Phải chăng trẻ em đô thị thiếu hụt văn hóa dân gian hơn trẻ em nông thôn?

Cùng với sự bùng nổ của công nghệ thông tin hiện đại là sự xuất hiện ngày càng nhiều trò chơi mang tính bạo lực. Và vì thế những trò chơi dân gian ngày càng mai một. Phải chăng, càng hiện đại con người càng xa rời những giá trị truyền thống?

Thỉnh thoảng 1, 2 tháng mình lại khăn gói về quê thăm nhà. Bây giờ nông thôn đã đô thị hóa cả rồi, đường sá đã bê-tông hóa, nhà nào cũng có hàng rào cao, cửa đóng then cài. Còn đâu những buổi trưa hè, lũ trẻ con trong xóm tụm 5, tụm 7 trên con đường làng chơi đánh trận, ô quan, lò cò…? Còn đâu tiếng cười giòn tan của trẻ nhỏ đuổi bắt nhau quanh sân hay lui cui tìm chỗ nấp sau những bụi chuối bên hè khi chơi trò trốn tìm… Đâu riêng gì trẻ con thành thị mà ở làng quê này, trẻ cũng đang thiếu hụt văn hóa dân gian một cách trầm trọng đấy thôi!

Vì sao văn hóa dân gian quan trọng đối với sự phát triển của trẻ?

Quả thật không thể phủ nhận công nghệ đã giúp chúng ta tiến một bước dài, nhưng điều gì cũng có hai mặt. Cuộc sống càng hiện đại, con người càng trở nên xa rời với nguồn cội, với những giá trị truyền thống. Ví như văn hóa dân gian với những câu chuyện cổ tích, những trò chơi dân gian trẻ con đang ngày càng mai một đi. Trẻ không còn hào hứng với truyện cổ tích, thậm chí những nhân vật trong truyện vốn rất gần gũi với thế hệ trước thì giờ đây trở nên xa lạ đối với trẻ. Những trò chơi gắn liền với tuổi thơ như ô quan, lò cò, bịt mắt bắt dê… không còn được trẻ bày ra chơi nữa. Trò chơi của trẻ bây giờ la game điện tử, là những bộ phim hoạt hình hiện đại…

Trong khi đó, từ xa xưa, văn hóa dân gian đã trở thành một phần không thể thiếu trong sự phát triển và hình thành nhân cách của một đứa trẻ. Từ nhỏ trẻ đã được ông bà, bố mẹ uốn nắn qua những câu chuyện cổ tích mang đậm tính nhân văn. Trẻ đã học được những bài học về tính kiên nhẫn, lòng yêu thương, tinh thần dũng cảm… từ những câu vè, ca dao hết sức gần gũi. Không phải kiểu dạy dỗ áp đặt, văn hóa dân gian như cơn mưa dầm thấm lâu, đi vào lòng trẻ từng ngày và cùng lớn lên với trẻ, hình thành nhân cách con thơ. Vậy thì, vì sao chúng ta không duy trì những giá trị tốt đẹp ấy?

Đừng đổ trách nhiệm cho xã hội

Nhiều người cho rằng sự mai một ấy, sự xa rời ấy chính là do nhà trường không mang những điều đó vào chương trình dạy dỗ con trẻ. Và đó là trách nhiệm của những người làm giáo dục. Thỉnh thoảng lại có vài bài báo lên tiếng về vấn nạn trẻ em ngày càng thờ ơ với thế giới xung quanh, xa rời những giá trị nhân văn, thậm chí không hiểu, không biết gì đến nguồn cội.

Nhưng xét cho cùng, các con ngày nay trở thành như thế một phần lỗi không nhỏ là từ những ông bố bà mẹ. Bởi họ là người gần gũi với con nhất, là người có thể ảnh hưởng đến quá trình hình thành nhân cách của con, lại quên mất truyền đạt cho con những mẩu sự tích cổ tích ý nghĩa, những câu tục ngữ ca dao.

Đứa con vốn là tấm gương phản ánh bố mẹ. Một người mẹ say mê đọc sách, đứa trẻ cũng sẽ biết trân quý những quyển sách chúng có được, một người mẹ nghiện tivi, đứa trẻ cũng sẽ không thể thiếu tiếng tivi… Vậy thì, mẹ khoan đổ lỗi cho xã hội, cho nhà trường, các bậc bố mẹ trước tiên hãy nhận trách nhiệm về mình vì đã không truyền đạt được tình yêu văn hóa cội nguồn đến thế hệ con yêu.

Cách đơn giản để mẹ truyền cho con tình yêu văn hóa dân gian

Để con lớn lên, giữ gìn những giá trị truyền thống dân tộc cho những thế hệ sau nữa, mỗi người mẹ cần lắm vun đắp cho con tình yêu văn hóa dân gian. Không phải ngày một ngày hai, mẹ có thể cùng con chơi một số trò như oẳn tù tì, năm mười, bịt mắt bắt dê… ngay tại nhà. Những ngày cuối tuần mùa hè, mẹ có thể đưa con đi chơi thả diều. Chắc chắn con sẽ rất thích thú và hào hứng tham gia.

Mỗi tối, mẹ có thể dành 20-30 phút kể chuyện cổ tích cho con nghe trước khi ngủ, mỗi ngày một chuyện là đủ. Bảo đảm với mẹ kho tàng truyện cổ tích Việt Nam đủ cho mẹ kể hoài không hết. Mẹ hãy bắt đầu với những câu chuyện đơn giản: Tấm Cám, Thánh Gióng, Lạc Long Quân – Âu Cơ… Từ những câu chuyện cổ tích gần gũi này, mẹ có thể gợi mở để con nhận ra những bài học giản dị, học được những đức tính tốt đẹp từ chính nhân vật: sự tử tế hiền lành của cô Tấm, lòng dũng cảm của cậu bé Thánh Gióng… và cả niềm tự hào dân tộc, tự hào về giống nòi con Rồng cháu Tiên…

Thêm một công cụ giúp mẹ có thể “hiện thực hóa” thế giới dân gian quanh con, chính là mua sắm & trang trí vật dụng quanh con với nhân vật cổ tích. Mẹ có thể mua dòng sản phẩm Văn hóa dân gian mới của Biti’s với giày sandal, dép xỏ ngón, giày búp bê… lấy ý tưởng từ Tấm Cám, Thánh Gióng, Lạc Long Quân – Âu Cơ. Nhân vật cổ tích đồng hành cùng con thơ trong mỗi bước chân sẽ giúp con thêm quen thuộc và yêu văn hóa Việt.

Mang khát vọng nối kết thế hệ trẻ thơ với văn hóa cội nguồn, Biti’s đã thực sự truyền cảm hứng cho không chỉ mình, mà còn cả một thế hệ phụ huynh trẻ. Hi vọng chúng ta sẽ sớm thấy thêm nhiều bài hát thiếu nhi mới, nhiều thước phim hoạt hình, trò chơi mang chủ đề dân gian được diễn giải gần gũi và khiến các bé yêu thích.