đến ngày Tết họ vẫn ăn Tết, họ vẫn mua sắm, trang trí nhà cửa và viếng thăm nhau. Những người con tha hương đến Tết lại có dịp trở về quê nhà thăm gia đình dòng họ.

Từ người lớn đến trẻ nhỏ được hưởng không khí ấm áp, hạnh phúc mà Tết đã đem đến, vậy thì tại sao phải bỏ đi? Một năm làm việc cực nhọc, đến Tết được nghỉ năm ba ngày thì đó là chuyện lớn hay sao? Vậy nếu nói nghĩ Tết là lãng phí việc làm ăn, lãng phí tiền bạc và bỏ lỡ cơ hội được hợp tác với bạn bè quốc tế thì em nghĩ đó là một ý kiến vô cùng chủ quan và không mang tính thuyết phục. Vì sao ư? Trung Quốc, Hàn Quốc không bỏ Tết Nguyên đán mà đất nước vẫn phát triển. Singapore và Malaysia mỗi năm có 4 lần mừng năm mới, do có nhiều tộc người với văn hóa khác nhau, họ vẫn phát triển. Cambodia, Lào, Thái Lan đón Tết theo Phật lịch vào tháng 4, họ vẫn hài lòng. Và đông đảo hơn cả là các quốc gia theo Hồi giáo, đón Tết Roya vào tháng 10 Hồi lịch, họ đầy tự hào. Vì vậy đừng đánh đồng rằng bỏ Tết thì đất nước sẽ phát triển. Phát triển hay không còn phụ thuộc vào khía cạnh lắm chứ đừng đổ lỗi vào Tết. Tết giúp tăng lượng khác du lịch hằng năm. Họ đến để khám phá những nét hay nét đẹp của con người Việt Nam. Thử tưởng tượng đất nước nào cũng giống nhau thì còn ai có hứng thú đi du lịch, khám phá nữa hay không? Vậy thì làm sao ngành du lịch phát triển đây?

Tết là linh hồn của người Việt, bỏ Tết chẳng khác nào đang giết chết đi dân tộc Việt Nam này. Con người ta hay có xu hướng đổ lỗi, làm không được là cứ đè ra đổ lỗi chứ không bao giờ tự vấn lại bản thân. Nếu muốn đất nước phát triển, hãy tập trung vào giáo dục, nền giáo dục thông minh, hiện đại và hiệu quả sẽ đào tạo ra những con người tài giỏi, biết cống hiến đưa đất nước đi lên chứ không phải ngày càng có dấu hiệu tụt hậu như hiện nay. Còn nữa, nếu thấy một năm được nghỉ và ngày Tết là lãng phí thì cũng gợi ý luôn là nên dẹp những dịp 30/4, Quốc khánh, giỗ tổ qua một bên luôn. Tại vì những ngày này cũng được nghỉ, mà lại còn được nghỉ bù nữa thành ra cũng lãng phí nốt. Thôi thì đã không nghỉ Tết thì những ngày trong năm cũng không được nghỉ luôn. Thứ bảy chủ nhật cũng phải đi làm vì những ngày này rất dễ “bỏ lỡ cơ hội làm ăn với đối tác” cho nên quanh năm suốt tháng không ai được nghỉ để tập trung làm việc, phát triển đất nước.

Có một người đã từng nói: “Dường như chỉ có người Việt Nam là dân tộc duy nhất trên thế giới muốn bỏ Tết cổ truyền để đón Tết theo phương Tây. Đồng nghĩa chúng ta muốn xóa bỏ điều mà thế giới theo đuổi: sự khác biệt và đa dạng. Chúng ta đang đi ngược với thế giới!” Chính xác là như vậy Hãy nhìn xung quanh chúng ta mà xem, mọi người đang cố gắng để gìn giữ nét riêng, gìn giữ bản sắc dân tộc. Còn đất nước chúng ta thì sao? Có phải phong tục Việt Nam quá phong phú, quá đẹp nên chúng ta đang ngày muốn xóa sổ chúng hay không? Tại sao lại phải cố gắng hòa tan trong khi chúng ta cái mà chúng ta đang có? Từ việc đòi xóa bỏ Tết, đến việc thay đổi chữ viết, chúng ta đang làm cái gì thế này? Thời gian, công sức suy nghĩ để thay đổi cái hay, cái đẹp của dân tộc thì hãy dành thời gian đó để suy nghĩ và thay đổi những vấn nạn đang xảy ra hằng ngày, những sự suy đồi về đạo đức đang diễn ra gây nhức nhối xã hội. Em xin trích dẫn mục tiêu trong “Thập kỷ Quốc tế phát triển văn hóa” (1988 - 1997) của Liên Hiệp Quốc: “Không phát triển kinh tế đơn thuần, một chiều, bất chấp tất cả, và càng không hy sinh văn hóa để đổi lấy phát triển kinh tế”.

Xem thêm tại:

Cái giá phải trả cho sự ham tiền, danh lợi của nàng Hoa hậu khét tiếng máu lạnh

Xót xa thân phận những mỹ nhân Việt từng bị ruồng bỏ ngay trong lúc mang bầu...

Rớt nước mắt trước lời gào thét của người mẹ có con gửi ở trường Mầm Xanh: “Sao lại đánh con tôi?"