Gia vị giúp món ăn thêm đậm đà, nhưng nếu lạm dụng, một số loại lại có thể khiến cơ thể mất cân bằng sinh học, ảnh hưởng đến giấc ngủ và sức khỏe lâu dài. Dưới đây là ba loại gia vị phổ biến được các chuyên gia cảnh báo nên kiểm soát lượng dùng, đặc biệt vào buổi tối.

1. Ớt: Gây kích thích thần kinh và rối loạn giấc ngủ

Cảm giác cay nồng từ ớt là “niềm vui” của rất nhiều người, nhưng trong thực tế, đây lại là một trong những nguyên nhân hàng đầu gây mất ngủ.


Thành phần capsaicin trong ớt có khả năng kích thích hệ thần kinh, khiến cơ thể tăng nhiệt độ và tăng nhịp tim. Trong khi đó, để có một giấc ngủ sâu, thân nhiệt cần hạ thấp tự nhiên. Việc cơ thể bị “tăng nhiệt” khiến bạn khó chìm vào giấc ngủ hoặc dễ tỉnh giấc giữa đêm.

INTERNATIONAL HOT AND SPICY FOOD DAY | January 16 - National Day CalendarMột nghiên cứu đăng trên International Journal of Psychophysiology chỉ ra rằng, ăn đồ cay sát giờ ngủ khiến thời gian ngủ sâu giảm đáng kể. Ngoài ra, ớt còn có thể gây ợ nóng, trào ngược axit và khó tiêu nếu ăn thường xuyên vào buổi tối.

Nguy hiểm hơn, một số loại bột ớt bị mốc có thể chứa độc tố aflatoxin – chất được Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) xếp vào nhóm có nguy cơ gây ung thư gan. Vì vậy, việc ăn cay kéo dài không chỉ làm giảm chất lượng giấc ngủ mà còn ảnh hưởng xấu đến gan và hệ tiêu hóa.

2. Đường: Khi “ngọt” trở thành kẻ thù của giấc ngủ

Đường là gia vị phổ biến trong hầu hết các món ăn và đồ uống, nhưng lượng đường nạp vào cơ thể mỗi ngày lại thường vượt xa mức khuyến nghị.


Ăn nhiều đường, đặc biệt là vào buổi tối, khiến đường huyết tăng nhanh rồi hạ đột ngột. Cơ thể sẽ phản ứng bằng cách tiết ra hai hormone adrenaline và cortisol – vốn có tác dụng kích thích thần kinh, làm tim đập nhanh và khiến bạn tỉnh táo.

Hidden Sugars and DiabetesKết quả là thay vì cảm thấy thư giãn, bạn lại rơi vào trạng thái căng thẳng, khó ngủ hoặc ngủ không sâu.


Một nghiên cứu của American Journal of Clinical Nutrition cho thấy, chế độ ăn nhiều đường không chỉ làm giảm giấc ngủ sâu mà còn khiến tần suất thức giấc trong đêm tăng lên. Thiếu ngủ kéo dài làm rối loạn đồng hồ sinh học, dẫn đến các bệnh mạn tính như béo phì, tiểu đường type 2 và viêm mãn tính.

Hiệp hội Tim mạch Hoa Kỳ (AHA) khuyến cáo, lượng đường bổ sung hằng ngày không nên vượt quá 25g với phụ nữ và 36g với nam giới. Việc hạn chế đồ ngọt không chỉ giúp bạn kiểm soát cân nặng mà còn cải thiện rõ rệt chất lượng giấc ngủ.

3. Muối: “Thủ phạm thầm lặng” khiến cơ thể mất cân bằng

Không ít người có thói quen ăn mặn mà không nhận ra rằng muối chính là yếu tố gây ảnh hưởng trực tiếp đến giấc ngủ.


Khi ăn quá nhiều muối, nồng độ natri trong máu tăng lên, buộc cơ thể phải giữ nước để cân bằng. Tình trạng này khiến tim phải hoạt động nhiều hơn, huyết áp tăng cao và mạch máu co cứng – tất cả đều khiến cơ thể khó thư giãn và ngủ sâu.

How to Fix a Dish That's Too Salty | Engoo Tin tức hàng ngày

Nghiên cứu đăng trên tạp chí Sleep chỉ ra rằng chế độ ăn nhiều muối có thể làm trầm trọng thêm chứng ngưng thở khi ngủ. Natri dư thừa khiến dịch lỏng tích tụ quanh vùng hô hấp, gây ngáy và thiếu oxy từng đợt trong đêm. Thiếu oxy kéo dài làm tăng nguy cơ đột quỵ, suy tim và giảm tuổi thọ.

Theo khuyến nghị của Bộ Nông nghiệp Hoa Kỳ (USDA), lượng natri tối đa cho người trưởng thành không nên vượt quá 2.300 mg mỗi ngày, tương đương với một thìa cà phê muối. Giảm lượng muối trong bữa ăn không chỉ giúp bạn ngủ ngon hơn mà còn là bước quan trọng để bảo vệ tim và não bộ.

Giấc ngủ – “thước đo” của sức khỏe và tuổi thọ

Giấc ngủ là quá trình phục hồi năng lượng quan trọng nhất của cơ thể. Việc ăn uống sai cách, đặc biệt là lạm dụng các gia vị mạnh như ớt, đường và muối, có thể phá vỡ nhịp sinh học tự nhiên.

29,900+ Think Sleep Stock Photos, Pictures & Royalty-Free Images - iStock


Các chuyên gia khuyến nghị, nên hạn chế ăn cay, mặn, ngọt vào buổi tối và tăng cường rau xanh, thực phẩm giàu magiê, vitamin B6 để cải thiện chất lượng giấc ngủ.

Một chế độ ăn điều độ, kết hợp với việc đi ngủ đúng giờ và tránh sử dụng thiết bị điện tử trước khi ngủ, chính là “công thức vàng” giúp cơ thể khỏe mạnh, tinh thần minh mẫn và tuổi thọ được kéo dài.

📰 Nguồn tổng hợp: QQ, Sleep Foundation, American Journal of Clinical Nutrition