Bí quyết của mẹ có con 12 tháng tuổi biết đọc

http://www.ngaynay.vn/Bi-quyet-cua-me-co-con-12-thang-tuoi-biet-doc-p265234.html

Bí quyết của mẹ có con 12 tháng tuổi biết đọc H.Thanh 25/11/14 11:07

Với mong muốn gieo hạt giống thật khỏe mạnh để sau này tạo nên một cây lớn trưởng thành vững trãi, chị Bích Hồng đã có những bí quyết riêng trong cách dạy và giáo dục con ngay từ khi bé còn trong bụng mẹ.

Bé Cao Minh Tuấn (tên gọi ở nhà là Bi, sinh tháng 10/2012 ở Cầu Giấy, HN) đã biết đọc từ khi mới được 1 tuổi và đến nay (2 tuổi) bé đã đọc thành thạo.

Bé Bi, 24 tháng tuổi là một cậu bé thông minh, lanh lẹ và còn rất tình cảm nữa. Bi đã có khả năng đọc sách chữ to, có thể biết đến các số hàng nghìn. Hơn nữa, bé biết được khá nhiều từ vựng tiếng Anh… Chúng ta cùng lắng nghe những chia sẻ hết sức bổ ích của chị Bích Hồng (cán bộ viên chức ở Cầu Giấy, Hà Nội) về những bí quyết nuôi dạy con nhé! Xin chào chị Bích Hồng! Ngaynay.vn được biết, chị đã áp dụng phương pháp giáo dục sớm trong việc nuôi dạy bé Bi. Tuy nhiên, hiện nay có rất nhiều phương pháp giáo dục sớm cho trẻ, chị có thể chia sẻ về phương pháp đã áp dụng cho bé Bi được không? Ngay từ khi bắt đầu mang bầu, mình đã lên mạng và tìm hiểu về thai giáo, về cách ăn uống sao cho đầy đủ dưỡng chất cần thiết. Mình không quan niệm con sinh ra phải to béo mập mạp, mình chỉ cần con vẫn phát triển trong chuẩn là được. Một lần lang thang trên mạng, mình tình cờ mình biết thông tin về hội thảo “Phương án 0 tuổi” và đăng ký tham gia. Thật may mắn cuộc đời mình như mở ra một trang mới với những niềm hy vọng và nhiệt huyết tràn trề.

Bé Bi trong một buổi đi chơi công viên.

Sau buổi hội thảo đó mình đã tìm đọc những quyển sách về thai giáo như “Phương án 0 tuổi” và bộ sách “Em phải đến harvard học kinh tế”. Mình thấy thật sự rất tâm huyết với những cuốn sách này. Cách dạy và kinh nghiệm của bậc cha mẹ được đề cập ở trong những cuốn sách ấy rất gần gũi, thực tế và dễ hiểu. Tôi rất tâm đắc câu “học mọi lúc mọi nơi”, “người dạy có ý mà người học vô tình”. Vì vậy mà trong các hoạt động chơi hàng ngày của con ba mẹ đều đan xen các kiến thức, kĩ năng để con có thể vừa chơi vừa học một cách thoải mái. Trong thời buổi hiện nay, trẻ thường có xu hướng chậm nói. Trong khi đó, bé Bi lại biết nói từ khá sớm. Chị có bí quyết gì chia sẻ với độc giả của Ngaynay.vn không ạ? Bi bập bẹ gọi “mẹ ơi” từ khi mới 6 tháng. Rồi đến 9 tháng, bé nói rõ ràng được nhiều từ hơn. Một số mẹ có hỏi mình làm thế nào để giúp con nói sớm. Mình nghĩ không đơn giản chỉ là việc nói chuyện thường xuyên với con, mà để kích hoạt ngôn ngữ của con, để con tự tin, chủ động nói bố mẹ còn phải chú ý tới một vài điểm như sau: - Cố gắng động viên, khuyến khích con nói bằng cách khi trẻ muốn đồ vật gì, muốn làm gì bố mẹ dù hiểu ý của trẻ nhưng không nên thực hiện ngay mà hãy khuyến khích trẻ nói. Ví dụ: khi trẻ muốn ăn cam, đòi ăn. Mẹ hãy cầm miếng cam và lại gần bé, đưa ra trước mặt bé và nói “cam”, “cam”,… nhắc đi nhắc lại một từ như vậy và chờ đợi bé đáp lại bằng lời nói. Nếu bé chưa trả lời ngay, hãy kiên trì ở những lần sau. - Cần xem xét thời gian trì hoãn việc đạt được mục đích xin xỏ của bé phù hợp để khuyến khích bé tập nói. Hãy hướng dẫn trẻ nói những từ đơn giản, ngắn gọn trước, phụ huynh hướng dẫn trẻ nói nên nói dễ hiểu đừng giải thích dài dòng gây nhầm lẫn. Dần nâng cao cấp độ theo khả năng của bé. - Khi trẻ nói được hãy khen ngợi động viên, khi trẻ vẫn không chịu nói hãy bỏ qua và thử lại vào những lần khác. - Lưu ý đặc biệt không bao giờ chê con, nói xấu con dù trước mặt hay sau lưng. Bạn càng chê con, trẻ sẽ không nhờ đó mà tốt hơn được mà ngược lại gây “tự kỷ ám thị” cho trẻ khiến trẻ thụt lùi và không có sự phấn đấu cũng như cố gắng.

