Nhiều học sinh đồng bào thiểu số đang theo học tại trường THCS Lơ Pang (xã Lơ Pang, huyện Mang Yang, Gia Lai) đến lớp với cái bụng mỗi ngày chỉ có 2 bữa ăn giá trị chưa đầy 3.000 đồng.
Lơ Pang là một xã vùng 3 của huyện Mang Yang, cư dân đa phần là người Ba Na, chủ yếu sống bằng nghề nông. Trường THCS Lơ Pang có tổng cộng 268 học sinh, trong đó khoảng 60 em đến từ 3 làng A Lao, Pờ Dầu và Đăk Lá. Làng gần nhất cũng cách trường cả chục cây số đường đồi núi quanh co.
Trong số 3 làng trên thì Pờ Dầu khó khăn nhất. Để vào và ra làng này không phải chuyện đơn giản, bởi nơi đây được bao bọc bởi những dãy núi trùng điệp, gập ghềnh cách trở. Phương tiện đi lại chỉ là cuốc bộ, đường sá khó khăn, quãng đường thì xa, mà học sinh lại phải nhịn đói đi học nên nhiều em đã chán nản bỏ cuộc. Chính những trở ngại này đã ảnh hưởng rất nhiều đến chuyện học hành của trẻ trong làng.
Nắm bắt được tình hình trên, Phòng Giáo dục huyện Mang Yang đã quyết định duyệt chi hỗ trợ thêm bữa ăn cho các em theo hình thức bán trú. Theo đó, có 40 học sinh của trường được hỗ trợ thêm 90.000 đồng một tháng cho hai bữa trưa, chiều. Với tổng cộng số tiền được hỗ trợ mỗi tháng là 3,6 triệu đồng, chị cấp dưỡng của trường phải dày công tính toán cho từng bữa ăn của các em sao cho đủ duy trì trong vòng một tháng.
Học trò trường Pơ Lang quây quần bên mâm cơm đạm bạc. Ảnh: Tùy Phong
Vì số tiền quá ít ỏi nên chuyện bữa ăn đủ chất, hay thường xuyên đổi món là không thể, mà chỉ theo tiêu chí "lượng" càng nhiều càng tốt. Hai món chủ đạo là cá khô và canh “toàn quốc” (nước là chính); nhưng thiếu gạo. Dù thương học trò nhưng thầy cô ở vùng sâu với đồng lương còm cõi, nuôi gia đình đã khó khăn nên cũng không thể giúp được gì nhiều. Thế là thầy hiệu trưởng đành phải vác cặp lóc cóc đến gõ cửa UBND xã nhờ giúp đỡ.
Chính quyền cử cán bộ xã đến nhà dân động viên mọi người ủng hộ bằng cách sau khi thu hoạch nông sản, mỗi hộ đóng góp 50.000 đồng để học sinh chống đói, cố gắng theo đuổi chuyện học. Bà con tán thành ngay. Nhưng để lập tức có ngay 50.000 đồng đóng góp đối với dân ở đây đâu phải dễ dàng, bởi họ cũng phải chạy ăn từng bữa. Thế là các bên thống nhất: Hàng tháng, nhà trường cứ mua chịu gạo; cuối năm, cán bộ xã sẽ có trách nhiệm đi thu số tiền trên giao lại cho nhà trường trả nợ.
Song bữa ăn thiếu chất mà các em lại đang tuổi ăn tuổi chơi, còn phải nhịn ăn sáng để lên lớp nên nhiều lúc đói quá phải về nhà xin cha mẹ gùi đồ ăn như rau, củ để phụ thêm vào bữa ăn ở trường.
Bữa ăn đơn sơ với cơm trắng, cá khô và canh. Ảnh: Tùy Phong
Mỗi bàn ăn được xếp chỗ ngồi 9 em, trên mâm chỉ có một đĩa khô với vài con cá nhỏ, một thau canh lỏng tỏng nước và thố cơm đầy. Các em vẫn ăn một cách ngon lành, mau lẹ. Thom, học sinh lớp 7B, tâm sự: "Những món ăn như thế này chỉ lên trường mới có chứ ở nhà thậm chí còn khổ hơn nữa kìa. Bữa ăn ở nhà em hầu như quanh năm chỉ là cơm trắng với lá mì, chẳng mấy khi có cá khô hay canh đâu".
Cậu học trò nhỏ với thân hình gầy gò bảo rằng em nhịn ăn sáng đi học đã quen rồi. Thom kể, sáng nhịn đói đến trường, buổi chiều học về phải đi rẫy giúp ba mẹ đến tối mịt mới nghỉ. 5h sáng hôm sau lại cuốc bộ đi học. Gian khổ như thế nhưng Thom luôn là học sinh khá của trường.