Viêm họng hạt là một dạng của viêm họng, do tình trạng viêm họng kéo dài khiến các tế bào lympho với nhiệm vụ diệt vi sinh vật, vi khuẩn khi xâm nhập vào vùng họng phải làm việc quá mức dẫn đến sưng phồng của các mô lympho ở thành sau họng, từ đó tạo nên các hạt với các kích thước khác nhau.
Viêm họng hạt là một phản ứng viêm của niêm mạc họng trước các tác nhân gây bệnh. Người bệnh thường thấy những triệu chứng đau rát cổ họng, ngứa họng, ho khan, nhất là cảm giác vướng víu ở cổ họng nên hay muốn khạc nhổ. Nhiều người vào buổi sáng ngủ dậy còn hay khậm khạc, dặng hắng vì có đờm quánh và dính trong cổ họng.
Nếu khám sẽ thấy cổ họng sưng đỏ, xuất hiện các hạt trắng kích thước khác nhau (hạt to có thể bằng hạt đậu, hạt ngô). Dù cho lúc đó bạn có đang bị đau họng hay không thì các hạt vẫn sưng lên như vậy. Viêm họng hạt tuy không quá nguy hiểm nhưng lại khiến người bệnh cực kỳ khó chịu. Bệnh chủ yếu gặp ở người trưởng thành và gây ảnh hưởng đến giao tiếp, cản trở công việc rất nhiều.
Viêm họng hạt được chia thành 2 thể là viêm họng hạt cấp tính và viêm họng hạt mãn tính. Viêm họng hạt hoàn toàn có thể chữa được, việc điều trị càng đơn giản khi bệnh được phát hiện sớm.
Biểu hiện của viêm họng hạtKhi mắc bệnh viêm họng hạt, các triệu chứng sẽ không phát tác ngay mà thường ủ bệnh trong vòng từ 2 – 5 ngày, cũng có thể lâu hơn phụ thuộc vào từng cơ địa của mỗi người. Sau thời gian đó sẽ biểu hiện ra ngoài.
Các triệu chứng của bệnh biểu hiện ở thành họng là chủ yếu, khi đó thành họng đỏ, nổi lên nhiều hạt trắng lớn nhỏ với các kích thước khác nhau, có thể nhỏ như đầu tăm cũng có thể to như hạt đỗ, hạt ngô, thậm chí chúng nối tiếp tạo thành các mảng lớn. Các hạt này luôn luôn bị kích thích khiến cho người bệnh rất khó chịu, cảm thấy ngứa và vướng trong họng, luôn tìm cách khạc nhổ để làm giảm cảm giác ngứa. Ngoài ra một số người thấy cổ họng khô rát, đau dữ dội, khó nuốt thức ăn, thậm chí là uống nước hay nuốt nước miếng. Xuất hiện hạch ở vùng cổ kèm theo đau đầu, đau tai và sốt nhẹ.
Nguyên nhân gây ra bệnh viêm họng hạt
Họng là đoạn giao nhau giữa đường hô hấp và tiêu hóa. Đây cũng chính là cửa ngõ tiếp xúc với các yếu tố gây bệnh trong môi trường một cách thường xuyên. Các tác nhân gây bệnh làm niêm mạc họng bị viêm, dẫn đến tăng tiết dịch và đờm nhầy. Điều này sẽ kích thích các tế bào Lympho (là tế bào Bạch cầu) chống lại vi khuẩn và bảo vệ cổ họng. Tuy nhiên ở người mắc viêm họng mạn tính, việc viêm tái đi tái lại khiến các Lympho bào này phải làm việc liên tục trong một thời gian dài. Vì thế chúng ngày càng phình to ra và không có khả năng phục hồi nữa, trở thành các “hạt” mà mắt thường có thể nhìn thấy.
Có thể phân loại thành 3 nhóm nguyên nhân chính gây nên bệnh Viêm họng hạt đó là: Nguyên nhân trực tiếp, nguyên nhân gián tiếp và nguyên nhân bệnh lý.
Nguyên nhân trực tiếpNiêm mạc họng bị virus tấn công dẫn đến tổn thương và sức đề kháng kém. Sau đó vi khuẩn và nấm xâm nhập và lây lan theo, khiến tình trạng viêm nhiễm ngày càng nặng hơn.
Do các loại bệnh
Những người bị viêm xoang thì trong ổ mũi luôn chứa các dịch nhầy. Chất dịch này trào xuống vùng cổ họng, gây tắc ứ là môi trường thuận lợi cho vi khuẩn tấn công.
Những người bị chứng trào ngược thực quản hay viêm loét dạ dày.
Viêm amidan mãn tính.
Bệnh sởi.
Ho gà.
Suy gan.
Virus: khi cơ thể yếu, hệ miễn dịch giảm các loại virus sẽ tấn công vùng niêm mạc họng tạo điều kiện cho vi khuẩn, nấm xâm nhập.
