Hai điều “không được quên” nếu muốn trẻ phát triển toàn diện

Độ tuổi từ 6-12 tuổi được xem là giai đoạn “lấy đà”, đóng vai trò quan trọng để xây nền móng cho sự phát triển toàn diện về thể lực và trí tuệ sau này. Nhưng không ít cha mẹ vẫn hiểu nhầm đây là giai đoạn chuyển giao, không quan trọng bằng lúc “dậy thì” chính thức. Từ đó, dẫn đến nhiều bố mẹ đầu tư cho trẻ sai thời điểm và thiếu tập trung.

Chuyên gia dinh dưỡng Lê Bạch Mai (Nguyên phó Viện trưởng Viện Dinh dưỡng Việt Nam) đã tiết lộ hai điều “không được quên” khi nuôi dạy trẻ trong giai đoạn này.

Chuyên gia có thể chia sẻ rõ hơn về vai trò của giai đoạn “lấy đà” đối với sự phát triển toàn diện của trẻ sau này?

Ngày nay, nhiều ông bà, cha mẹ vẫn cho rằng các dấu hiệu trổ mã ở trẻ 12-16 tuổi như lớn phổng, vụt cao, vỡ giọng… chính là báo hiệu “lệnh” tổng đầu tư về dinh dưỡng. Nhưng theo khoa học, để dậy thì thành công thì giai đoạn “tiền dậy thì” hay còn gọi là giai đoạn “lấy đà” mới đóng vai trò then chốt.

Vì những sự thay đổi của dậy thì chỉ diễn ra trong thời gian rất ngắn (thường chỉ là 1-2 năm). Ngay sau thời điểm “đỉnh cao” này, mọi sự phát triển của trẻ sẽ chậm, thậm chí là dừng lại. Thế nên, đợi con dậy thì mới chăm lo dinh dưỡng là sự chậm trễ không thể nào cứu vãn được.

Thưa chuyên gia, dinh dưỡng góp phần to lớn vào phát triển toàn diện, thậm chí có thể đánh bại các yếu tố hạn chế của gen di truyền. Vậy về dinh dưỡng, cha mẹ nhất định phải nhớ và thực hiện điều gì trong giai đoạn con 6-12 tuổi?

Ở lứa tuổi này, phải rất cẩn trọng trong dinh dưỡng. Vì dư chất sẽ dẫn đến thừa cân và phì, đặc biệt, bé gái dễ bị dậy thì sớm. Thiếu chất, trẻ sẽ còi cọc, lâu dần sẽ dẫn đến suy dinh dưỡng, hạn chế phát triển chiều cao, giảm sức đề kháng. Nói nôm na, chế độ dinh dưỡng phản khoa học sẽ khiến trẻ hay ốm, biếng ăn, tăng trưởng chiều cao chậm, thiếu máu, hay buồn ngủ, ngủ gật trong giờ học dẫn đến học kém và chán học…

Trong giai đoạn “lấy đà”, trẻ cần:

Được cung cấp đủ các chất dinh dưỡng, đặc biệt là các chất: đạm, béo, sắt, canxi, kẽm, vitamin B1, B2...

Chất dinh dưỡng	6 tuổi -7 tuổi	8 - 9 tuổi	10 - 11 tuổi
Năng lượng	1570 Kcalo	1.820 Kcalo	2150 Kcalo
Chất đạm	32 - 33g	40g	48 - 50g
Chất béo	32 - 52g	38 - 61g	44 - 72g
Canxi	650mg	700mg	1000mg
Sắt	7,2mg	8,9mg	10,5 - 11,3mg
Kẽm	5,6mg	6,0mg	7,2 - 8,6mg
Vitamin B1	0,8mg	1,0mg	1,1 - 1,2mg
Vitamin B2	0,9mg	1,0 - 1,1mg	1,3 - 1,4mg
Vitamin D	15 mcg	15 mcg	15 mcg

Ăn uống đa dạng và cân đối: Mỗi thực phẩm chứa chất dinh dưỡng khác nhau. Vì vậy để đảm bảo dinh dưỡng cân đối và hợp lý, bố mẹ nên cho trẻ ăn đa dạng, ít nhất 15 loại thực phẩm từ 5 trong 8 nhóm thực phẩm, trong đó lưu ý đến sự cân đối trong từng nhóm chất. Trong nhóm chất đạm, tỷ lệ đạm động vật cho trẻ 6 - 9 tuổi nên chiếm trên 50% tổng lượng đạm; trên 35% đối với trẻ 10 - 11 tuổi. Còn lại ưu tiên đạm thực vật có giá trị sinh học cao: đậu nành, vừng, lạc.

