Hôn nhân đồng tính ở các nước

Bài cuối: Rào cản tâm lý xã hội

Ở nhiều nước, dù luật đã cho công nhận hôn nhân đồng tính nhưng vẫn vấp phải sự phản đối của tôn giáo và rào cản tâm lý xã hội.

Tây Ban Nha tuy là quốc gia thứ tư trên thế giới xây dựng pháp luật về hôn nhân đồng tính nhưng con đường qua cơn bĩ cực của quốc gia này lại đáng để người ta chú ý hơn.

Một ngày lịch sử

Ngày 3-6-2005, Quốc hội Tây Ban Nha chính thức phê duyệt dự luật hợp thức hóa hôn nhân đồng tính thành bộ luật về vấn đề này, xóa bỏ toàn bộ sự phân biệt pháp lý giữa hôn nhân đồng tính và hôn nhân dị tính (do một nam-một nữ kết hôn với nhau). Bộ luật này được thông qua dựa trên cuộc bỏ phiếu với tỉ lệ chiến thắng rõ ràng 187 phiếu thuận so với 147 phiếu chống. Nó xác nhận rằng các cặp vợ chồng có các quyền như nhau, trong đó có quyền tự do kết hôn và nhận con nuôi, không phân biệt giới tính.

“Ngày nay, xã hội Tây Ban Nha đang đáp ứng một nhóm người từng bị làm nhục mà lẽ ra họ có quyền được tôn trọng, những người bị xúc phạm nhân phẩm, phải giấu danh tính và bị hạn chế tự do” - Thủ tướng José Luis Rodríguez Zapatero nói trước Quốc hội.

Sau khi kết quả kiểm phiếu được công bố, các nhà hoạt động khóc òa, reo hò, ôm ghì lấy nhau rồi vẫy tay và gửi đến các nhà lập pháp những nụ hôn gió.

“Đây là một sự hổ thẹn”, các thành viên thuộc đảng Nhân dân bảo thủ đối lập hét lên bởi họ là những người kịch liệt phản đối dự luật này. Trong khi đó những người ủng hộ đứng lên và vỗ tay. “Đây là một ngày lịch sử đối với người đồng tính trên thế giới. Chúng tôi đã chiến đấu suốt nhiều năm liền” - bà Beatriz Gimeno, nhà lãnh đạo lâu năm của phong trào đòi quyền đồng tính ở Tây Ban Nha nói - “Bây giờ mọi chuyện đi đến phần khó khăn nhất, đó là việc thay đổi tâm lý của xã hội”. Bà nhắm đôi mắt đẫm lệ khi ôm bạn tình của mình - Boti Garcia.

Hôn nhân đồng tính ngày càng được nhiều nước công nhận. Ảnh: Tamsubantre.org

Đạo diễn điện ảnh người Tây Ban Nha từng đoạt giải Oscar, ông Pedro Almodovar, một người đồng tính, cho rằng gia đình thế kỷ 21 không phải phản ánh các mô hình Công giáo truyền thống nữa.

Tây Ban Nha là quốc gia thứ tư hợp pháp hóa hôn nhân đồng tính sau Canada, Hà Lan và Bỉ. Nhưng theo những người ủng hộ hôn nhân đồng tính, chỉ có luật của Canada mới tự do như bộ luật mới được ban hành của Tây Ban Nha.

Quy định mới của Tây Ban Nha đơn giản chỉ là sự bổ sung một câu vào bộ luật hiện hành: “Mọi cuộc hôn nhân đều có yêu cầu và có kết quả như nhau khi hai người kết hôn là người cùng giới hoặc khác giới”. Ngược lại, pháp luật của Hà Lan và Bỉ tạo ra một mục riêng nói về quyền của những cặp vợ chồng đồng tính vốn ít nhiều bị mất quyền bình đẳng về nhiều mặt, trong đó có việc nhận con nuôi.

“Tây Ban Nha đang nói về bình đẳng tuyệt đối” - Kursad Kahramanoglu, Tổng Thư ký Hiệp hội Những người đồng tính nữ và nam thế giới, nói: “Chỉ có duy nhất một nơi còn lại trên thế giới thực sự có được điều này là Canada”.

Trước đó, Hạ viện Canada bỏ phiếu biểu quyết thống nhất biện pháp thay đổi định nghĩa truyền thống về hôn nhân và khi Thượng viện chính thức phê duyệt, hôn nhân đồng tính được luật hóa trên toàn cõi Canada.

Tôn giáo và rào cản tâm lý

Trở lại Tây Ban Nha, việc bỏ phiếu thông qua luật cho phép hôn nhân đồng tính được mọi người trông chờ kể từ khi dự luật được phê duyệt một cách thuyết phục trong một cuộc bỏ phiếu sơ bộ hồi tháng 4-2005. Sau đó, dự luật này được gửi lên Thượng viện và bị bác bỏ trong một cuộc bỏ phiếu không bắt buộc trước khi quay lại Hạ viện để được phê duyệt lần cuối cùng. Mặc dù không đạt được hiệu quả thực tế, cuộc bầu cử ở Thượng viện cho thấy sự chống đối mạnh mẽ đối với dự luật nổi lên trong xã hội Tây Ban Nha, đặc biệt là những người bảo thủ về tôn giáo.

Hai tuần trước khi dự luật được phê duyệt, hàng trăm ngàn người tuần hành ở trung tâm thủ đô Madrid để phản đối dự luật. Họ cho rằng hợp pháp hóa hôn nhân đồng tính là sự tấn công vào thể chế hôn nhân. Thị trưởng TP Valladolid, ông Francisco Javier Leon de la Riva, cho biết ông sẽ không thực hiện bộ luật mới này.

