GÁNH ĐÀN BÀ (dành cho mọi người, đặc biệt là các nàng sắp lấy chồng)

Khi em mười tám đôi mươi, em có tất cả ưu thế để người khác giới phải nâng niu. Dĩ nhiên là vậy. Tóc em dày, bàn tay khiến cả em cũng phải thán phục bởi sức sống thanh xuân của nó. Dáng em thon, em tự tin với mỗi bước đi của mình khi tóc tràn trên tấm lưng con gái óng ả. Da em tươi, không gì tươi hơn khi mắt mày nổi bật lên như những nét vẽ mịn màng. Hơi thở em thơm, như hoa đồng, như gió nội, từng nhịp thở háo hức không gì ngăn nổi.

Người yêu hết lời khen tóc em đẹp, da em mát, mắt em sáng, môi em hồng. Dĩ nhiên là vậy. Anh ấy hay ôm xiết em để cả hai không còn gang tấc cách trở nào, anh ấy hay níu tay em khi đi qua chỗ khó, điều anh ấy thích nhất là bồng em lên đi một đoạn dài dưới trăng. Những nụ hôn ma mị, sự mê hoặc của thịt da và những khát khao bị giới hạn khiến con người ta quay cuồng dịu ngọt. Nhờ anh ấy mà em biết mình duy nhất đẹp, duy nhất đáng yêu, duy nhất được tôn thờ. Cuộc sống bồng bềnh như trong mơ, như thiên đường, như sách vở.

Đám cưới và trăng mật, không gì xác đáng hơn hai từ trăng mật cho những ngày em anh. Không khi nào anh quên đặt mái đầu em lên cánh tay anh, chị gái đùa sao không thêu hai con bồ câu lên đó để khỏi sắm áo gối, đỡ tốn! Nhìn má cười, nhìn chị gái cười và nhìn bạn bè của chị cùng cười, em biết họ đã qua những ngày nồng nàn như vậy.

Những bài học về nghĩa vụ loáng thoáng nghe, từ khi chưa hôn nhân, lũ lượt hiện ra không giáo trình, không giờ giấc. Nó khá êm ái khi em còn son rỗi nhưng thúc bách dần lên khi em làm mẹ. Dĩ nhiên tóc em bắt đầu thưa, da em bắt đầu tối, mắt em bắt đầu sạm và người em bắt đầu có mùi vị mang tên “nỗi trần ai đàn bà”. Má nói đã thấm gì đâu, chị gái cũng nhắc chừng đã thấm gì đâu và má chồng cũng cảnh báo nào đã thấm gì đâu.

Cũng từ đó, anh không còn ôm xiết em mỗi khi vợ chồng tỉ tê tâm sự, anh không còn say mê hít hà mái tóc tiên bồng của vợ, anh không còn nhớ đưa cánh tay ra mỗi khi vợ chồng bên nhau, thậm chí anh còn xách gối sang giường khác khi con nhỏ khóc đêm. Em đã rơi từ thiên đường xuống. Lúc ấy, em mới vỡ ra rằng, thời gian bồng bềnh mật ngọt thật ngắn ngủi so với cả đời người. Má thản nhiên buồn, chị gái thản nhiên trấn an, má chồng thản nhiên bỏ qua, em tự biết rằng những người ruột thịt ấy cũng đã từng bay lên và rơi xuống.

Em đã đi qua rất nhiều khúc quanh của đời mình, không nhớ hết, không đếm xuể. Anh đã ở đâu trong những thời điểm ấy? Dĩ nhiên anh vẫn song hành nhưng em vẫn thấy mình thiếu một tay vịn. Anh là chồng khi ngồi vào bàn trong những bữa cơm, nhưng anh giống một người khách khi đứng lên để ra với chiếc tivi lúc nào cũng sẵn chương trình bóng đá. Anh là ông chủ khi nhà có khách, nhưng anh cũng là khách nốt khi yêu cầu vợ thế này thế kia. Anh là cái nóc nhà như quy ước, như định nghĩa, nhưng em vẫn thấy mình một mình với sinh kế và mọi thứ không tên giữa đất trời giông gió nắng mưa.

Má an ủi phụ nữ mình là vậy, chị gái chép miệng thế hệ em còn được chồng cưng chồng lo, riêng má chồng thì cao giọng: “đời tôi còn phải làm dâu tứ đại đồng đường, đầu tắt mặt tối, chứ nào biết phấn son họp hành suốt ngày như ngữ các cô!”.

Không biết từ bao giờ em thấy đá cũng phải mềm dưới những bước chân mình. Không kêu ca, không đòi hỏi, đường trường gánh nặng, em bỗng thấy mình ít giá trị đi nếu không có cái gánh đàn bà trên vai. Em nhìn quanh không phải để so bì, mà để ghi nhận mình đã hòa tan hay dị biệt trong thế giới đàn bà của mình. Chỗ ngồi ưa thích của em là góc công viên nhỏ sau giờ thể dục sáng. Em thấy một phụ nữ trẻ ngồi sau chồng báo cao tới ngực trên chiếc honda cũ, đúng giờ bất kể nắng mưa, da sần tóc cháy nhưng tháo vát hơn cả đàn ông. Em thấy người phụ nữ lau dọn cầu thang da xanh rớt và chạnh nghĩ lẽ nào cuộc đời đã chơi khăm đến vậy một người từng da sáng tóc thơm? Em thấy và em thấy, ai cũng lặn ngụp trong bể trong dâu mà mấy người được bình ổn như mình?

Em thấy một chàng trai ôm xiết cô gái của cậu để cả hai không còn khoảng cách nào trên ghế đá. Em thấy một chàng khác trong tiệm cà phê tận tuỵ khuấy ly nước cam cho cô bạn gái. Em thấy một cậu khác mãn nguyện khi được trả tiền nước cho người yêu. Em cười tủm, hãy tận hưởng đi, thời gian mật ngọt này ngắn ngủi lắm cho cả hai người. Rồi cô gái sẽ rơi xuống từ ngọn cây thiên đường, rồi cậu chàng sẽ lầm lụi và cáu gắt vì sinh nhai. Chiến tranh đã sinh ra đàn bà gánh vác và chiến tranh cũng đã sinh ra những người đàn ông quen yêu cầu cao với hậu phương của mình. Em khẽ nắm tay anh, chúng ta hai con người đã đi qua mọi buồn vui riêng tư và thế sự, và em thấy, mình dù sao cũng nhiều may mắn hơn rất nhiều người.