Bi là đứa trẻ vui vẻ có lẽ do trong cuộc sống mẹ bé không bao giờ nặng lời hay đánh mắng con...

Bi là đứa trẻ vui vẻ có lẽ do trong quá trình thai giáo mình luôn cố gắng có một tâm trạng tốt, có chuyện buồn cũng phải cố vì con mà cầm lòng lại,… rồi trong cuộc sống hàng ngày, thường không bao giờ nặng lời hay đánh mắng con, mà thay vào đó là mất rất nhiều thời gian để phân tích, giảng giải và thỏa thuận với con. Vì thế, bé rất hiểu chuyện, biết cảm thông và luôn rất tình cảm với mọi người. Mình thấy với bé lúc nào cũng là được chơi, bé hát, nói, vận động từ sáng tới tối. Nhiều khi 2 vợ chồng nghe con véo von lại cười bảo nhau “mỗi bữa ăn mấy thìa cơm mà hát hò chạy nhảy suốt ngày thế này thì làm sao béo được”. 12 tháng, bé có thể đọc được khá nhiều từ vựng, 15 tháng thì đọc trôi chảy, có thể biết đến các số hàng nghìn. Chị đã dạy bé như thế nào? Việc dạy chữ của mình đơn giản lắm, lúc mang bầu mình chuẩn bị sẵn những thẻ chữ, mình in, viết chữ đen lên giấy trắng và dán vào những tấm bìa carton nhỏ kích thước khoảng 10 x 15 cm. Những lúc rảnh rỗi mình tráo thẻ cho con xem. (Mình không hoàn toàn theo sách vở lắm đâu mà tùy biến theo hoàn cảnh, điều kiện kinh tế gia đình).

12 tháng, bé Bi có thể đọc được khá nhiều từ vựng, 15 tháng thì đọc trôi chảy, có thể biết đến các số hàng nghìn

Mình dán chữ lên các đồ vật trong nhà. Mỗi lần bế con đi chơi dạo quanh nhà, mình lại tranh thủ chỉ cho con chữ cũng như đồ vật đó, vậy là 1 công đôi việc rồi. Cạnh nhà có một quầy tạp hóa nhỏ, ngày ngày ba bé cho bé sang đó mua đồ, dạy bé về tiền, mệnh giá đồng tiền, rồi chỉ cho bé những thứ được bầy bán trong quầy và chỉ những chữ to in trên bao bì sản phẩm. Xem thêm chủ đề Giáo dục sớm:

- So sánh là giết chết Giáo dục sớm - Giáo dục sớm theo cách của người Việt - Giáo dục sớm phải chăng là học trước chương trình? - “Lãi khủng” nhờ giáo dục sớm

Đi đâu nhà mình cũng có tập giấy nhỏ và 1 cái bút, khi con làm quen với cái gì mới Ba, mẹ đều viết chữ và chỉ cho con. Dần dần tạo thành thói quen thích chữ và thích quan sát xung quanh với bé. Tất cả các bé, nếu được làm quen với cái gì sớm và thường xuyên, đều sẽ rất thích. Con mình cũng vậy.

