Báo chí luôn đồng hành cùng người khuyết tật

Hướng tới Ngày Người khuyết tật Việt Nam 18/4

Cập nhật lúc : 6:30 AM, 17/04/2010

(VOV) - Báo chí trở thành cầu nối đắc lực giữa xã hội với người khuyết tật, xoá bỏ định kiến, tiến tới môi trường không rào cản

Hội thảo “Báo chí với công tác truyền thông và nâng cao nhận thức về người khuyết tật” (NKT), diễn ra từ ngày 9-10/4 tại Hải Phòng.

Các tham luận đều tập trung làm rõ đặc điểm, tâm sinh lý, cuộc sống, thực trạng NKT Việt Nam; cách nhìn nhận của báo chí, truyền thông đối với NKT; từ đó có cách làm phù hợp khi tiếp cận, khai thác đề tài và tuyên truyền về NKT.

Việt Nam lấy ngày 18/4 hàng năm là Ngày NKT. Theo số liệu khảo sát, hiện cả nước có khoảng 5,4 triệu NKT, chiếm 6,34% dân số. Việt Nam cũng đã ký tham gia Công ước về Quyền của NKT và đang trong quá trình nghiên cứu để trình các cấp có thẩm quyền phê chuẩn. Tại kỳ họp thứ VII, Quốc hội khoá XII tới đây, Quốc hội sẽ thông qua Luật NKT. Điều đó cho thấy, Đảng và Nhà nước luôn quan tâm đến NKT, người yếu thế bằng các chính sách về y tế, văn hoá, học nghề và việc làm, tiếp cận văn hoá-thể thao và công trình công cộng...

Mặc dù đã có nhiều chuyển biến trong những năm qua, song đến nay nhiều nơi, nhiều lúc NKT vẫn còn bị kỳ thị, định kiến và cho rằng, đã là khuyết tật thì không làm được gì, là gánh nặng cho xã hội. Điều này cần phải được hiểu đúng đắn và có sự thay đổi về mặt bản chất.

Thứ trưởng Bộ Lao động-Thương binh và Xã hội Nguyễn Trọng Đàm nhấn mạnh, chính một bộ phận NKT đã làm cho xã hội phải thay đổi cách nhìn nhận về họ, bởi nhiều NKT rất nghị lực, vươn lên trở thành chủ nhân của những cơ sở sản xuất quy mô lớn, tạo công ăn việc làm cho bản thân, gia đình và đông đảo NKT khác, đóng góp tích cực cho xã hội. Nhà nước luôn tạo điều kiện để NKT được hoà nhập cồng đồng, phát huy tiềm năng. Giờ đây, đã có sự thay đổi về mặt bản chất đối với NKT: đó là không nhìn nhận ở góc độ y tế mà về mặt xã hội. Đôi khi sự khiếm khuyết lại do chính xã hội đem lại cho NKT như sự kỳ thị, phúc lợi xã hội, hạ tầng...

Đại diện nhóm Vì tương lai tươi sáng, ông Nguyễn Trung, một NKT đưa ra khái niệm “Môi trường không rào cản”. Hiện nay, mức độ “rào cản” đối với NKT là khác nhau ở những xã hội, đất nước khác nhau. NKT không thể tách khỏi cộng đồng, càng không thể tự mình vươn lên mà rất cần sự chung tay giúp đỡ của cộng đồng. Để xoá bỏ rào cản, phải xuất phát từ chính nhận thức và hành động của toàn xã hội, trong đó báo chí đóng vai trò chủ đạo.

Chị Nguyễn Hồng Hà, Giám đốc dự án Trung tâm Sống độc lập Hà Nội là một điển hình của NKT đã tự khẳng định mình trong cuộc sống. Theo chị Hà, NKT mặc dù có rất nhiều khó khăn trong cuộc sống, song cộng đồng cần biết khơi gợi, tạo điều kiện để họ phát huy khả năng thực tế của mình. Những hình ảnh về NKT vận động làm thêu, chạm bạc tại Hội An; làm chủ cở sở quảng cáo tại Đà Nẵng... là minh chứng sinh động về sự vươn lên của NKT.

Nhà báo hãy trải nghiệm cùng NKT

Theo ông Bùi Văn Trạch, Tổng Biên tập Tạp chí Lao động và Xã hội, lĩnh vực NKT ngày càng được quan tâm hơn. Thông tin về NKT được báo chí phản ánh khá thường xuyên với mật độ tương đối lớn ở hầu hết các loại hình báo chí. Bên cạnh đó, nhiều trang thông tin điện tử về NKT hoặc của NKT cũng góp một kênh thông tin quan trọng về NKT cho độc giả.

Báo chí đã thông tin một cách nhanh nhạy, kịp thời các chủ trương, chính sách mới cũng như đóng góp vào quá trình xây dựng và hoàn thiện chính sách về NKT; ngày càng nhạy bén phản ánh các vấn đề mới từ thực tiễn. Báo chí là cầu nối để chính sách đi vào cuộc sống. Thông qua những tấm gương NKT, phản ánh tâm tư, nguyện vọng và tiếng nói của chính họ đã góp phần không nhỏ trong việc nâng cao vị thế, vai trò của NKT trong xã hội. Bên cạnh đó, ngôn ngữ sử dụng khi nói về NKT cũng ngày càng hoàn thiện hơn, thể hiện sự tôn trọng và tránh gây tổn thương đối với NKT.