Các nhà lãnh đạo Công giáo kêu gọi các quan chức chính phủ phản đối bộ luật và cho biết sẽ không tham gia bất kỳ sự kiện nào có liên quan đến việc kết hôn của các cặp vợ chồng đồng tính. Sau khi bỏ phiếu, Hội đồng Giám mục Tây Ban Nha cho rằng: “Hôn nhân được hiểu là sự kết hợp giữa một người đàn ông và một người đàn bà, không còn được quy định trong pháp luật của chúng ta” và rằng pháp luật về hôn nhân đồng tính chỉ tổ làm cho người Tây Ban Nha ly dị dễ dàng hơn mà thôi.

Quốc gia tiên phong ở Mỹ Latinh

Ngày 15-7-2010, Argentina là quốc gia thứ năm trên thế giới hợp pháp hóa hôn nhân đồng tính và là quốc gia đầu tiên trong một khu vực chịu sự áp đảo của Công giáo - châu Mỹ Latinh - công nhận các cặp vợ chồng đồng tính có các quyền giống như các cặp vợ chồng dị tính.

Sau 14 tiếng đồng hồ tranh luận, có lúc nóng hừng hực và kéo dài đến gần rạng đông, Thượng viện Argentina đã bỏ phiếu với tỉ lệ 33-27 để phê duyệt dự luật về hôn nhân đồng tính. Trước đó, vào tháng 5-2010, dự luật này đã được Hạ viện chấp thuận và Tổng thống Cristina Fernández de Kirchner ủng hộ mạnh mẽ. Tính cả châu Mỹ, Argentina là quốc gia thứ hai, sau Canada, luật hóa hôn nhân đồng tính.

Các nhà hoạt động về quyền của người đồng tính từ Mỹ đến châu Âu theo dõi cuộc tranh luận lịch sử của Argentina cho biết sự phê chuẩn ở Argentina sẽ giúp đẩy nhanh các quy định tương tự ở các nước khác.

“Tôi nghĩ mọi người sẽ thấy nó rất quan trọng” - Dan Hawes, người giám sát công tác tổ chức trên toàn quốc của tổ chức Hiệu lực dành cho người đồng tính nam và nữ Argentina, nói: “Mỗi chiến thắng mà chúng tôi có được sẽ tạo đà và hy vọng mang đến cho mọi người ở khắp mọi nơi đang làm mọi việc cho quyền kết hôn của người đồng tính”.

Buenos Aires, thủ đô của Argentina, là một trong những thành phố có tính quốc tế với rất nhiều quán bar và khách sạn phục vụ người đồng tính. Thành phố này hợp pháp hóa kết hôn đồng tính vào năm 2002, nhưng những người đồng tính phải đối mặt với những trở ngại trong việc kết hôn.

Đòn giáng vào Giáo hội

Hàng chục ngàn người - cả ủng hộ và phản đối kết hôn đồng tính - đã tuần hành quanh tòa nhà Quốc hội 104 năm tuổi của Argentina trong thời gian diễn ra cuộc tranh luận lịch sử của Thượng viện nước này. Một người đàn ông thuộc phái phản đối âm thầm mang theo một bức tượng Đức Mẹ đồng trinh Maria và cầu nguyện. Những người khác hô các khẩu hiệu đòi các cặp vợ chồng đồng tính có được đặc quyền và các quyền như những người kết hôn dị tính.

Cuối cùng, khi kết quả kiểm phiếu được công bố, những người ủng hộ hôn nhân đồng tính bùng nổ tiếng hoan hô. Đang ở thăm Trung Quốc, Tổng thống Fernández de Kirchner nói rằng bà rất hài lòng với cuộc bỏ phiếu này. “Đây là một bước đi tích cực trong việc bảo vệ các quyền dành cho nhóm người chiếm thiểu số” - bà nói.

Tuy nhiên, việc phê duyệt dự luật lần này là một đòn giáng mạnh vào Giáo hội Công giáo Argentina, nơi phản đối mạnh mẽ hôn nhân đồng tính. Ở Mỹ Latinh, nơi Công giáo có tính thống nhất cao và là hệ thống thường được lấy ý kiến đối với những quyết định quan trọng, chỉ có TP Mexico City của Mexico công nhận hôn nhân đồng tính.

Dù vậy, các nhà hoạt động đồng tính vẫn cho rằng họ đã có được bước tiến. Năm 2009, Tòa án Tối cao Colombia đã cho những người đồng tính gần như tất cả các quyền vốn dành cho người kết hôn dị tính hợp pháp. Quốc hội Uruguay cũng công nhận kết hôn đồng tính. “Ở một số quốc gia miền bắc, người ta cho rằng những tiến bộ này không bao giờ có thể xảy ra trong khu vực của chúng tôi” - Marcela Sanchez, thành viên Colombia Diversa, một nhóm vận động cho người đồng tính ở thủ đô Bogotá của Colombia, nói: “Nhưng bây giờ chúng tôi đang nhìn thấy phong trào tiến lên phía trước ở một số nơi”.

KHIẾT ĐAM (Theo Ctlawtribune, Huffingtonpost, Courant, NYT, Sptimes, Eattletimes, CNN, AP)

http://phapluattp.vn/20120721104442998p0c1112/bai-cuoi-rao-can-tam-ly-xa-hoi.htm