Nhà mình được cái ông xã cũng như mẹ chồng đều rất ủng hộ phương pháp này nên giúp đỡ rất nhiều. Những lúc mình đi làm, bà ở nhà trông cháu vẫn giơ và tráo thẻ cho cháu xem, rồi đưa cháu đi chơi phố bà chỉ cho cháu số nhà, bế cháu lên cầu thang bà vừa đi vừa đếm. Khi Bi lớn hơn một chút đã đếm thông thạo từ 1-100, mình dạy cháu về lượng. Mình thường mang đồ vật, những chiếc kẹo nhỏ ra rồi đếm mẫu cho cháu xem. Trẻ thường chỉ tập trung xem được 1 chút thôi khoảng 5-10 giây, nên mình làm sao nói và động tác làm phải chuẩn, rõ ràng, không quá chậm. Cứ lặp lại cách làm đó ở những không gian khác, trò chơi khác, tất cả những lúc nào có thể áp dụng được đều áp dụng. Cháu được tiếp xúc nhiều rồi thành sở thích từ lúc nào không hay. Được biết, thời gian đầu khả năng vận động của bé Bi dường như khá chậm so với các bạn cùng lứa tuổi, 5 tháng bé mới biết lẫy. Nhưng sau đó, khả năng vận động của bé lại tiến bộ rõ rệt. Chị đã tập vận động cho bé ra sao? Sinh ra vào mùa đông, Bi được ủ ấm nhiều và không được tự do vận động lắm nên mãi 5 tháng bé mới biết lẫy. Hồi đó, mình cũng suy nghĩ mông lung lắm, nghĩ con mình chậm lẫy thế này thì không biết cách dạy của mình có mang lại hiệu quả không! Và rồi, vợ chồng mình tự nhủ với nhau trẻ con nông thôn, trẻ con trong làng (người dân tộc) chúng đi nắng đi mưa, đầu trần chân đất suốt, tóc vàng cả ra chúng cũng rất khỏe đó sao. Hãy để trẻ hòa nhập với thiên nhiên được thiên nhiên tôi luyện thêm sức khỏe và trí tuệ thay vì giữ gìn con một cách quá mức không cho chúng ra nắng, ra gió, không cho nghịch đất cát sợ bẩn làm cho chúng như cây non cớm nắng vậy. Khi bé 10 tháng thì có thể tự đứng và đi lon ton, ba mẹ cảm thấy vui lắm.

Vấn đề thời tiết không phải là yếu tố ngăn cản việc thăm thú, khám phá xung quanh của gia đình mình.

Vấn đề thời tiết không phải là yếu tố ngăn cản việc thăm thú, khám phá xung quanh của gia đình mình. Trời mưa, ba Bi cầm ô bế Bi đi giữa đường, chỉ cho con trời đang mưa đó. Rồi cứ rảnh rỗi, 2 ba con lại đi bộ, chạy bộ khắp xóm, gần như rất ít khi bé phải ngồi trên xe để đẩy đi chơi, bé được tự do đi lại, vận động lên rất nhanh. Nhiều lúc hàng xóm cũng xì xèo nói này nói kia rằng “bé thế biết gì mà dạy”, rồi “thằng bé kia suốt ngày đòi đi chơi, mưa gió thế này cũng đòi đi chơi à” nhưng thực ra mọi người không hiểu là vợ chồng mình cố tình để con được đi chơi nhiều hơn, được tìm hiểu về thế giới xung quanh của bé nhiều nhất có thể. Từ vựng tiếng Anh của bé khá tốt. Bé cũng biết hát nhiều bài tiếng Anh. Chị có thể chia sẻ cách dạy tiếng anh cho con như thế nào? Các bà mẹ không biết tiếng anh liệu có dạy cho con được không? Việc học tiếng Anh của cháu thì ba mẹ vất vả và tốn kém hơn: ba mẹ cháu đều trình độ tiếng Anh có hạn, gần như vợ chồng mình không dạy con một từ tiếng Anh nào, phần lớn bé được làm quen với môi trường tiếng Anh thông qua việc nghe nhiều các bài hát tiếng Anh cho trẻ, xem các video đăng tải trên youtube và xem video “Your baby can read” của tiến sĩ Robert C. Titzer người Mỹ từ lúc 3 tháng tuổi. Thời lượng xem đều trong khoảng thời gian được khuyến cáo chỉ khoảng 5-10 phút/ lần, ngày 1-2 lần. Khi Bi khoảng hơn 1 tuổi, mình biết tới cách làm flashcard bằng video cho con, mò mẫm đêm hôm làm video dạy từ vựng tiếng Anh cho con, rồi chèn những clip vui nhộn để con thích xem.

