Mất chức bộ trưởng vì nhận 600 USD từ người bán thịt
SGTT.VN - Chỉ trong một tuần, hai bộ trưởng của Đức và Nhật tuyên bố từ chức vì những sai lầm không đâu vào đâu nhưng lại ảnh hưởng nghiêm trọng đến sự nghiệp chính trị của họ.
Bộ trưởng Quốc phòng Đức Karl-Theodor zu Guttenberg từ chức hôm 1.3 vì tội trích dẫn quá nhiều mà không ghi nguồn tác giả khi làm luận án tiến sĩ. Hôm 6.3, tới lượt ngoại trưởng Nhật Bản Seiji Maehara từ chức vì… lỡ nhận 600 USD.
Mất chức vì 600 USD
Số tiền đó chẳng phải là tiền hối lộ lén lút. Đó là tiền quyên góp chính trị nhận công khai từ một người quốc tịch Hàn Quốc thường trú tại Nhật. Luật pháp Nhật cấm các chính khách nhận tiền quyên góp chính trị từ cá nhân hay tổ chức nước ngoài. Số tiền nhỏ 50.000 yen (tương đương 600 USD) trở thành chuyện lớn làm tiêu tan sự nghiệp chính trị của ngoại trưởng Maehara, người được cho sẽ là thủ tướng tiếp nối ông Naoto Kan.
Luật quản lý quĩ chính trị Nhật Bản có qui định cấm các chính trị gia nhận tiền ủng hộ từ các công dân không mang quốc tịch Nhật Bản để tránh những tác động từ nước ngoài vào chính trường Nhật Bản. Nếu bị xác định là vi phạm điều khoản này, người vi phạm sẽ có thể bị giam giữ 3 năm, phạt tiền 500.000 yên. Nếu bị tòa án xác định phạm tội, người vi phạm sẽ mất quyền công dân như tham gia bầu cử hoặc ứng cử trong vòng 5 năm.
ông Maehara phát biểu trong cuộc họp báo tuyên bố từ chức ở Tokyo: “Tôi xin lỗi nhân dân Nhật vì chuyện bối rối chính trị này”. Ảnh: Getty Images
Trước tình hình này, Chủ tịch hai đảng đối lập lớn nhất là LDP và đảng Công minh đã lên tiếng yêu cầu ông Maehara phải nhanh chóng từ chức. Ngay cả nội bộ DPJ, nhất là phe nhóm ủng hộ cựu Chủ tịch Ichiro Ozawa, cũng cho rằng ông Maehara cần nhanh chóng rời bỏ vị trí để tránh ảnh hưởng tới uy tín của đảng này. Một nhân vật thân cận với Thủ tướng Kan bình luận rằng “nếu ông Maehara không nhanh chóng từ chức, chính quyền này sẽ không thể đứng vững”.
Ông Maehara được thủ tướng Kan bổ nhiệm vào chức vụ ngoại trưởng chưa đầy sáu tháng. Ông Maehara có lẽ đã lập một kỷ lục quốc gia: ngoại trưởng tại nhiệm ngắn nhất lịch sử Nhật Bản.
Ông Maehara nhận tiền của ai? Đó là một bà cụ Hàn Quốc 72 tuổi đã sống lâu năm ở Nhật và nói tiếng Nhật lưu loát. Bà cụ là chủ một quán thịt nướng ở Kyoto. Bà đã thân thiết với Maehara và gia đình ông ngoại trưởng này từ lúc Maehara còn là cậu bé học lớp 8 và theo gia đình chuyển đến Kyoto.
Tờ Kyodo News dẫn lời bà cụ này: “Tôi góp tiền để ủng hộ ông ấy mà không biết là mình vi phạm luật pháp. Không ai yêu cầu tôi làm chuyện đó và tôi không hề có ý đồ lợi dụng nào”.
Hành động có trách nhiệm
Nhưng luật là luật. Ngoại trưởng là người đại diện của quốc gia trong những cuộc đàm phán với nước ngoài. Người ở cương vị đó mà nhận quyên góp chính trị của công dân nước ngoài dù chỉ là số tiền nhỏ thì chuyện từ chức là không tránh khỏi. Nếu không từ chức thì cũng không tránh khỏi áp lực từ phe đối lập và báo chí.
Ông Maehara phát biểu trong cuộc họp báo tuyên bố từ chức ở Tokyo: “Tôi xin lỗi nhân dân Nhật vì chuyện bối rối chính trị này”.
Áp lực của phe đối lập và báo chí cũng đã khiến bộ trưởng quốc phòng Đức Guttenberg phải từ chức, chấm dứt sự nghiệp chính trị đang chói sáng với viễn cảnh là thủ tướng Đức tương lai. Công luận đã buộc Guttenberg nhìn nhận là “tôi đã đến giới hạn” và việc từ chức là “bước đau đớn nhất đời tôi”.
Bộ trưởng Quốc phòng Đức Karl-Theodor zu Guttenberg từ chức hôm 1.3 vì tội trích dẫn quá nhiều mà không ghi nguồn tác giả khi làm luận án tiến sĩ. Ảnh: topnews
Ông Guttenberg mới 39 tuổi. Còn ông Maehara 48 tuổi. Tuổi đời càng trẻ thì người ta càng dễ phạm phải những sai lầm rất ấu trĩ. Nhưng việc hai ông bộ trưởng này tuyên bố từ chức lại là một hành động có trách nhiệm, chứng tỏ tinh thần thượng tôn luật pháp. Không ai hoàn hảo cả, nhưng không thể chấp nhận sai lầm ở những cương vị mẫu mực mà mỗi quyết định có thể ảnh hưởng sâu xa đến hàng triệu người.
Các đảng phái đối lập Nhật cũng đã phát hiện ra một loạt các nhân vật chủ chốt của DPJ như bộ trưởng Tài chính Noda, bộ trưởng Cải cách hành chính Renho đã nhận tiền tài trợ từ 2 công ty có liên quan với một doanh nhân đã từng bị bắt vì tội trốn thuế. Trước tình thế này, ông Noda và bà Renho cũng đã thừa nhận sai lầm và tuyên bố sẽ hoàn trả khoản tiền trên.