Nguyên nhân gián tiếp
Môi trường sống và làm việc không sạch sẽ, thường xuyên tiếp xúc với các chất độc hại, khói bụi.
Việc vệ sinh răng miệng không sạch sẽ, không đúng cách sẽ gây tổn thương vùng niêm mạc họng.
Chế độ ăn uống thiếu khoa học, làm việc quá sức.
Thường xuyên hút thuốc, sử dụng các chất kích thích.
Dùng chung các vật dụng cá nhân với người bệnh.
Giải pháp khi bị viêm họng hạtViêm họng hạt bình thường không gây quá khó chịu. Chỉ khi có đợt cấp tính mới khiến bạn bị sốt, ho, đau rát họng hoặc có đờm. Tuy nhiên, ở người mắc Viêm họng hạt, cổ họng vốn rất nhạy cảm và dễ bị kích thích nên các đợt cấp tính cũng tái đi tái lại nhiều hơn.
Việc điều trị viêm họng hạt còn gặp nhiều khó khăn do đốt hạt cũng không giải quyết được dứt điểm. Đốt điện hoặc đốt hạt bằng hóa chất chỉ loại bỏ được một số hạt to, các hạt còn lại có thể phát triển nhanh hơn.
Vì thế, trước hết bạn cần bảo vệ sức khỏe cho họng như: Tránh lạnh, tránh khói thuốc lá. Hàng ngày giữ vệ sinh răng miệng, súc miệng họng bằng nước muối loãng, quàng khăn giữ ấm cổ…Nếu mắc các bệnh viêm mũi, viêm xoang, trào ngược dạ dày…thì cần kết hợp điều trị triệt để các bệnh này để làm giảm tác nhân và giúp quá trình điều trị Viêm họng hạt thuận lợi hơn.
Để tránh mắc bệnh viêm họng hạt hay làm thuyên giảm các triệu chứng của bệnh thì các bạn có thể tham khảo một số phương thức áp dụng được tại nhà sau đây:
Thay đổi lối sống
Vệ sinh cá nhân đặc biệt là các cơ quan hô hấp sạch sẽ, thường xuyên súc miệng bằng nước muối pha loãng, uống thật nhiều nước nhưng không được uống nước lạnh.
Có chế độ ăn uống khoa học: cung cấp đầy đủ các dưỡng chất cần thiết cho cơ thể để tăng sức đề kháng.
Tránh ăn đồ ăn cay nóng,chiên nướng, nhiều dầu mỡ, các chất kích thích, đồ uống có gas, có cồn,…
Luôn giữ ấm vùng cổ khi thời tiết chuyển lạnh, đeo khẩu trang khi đi đường.
Tránh ăn chung, dùng chung các vật dụng có thể truyền bệnh với bệnh nhân.
Không làm việc quá sức, nghỉ ngơi hợp lý, tăng cường rèn luyện thể dục thể thao.
Dùng mẹo dân gianBạn có thể áp dụng một số cách chữa viêm họng hạt từ các vị thuốc dân gian như:
Gừng tươi.
Tỏi kết hợp với mật ong.
Quất chưng đường phèn.
Củ cải với quả lê.
Củ cây rẻ quạt
Rau diếp cá.
Lá xương sông.
Lá hẹ hấp đường phèn.
Các loại thực phẩm nên ăn khi mắc bệnh viêm họng hạtTrong quá trình điều trị bệnh viêm họng hạt theo các chỉ định của bác sĩ thì việc chăm sóc người bệnh cũng như chế độ ăn uống sẽ giúp đẩy nhanh quá trình điều trị cũng như phục hồi. Dưới đây là một số loại thực phẩm rất tốt cho người mắc viêm họng hạt:
Thực phẩm chứa nhiều vitamin: vitamin có trong các loại quả tươi như táo, dứa, lê, xoài, ổi,…giúp tăng cường sức đề kháng, giảm tình trạng sưng viêm, đẩy nhanh quá trình phục hồi của cơ thể.
Thực phẩm chứa nhiều kẽm: các loại thực phẩm có chứa kẽm giúp tăng cường sức đề kháng, ngăn ngừa sự tấn công của vi khuẩn có nhiều trong ngũ cốc, ngao, sò, nấm,…
Thực phẩm chứa nhiều protein: protein là thành phần quan trọng trong chế độ dinh dưỡng hằng ngày, đặc biệt protein có trong trứng luộc rất dễ tiêu hóa, cơ thể hấp thụ nhanh.
Thức ăn mềm: khi bị viêm họng hạt, vùng cổ họng bị tổn thương nghiêm trọng nên chỉ cần một tác động nhẹ sẽ gây đau nhức, cho nên khi ăn ta nên chọn các loại thức ăn mền dễ nuốt.
Ngoài ra còn một số loại thực phẩm khác cũng có tác dụng kháng viêm, kháng khuẩn, tăng sức đề kháng cho cơ thể, hỗ trợ điều trị viêm họng rất tốt như gừng, tỏi, mật ong, gan bò,…
