Quên U23 và Bùi Tiến Dũng đi, Sơn Đoòng đang âm thầm bị phá hoại kia kìa, làm ơn hãy tỉnh mộng đi mà cứu lấy kỳ quan thiên nhiên 5 triệu năm!
Sau những trận đấu nảy lửa của đội bóng U23, cho đến bây giờ người dân khắp cả nước vẫn chưa nguôi trước niềm hạnh phúc quá lớn. Trên khắp các mặt báo cho đến câu chuyện thường ngày, U23 là đề tài gây xôn xao và tranh luận nhiều nhất. Thế nhưng các mẹ hãy thôi quan tâm quan tâm đến những người hùng U23 mà dành sự chú ý cho hang động kì vỹ nhất thế giới đang âm thầm bị phá hoại kia kìa. Mỗi ngày mỗi giờ hang Sơn Đòong bị đưa ra soi xét, tính toán xem nên kinh doanh cái gì cho có lợi, làm cách nào để khách du lịch tới nhiều hơn, khai thác kiểu gì cho triệt để,... Bởi hệ sinh thái và cảnh quan thiên nhiên trong hang quá tuyệt vời đến mức ai nghe đến cũng phải trầm trồ. Thế nên hang đang bị đưa vào khai thác du lịch bất chấp khiến nguy cơ hệ sinh thái trong hang bị ảnh hưởng lớn. Chính vì điều đó mà người khắp cả nước truyền nhau ba chữ Save Sơn Đòong như một cách để bảo vệ hang.
Quan cảnh tuyệt đẹp của hang Sơn Đòong
Để đến được đây, người ta phải tốn ít nhất 7 ngày cho lượt đi và về. Mà để có thể đi được thì phải rèn luyện thể lực ròng rã trong suốt nhiều năm liền. Điều gây thất vọng đối với những người muốn đến được nơi đây, chính là Sơn Đòong không phải là nơi thích hợp để tham quan, nghỉ dưỡng. Chính vì vậy mà lượt khách đến đây rất ít. Tính trong năm 2016 chỉ có 500 người và năm 2017 là 650 người.
Số du khách tiếp cận được với hang là rất ít như vậy thì có nghĩa là cảnh quan trong hang không bị ảnh hưởng nhiều. Những người đến đây họ thật sự yêu thiên nhiên, muốn khám phá tìm tòi và có ý thức bảo vệ môi trường. Vậy nên từ khi hang được phát hiện cho đến nay thì dường như không bị thay đổi gì nhiều. Thế nhưng chính vì sự tiếp cận khó khăn ấy mà có một công ty du lịch đã muốn xây cáp treo ở đây để thuận tiện hóa con đường vào hang và phục vụ du lịch với lời hứa hẹn là sẽ có ít nhất 1.000 người mỗi giờ. Vậy thì một năm số lượng người đến hang nhiều khủng khiếp tới mức nào?
Những người đặt chân đến đây đa phần là nhà thám hiểm
Hang Sơn Đoòng được hình thành cách đây khoảng 2 - 5 triệu năm, khi nước sông chảy ngang vùng đá vôi bị vùi lấp dọc theo một đường đứt gãy. Dòng nước gây xói mòn và tạo ra một đường hầm khổng lồ như ngày nay.
Kích thước của hang Sơn Đoòng rất lớn với chiều dài ít nhất là 5km, tương đương sức chứa khoảng 68 chiếc máy bay Boeing 777. Để ví dụ về sự khổng lồ của nó thì hãy tưởng tượng tòa nhà bitexco có thể bỏ vào dư sức so với chiều cao của hang. Thậm chí, con số này có thể lớn hơn bởi theo các nhà khoa học, những phương tiện hiện đại nhất ngày nay cũng chưa khám phá được hết chiều dài thực sự của hang động này.
Không chỉ nổi tiếng về kích thước khổng lồ mà hang Sơn Đoòng còn được biết tới bởi sự đa dạng trong cảnh quan sinh vật. Trong hang Sơn Đoòng, các nhà thám hiểm phát hiện cả một cánh rừng nguyên sinh với thảm thực vật phong phú, chưa hề có dấu vết con người. Các chuyên gia thậm chí đã gọi khu rừng trong hang này là “vườn địa đàng” nhằm tôn vinh vẻ đẹp tuyệt mĩ này.
Một điểm đặc biệt khác của hang Sơn Đoòng, đó chính là hệ thống nhũ đá và "ngọc trai" hang động khổng lồ. Trải qua hàng triệu năm dưới tác động của ngoại lực, Sơn Đoòng sở hữu những cột măng đá cao tới 70m.
