Có nhiều khi, những hướng dẫn đúng đắn được tam sao thất bản, trở thành những hiểu lầm trong việc ăn dặm của con:


1. ĂN ĐỦ 4 NHÓM DINH DƯỠNG:


BỘT, ĐƯỜNG – BÉO - ĐẠM- CHẤT XƠ, VITAMIN:



Việc này quan trọng, đúng đắn như thế nào thì các sách dinh dưỡng đã nói nhiều rồi, mẹ Trúc Lâm ko đề cập ở đây. Tuy nhiên, vấn đề ở chỗ, ăn đủ 4 nhóm dinh dưỡng đang được hiểu lầm thành: ĂN ĐỦ 4 NHÓM DINH DƯỠNG CÙNG 1 LÚC!


Hiểu lầm tai hại này dẫn đến đủ thứ lẩu thập cẩm trong việc ăn dặm của con. Sự kết hợp cực kỳ tuỳ tiện, và hầu như bất kỳ cái gì các mẹ cũng trộn lẫn vào chung trong 1 bát cháo: “thịt + rau củ + mắm/muối + mì chình + dầu ăn” là công thức chung của mọi bát cháo theo pp ăn thông thường. Từ trứng, thịt bò, rau cải đến cá chép, rau mùng tơi, đến thịt lợn, cà rốt, rồi thịt bò rau ngót đến phô mai, dầu ăn, hạt sen, ý dĩ, đậu xanh… Bất cứ 1 thứ gì tốt cho con đều được mẹ trộn chung. với một sự mặc định “ăn dặm là phải thế”, mà không thực sự quan tâm xem con mình phải ăn uống kiểu hổ lốn đó bao lâu, và nó đã chán ăn đến mức nhìn thấy cháo là sợ quá rồi, vậy mà vẫn liên tục bị nhồi ép, chỉ bởi vì “sách dinh dưỡng bảo thế”, và các mẹ hầu như không hình dung ra phương án nào khác cả.


Việc ăn 4 nhóm dinh dưỡng cùng 1 bát cháo như vậy sẽ gây ra hậu quả:


- Hương vị của các bữa ăn đều sêm sêm nhau. Không vị nào riêng biệt với vị nào. Nếu không tin, các mẹ có thể nếm thử: cháo cá, cháo lươn cũng không không khác gì cháo thịt (đặc biệt nếu mẹ còn nấu cháo bằng nước hầm xương). Rau ngót không khác gì rau cải. Và dù bất cứ khi nào, bát cháo cũng chỉ nổi lên vị nước mắm hoặc bột canh kết hợp với thịt/ xương/ dầu ăn ngầy ngậy.


Đây là 1 trong những nguyên nhân gây ra tình trạng biếng ăn ở trẻ. Vì con đã quá chán bát cháo hổ lốn mà mẹ thì không hiểu được cụ thể là con chán món gì, thành ra con chỉ nhìn thấy bát cháo là sợ quá rồi, mà không cần biết trong đó là rau gì hay thịt gì.


- Mẹ không kiếm soát được nguyên nhân gây dị ứng của con. Cũng như không hề hiểu con, xem con thích ăn gì, con ghét ăn gì. Làm mẹ, chỉ có khả năng nhồi nhét, áp đặt mà không hiểu con mình, các mẹ có thấy mình có lỗi không?


- Con mất đi khả năng cảm nhận hương vị riêng biệt của từng loại thực phẩm. Trẻ em như tờ giấy trắng, tất nhiên không phải theo nghĩa người lớn thích vẽ cái gì lên thì vẽ, mà theo ý nghĩa là chúng nhạy cảm hơn người lớn nhiều lần, kể cả vị giác của con. Chúng có thể cảm nhận được vị ngon của sữa mẹ mà người lớn vẫn chê “nhạt toẹt” cơ mà. Đừng nghĩ chúng ăn chỉ vì đói mà ko hề biết gì. Chúng cảm nhận tinh hơn người lớn nhiều lần đấy. Nếu không tin, các mẹ đổi sữa, hoặc đổi núm vú đột ngột, có phải rất nhiều trẻ có phản ứng bỏ ăn ko?


Vì con tinh nhạy như thế trong cảm nhận hương vị, vậy mà mẹ lại “vùi dập” con bằng cách trộn lộn tùng phèo đủ thứ thập cẩm vào nhau, có phải mẹ vừa làm khổ mẹ, vừa làm khổ con không. Tại sao trẻ con thường ít đứa thích ăn rau và cá, là vì chúng bị mất đi sự cảm nhận hương vị ban đầu, nên coi rau và cá là nhạt nhẽo đấy. Kéo theo đó là việc ham ăn vặt, ăn đồ ngọt, uống nước có gas, đồ ăn sẵn như bim bim, bởi vì hương vị của nó đậm đà.



II. BẮT BUỘC PHẢI CHO DẦU ĂN/ MỠ ĐỘNG VẬT VÀO ĐỒ ĂN CỦA CON


Việc này, lại đúng (!?), không có gì tranh cãi. Dầu ăn/ mỡ động vật đóng vai trò quan trọng trong cả việc phát triển cũng như sinh trưởng. Không có dầu ăn/ mỡ động vật, có thể gây ra rất nhiều bệnh, trong đó có cả những bệnh liên quan đến trí não, làm trẻ đần độn.