Thói quen lười ăn rau và chuộng ăn thịt, có ảnh hưởng đến sức khỏe của trẻ không và làm thế nào để cải thiện?

Bên cạnh thịt cá, trẻ cần được khuyến khích ăn nhiều rau để tránh táo bón. Rau củ cung cấp nhiều vi chất cần thiết cho cơ thể, chất chống oxy hóa giúp bé khỏe mạnh, ít ốm đau.

Cần tập cho trẻ thói quen ăn rau ngay từ nhỏ, có thể chế biến các món kết hợp giữa rau và thịt để trẻ không chán mà vẫn đủ chất. Bên cạnh rau xanh thì các loại hạt như đậu xanh, đậu nành cũng là nguồn thực phẩm từ thực vật cung cấp rất nhiều chất dinh dưỡng, vitamin, khoáng chất cho trẻ.

Ví dụ như đậu nành, trong 100g đậu nành chứa đến 34g đạm thực vật, cao hơn lượng đạm trong thịt bò (18g). Không chỉ đủ lượng chất béo, đậu nành còn chứa nhiều acid béo chưa bão hòa như Omega 3, Omega 6 tốt cho trí nhớ, cho mắt và tim mạch. Đậu nành còn là thực phẩm giàu isoflavone giúp tăng sức đề kháng và phòng ngừa ung thư, nhất là phòng ngừa ung thư vú đối với các bé gái.

Sữa đậu nành là một thực phẩm nên bổ sung bên cạnh sữa bò, vừa giúp trẻ thay đổi khẩu vị, đỡ ngán và cân bằng, đa dạng nguồn dinh dưỡng.

Thưa chuyên gia, bên cạnh dinh dưỡng thì còn yếu tố nào cha mẹ “không được quên” để giúp trẻ phát triển toàn diện?

Dinh dưỡng là hàng đầu, nhưng dinh dưỡng mà thiếu vận động thì cũng không thể giúp trẻ phát triển toàn diện như mong đợi.

Trẻ 6 - 12 tuổi cần được rèn luyện thói quen vận động với mức độ phù hợp với thể chất. Đầu tiên, trẻ cần được chơi thường xuyên ít nhất hai môn thể thao khác nhau trong tuần và đều đặn từ 6 tuổi cho đến sau này. Đối với bé trai có thể chơi bóng đá và bơi lội hoặc bóng rổ và võ thuật; bé gái có thể tập aerobic và bơi lội; cầu lông và võ thuật… Sau đó, trẻ cần được vui chơi, chạy nhảy thoải mái ngoài trời vào những khoảng thời gian học trên lớp. Tham gia các chương trình hội thao trường học cũng là cách để trẻ rèn luyện sức khỏe và niềm yêu thích thể thao cho trẻ từ sớm

Xin cám ơn chuyên gia!

Sữa đậu nành Fami Kid với công thức được thiết kế đặc biệt tối ưu các dưỡng chất từ đậu nành. Đồng thời bổ sung các vi chất cần thiết cho trẻ lấy đà phát triển toàn diện như canxi, vitamin D3 giúp phát triển hệ xương và chiều cao của trẻ, DHA giúp phát triển thị giác, trí tuệ, và tăng cường trí nhớ, Vitamin B1, B2, B6 và Biotin giúp chuyển hóa dinh dưỡng thành năng lượng cho trẻ vui chơi năng động

Thuộc chương trình Dinh dưỡng lành 2017, Fami Kid kết hợp với báo Nhi Đồng tổ chức Hội thao Fami Kid dành cho học sinh tiểu học tại bốn tỉnh thành gồm các môn khuyến khích vận động thể lực như: chạy tiếp sức, thể dục nhịp điệu... Các trường giành chiến thắng trong Hội thao cấp tỉnh sẽ được tặng các dụng cụ vui chơi vận động và bể bơi trường học, tổng giá trị quà tặng là 1 tỷ đồng cho toàn hội thao.