Tuổi già - Là sự trẻ con thứ hai và sự lãng quên đơn thuần. Chỉ đơn giản vậy, hiểu để vui vẻ đón nhận, và làm cho mọi thứ tốt hơn.

Trong bài trước, chúng ta đã biết, khi tuổi càng cao, hệ thống miễn dịch sẽ trải qua quá trình tu sửa và suy giảm sâu sắc, tác động lớn đến sức khỏe và chất lượng sống của con người. Với bài viết này, tác giả sẽ làm rõ hơn về những hệ lụy khi suy giảm sức đề kháng ở người lớn tuổi, chúng ta sẽ tìm hiểu dựa trên tinh thần: hiểu biết để có phương cách phòng ngừa, hạn chế, và tất nhiên, không gì là thảm họa cả.

Hệ thống miễn dịch là hệ thống phức tạp thứ 2 sau bộ não và có vai trò quan trọng với con người. Chúng ta làm quen với các cụm từ: phản ứng miễn dịch bẩm sinh (tự nhiên) và miễn dịch thích ứng (thích nghi) (để hiểu rõ hơn hệ miễn dịch là gì, vui lòng đọc thêm tại đây)

Sức đề kháng giảm ở người lớn tuổi, những hậu quả thường gặp

Sự lão hóa miễn dịch này khiến người lớn tuổi có nguy cơ cao mắc các bệnh nhiễm trùng cấp tính do vi rút và vi khuẩn. Theo kết quả nghiên cứu của TS. Yoshikawa (Nhật Bản), tỷ lệ tử vong của các bệnh nhiễm trùng này ở bệnh nhân cao tuổi cao hơn ba lần so với bệnh nhân trẻ tuổi. Và ở các nước phát triển, bệnh truyền nhiễm vẫn là nguyên nhân gây tử vong phổ biến thứ tư ở người cao tuổi. Hơn nữa, các rối loạn trong phản ứng miễn dịch ở người già có thể làm trầm trọng thêm tình trạng viêm, góp phần gây ra các bệnh khác của tuổi già: ung thư, bệnh tim mạch, đột quỵ, bệnh Alzheimer và sa sút trí tuệ.

Trong mùa cúm thông thường, khoảng 90% số ca tử vong quá mức xảy ra ở những người trên 65 tuổi. Hơn nữa, sự lão hóa miễn dịch cũng dẫn đến sự kích hoạt trở lại của các vi rút tiềm ẩn, chẳng hạn như vi rút varicella-zoster, gây ra bệnh zona và đau dây thần kinh mãn tính. Thời điểm thu đông, là thời điểm virus cúm sẽ hoạt động mạnh mẽ, người lớn tuổi nên chú ý tăng sức đề kháng ở giai đoạn này.

Một số lý giải dựa trên căn cứ khoa học về suy giảm sức đề kháng ở người lớn

Liên quan đến tình trạng viêm nhiễm

Sự suy giảm của hệ thống miễn dịch theo tuổi tác có thể làm ảnh hưởng đến trạng thái cân bằng nội môi giữa hệ vi sinh vật và vật chủ. Do đó, giảm sự đa dạng hệ vi khuẩn đường ruột có liên quan đến tiêu chảy do Clostridium difficile, một biến chứng chính đối với người cao tuổi khi nằm viện và có liên quan đến bệnh viêm đường ruột. Sự gia tăng theo tuổi các mầm bệnh tiền viêm và suy giảm các yếu tố điều hòa miễn dịch đã thúc đẩy và làm trầm trọng các rối loạn viêm nhiễm.

Liên quan đến các bệnh tự miễn

Hệ thống miễn dịch khi bị lão hóa sẽ không thể duy trì được khả năng chống chịu hoàn toàn với các kháng nguyên tự thân, và làm tăng tỷ lệ mắc các bệnh tự miễn dịch. Điều này có thể là do giảm bạch huyết xảy ra theo tuổi tác, dẫn đến tăng sinh tế bào lympho nội môi quá mức, cũng như giảm chức năng điều hòa của tế bào T và giảm sự thanh thải tế bào apoptotic của đại thực bào (Hơi khó để hiểu, nhưng tác giả mong rằng mình sẽ làm quen dần với các cụm từ chuyên môn và các nghiên cứu y học dựa trên bằng chứng)

Liên quan đến ung thư

Ung thư thường gặp nhất ở người lớn tuổi; độ tuổi trung bình để chẩn đoán ung thư ở các nước công nghiệp là gần 70 tuổi. Lý do chính rõ ràng là sự tích tụ của các tổn thương tế bào và gen trong suốt cuộc đời; tuy nhiên, với vai trò của phản ứng miễn dịch trong việc kiểm soát ung thư, việc giảm chức năng miễn dịch ở người cao tuổi phải góp phần làm tăng nguy cơ. Thường thì, hệ thống miễn dịch sẽ tự nhận biết các tế bào bất thường và huy động đội quân đến tiêu diệt trước khi nó gây ra các bất lợi. Nhưng lúc này, khi sức đề kháng suy giảm, các chàng đại thực bào, bạch cầu trung tính hay tế bào tua gai không còn nhận ra tế bào lạ nữa và từ đó để mặc các khối u đã tăng sinh và phát triển bất thường. Đồng thời, sự gia tăng viêm nhiễm theo tuổi tác cũng tạo điều kiện cho ung thư xuất hiện.

Liên quan đến sự mất ngủ, tác giả xin đề cập đến bài viết lần tới.

Vậy làm sao để ngăn chặn quá trình lão hóa của hệ thống miễn dịch, hãy đọc lại bài Các thói quen đơn giản để có hệ miễn dịch khỏe mạnh và các phương pháp riêng của mỗi người. Và cùng chia sẻ phương pháp riêng dưới phần comment của bài viết nhé! Xin cám ơn.

(Bài viết được dịch và biên soạn từ trang https://www.ncbi.nlm.nih.gov/ và https://alpikol.vn/he-mien-dich-la-gi-he-mien-dich-quan-trong-doi-voi-co-the-nhu-the-nao )