Merinco rất vinh dự được lắng nghe chia sẻ của ThS.BS Nguyễn Quang Bảy, Bệnh viện Bạch Mai, về một trong những sai lầm nguy hiểm nhất mà người bệnh đái tháo đường thường mắc phải: tin rằng mình khỏe vì… vẫn thấy bình thường, dù đường huyết đã vượt xa mức an toàn.
Trong một buổi khám gần đây, bác sĩ gặp người bệnh 54 tuổi, mắc đái tháo đường hơn 10 năm, đang dùng ba loại thuốc uống chất lượng cao và thăm khám định kỳ tại bệnh viện tư. Mọi thứ tưởng chừng rất tốt cho đến khi bác sĩ hỏi: “Anh có đo đường huyết tại nhà không?”. Anh đáp nhẹ nhàng: “Em vẫn thấy bình thường nên không đo.”
Nhưng kết quả xét nghiệm 5 ngày trước đó lại cho thấy đường máu 7,79 mmol/L và HbA1c 8,06%, đều vượt ngưỡng mục tiêu điều trị. Điều đó có nghĩa: đường huyết của anh đang mất kiểm soát, chỉ là cơ thể không báo động bằng triệu chứng.
Vì sao “vẫn thấy bình thường” lại nguy hiểm đến vậy?
Khi đường máu tăng trong khoảng 7–11 mmol/L, đa số người bệnh không có bất kỳ triệu chứng nào. Không tiểu nhiều, không khát, không mệt. Thận chưa đào thải đường, cơ thể yên ắng như “mặt hồ phẳng lặng”, nhưng bên dưới, mạch máu đang bị tổn thương từng ngày.
Chính sự im lặng này khiến đái tháo đường tuýp 2 được gọi là “căn bệnh của thập kỷ”:
62,6% người mắc không biết mình bị bệnh
30–50% đã có biến chứng ngay khi được chẩn đoán
Bác sĩ Bảy ví tăng đường huyết dai dẳng như mối mọt trong nhà gỗ: bên ngoài vẫn đẹp, nhưng bên trong đã mục ruỗng.
Ở trường hợp bệnh nhân trên, HbA1c 8,06% cho thấy tình trạng tăng đường huyết sau ăn – nhóm bệnh nhân dễ chủ quan nhất. Đường huyết lúc đói nhìn có vẻ “ổn”, nhưng chỉ 1–2 giờ sau bữa ăn, đường máu tăng vọt rồi duy trì nhiều giờ. Đây là “thủ phạm thầm lặng” gây biến chứng tim mạch – nguyên nhân tử vong hàng đầu của người mắc đái tháo đường.
Sau khi thăm khám, bác sĩ đã điều chỉnh thuốc, kê thêm statin và yêu cầu người bệnh đo đường huyết tại nhà ít nhất 2 lần/tuần theo hướng dẫn Bộ Y tế.
Hướng dẫn đo đường huyết tại nhà: Mỗi con số là một dữ liệu cứu bạn
1. Khi nào nên đo đường huyết?
Buổi sáng lúc đói
2 giờ sau ăn
Khi có triệu chứng nghi ngờ: run tay, đói cồn cào, choáng
Trước khi ngủ nếu nguy cơ hạ đường huyết
2 lần/tuần nếu bệnh ổn định
Người mới chẩn đoán hoặc đang đổi thuốc nên đo thường xuyên để bác sĩ nắm được mô hình biến động.
2. Mục tiêu đường huyết tham khảo
Đói: 4,4 – 7,2 mmol/L
Sau ăn 2 giờ: < 10 mmol/L
HbA1c: < 7% (hoặc theo chỉ định riêng)
3. Chọn máy đo phù hợp
Một máy đo tốt cần cho kết quả nhanh, chính xác, dễ dùng. Ngoài máy truyền thống, bệnh nhân có thể chọn máy đo liên tục (CGM) như Sinocare iCan i3 CGM, theo dõi đường huyết 24/7 mà không đau ngón tay.
4. Vì sao cần đo tại nhà?
Phát hiện tăng đường huyết sau ăn
Giúp bác sĩ điều chỉnh thuốc đúng
Tránh hạ đường huyết
Hiểu cơ thể phản ứng với ăn, ngủ, vận động
Giảm nguy cơ biến chứng
Kết luận
Đái tháo đường không gây đau ngay lập tức – và chính điều đó khiến nhiều người chủ quan. “Cảm giác bình thường” đôi khi chỉ là lớp vỏ mỏng che đi những tổn thương mạch máu nghiêm trọng đang diễn ra.
Như lời ThS.BS Nguyễn Quang Bảy:
Đo đường huyết tại nhà không phải để “xem cho biết”, mà để biết mình có đang an toàn hay không. Mỗi phép đo là một bước bảo vệ cơ thể khỏi biến chứng mắt, thận, thần kinh và đặc biệt là tim mạch.
Merinco tin rằng, với sự đồng hành của bác sĩ và các thiết bị y tế chính xác, người bệnh hoàn toàn có thể chủ động sống khỏe cùng đái tháo đường. Hãy bắt đầu từ thói quen nhỏ hôm nay: đo đường huyết đều đặn – đó chính là hành động mạnh mẽ nhất để bảo vệ tương lai của bạn