Mình tâm niệm ba mẹ không giỏi tiếng Anh nhưng không có nghĩa là con không giỏi.

Mình tâm niệm ba mẹ không giỏi tiếng Anh nhưng không có nghĩa là con không giỏi. Nếu có điều kiện cho con tiếp xúc giao tiếp với người nước ngoài giúp con bạo dạn và tự tin hơn thì thật tuyệt vời. Ở đây mình không khuyến khích mọi người lạm dụng công nghệ nhé. Cái gì cũng có mặt lợi và hại nếu ta sử dụng không đúng cách. Xem video tiếng Anh cũng vậy, nếu lạm dụng quá suốt ngày cho con dán mắt vào máy tính, tivi để xem, mê mẩn xem thì chẳng mấy lợi bất cập hại. Có nhiều mẹ than phiền tham gia giáo dục sớm tốn kém lắm. Chị nghĩ sao về ý kiến này? Đối với mọi người, có thể giáo dục sớm là tốn kém, du nhập phương pháp của nước ngoài là không phù hợp với người Việt Nam. Nhưng mình thấy cũng không đến mức quá tốn kém về tiền bạc như mọi người vẫn nghĩ mà thứ tốn kém ở đây chính là thời gian, công sức dành cho việc dạy con. - Thẻ chữ có thể viết tay, tận dụng bìa carton, lịch treo tường,… - Dạy con về số về lượng, dạy con về thế giới xung quanh từ những thứ hiển hiện trong gia đình, xung quanh ta. - Đồ chơi: Số lượng đồ chơi vợ chồng mình đầu tư cho con chắc khoảng 5 món từ bé tới giờ. Mọi người nghĩ sao lại ít vậy, sao không cho trẻ chơi nhiều đồ chơi, được thực hành nhiều, được trải nghiệm nghiên cứu nhiều. Mình thấy nhiều không có nghĩa là đủ, ít không có nghĩa là thiếu. Một thứ đồ chơi có thể có rất nhiều công năng khác nhau mà không phải lúc nào chúng ta cũng biết và tận dụng hết. Với một món đồ chơi bạn có thể biến hóa dạy được rất nhiều thứ ở trong đó. Mọi đồ vật trong nhà: xoong, chảo, chai, lọ, thùng carton,… cũng có thể trở thành một món đồ chơi hữu ích nếu bạn biết tận dụng nó hợp lí. Vì vậy giáo dục sớm không phải là phương pháp giáo dục xa xỉ, tốn kém như mọi người vẫn nghĩ. Các bà mẹ giáo dục sớm thường được coi là các “bà mẹ đồng nát” cũng vì lí do đó.

Mọi đồ vật trong nhà: xoong, chảo, chai, lọ, thùng carton,… cũng có thể trở thành một món đồ chơi hữu ích nếu bạn biết tận dụng nó hợp lí.