Nhà báo trải nghiệm cùng người khuyết tật

Tiến sĩ Hồ Bất Khuất, Tạp chí Gia đình và Trẻ em cho rằng, không có đề tài nào là không hấp dẫn nhà báo. Tuy nhiên, đối với mảng NKT, để biến những bài viết mang tính tuyên truyền về đối xử bình đẳng đối với NKT thành thực tiễn là hết sức khó khăn. Công tác truyền thông không nên theo lối mòn, mà cần cổ vũ NKT tự vươn lên hoà nhập cộng đồng. Báo chí đã và đang cố gắng thông tin trung thực và đòi hỏi quyền lợi cho NKT, nhưng mức độ thành công ở các quốc gia khác nhau là rất chênh lệch.

Ông Bùi Văn Trạch: Thành lập Câu lạc bộ Nhà báo chuyên trách

Đề nghị Bộ Lao động-Thương binh và Xã hội, Hội Nhà báo Việt Nam cho thành lập “Câu lạc bộ Nhà báo với công tác bảo trợ xã hội và bảo vệ chăm sóc trẻ em”, trong đó có lĩnh vực về NKT. Câu lạc bộ là nơi tập hợp đông đảo nhà báo tâm huyết về công tác bảo trợ xã hội nói chung, lĩnh vực NKT nói riêng. Từ đó, các nhà báo sẽ thường xuyên được tập huấn, trao đổi và cung cấp thông tin một cách chính thống từ Bộ Lao động-Thương binh và Xã hội, Cục Bảo trợ Xã hội, các cơ quan liên quan, các tổ chức của NKT và vì NKT...

Chị Hồng Hà bày tỏ: Cộng đồng NKT là một bộ phận của xã hội, nên họ cũng có những nhu cầu về vật chất và tinh thần như người bình thường, song NKT thường hay tự ti về khiếm khuyết của mình. Do đó, trước khi tiếp cận NKT, nhà báo cần nắm bắt rõ tâm tư, hiểu tâm lý và trải nghiệm cùng NKT, tránh gây tổn thương vì NKT rất nhạy cảm. Báo chí là nguồn cổ vũ, giúp NKT vươn lên trong cuộc sống; bằng nhận thức và hành động, dần xoá bỏ rào cản của xã hội đối với NKT.

Nhà báo Thu Hằng-Báo Lao động - Xã hội chia sẻ: Nhiều nhà báo khi viết bài về NKT chưa thực sự hiểu rõ và còn mang nặng tư tưởng thương hại, như đi làm từ thiện. Chúng ta thông cảm, tạo điều kiện giúp đỡ NKT nhưng cũng phải xác định rõ, NKT không phải là đối tượng để thương hại, ban ơn và đặc biệt là tránh kỳ thị, phân biệt đối xử. Trong bài viết, thái độ và ngôn ngữ cũng cần chuẩn xác và phù hợp với tâm lý, thái độ NKT. Chính lăng kính của nhà báo về NKT có ảnh hưởng to lớn đến bạn đọc và xã hội. Khi viết về cá nhân và tổ chức của NKT, nhà báo nên đồng hành cùng họ để cùng trải nghiệm và được “sống” như NKT và đến với NKT như những người bạn để hiểu họ được sâu sắc./.

Nhà báo Hà Vân

Nhà báo Hà Vân-Báo Nhà báo và Công luận:

Nhà báo cần đấu tranh vì NKT

Khi viết về NKT, nhà báo nên tập trung vào những chủ đề mà NKT và cộng đồng quan tâm, lên tiếng bảo vệ quyền lợi của NKT. Bên cạnh việc tuyên truyền các chủ trương, chính sách về NKT cũng cần định hướng để các nhà hoạch định có cách nhìn đầy đủ, xác thực về NKT.

Trong Luật Người khuyết tật sắp được thông qua tại kỳ họp Quốc hội tới, cần đưa nội dung chế tài xử phạt đối với những hành vi xúc phạm nhân cách và thân thể NKT.

Nhà báo Xuân Hương- Báo Tin tức (TTXVN): Q

uan trọng là hành động

Hoàn toàn tán thành đề xuất thành lập “Câu lạc bộ Nhà báo với công tác bảo trợ xã hội và bảo vệ chăm sóc trẻ em”. Chúng ta hãy sử dụng vũ khí báo chí truyền thông để từng bước thay đổi nhận thức của xã hội về NKT. Sau Hội thảo, các nhà báo phải nhận thức đầy đủ về trách nhiệm của mình đối với cộng đồng NKT, gắn kết và tâm huyết với đề tài NKT. Đây mới là hành động thiết thực của nhà báo.

Lại Thìn

http://vovnews.vn/Home/Bao-chi-luon-dong-hanh-cung-nguoi-khuyet-tat/20104/141013.vov