Đa thai & những biến chứng cần lưu ý

(Webtretho) Các bà mẹ đang chuẩn bị đón hai, hoặc ba thiên thần nhỏ ra đời cùng lúc sẽ không muốn nghe điều này, nhưng đa thai được xem là một trong những trường hợp

mang thai

có nguy cơ biến chứng cao. Cẩn tắc vô ưu, mẹ hãy tìm hiểu những nguy cơ mình có thể gặp phải khi mang thai nhiều hơn một bé nhé!

Có phải mang đa thai nhiều nguy cơ hơn

mang thai

đơn?

Mặc dù đa số các ca đa thai đều kết thúc tốt đẹp với những cặp đôi (hoặc bộ ba) xinh xắn khoẻ mạnh, nhưng bất kỳ trường hợp đa thai nào cũng được xếp vào loại nguy cơ cao và cần theo dõi sát sao hơn so với mang thai đơn thông thường. Và mang thai càng nhiều bé cùng lúc, nguy cơ biến chứng thai kỳ của bạn càng cao. Nguy cơ cao nhất của bà mẹ mang đa thai là sinh con thiếu tháng, khiến cho các bé sinh ra dễ mắc các vấn đề về sức khoẻ hơn.

Khả năng sinh non chiếm tỷ lệ bao nhiêu?

Theo March of Dimes - tổ chức phi lợi nhuận hoạt động trong lĩnh vực bảo vệ và cải thiện sức khỏe bà mẹ và trẻ em của Hoa Kỳ, gần 60% ca song thai và 90% ca

mang thai

ba sinh sớm trước tuần 37 của thai kỳ. Các ca song thai trung bình kéo dài khoảng 35 tuần. Các ca mang thai ba kéo dài trung bình 33 tuần, và các trường hợp mang thai tư trung bình kết thúc ở 29 tuần thai.

Trẻ sơ sinh non tháng có thể gặp như nguy cơ sức khoẻ nào?

Các em bé sinh trước thời hạn lý tưởng có thể chưa toàn toàn sẵn sàng cho cuộc sống bên ngoài bụng mẹ. Phổi, não và các bộ phận khác của có thể chưa phát triển hoàn thiện, hệ miễn dịch của bé cũng có thể chưa sẵn sàng để chống nhiễm trùng, và bé cũng có thể chưa có phản xạ bú và nuốt.

Bé càng non tháng, các rủi ro về sức khoẻ sẽ càng cao. Các bé sinh trong khoảng từ 34-37 tuần thai nhìn chung là ổn. Các bé sinh trước tuần thai thứ 28 có thể sống sót, nhưng bé cần theo dõi và chăm sóc y tế đặc biệt, cộng thêm một chút may mắn.

Nếu bạn có dấu hiệu sẽ sinh sớm trước 34 tuần thai, đội ngũ y tế có thể sẽ cố gắng trì hoãn việc sinh nở thêm vài ngày để tiếp corticosteroid cho bé để đẩy nhanh sự phát triển phổi và các bộ phận khác và tăng cơ hội sống sót cho bé.

Còn những biến chứng nào khác khi mang đa thai?

Bên cạnh sinh non, một số vấn đề khác có thể xảy ra với các bà mẹ mang thai nhiều bé cùng lúc gồm có:

Sinh con thiếu cân. Các bé sinh đôi và sinh ba thường không có cơ hội đạt được cân nặng lý tưởng trước khi ra đời. Trong khi các em bé bình thường có cân nặng khoảng 3.2kg, các bé sinh đôi có cân nặng trung bình khoảng 2.5kg, các bé sinh ba nặng trung bình 1.8kg và các bé sinh tư nặng trung bình 1.4kg. Các bé sơ sinh dưới 2.5kg được xếp vào nhóm thiếu cân.

Trẻ sơ sinh thiếu cân thường gặp các vấn đề về sức khoẻ hơn cả khi chúng không sinh non. Trẻ sơ sinh thiếu cân thường gặp khó khăn trong việc tự thở; bé cũng không được chuẩn bị tốt để chống viêm nhiễm cũng như kiểm soát thân nhiệt và tăng cân. Do đó, hầu hết các bé sơ sinh thiếu cân đều cần được chăm sóc y tế đặc biệt (lồng nuôi) trước khi được xuất viện về nhà.

Tiền sản giật, một biến chứng thai kỳ đặc trưng do huyết áo cao và đạm trong nước tiểu gây ra, gây tác động đến khoảng 10-15% các bà mẹ mang thai đôi, tỷ lệ cao gấp đôi so với các bà mẹ mang thai đơn. Biến chứng này thực sự nguy hiểm đối với cả mẹ và bé, ảnh hưởng đến nhiều cơ quan nội tạng và thậm chí gây nguy hiểm tính mạng.

Tiểu đường thai kỳ có vẻ phổ biến hơn ở các thai phụ mang thai đơn. Nếu bạn được chẩn đoán tiểu đường thai kỳ, bác sĩ sẽ theo sát tình hình sức khoẻ của bạn. Bạn cần phải giữ ổn định nồng độ đường huyết với chế độ ăn uống và tập luyện đặc biệt, và có thể phải tiêm insulin nếu cần thiết. Chăm sóc và kiểm soát tiểu đường thai kỳ kém có thể để lại những hậu quả nghiêm trọng cho cả bạn và các bé.

