Theo bạn, đâu là thời điểm trị sẹo tốt? Câu trả lời không phải chung chung: điều trị “càng sớm càng tốt” và càng không phải đợi đến khi có sẹo mới tìm cách xử trí như hầu hết chúng ta thường làm. Bạn có biết thời điểm vết thương mới hình thành chính là thời điểm vàng để điều trị sẹo đạt hiệu quả tối ưu. Bởi một khi vết sẹo đã định hình, quá trình điều trị khó khăn hơn rất nhiều và gần như không thể hoàn toàn loại bỏ được.
Khi da bị tổn thương, cơ thể sẽ khởi động quá trình “tự chữa lành”. Quá trình tăng sinh tế bào và sắp xếp để bù đắp lại tổn thương khó có thể kiểm soát, dẫn tới tình trạng sẹo lõm, phì đại hoặc sẹo lồi. Nếu vết thương bị nhiễm trùng sẽ càng làm chậm quá trình lành vết thương và chắc chắn sẽ để lại sẹo xấu. Như vậy, những gì ta có thể làm là tác động vào giai đoạn thay đổi diễn ra mạnh mẽ, đó là ngay khi vết thương vừa mới xảy ra để tạo điều kiện thuận lợi cho vết thương nhanh lành và hạn chế tối đa nguy cơ nhiễm trùng.
Điều đó đồng nghĩa với việc bạn hoàn toàn có thể phòng ngừa sẹo dựa trên nguyên tắc: chăm sóc vết thương ngay từ đầu, hạn chế làm tổn thương thêm vết thương và thúc đẩy vết thương nhanh lành. “Chìa khóa” để ngăn ngừa sẹo chính là những gì bạn tác động lên da trong suốt quá trình lành vết thương. Dưới đây là các bước chăm sóc vết thương có thể giúp bạn ngăn ngừa sẹo hình thành.
- Bước 1: Lưu ý vệ sinh vết thương.
Để tránh nguy cơ nhiễm trùng, bạn nên chú ý vệ sinh vết thương ngay khi mới hình thành và sau mỗi lần thay băng. Bạn có thể dùng nước muối sinh lý, cồn pha loãng để tiêu diệt vi khuẩn, rửa trôi bụi bẩn, máu đông và phần mô chết. Bạn nên duy trì vệ sinh vết thương mỗi ngày từ 1 – 2 lần (tùy mức độ sạch của môi trường mà vết thương tiếp xúc và lượng dịch tiết ra) cho đến khi vết thương lành hẳn để đảm bảo vết thương không bị tổn thương thêm vì nhiễm khuẩn.
- Bước 2: Bảo vệ và giữ ẩm cho vết thương.
Trong thời gian vết thương còn mới, việc bảo vệ và giữ ẩm vết thương là hết sức quan trọng. Trên thực tế, việc đảm bảo độ ẩm tự nhiên của da cũng là một yếu tố tạo điều kiện thuận lợi cho quá trình tăng sinh tế bào và làm lành vết thương. Tuy nhiên, nếu không cẩn thận, độ ẩm quá mức lại là môi trường thuận lợi để vi khuẩn xâm nhập và phát triển, dễ khiến vết thương bị nhiễm trùng.
Để khắc phục, tốt bạn nên sử dụng các loại gel bôi bao phủ vết thương như Skincol(*) với thành phần hoạt chất giúp tạo hàng rào bao phủ, bảo vệ vết thương khỏi sự xâm nhập của vi khuẩn từ bên ngoài. Hơn nữa còn thúc đẩy quá trình tái tạo da, từ đó giảm đáng kể thời gian lành vết.
- Bước 3: Massage vùng da tổn thương thường xuyên.
Các động tác massage sẽ kích thích máu ở vùng da tổn thương lưu thông tốt hơn, tạo điều kiện cho các tế bào mới khỏe mạnh hình thành, đồng thời cũng phá vỡ các liên kết collagen được sản sinh dày đặc ở vùng da tổn thương, giúp cho vùng da ở đây trở nên mềm mại, dễ phục hồi và ít có nguy cơ tạo sẹo. Khi massage, bạn nên thực hiện bằng các động tác xoa nhẹ nhàng theo chuyển động vòng tròn thuận và nghịch chiều kim đồng hồ khoảng từ 2 – 3 lần/ngày, mỗi lần khoảng 15 – 20 phút.
Từ xa xưa ông bà ta đã dạy rằng "phòng bệnh hơn chữa bệnh". Điều đó có nghĩa việc chăm sóc vết thương ngay từ đầu luôn là cách dễ dàng để không bị sẹo. Bạn nên nhớ chăm sóc các vết thương đúng cách để đảm bảo vô khuẩn vết thương, bôi thuốc chống nhiễm trùng, giữ ẩm cho vết thương đầy đủ và chắc chắn rằng bạn đang thực hiện một chế độ ăn uống lành mạnh, đầy đủ dưỡng chất để hỗ trợ giúp da có sức tự tái tạo tốt nha.
(*) Skincol – Giải pháp giúp liền vết thương và ngăn tạo sẹo nhập khẩu từ Italy, thích hợp cho mọi lứa tuổi, đang được các bệnh viện hàng đầu Việt Nam tin dùng.