Một nghiên cứu quốc tế gần đây cho thấy, trước tuổi vị thành niên, bé gái có nguy cơ mắc rối loạn lo âu cao gấp gần hai lần so với bé trai. Nguyên nhân không chỉ từ đặc điểm sinh học mà còn xuất phát từ môi trường nuôi dưỡng và áp lực từ chính cha mẹ.
Nguy cơ lo âu từ sớm
Nghiên cứu năm 2021 của Đại học Washington (Mỹ) và Đại học Queensland (Úc) chỉ ra rằng bé gái dễ bộc lộ các dấu hiệu lo âu từ rất sớm. Những cảm giác lo lắng này thường bắt nguồn từ trải nghiệm gây sợ hãi hoặc cảm giác thất bại.
Chuyên gia tâm lý trẻ em Sissy Goff, người có hơn 30 năm kinh nghiệm, trong cuốn sách “Nuôi dưỡng bé gái không lo âu” cảnh báo rằng nhiều bậc cha mẹ vô tình tạo ra áp lực khiến trẻ trở nên lo lắng hơn.
Nguyên nhân sinh học và môi trường
Một nghiên cứu khác từ Đại học Edinburgh chỉ ra rằng vỏ não bé gái thường dày hơn bé trai, giúp các em tư duy và phân tích tốt hơn. Tuy nhiên, điều này cũng khiến các bé dễ tự soi xét, suy nghĩ quá nhiều và dẫn đến lo âu.
Ví dụ, sau một buổi biểu diễn văn nghệ, nếu bé nghe thấy tiếng vỗ tay nhỏ gián tiếp hoặc cảm nhận sự thiếu quan tâm, các bé có thể tự đặt câu hỏi: “Con làm sai không? Bạn ghét con sao?” Những suy nghĩ này, nếu không được hướng dẫn kịp thời, sẽ tạo thành vòng lặp lo âu kéo dài.
Áp lực xã hội và mạng xã hội
Ngày nay, bé gái phải đối mặt với kỳ vọng cao: vừa học giỏi, vừa ngoan ngoãn, khéo léo và duy trì hình ảnh đẹp. Nhiều em học tập và hành xử để làm hài lòng người khác, thay vì sống theo mong muốn của chính mình.
Bên cạnh đó, mạng xã hội như Instagram, TikTok hay Snapchat cũng khiến trẻ cảm thấy áp lực duy trì ngoại hình, lượt tương tác, và hình ảnh bản thân. Sự so sánh liên tục dễ dẫn đến cảm giác cô đơn và trống trải.
Cha mẹ chính là tác nhân vô tình
Nếu cha mẹ là người hay lo lắng, trẻ có nguy cơ mắc lo âu cao gấp bảy lần. Bên cạnh yếu tố di truyền, trẻ học theo cách nhìn nhận tiêu cực và phản ứng thái quá từ người lớn.
Một số sai lầm phổ biến của cha mẹ bao gồm: can thiệp quá sớm, làm hộ mọi việc, cảnh báo nguy hiểm quá mức. Khi trẻ học được thông điệp “Con không thể tự làm được, thế giới rất đáng sợ”, các em trở nên phụ thuộc, nhút nhát và thiếu khả năng tự lập.
Cha mẹ nên làm gì để giúp con gái vượt qua lo âu?
Xây dựng niềm tin: Lắng nghe trước khi phán xét, công nhận cảm xúc của con và kể những câu chuyện về dũng cảm để trẻ nhận ra sức mạnh của chính mình.
Rèn luyện sự kiên nhẫn: Cùng trẻ tham gia các hoạt động chậm rãi như trồng cây, quan sát sự lớn lên của thiên nhiên, tập thở sâu. Những trải nghiệm này giúp trẻ học cách kiểm soát cảm xúc và giảm căng thẳng.
Tạo môi trường bình an: Cha mẹ cần quản lý stress của chính mình, điều chỉnh nhịp thở khi trẻ mất bình tĩnh và tạo không gian tĩnh lặng đều đặn.
Cho con thật nhiều yêu thương: Viết nhật ký cảm xúc cùng con, lưu giữ những khoảnh khắc đẹp, nhắc nhở trẻ rằng dù chuyện gì xảy ra, các em luôn được yêu thương và chấp nhận.
Sissy Goff nhấn mạnh: “Lo âu luôn hướng về tương lai. Cảm giác an toàn xuất phát từ hiện tại, và tương lai do chính trẻ quyết định.” Bé gái không cần hoàn hảo, bé trai cũng không cần gồng mình mạnh mẽ. Khi cảm thấy được thấu hiểu và yêu thương, trẻ sẽ đủ dũng khí để chiến thắng “quái vật lo âu” trong lòng mình.
Theo Đời sống & Pháp luật