Kinh nghiệm "xương máu" khi sửa chữa cửa chống cháy cũ. Nên bảo trì hay thay mới để đảm bảo an toàn?

Chào các mẹ, các anh chị trên Webtretho!

Hôm nay, mình muốn chia sẻ một chủ đề cực kỳ quan trọng và có lẽ là nỗi băn khoăn của không ít người, đặc biệt là các chủ đầu tư, ban quản lý tòa nhà hay thậm chí là các hộ gia đình có lắp đặt cửa chống cháy. Đó là: Khi cửa chống cháy đã cũ, xuống cấp, chúng ta nên cố gắng sửa chữa hay mạnh dạn thay mới để đảm bảo an toàn tuyệt đối? Đây thực sự là một quyết định “xương máu” vì nó liên quan trực tiếp đến tính mạng và tài sản.

Cửa chống cháy: Hơn cả một cánh cửa bình thường

Trước hết, chúng ta cần hiểu rõ: cửa thép chống cháy không chỉ là một cánh cửa thông thường. Nó là một “lá chắn” kiên cố, được thiết kế đặc biệt để ngăn chặn hoặc làm chậm quá trình lan rộng của lửa và khói trong một khoảng thời gian nhất định khi có hỏa hoạn. Mục đích cao cả nhất là bảo vệ lối thoát hiểm, tạo điều kiện cho việc sơ tán người và tài sản an toàn. Vai trò của nó cực kỳ quan trọng:

• Ngăn chặn cháy lan: Hạn chế tối đa thiệt hại về tài sản.
• Bảo vệ tính mạng: Tạo không gian an toàn, kéo dài thời gian cho người bên trong thoát hiểm hoặc chờ cứu hộ.
• Bảo vệ tài sản: Giảm thiểu thiệt hại kinh tế.

Kinh nghiệm “xương máu”: Vì sao sửa chữa cửa chống cháy không đơn giản?

Nhiều người nghĩ rằng cửa hỏng thì sửa, nhưng với cửa thép chống cháy, việc này phức tạp hơn rất nhiều. Lý do là bởi cấu tạo đặc biệt và những tiêu chuẩn an toàn nghiêm ngặt mà nó phải tuân thủ. Cánh cửa này được ví như một hệ thống hoàn chỉnh, chỉ cần một bộ phận bị ảnh hưởng, toàn bộ khả năng chống cháy có thể bị suy giảm đáng kể.

1. Cấu tạo phức tạp và sự liên kết chặt chẽ

Để đảm bảo khả năng chống cháy hiệu quả, cửa thép chống cháy được cấu tạo từ nhiều thành phần khác nhau, mỗi thành phần đều đóng một vai trò quan trọng:

• Khung cửa: Thường làm từ thép cán nguội hoặc thép tấm dày, phải chịu lực tốt, bám chắc trên tường, chống cong vênh. Nếu khung bị biến dạng, cửa sẽ không còn kín khít, lửa và khói dễ dàng lọt qua.
• Cánh cửa: Đây là phần quan trọng nhất, cấu tạo 3 lớp. Hai lớp ngoài bằng thép mạ kẽm và lõi giữa là vật liệu chống cháy như bông thủy tinh, giấy tổ ong, foam cách nhiệt, tấm chống cháy MGO hoặc tấm hỗn hợp chống cháy. Những vật liệu này có khả năng cách nhiệt, ngăn chặn lửa lan rộng. Một vết nứt, móp méo sâu hay hư hại ở lõi bên trong (mà mắt thường khó nhìn thấy) có thể làm giảm đáng kể thời gian chịu lửa của cửa.
• Gioăng cửa (ron cao su chống cháy): Bao quanh cửa, có tác dụng ngăn khói, giảm ồn và tạo độ kín khít. Gioăng bị chai cứng, rách hoặc hở sẽ khiến khói độc và khí nóng dễ dàng xâm nhập vào khu vực an toàn, vô hiệu hóa khả năng ngăn khói của cửa.
• Phụ kiện chuyên dụng:
  • Bản lề: Phải là inox 304 hoặc kẽm mạ dày, chịu nhiệt tốt, không gỉ. Bản lề bị lỏng, cong vênh làm cửa bị xệ, đóng mở không kín hoặc thậm chí rơi ra khi gặp nhiệt độ cao.
  • Tay co thủy lực: Đảm bảo cửa tự động đóng sau khi mở. Đây là tính năng sống còn để ngăn cháy lan. Tay co bị hỏng, cửa không đóng kín thì mọi nỗ lực chống cháy đều vô nghĩa.
  • Khóa chống cháy: Phải chịu nhiệt độ cao, giúp đóng mở nhanh chóng trong tình huống khẩn cấp. Khóa kẹt hoặc hỏng sẽ gây nguy hiểm cho người thoát hiểm.
  • Kính chống cháy (nếu có): Là loại kính cường lực ghép từ nhiều lớp với lớp keo chống cháy ở giữa. Kính bị vỡ hoặc nứt sẽ tạo lỗ hổng cho lửa và khói.
  • Thanh thoát hiểm (panic bar): Giúp mở cửa nhanh chóng từ bên trong. Nếu thanh này bị kẹt, người bên trong không thể thoát ra.