Ngoài ra, người ta còn phát hiện những viên "ngọc trai" hang động (ngọc thạch bao bọc một loại hạt giống như ngọc trai dưới biển, thành phần chủ yếu là canxit) to bậc nhất thế giới ở Sơn Đoòng. Thông thường, các viên "ngọc trai" dạng này chỉ có đường kính khoảng 1cm nhưng riêng ở Sơn Đoòng, chúng to bằng quả bóng chày.
Với vẻ đẹp của mình, hang Sơn Đoòng thu hút rất nhiều khách du lịch với 98% là người nước ngoài. Trong số đó, có những gia đình cả ba thế hệ đều từng chinh phục hang động này, hay ngay cả các siêu mẫu như Jasmina Mala (người Czech) và thái tử Ahmed Hamdan (tới từ Abu Dhabi) cũng từng thám hiểm hang động lớn nhất thế giới ở Việt Nam.
Tất nhiên là con rất rất nhiều những điều tuyệt vời khác mà con người chưa thể nào thống kê hết được. Phải nói là quá sức tưởng tượng khi từ trước đến nay chưa có hang động nào tập hợp quá nhiều những điểm độc đáo như vậy. Chính vì điều đó mà kể từ khi hang Sơn Đòong được phát hiện và ngày càng có nhiều người muốn đến để tham quan thì cũng là lúc người ta manh nha xây dựng cáp treo phục vụ du lịch. Sơn Đòong còn được xem là báu vật bao nhiêu thế kỉ qua ngủ vùi trong lòng đất Quảng Bình. Đứng trước tình hình hang Sơn Đòong được phát hiện thì có những con người thầm lặng ngày đêm ra sức bảo vệ để gìn giữ kì quan này. Chính vì hiểu được lý do tại sao mọi người lại truyền thông điệp bảo vệ nên em nghĩ rằng việc khai thác du lịch ở nơi đây là hoàn toàn không nên và mãi mãi không bao giờ nên.
Chúng ta đã phải chứng kiến quá nhiều cảnh quan thiên nhiên bị du lịch hóa rồi bây giờ đã tàn tạ ra sao. Nói chi xa, như đỉnh Fansipan thời gian vừa qua cũng bị đưa vào dự án thực hiện cáp treo đã gây thất vọng cho rất rất nhiều người. Lý do mà nhà đầu tư đưa ra cũng giống như lý do của hang Sơn Đòong, đó là thuận tiện hóa con đường lên đỉnh Fansipan. Thếnhưng có một thực tế là để xây dựng cáp treo, khai thác du lịch thì biết bao nhiêu cây xanh bị chặt đốn, bao nhiêu hệ thực vật bị ảnh hưởng, bao nhiêu cảnh quan thiên nhiêu bị thẳng tay tàn phá? Có ai thống kê được chuyện đó không? Nếu dễ dàng hóa con đường lên đỉnh để chụp hình với cái chóp hình inox thì đi làm gì nữa? Bởi cái cốt yếu của du lịch là khám phá, học hỏi và trải nghiệm. Vậy mà chỉ cần bỏ ra chưa đến 2 triệu đã có thể từ mặt đất kéo thẳng lên đến nóc đỉnh để chụp hình sống ảo thì còn ý nghĩa gì? Bao nhiêu người đến đó vì thật sự yêu thích mà muốn đến hay họ chỉ đang tò mò và muốn có được tấm hình về khoe mẽ với bạn bè? Rồi họ có ý thức bảo vệ môi trường không hay là đi đến đâu thì xả rác đến đó, đi đến đâu là tay chân đụng chỗ này, sờ chỗ kia rồi tiện tay thì phá bỏ cho... vui?
Người ta đang giày xéo lên cảnh quan thiên nhiên để kiếm tiền
Và đây là hậu quả khi cáp treo được hoạt động
Cách đây khoảng 4 năm, dư luận đã bàng hoàng với dự án nâng cấp điểm dừng chân ngắm cảnh trên đèo Mã Pí Lèng. Theo như giải thích của của những người đứng đầu dự án thì chỉ “nâng cấp thêm một chút do chỗ cũ chật quá”. Nhưng thực tế toàn bộ mỏm núi được cho là nơi lý tưởng nhất để ngắm dòng Nho Quế biếc xanh huyền thoại và hẻm vực Tu Sản đã bị san phẳng. Thay vào đó là một mảng sân bêtông khổng lồ với dãy lan can vô hồn được “đặt tên” mỹ miều là “vọng cảnh đài” (đài quan sát) để du khách dừng chân ngắm cảnh”được an toàn”.
