Khi trẻ bước vào độ tuổi từ 3-5, bố mẹ thường bắt đầu cho con làm quen với bảng chữ cái như một bước đệm chuẩn bị vào lớp 1. Tuy nhiên, không ít phụ huynh lúng túng vì con chưa tập trung được lâu, dễ chán hoặc không chịu hợp tác. Vậy cách dạy bé học chữ cái thế nào để vừa hiệu quả, vừa vui vẻ?
Học chữ không chỉ là nhớ mặt chữ
Trẻ nhỏ không tiếp thu kiến thức giống như người lớn. Với các bé, việc học thông qua hình ảnh, âm thanh, vận động sẽ mang lại hiệu quả cao hơn nhiều so với chỉ ngồi viết hay đọc. Vì vậy, bố mẹ nên biến việc học chữ thành trò chơi, hoặc lồng ghép trong các hoạt động thường ngày như:
- Dùng bảng chữ cái nam châm dán trên tủ lạnh để bé chơi và ghi nhớ
- Hát các bài ABC song, chữ cái vui nhộn để bé dễ nhớ mặt chữ qua âm thanh
- Cùng bé chơi đồ chơi ghép chữ, xếp hình chữ cái
- Đọc truyện tranh có nhiều ký tự minh hoạt, cho bé chỉ vào và gọi tên chữ
Đừng ép bé học quá sớm
Một sai lầm phổ biến là nhiều phụ huynh nghĩ rằng con học chữ càng sớm thì càng giỏi. Trên thực tế, mỗi bé có tốc độ phát triển khác nhau. Nếu ép bé học khi chưa sẵn sàng, có thể gây tâm lý sợ học, tự ti và phản tác dụng.
Thay vì đặt nặng việc trẻ phải biết viết hay đọc thành thạo khi mới 3,4 tuổi, hãy quan sát sự tò mò, niềm yêu thích chữ cái của trẻ. Khi bé chủ động hỏi “đây là chữ gì?” - đó là lúc lý tưởng để bắt đầu dạy.
Kết hợp trò chơi và hoạt động vận động
Một số trò chơi giúp bé vừa học vừa chơi mà bố mẹ có thể áp dụng như:
- Truy tìm chữ cái: Dán chữ cái quanh nhà và cho bé đi tìm chữ được gọi tên.
- Làm bánh hình chữ cái: Vừa nặn bánh, vừa đọc tên chữ giúp bé nhớ sâu hơn
- Chơi đèn flash chữ: Chiếu chữ cái lên tường và cho bé gọi tên nhanh
Lưu ý về thứ tự dạy chữ
Không cần thiết phải dạy theo thứ tự ABC. Các chuyên gia khuyên nên dạy các chữ cái có âm dễ phát âm trước như A, O, M,... rồi mới đến các chữ phức tạp hơn như Q, X, R. Đồng thời, nên lặp lại nhiều lần qua các trò chơi để bé ghi nhớ tự nhiên.
Đừng bỏ qua thời gian “chạm” chữ cái mỗi ngày
Duy trì thời gian từ 10 đến 15 phút mỗi ngày để bé được “gặp” lại các chữ đã học qua trò chơi, bài hát, đọc sách,... Việc tiếp xúc thường xuyên nhưng nhẹ nhàng sẽ giúp não bộ bé hình thành phản xạ tự nhiên với chữ viết, thay vì học vẹt.
Tạo môi trường học chữ cái gần gũi tại nhà
Ngoài thời gian học cố định, bạn có thể lồng ghép chữ cái vào không gian sống để bé tiếp xúc một cách tự nhiên và thường xuyên. Ví dụ:
- Dán bảng chữ cái màu sắc lên tường trong phòng chơi
- Gắn tên các đồ vật trong nhà bằng chữ in to như “TỦ”, “BÀN”, “CỬA”...
- Làm thẻ flashcard đơn giản có hình minh hoạ và chữ cái tương ứng để bé tự học
Khi bé được bao quanh bởi chữ cái, bé sẽ dần ghi nhớ theo cách vô thức, tương tự như cách học tiếng mẹ đẻ.
Dạy bé học chữ cái là hành trình kiên nhẫn và sáng tạo. Mỗi bé có thế mạnh và sở thích riêng, không nên quá đặt nặng kết quả hay so sánh con với những trẻ khác. Điều quan trọng không phải là bé nhớ được bao nhiêu chữ, mà là bé có cảm thấy vui vẻ, tự tin và yêu thích việc học hay không. Khi học mà như chơi, con sẽ tự tin bước vào hành trình học tập suốt đời.