Nhưng hoàn toàn không phải là các mẹ TRỘN DẦU ĂN VÀO CHÁO VÀ ĐỒ ĂN CỦA CON!


Người lớn ăn cơm, có ai lại trộn dầu ăn vào cơm không, mà sao các mẹ lại trộn dầu ăn vào cháo của con? Chưa kể đến việc hiện nay trên thị trường có quá nhiều các loại dầu ăn được sản xuất dành riêng cho trẻ em, nào là dầu hạt cải, dầu ôliu, dầu cá hồi… Và hầu hết các loại dầu bổ sung này đều hướng dẫn sử dụng là không nấu, đun kỹ, gây ra hiện tượng mất chất dinh dưỡng, nên chỉ khi xúc ra bát, đĩa của con thì mới trộn vào. Có mẹ than thở rằng không mua, không cho vào đồ ăn của con thì sợ con mình phát triển không bằng… con hàng xóm, mà cho vào thì mấy loại dầu này có mùi quá đặc trưng, dẫn đến mất hẳn vị ngon của các món ăn mẹ kỳ công nấu nướng.


Thực chất, đúng là dầu ăn /mỡ động vật rất quan trọng, nhưng không cần nhiều (không ai lại xúc ra bát mà chan như canh cả), đồng thời, chính quá trình chế biến hàng ngày: xào, rán, nấu, thậm chí luộc rau cũng có dầu ăn (để rau bóng và mềm) đều đã đủ lượng dầu ăn/ mỡ cần thiết rồi. Các loại dầu ăn dành cho trẻ em được quảng cáo là thêm DHA giúp trẻ thông minh hay thêm Vitamin này nọ giúp trẻ phát triển, đều có thể bỏ qua nếu không phù hợp với hương vị của món ăn. Có nghĩa là không tội gì các mẹ ép con ngày nào cũng phải ăn thêm vài giọt dầu ăn trẻ em, làm mất đi hương vị nguyên bản, chưa kể nó còn gây ngán, khó ăn, biêng ăn ở trẻ em. Việc bổ sung thêm dầu ăn này cũng là việc tốt, trong điều kiện nó phù hợp với hương vị món ăn, và dầu ăn trẻ em, dùng để nêm vào sau khi nấu hoàn toàn không phải là thứ bắt buộc cho con.


III. CÁ, TÔM, NGAO, SÒ… LÀ NHỮNG MÓN DỄ GÂY DỊ ỨNG!


Cái này cũng không ai bảo sai. Nhưng không phải là các mẹ cấm tiệt con mình không ăn đồ hải sản cho đến năm 1 tuổi. Thậm chí, trong đời sống, có người, vì nghe câu tuyên truyền này của y tế phường (mà y tế phường thì tam sao thất bản từ trung tâm dinh dưỡng quốc gia, còn TTĐQG thì tam sao thất bản lại từ tài liệu của WHO), nên họ cứ đinh ninh rằng cá/ tôm/ cua… là những loài… độc hại. Nên người ốm, phụ nữ sau sinh, trẻ em dưới 1 tuổi đều phải… kiêng cho kỹ!


Nếu mẹ hiểu máy móc như thế là làm con thiệt thòi, vì thứ nhất, làm mất đi của con 1 lượng Omega và DHA đáng kể, rất cần thiết cho sự phát triển trí não của trẻ. Hơn nữa, cá dễ tiêu và không gây béo phì như thịt lợn. Đồng thời, còn làm con hình thành thói quen nhiều thịt lợn, bò, gà mà ko hào hứng gì với cá.


Thực chất, đúng là các thực phẩm đó dễ gây dị ứng, nên mẹ cần phải kiểm soát phản ứng của cơ thế con, qua phương pháp cho con ăn liên tục 3 ngày, nếu thấy bất ổn thì dừng lại. Nếu không sao thì mạnh dạn tiếp tục, và chỉ nên hiểu những điều nhắc nhở vệ dị ứng là 1 sự cảnh báo chứ không phải là 1 lời khẳng định dành cho tất cả.


Cứ nghĩ nôm na, nếu cá đáng sợ đến thế, thì trẻ em Nhật sẽ ăn gì? Vì ở Nhật, cá là món ăn chủ yếu. Và chính mẹ Ổi đã cho con ăn cá từ những ngày đầu ăn dặm, và khẳng định con mình rất hào hứng còn gì? Nghe thì rất buồn cười, nhưng ở nơi mà mẹ TL sống, vẫn có những bà mẹ quanh năm chỉ cho con mình ăn nước xương ninh cháo + thịt lợn băm nhuyễn, rau ngót và bí đỏ. Vì chỉ những thứ đó mới được mẹ ấy liệt vào danh sách “an toàn tuyệt đối”. Làm thế, mẹ vô tình đã hạn chế cả niềm vui ăn uống cũng như những dưỡng chất cần thiết cho con rồi.