Nhau bong sớm (nhau thai tách khỏi thành tử cung trước thời điểm sinh nở ) là cũng biến chứng xảy ra phổ biến hơn ở các bà mẹ mang đa thai. Nó có thể xảy ra bất cứ lúc nào trong nửa sau thai kỳ và có thể dẫn đến các vấn đề về sinh trưởng của bào thai, gây sinh non hoặc thai chết lưu.

Đối với các ca đa thai, nhau bong sớm đặc biệt phổ biến ngay sau khi em bé đầu tiên được sinh ra bằng ngả âm đạo. Một khi hiện tượng bong nhau xảy ra, bé còn lại có thể phải mổ để lấy thai.

Hội chứng truyền máu song sinh là hội chứng hiếm gặp nhưng lại là biến chứng nghiêm trọng xảy ra ở các cặp song sinh cùng trứng khi máu của một bé truyền sang bé còn lại thông qua nhau thai chung.

Theo March of Dimes, 15% các cặp song sinh cùng trứng mắc phải hội chứng này, Hội chứng này thường được điều trị bằng cách rút nước ối từ túi ối của bé nhận máu. Tỷ lệ sống sau khi được điều trị theo cách này vào khoảng 60% - cao hơn 2-3 lần so với không điều trị.

Vậy tôi có phải nằm tĩnh dưỡng hoàn toàn?

Bác sĩ có thể yêu cầu bạn nằm tĩnh dưỡng, đặc biệt nếu bạn có nguy cơ cao với các biến chứng như sinh non. Không có bằng chứng nào cho thấy tĩnh dưỡng có thể thực sự ngăn ngừa được sinh non đối với bà mẹ mang thai nhiều bé, nhưng có một số bằng chứng biện pháp này có thể giúp cải thiện cân nặng lúc sinh của bé. Nếu bác sĩ khuyên bạn tĩnh dưỡng, hãy nói chuyện với họ về ưu và nhược điểm của biện pháp này đối với bạn.

Đồng thời, hãy hỏi bác sĩ chính xác những điều bạn được phép và không được phép làm, và trong bao lâu. Tĩnh dưỡng có thể là từ mức độ phải cắt giảm một số hoạt động cho đến tuyệt đối không được rời giường với bất cứ lý do nào. Cả khi thai kỳ của bạn suôn sẻ, đa số bác sĩ vẫn khuyên bạn nên giảm hoạt động khi bước vào tam cá nguyệt cuối cùng.

Liệu tôi có thể mất một bé hoặc nhiều hơn không?

Khi một phụ nữ mang thai đôi, một em bé có thể sảy sớm trong thai kỳ trong khi bé còn lại vẫn tiếp tục hành trình đến cuộc sống. Tình huống này - còn gọi là sảy thai đơn - xảy ra ở khoảng 20% số ca song thai. Nếu bạn đang mang thai ba, có đến 40% khả năng bạn bị sảy một hoặc hai bé trong nửa đầu thai kỳ.

Một tỷ lệ lớn các ca sảy thai này còn xảy ra trước cả lần chỉ định siêu âm đầu tiên, do đó có thể bạn còn không biết được rằng mình đã mang thai đôi (hoặc ba). Triệu chứng sảy thai đơn chỉ là chảy máu âm đạo, và bé (hoặc các bé) còn lại thường vẫn phát triển bình thường.

Thai chết lưu - hiện tượng thai ngừng phát triển và chết đi sau tuần thai thứ 20 - tương đối phổ biến hơn ở các bà mẹ mang đa thai, nhưng chúng khá hiếm, Chỉ khoảng 1-2% trường hợp thai đôi hoặc thai ba bị chết lưu, so với 0.5% của các trường hợp mang thai đơn.

Một số bé sơ sinh mất vào cuối thai kỳ và được sinh ra cùng với em bé may mắn sống sót. Trong trường hợp hiếm gặp, thai song sinh chết lưu được sinh ra trước vài tuần người anh em song sinh may mắn.

Nếu bạn mang thai hai bé song sinh cùng trứng cùng chia sẻ chung nhau thai, sảy thai đơn sau tuần thứ 20 có thể rất nguy hiểm với em bé còn lại. Nếu các bé của bạn không cùng chia sẻ nhau thai với nhau, bé còn lại sẽ có cơ hội tốt hơn để phát triển bình thường. Trong cả hai trường hợp, bác sĩ sẽ chủ trương theo dõi tình hình để quyết định hơn. Nếu em bé còn lại không có gặp bất lợi nào trước mắc, chẳng có lý do gì để đẩy sớm thời gian sinh nở lên cả.

Tôi cần làm gì để giảm thiểu các nguy cơ rủi ro?

Nhận biết đa thai càng sớm, bác sĩ càng có nhiều thời gian theo dõi thai kỳ cho bạn. Ảnh: Corbis.

Trong khi nhiều biến chứng đa thai cần bạn phải điều chỉnh về hành vi và lối sống của mình, việc nhận biết thai đôi (hoặc đa thai) càng sớm thì bác sĩ của bạn sẽ càng có nhiều thời gian để theo dõi và có cách điều trị các biến chứng nếu chẳng may nó xảy ra.

Hãy tự tìm hiểu về những nguy cơ phổ biến nhất khi mang đa thai nhớ nằm lòng những triệu chứng cảnh báo sinh non, nhưng đừng để chúng ám ảnh bạn. Và cũng đừng quan chăm sóc bản thân tốt và uống đủ nước nữa nhé. Cuối cùng, bạn không được bỏ lỡ bất cứ cuộc hẹn khám tiền sản và đảm bảo tuân thủ đúng chỉ dẫn của bác sĩ hoặc cơ sở y tế.