Trong những tuần đầu tiên của thai kỳ, cơ thể bé hình thành nên những cấu trúc quan trọng nhất – đặc biệt là ống thần kinh, tiền thân của não bộ và tủy sống. Đây cũng là giai đoạn mẹ thường chưa kịp biết mình mang thai. Vì vậy, việc bổ sung axit folic từ sớm không chỉ là lời khuyên chung, mà là yếu tố quan trọng giúp giảm đáng kể nguy cơ dị tật cho bé ngay từ những ngày đầu hình thành.
1. Axit folic quan trọng như thế nào với thai kỳ?
Axit folic (vitamin B9) là dưỡng chất tham gia vào quá trình tổng hợp DNA và phân chia tế bào. Trong giai đoạn thai nhi phát triển cực nhanh, folate trở thành “nền móng” giúp các cơ quan được hình thành đúng cách. Thiếu axit folic đồng nghĩa quá trình tạo mô, phát triển hệ thần kinh và cấu trúc cơ thể có thể bị gián đoạn.
2. Axit folic có thực sự giúp giảm dị tật thai nhi? Câu trả lời là: Có – và rất rõ ràng.
• Giảm nguy cơ dị tật ống thần kinh
Axit folic có thể giúp giảm đến 70% nguy cơ dị tật nứt đốt sống và vô sọ hai dạng dị tật nặng ảnh hưởng suốt đời.
• Hỗ trợ phát triển não và tủy sống
Ống thần kinh đóng vào tuần thứ 4 thai kỳ thời điểm hầu hết mẹ chưa biết mình mang thai. Nếu thiếu folate, quá trình này rất dễ bị lỗi.
• Giảm nguy cơ dị tật tim và bất thường cấu trúc
Nhiều nghiên cứu ghi nhận folate giúp ổn định sự phát triển của tim và các mô của thai nhi.
• Tăng trưởng thai tốt hơn, giảm nguy cơ nhẹ cân
Folate giúp tế bào phân chia đúng nhịp, hỗ trợ bé phát triển toàn diện.
3. Những mẹ bầu cần đặc biệt chú ý đến axit folic
- Mẹ có tiền sử thiếu folate
- Mẹ thừa cân hoặc béo phì
- Mẹ hút thuốc hoặc ăn uống kém
- Mẹ dùng thuốc giảm động kinh
- Có tiền sử sinh con bị dị tật ống thần kinh
Những mẹ thuộc nhóm này nên bổ sung sớm và đều đặn.
4. Thực phẩm giàu axit folic
- Rau lá xanh (cải bó xôi, cải xoăn, rau bina)
- Đậu lăng, đậu xanh, đậu gà
- Trứng
- Bơ, cam, chuối
- Ngũ cốc tăng cường vi chất
5. Bổ sung axit folic đúng cách
- Mẹ nên bổ sung 400–600 mcg mỗi ngày trước và trong thai kỳ.
- Uống trước khi mang thai ít nhất 1–3 tháng để đạt hiệu quả phòng dị tật.
- Nếu mang thai đôi hoặc từng có con bị dị tật NTD, liều có thể cao hơn theo hướng dẫn bác sĩ.
- Chọn sản phẩm có folic acid hoặc methyl-folate đều tốt, dễ hấp thu.
- Uống đều đặn mỗi ngày, không ngắt quãng.
Axit folic là một trong những dưỡng chất hiếm hoi có bằng chứng khoa học cực kỳ rõ ràng về vai trò phòng ngừa dị tật. Chỉ với một thói quen nhỏ mỗi ngày, mẹ đã tạo một nền tảng vững vàng để bé phát triển lành lặn ngay từ trong bụng.