Sông Quế Nho trước khi khai thác
Giờ đây, nhìn từ con đường Hạnh Phúc huyền thoại, mỏm núi luôn nằm giữa khung hình của bức tranh cao nguyên đá lung linh, hoàn mỹ đã không còn. Chưa kể với dự án thủy điện Nho Quế 1 và “lòng hồ dài 11km ôm trọn 2 km đi qua đại hẻm vực Tu Sản”, không biết khi ấy du khách đến với Mã Pí Lèng sẽ còn gì để ngắm.
Sông Quế Nho đang bị đập phá để phục vụ dự án thủy điện
Với tất cả sự phá hủy trên, liệu ai còn muốn hang Sơn Đòong sẽ gắn cáp treo nữa? Việc đó để phục vụ cho du lịch nhưng chính cảnh quan nơi đây bị phá hủy thì du lịch đến đây còn ý nghĩa gì? Mà theo em được biết thì hệ sinh thái trong hang rất nhạy cảm với tiếng ồn, khí CO2, ánh sáng từ đèn pin,... Chúng có thể bị hủy hoại một cách nhanh chóng nếu như lượt người đến đây quá nhiều. Bên phía công ty du lịch có hứa hẹn là sẽ bảo vệ cảnh quan. Tuy nhiên có ai chứng minh được là họ sẽ đảm bảo 100% nhưng du khách kia không làm ảnh hưởng đến hang hay không? Bởi vì thói quen của con người là đi đến đâu họ sẽ chụp hình, ăn uống xả rác bừa bãi, nói cười đùa giỡn và đặc biệt một tật rất xấu của họ chính là hay phá hoại, hay vẽ viết bậy lên đó. Vậy thì chuyện bảo vệ là hoàn toàn không thể thực hiện được.
Du khách đốt lửa bên trong hang
Bên cạnh đó, một tuyệt tác của thiên nhiên nếu đem ra khai thác du lịch liệu có giữ được nét hoang sơ của nó như trước đây? Mục đích của khách du lịch đến đây là gì? Là tham quan, tìm hiểu và nâng cao ý thức yêu quê hương đất nước, bảo vệ môi trường. Thế nhưng thay vì gìn giữ bảo tồn thì bây giờ lại đang lên kế hoạch đưa ồ ạt hàng nghìn con người hiếu kì vào tham quan thì chẳng khác nào đang tự hủy hoại đi thứ quý giá mà thiên nhiên đã ban tặng? Biết bao giờ mới có lại được những cảnh sắc này, những hệ sinh thái này? Vậy mà thay vì bảo tồn thì lại tận dụng để khai thác du lịch triệt để nhằm thu lợi nhuận. Có lẽ họ bỏ quên một điều rằng những vẻ đẹp và kỳ quan vĩ đại của thiên nhiên không đáng bị phá hoại để thỏa mãn nhu cầu và sự ích kỷ của con người. Bản thân em thà cả đời không được đặt chân vào đó còn hơn làm tổn thương kiệt tác mấy triệu năm của mẹ thiên nhiên.
Đường dẫn ra ngoài hang
Hàng loạt những hệ lụy sẽ trực tiếp giáng xuống hang Sơn Đòong nếu như cáp treo được thực hiện và thuận lợi hóa đường vào hang. Rồi sau đó sẽ là tình trạng rác thải khắp nơi, cảnh quan bị giẫm đạp, chặt bẻ, đứt gãy, những ánh đèn điện tử sẽ ảnh hưởng trực tiếp đến thạch nhũ, đến động thực vật nơi đây. Rồi còn tình trạng viết vẽ, tiểu tiện lung tung của những con người thiếu ý thức,... Ôi thôi nghĩ đến mà phát chán, cái gì dễ dàng sẽ quá sẽ không còn quý hiếm nữa và sẽ sớm bị phá hoại mà thôi.