2. Tiêu chuẩn an toàn nghiêm ngặt

Một cánh cửa chống cháy đạt chuẩn phải tuân thủ các tiêu chuẩn kỹ thuật chặt chẽ như TCVN 9383:2012, ISO, UL, BS… Bất kỳ sự sửa chữa nào không đảm bảo các tiêu chuẩn này đều có thể làm mất đi hiệu quả chống cháy của cửa. Việc sửa chữa mà không có thiết bị, vật liệu chuyên dụng và không được kiểm định lại có thể mang lại cảm giác an toàn giả.

Vậy, nên bảo trì hay thay mới để đảm bảo an toàn?

Dựa trên những phân tích về cấu tạo và tiêu chuẩn, đây là một vài gợi ý để các bạn tham khảo:

Nên bảo trì khi:

• Cửa chỉ gặp các vấn đề nhỏ, mang tính thẩm mỹ hoặc không ảnh hưởng đến khả năng chống cháy cốt lõi: Lớp sơn phủ bị trầy xước nhẹ (có thể sơn lại bằng sơn tĩnh điện, sơn dầu hoặc sơn vân gỗ phù hợp).
• Các phụ kiện như bản lề hơi lỏng lẻo nhưng chưa bị biến dạng (có thể siết lại).
• Gioăng cửa bị bẩn (có thể vệ sinh sạch sẽ).

Tuy nhiên, việc bảo trì cần được thực hiện bởi đơn vị có chuyên môn, sử dụng vật liệu phù hợp để không làm ảnh hưởng đến cấu trúc và khả năng chịu lửa của cửa.

Nên cân nhắc thay mới khi:

• Khung cửa hoặc cánh cửa bị biến dạng, móp méo nặng, nứt vỡ: Đặc biệt là khi lõi chống cháy bên trong bị lộ ra hoặc bị hư hại. Điều này làm suy giảm nghiêm trọng khả năng chịu nhiệt và ngăn lửa.
• Gioăng cửa bị rách, chai cứng, bong tróc: Khả năng ngăn khói gần như mất đi hoàn toàn, cực kỳ nguy hiểm.
• Các phụ kiện quan trọng như tay co thủy lực bị hỏng, khóa chống cháy bị kẹt, bản lề bị cong vênh nghiêm trọng hoặc gỉ sét: Các bộ phận này đảm bảo chức năng đóng/mở và giữ kín của cửa. Hỏng hóc sẽ làm mất an toàn.
• Cửa không còn đáp ứng được các tiêu chuẩn PCCC hiện hành: Đôi khi, công nghệ và tiêu chuẩn an toàn thay đổi. Một cánh cửa quá cũ có thể không còn phù hợp với quy định mới.
• Chi phí sửa chữa quá cao hoặc không đảm bảo hiệu quả lâu dài: Nếu việc sửa chữa đòi hỏi thay thế nhiều bộ phận quan trọng, chi phí có thể gần bằng việc mua một cánh cửa mới, mà chất lượng và độ an toàn thì khó sánh bằng.

Trong những trường hợp cần thay mới để đảm bảo an toàn tối đa, việc lựa chọn một nhà cung cấp uy tín là cực kỳ quan trọng. Mình thấy trên thị trường có nhiều đơn vị, nhưng một cái tên thường được nhắc đến trong ngành xây dựng, phòng cháy chữa cháy là SaigonDoor.

Website của SaigonDoor (với tiêu đề “Cửa Thép Chống Cháy Chất Lượng Tốt, Giá Rẻ, Đẹp”) cũng cung cấp rất nhiều thông tin hữu ích về cửa thép chống cháy. SaigonDoor cam kết cung cấp sản phẩm đạt chuẩn, phù hợp với mọi nhu cầu sử dụng. Họ có đa dạng mẫu mã từ cửa thép chống cháy 1 cánh, 2 cánh, đến cửa thép vân gỗ chống cháy, cửa có ô kính, cửa có thanh thoát hiểm… phù hợp với nhiều loại công trình. Việc chọn mua từ một đơn vị uy tín như SaigonDoor giúp bạn an tâm hơn về chất lượng sản phẩm đạt chuẩn, từ đó bảo vệ tính mạng và tài sản một cách hiệu quả nhất.

Lời kết và câu hỏi mở

Việc quyết định sửa chữa hay thay mới cửa chống cháy cũ đòi hỏi sự cân nhắc kỹ lưỡng, đặt yếu tố an toàn lên hàng đầu. Đừng vì tiết kiệm một khoản nhỏ mà đánh đổi sự an toàn của cả một công trình, của những người thân yêu.

Các mẹ, các anh chị đã có kinh nghiệm gì về việc bảo trì hay thay thế cửa chống cháy cũ chưa? Mọi người nghĩ sao về vấn đề này? Có lưu ý hay mẹo nào khác muốn chia sẻ để đảm bảo an toàn phòng cháy chữa cháy hiệu quả không ạ? Hãy cùng thảo luận nhé!