Những mỹ nhân tài danh của màn bạc Việt Nam (Kỳ I)

Ngày 15/3/1953, ngày Chủ tịch Hồ Chí Minh ký sắc lệnh thành lập Doanh nghiệp Quốc gia chiếu bóng và chụp ảnh Việt Nam, được lấy là ngày ra đời của nền Điện ảnh Cách mạng Việt Nam. Năm 1959, bộ phim truyện nhựa đầu tiên với tựa đề Chung một dòng sông (đạo diễn Hồng Nghi và Hiếu Dân) ra mắt, chính thức đặt nền móng đầu tiên cho điện ảnh Việt Nam tiếp bước giữa bối cảnh chiến tranh gian nan, khốc liệt.

Những thập niên 60, 70 đến đầu những năm 80 thế kỷ trước, điện ảnh cách mạnh phát triển hưng thịnh với những cái tên xuất sắc: Con chim vành khuyên (đạo diễn Nguyễn Văn Thông, Trần Vũ), Cánh đồng hoang, Mùa gió chướng (đạo diễn Hồng Sến), Vĩ tuyến 17 ngày và đêm, Em bé Hà Nội (đạo diễn Hải Ninh)...

Cuối những năm 80 đến thập niên 90, điện ảnh bước vào thời kỳ đổi mới. Những năm ấy, các nhà làm phim bắt đầu ăn nên làm ra, với dòng phim được đặt tên là: dòng phim thị trường. Dòng phim những năm 90 với hàng loạt những ngôi sao với nội dung dễ xem, dễ hiểu, đã khiến khán giả kéo nhau tới rạp, xếp hàng mua vé xem phim Việt.

Khi dòng phim những năm 90 thoái trào, điện ảnh rơi vào khó khăn, các hãng phim nhà nước bối rối trước bước ngoặt, cổ phần hóa, tư nhân hóa. Phim Việt ế ẩm. Khán giả quay lưng. Rạp chiếu tràn ngập phim ngoại. Điện ảnh Việt Nam chuyển mình bước sang giai đoạn mới, “kích hoạt” tư nhân hóa, dòng phim giải trí tung hoành. Nhưng bên cạnh đó, những nhà làm phim đau đáu với nghệ thuật thứ 7 vẫn miệt mài để có những thước phim máu thịt, có thể kể đến những bộ phim của đạo diễn Đặng Nhật Minh, đạo diễn Thanh Vân, đạo diễn Bùi Thạc Chuyên...

Ở mỗi giai đoạn ấy, màn ảnh Việt luôn có những mỹ nhân tài danh, và những cái tên dưới đây là đại diện của từng thời.

NSND Trà Giang

NSND Trà Giang (sinh năm 1941 tại Quảng Ngãi), bộ phim đầu tiên bà tham gia là Một ngày đầu thu của đạo diễn Huy Vân. Trà Giang là một trong những cái tên xuất sắc nhất trong lịch sử Điện ảnh Cách mạng Việt Nam, tài danh của bà tỏa sáng đặc biệt ở giai đoạn điện ảnh cách mạng những năm chiến tranh khốc liệt.

NSND Trà Giang tham gia nhiều bộ phim nổi tiếng của các đạo diễn nổi tiếng, và đạt được nhiều giải thưởng trong nước cũng như quốc tế về diễn xuất, như:vai chị Tư Hậu (trong phim Chị Tư Hậu) đoạt huy chương bạc Liên hoan Phim Quốc tế Moskva năm 1963), vai Dịu (trong phim Vĩ tuyến 17 ngày và đêm) đoạt giải diễn viên nữ xuất sắc nhất tại Liên hoan Phim Quốc tế Moskva năm 1973)...

Bộ phim cuối cùng NSND Trà Giang tham gia là Dòng sông hoa trắng của đạo diễn Trần Phương. Hiện tại, NSND Trà Giang đang sống tại TPHCM. Bà lấy vẽ làm niềm vui, và sự bình yên trong cuộc sống. Bà có triển lãm tranh vào năm 2004. Thỉnh thoảng, khán giả hâm mộ vẫn gặp bà trên ghế giám khảo cuộc thi Hoa hậu Việt Nam.