- Cho trẻ học và chơi với những công việc hàng ngày phục vụ chính bản thân trẻ cũng như giúp đỡ mọi người những công việc nhỏ như dạy trẻ tự xúc cơm, bưng nước, tự mặc quần áo, đi dép, quét nhà, nhặt rau,… - Thời gian thì gần như tất cả quỹ thời gian rảnh rỗi đều dành cho con, cho việc chơi với con nên luôn luôn thấy thiếu. Mọi người đừng nghĩ giáo dục sớm là xa vời nhé, từ lâu đời phương pháp giáo dục sớm cũng đã xuất hiện ở đâu đó trong những việc làm quen thuộc của người Việt mà chúng ta có thể không để ý tới như việc ông bà, cha mẹ thường đọc thơ, ca dao, hát ru, kể chuyện cổ tích cho con trẻ nghe; cho trẻ khám phá thiên nhiên, tiếp xúc với cây cối chim muông, chơi những trò chơi dân gian những đầy thú vị,… Rất nhiều điều mà đến bây giờ, phương pháp giáo dục sớm hiện đại vẫn đang cố gắng duy trì, tận dụng kho tàng kiến thức và những kinh nghiệm đó. Chị mong muốn ở con trở thành thần đồng không? Biết tới Giáo dục sớm không sớm nhưng cũng không phải quá muộn, cái mà mình mong muốn khi dạy con theo phương pháp giáo dục sớm không phải vì hai chữ “thần đồng”. Hai chữ đó không hiện hữu trong tư tưởng cũng như suy nghĩ của mình. Cái mình mong muốn là những đứa trẻ được phát triển tốt nhất, khai mở mức cao nhất khả năng tiềm tàng mà chúng sẵn. Lời khuyên của chị cho các bà mẹ theo sự nghiệp giáo dục sớm là gì? Lời khuyên thì mình vẫn đang là người cần nhiều lời khuyên và học hỏi kinh nghiệm nhiều lắm. Mình chỉ có một vài lưu ý nho nhỏ như sau: - Hiện giờ có rất nhiều phương pháp giáo dục sớm khác nhau, mỗi phương pháp có những điểm mạnh riêng. Bạn chọn phương pháp nào cũng được, hoặc theo nhiều phương pháp cùng lúc nhưng quan trọng là biết chắt lọc những thứ phù hợp với điều kiện kinh tế gia đình, hoàn cảnh của mình và hơn cả là phù hợp với chính đứa trẻ của chúng ta. - Hãy chọn cho mình những cuốn sách tâm đắc, đọc, nghiền ngẫm, ghi chú, gạch chân những chỗ quan trọng. Học hỏi, trao đổi kinh nghiệm với mọi người. Khi đã hiểu phương pháp hãy áp dụng nó.

- Áp dụng cùng một phương pháp giáo dục sớm nhưng không phải ai cũng như ai, đưa trẻ nào cũng phát triển như đứa trẻ nào. Như người đầu bếp vào nấu một món ăn vậy, với cùng một công thức nấu ăn, cùng nguyên liệu, thực phẩm đó nhưng mỗi người lại tạo cho mình những món ăn riêng. Và dù cho người đầu bếp có thấy là nó rất ngon đi chăng nữa mà người thưởng thức là đứa trẻ của bạn thấy không hợp khẩu vị thì người đầu bếp đó cũng chưa thành công. Nên tùy thuộc vào con mình hãy làm sao cho phù hợp nhất có thể, đừng máy móc dập khuôn. - Không đặt nặng vấn đề kết quả, con mình sẽ làm được gì và đã đạt được những gì, đừng nhìn xung quanh thấy con người khác thế này thế kia rồi mang ra so sánh với con mình và tự tạo áp lực cho bản thân cũng như đứa trẻ. Hãy dạy trẻ một cách thoái mái nhất, hãy để trẻ học nhưng trong việc chơi, khuyến khích, dạy trẻ tự lập ngay từ khi còn nhỏ. Và “không bao giờ chê trẻ”. Mỗi đứa trẻ một khác nhau và ở trong những môi trường khác nhau nên chúng cũng phát triển không hoàn toàn như nhau. Hãy tin tưởng vào bản thân và con mình! Xin chân thành cảm ơn những chia sẻ của chị. Chúc chị và gia đình luôn mạnh khỏe, hạnh phúc!