Save Sơn Đòong là cụm từ được truyền tay nhiều nhất trong những ngày qua
Xin đừng nói rằng phát triển du lịch sẽ giúp đời sống của người dân được cải thiện. Đó chỉ là lời hứa hẹn qua cho chuyện của những người nào đó mà thôi. Thực tế là khi kế hoạch của họ được thực hiện thì cũng là lúc tiền của họ sẽ về túi họ chứ đâu có "đi lạc" qua túi người khác được. Vậy thì đừng ai nghĩ là một chủ đầu tư nào đó phá hoại thiên nhiên để kinh doanh du lịch thì người dân quanh vùng sẽ được hưởng lợi. Điển hình như những người dân Sapa, ai đến đây một lần rồi sẽ thấy những con người khốn khổ này họ đang vất vả đến mức nào trên chính mảnh đất của họ. Họ không được lợi từ việc có nhiều du khách đến tham quan. Thế nên sự bình yên vốn có của họ lại tan biến, thay vào đó là sự phát triển đến chóng mặt của các dự án du lịch và cảnh quan thiên nhiên đang dần bị mai một. Vậy nên hãy nghiêm túc nhìn lại sự thật nếu như cáp treo của hang Sơn Đòong được lắp đặt thì cuộc sống của người dân nơi đây có được cải thiện không? Kì quan thiên nhiên trong hang sẽ được gìn giữ nguyên vẹn không? Hệ sinh thái ở đây sẽ không bị ảnh hưởng không? Thực vật ở đây sẽ không bị tàn phá chứ? Và quan trọng là du khách đến đây họ có thật sự yêu quý Sơn Đòong và nghiêm túc muốn chiêm ngưỡng và bảo vệ nó? Câu trả là chắc hẳn ai cũng biết.
Cái gì thuộc về thiên nhiên thì hãy để nó nguyên vẹn
Ngày nào những cảnh quan thiên nhiên bị khai thác thì ngày đó con cháu chúng ta mai sau sẽ không thể nào có cơ hội được chiêm ngưỡng toàn vẹn những kiệt tác kỳ vỹ đó nữa. Bởi bây giờ người ta đang xâu xé, vì đồng tiền mà bất chấp phá hết tất cả. Thì các mẹ hãy tưởng tượng đời con cháu của chúng ta sẽ thế nào đây? Cảnh quan thiên nhiên là cả hàng triệu năm nhưng bị phá hủy chỉ trong 1 thời gian ngắn. Vậy thì có phải chúng ta đang gây ra lỗi lầm lớn với thế hệ mai sau và cho cả chúng ta hay không? Xin được phép dẫn lời 1 nhà hiền triết: "Con người là giống loài rồ dại nhất. Họ tôn thờ một vị thần vô hình và hủy hoại thiên nhiên hữu hình trước mắt, mà không nhận thức được rằng chính thiên nhiên mà họ đang hủy hoại mới chính là vị thần họ nên tôn kính." _Hubert Reeves_
Nói một chút về việc phát hiện ra hang Sơn Đoòng là nhờ một người nông dân tên Hồ Khanh phát hiện năm 1991.Theo lời kể của Hồ Khanh, khi đó anh làm nghề tìm trầm trong rừng. Trong một lần đi làm anh gặp một cơn mưa rừng lớn, lo sợ sẽ có lũ quét, Hồ Khanh đã quyết định tìm chỗ trú mưa. Thật tình cờ, anh đã trú mưa… đúng tại hang Sơn Đoòng. Vào thời điểm phát hiện hang Sơn Đoòng, anh Hồ Khanh không hề biết tới giá trị của hang động. Không lâu sau chuyến đi ấy, anh bỏ nghề tìm trầm và quay lại làm ruộng. Suốt 15 năm sau đó, tung tích của hang động này vẫn nằm trong bóng tối. Mãi cho tới năm 2006, khi một đoàn thám hiểm của Hiệp hội Hoàng gia Anh tới tìm kiếm hang động mới ở Phong Nha - Kẻ Bàng, anh Khanh mới đem câu chuyện của mình kể cho họ nghe. Đó cũng là lúc chuyến hành trình tìm lại hang động năm xưa bắt đầu.
Tuy nhiên, chuyến đi tìm lại hang động năm xưa đã không hoàn toàn thành công. Tất cả những gì trong trí nhớ của anh Khanh đó là một hang động lớn, gió thổi mạnh 24/24 giờ. Ngay cả khi được sự trợ giúp của các thiết bị khoa học tối tân và phần mềm Google Earth, đoàn thám hiểm vẫn không tìm được hang Sơn Đoòng. Phải tới năm 2009, anh Hồ Khanh mới chính thức tìm lại được hang động năm xưa. Và sau đó hang được nhiều người biết đến và sự "xâu xé" hang để kiếm tiền chính thức bắt đầu./.