NSND Như Quỳnh

NSND Như Quỳnh (sinh năm 1954 tại Hà Nội), bà tốt nghiệp ngành diễn viên năm 1971 tại trường Sân khấu Việt Nam (nay là trường Đại học Sân khấu - Điện ảnh Hà Nội). Những năm 70 thế kỷ trước, NSND Như Quỳnh nổi tiếng với vai cô Nết trong phim Đến hẹn lại lên (1974), cùng với vai diễn này, bà đoạt giải diễn viên xuất sắc nhất tại LHP Việt Nam lần thứ 3 năm 1975. Nghệ sỹ Như Quỳnh được nhà nước phong tặng NSND năm 2007 sau những đóng góp của bà với điện ảnh VN.

Đến nay, NSND Như Quỳnh vẫn gắn bó với điện ảnh. Bà đều đặn nhận được những lời mời tham gia các dự án phim lớn, đặc biệt là các phim hợp tác với nước ngoài. Chính bởi vẻ đẹp thuần Á Đông, cộng thêm sự thanh lịch, dịu dàng của cô gái Hà Thành, NSND Như Quỳnh luôn lọt vào tầm ngắm của các đạo diễn, các nhà làm phim nước ngoài khi đến VN casting. Hiện tại, Như Quỳnh đang giữ kỷ lục là diễn viên tham gia phim nước ngoài nhiều nhất.

Cuối năm 2007, NSND Như Quỳnh giành giải thưởng Diễn viên nước ngoài xuất sắc Hàn Quốc do Đài truyền hình SBS trao tặng với vai bà mẹ trong bộ phim 64 tập Cô dâu Vàng (Hãng phim truyện I và SBS hợp tác sản xuất). NSND Như Quỳnh đã lên chức bà ngoại. Bà đang sống hạnh phúc bên chồng con trong một căn nhà ấm cúng nằm trên phố Hàng Bông.

NSUT Lê Vân

NSUT Lê Vân sinh năm 1958, tại Hà Nội. Vẻ đẹp của nghệ sỹ Lê Vân tỏa sáng trong những vai diễn sáng giá, trong đó có thể kể đến, vai Đặng Thị Huệ trong phim Đêm hội Long Trì (đạo diễn Hải Ninh), vai Duyên trong Bao giờ cho đến tháng 10, vai Quyên trong Thương nhớ đồng quê (đạo diễn Đặng Nhật Minh), vai chị Dậu trong phim Chị Dậu...

Năm 2006, Lê Vân ra mắt cuốn tự truyện, Lê Vân yêu và sống. Cuốn tự truyện gây nhiều tranh cãi. Lê Vân sống khép kín hơn sau những ồn ào xung quanh cuốn tự truyện.

NSND Lê Khanh

NSND Lê Khanh, sinh năm 1963, là em gái của Lê Vân. Lê Khanh nổi tiếng với điện ảnh từ những năm 90 với các vai diễn trong phim Dòng sông hoa trắng, Săn bắt cướp... Lê Khanh là một trong những nghệ sỹ đa tài và gặt hái được thành công ở nhiều lĩnh vực trong nghề diễn.

Với điện ảnh, với phim truyền hình, với sân khấu, Lê Khanh đều là được đánh giá là một nghệ sỹ lớn. Bên cạnh những vai diễn điện ảnh nhiều dấu ấn, những vai diễn truyền hình thành công, và hàng trăm vai diễn trên sân khấu có tiếng, Lê Khanh được phong tặng NSND năm 2001, khi chị mới 38 tuổi, là NSND trẻ tuổi nhất.

Hiện tại, Lê Khanh thuộc quân số của nhà hát Tuổi trẻ, chị tham gia giảng dạy tại trường ĐH Sân khấu Điện ảnh. NSND Lê Khanh sống hạnh phúc bên chồng là đạo diễn Việt Thanh và các con.