Giữa núi rừng trung du và miền núi phía Bắc, cộng đồng người Cao Lan từ bao đời nay vẫn lưu giữ nhiều bí quyết chăm sóc sức khỏe và sắc đẹp hoàn toàn từ thiên nhiên. Điều đặc biệt khiến nhiều người ngạc nhiên là phụ nữ Cao Lan, dù sống trong điều kiện lao động nương rẫy vất vả, vẫn thường có làn da mịn màng, ít mụn, sắc da hồng hào, ít gặp các vấn đề nóng trong, sỏi thận hay sỏi mật.
Một trong những “bí mật” được truyền miệng qua nhiều thế hệ chính là việc sử dụng thảo dược rừng – đặc biệt là cây găng gật, một loại cây quen thuộc với người dân bản địa nhưng còn khá xa lạ với nhiều người miền xuôi.
1. Cây găng gật – thảo dược rừng gắn liền với đời sống người Cao Lan
Cây găng gật là loài cây mọc tự nhiên trong rừng, ven suối, bìa đồi tại các tỉnh như Tuyên Quang, Thái Nguyên, Bắc Kạn… Đối với người Cao Lan, găng gật không chỉ là một loại cây rừng thông thường mà còn được xem như vị thuốc thanh nhiệt – làm mát cơ thể rất quý.
Theo kinh nghiệm dân gian, người Cao Lan thường thu hái lá, thân non hoặc cả cây găng gật, phơi khô hoặc dùng tươi để nấu nước uống hằng ngày, đặc biệt vào những thời điểm cơ thể dễ sinh nhiệt như mùa hè hoặc khi ăn nhiều đồ cay nóng.
2. Bí quyết giúp phụ nữ Cao Lan có làn da đẹp, ít mụn
Khác với nhiều phương pháp chăm sóc da hiện đại, phụ nữ Cao Lan tin rằng muốn da đẹp thì phải mát từ bên trong. Cây găng gật được xem là thảo dược giúp:
Thanh nhiệt, giải độc gan
Hỗ trợ đào thải độc tố tích tụ trong cơ thể
Giúp cơ thể cân bằng, hạn chế nóng trong
Khi cơ thể được thanh nhiệt tốt, các biểu hiện ngoài da như mụn nhọt, rôm sảy, da xỉn màu cũng giảm dần. Nhiều phụ nữ Cao Lan duy trì thói quen uống nước găng gật thường xuyên nên làn da ít bị mụn viêm, mụn bọc, da mịn và đều màu hơn.
Không cần mỹ phẩm cầu kỳ, họ vẫn giữ được vẻ đẹp tự nhiên nhờ chăm sóc từ gốc rễ – bên trong cơ thể.
3. Thanh nhiệt – tiêu mụn – đẹp da một cách tự nhiên
Theo kinh nghiệm dân gian, cây găng gật có vị hơi đắng, tính mát. Chính vị đắng này lại được coi là yếu tố giúp:
Làm mát gan
Giảm tình trạng nóng trong sinh mụn
Hỗ trợ cơ thể tự điều chỉnh, cân bằng âm dương
Phụ nữ Cao Lan thường uống nước găng gật thay nước lọc trong những ngày nắng nóng hoặc khi thấy cơ thể có dấu hiệu nổi mụn, nhiệt miệng. Sau một thời gian, da trở nên thông thoáng, ít dầu, mụn giảm rõ rệt, đồng thời cảm giác nóng bức trong người cũng được cải thiện.
4. Hỗ trợ ngừa sỏi thận, sỏi mật theo kinh nghiệm dân gian
Ngoài công dụng làm đẹp da, cây găng gật còn được người Cao Lan tin dùng để lợi tiểu, hỗ trợ thanh lọc đường tiết niệu. Đây cũng là lý do vì sao trong cộng đồng này, tỷ lệ người mắc sỏi thận, sỏi mật theo quan sát dân gian khá thấp.
Việc uống nước găng gật thường xuyên giúp:
Tăng đào thải nước tiểu
Hạn chế cặn lắng trong thận và đường mật
Giúp cơ thể nhẹ nhõm, dễ chịu hơn
Tất nhiên, đây là kinh nghiệm dân gian truyền đời, không thay thế cho điều trị y khoa. Tuy nhiên, chính thói quen sử dụng thảo dược mát lành từ rừng đã góp phần giúp người Cao Lan duy trì sức khỏe ổn định lâu dài.
5. Cách người Cao Lan sử dụng cây găng gật hằng ngày
Cách dùng cây găng gật khá đơn giản:
Dùng cây găng gật khô hoặc tươi
Rửa sạch, cho vào nồi đun với nước
Uống như nước trà trong ngày
Nước găng gật có vị thanh, hơi đắng nhẹ, dễ uống, đặc biệt thích hợp với người hay nóng trong, da dễ nổi mụn, người làm việc trong môi trường nóng hoặc ăn uống nhiều đạm, dầu mỡ.
6. Giá trị của thảo dược rừng trong chăm sóc sắc đẹp hiện đại
Ngày nay, khi xu hướng làm đẹp tự nhiên, an toàn, bền vững ngày càng được ưa chuộng, những tri thức bản địa như cách dùng cây găng gật của người Cao Lan càng trở nên quý giá.
Không cần mỹ phẩm đắt tiền, không lạm dụng hóa chất, phụ nữ Cao Lan vẫn giữ được nét đẹp mộc mạc, khỏe khoắn nhờ thảo dược rừng – quà tặng của thiên nhiên.
Kết luận
Cây găng gật không chỉ là một loại thảo dược rừng bình dị mà còn là bí quyết giúp phụ nữ Cao Lan thanh nhiệt, tiêu mụn, đẹp da tự nhiên, đồng thời hỗ trợ phòng ngừa sỏi thận, sỏi mật theo kinh nghiệm dân gian.
Giữa cuộc sống hiện đại đầy áp lực và ô nhiễm, việc học hỏi và ứng dụng những tri thức thảo dược truyền thống như cây găng gật chính là cách để con người quay về với thiên nhiên, chăm sóc sức khỏe và sắc đẹp một cách bền vững.

