Ở Na Hang – Tuyên Quang ai cũng biết cụ Tiệu, năm nay đã bước sang tuổi 90 nhưng lưng vẫn thẳng, chân vẫn vững. Cụ đi bộ quanh bản như trai trẻ, lúc thì chăm đàn gà, lúc lại ngồi đan gùi. Khách đến chơi thường ngạc nhiên hỏi:
“Cụ ơi, sao tuổi cao mà lưng cụ vẫn khỏe thế?”
Cụ chỉ cười hiền:
1. Sơn Thục – cây thuốc quen thuộc của người vùng cao
Cụ Tiệu kể ngày xưa người Tày, người Dao Na Hang vẫn dùng cây Sơn Thục để trị đau lưng, nhức mỏi, lạnh gân lạnh cốt.
Sơn Thục được đào lên, rửa sạch, đồ chín rồi phơi cho đến khi chuyển màu đen sẫm. Thứ rễ nhìn giản dị ấy nhưng:
Làm ấm cơ – gân
Giảm đau lưng do lạnh
Lưu thông khí huyết
Bồi bổ thận giúp xương chắc
Cụ bảo: “Thuốc rừng nó lành, hợp với người già. Không nóng, không mệt, uống vào ngủ cũng sâu hơn.”
2. Thói quen dùng Sơn Thục của cụ Tiệu
Uống nước sắc mỗi sáng
Cụ đã dùng Sơn Thục từ lúc ngoài 50 tuổi, khi lưng bắt đầu đau do làm nương nhiều.
Mỗi buổi sáng cụ sắc:
Sơn Thục 10g
Nước 700ml
Sắc còn 1 bát
Chia làm 2 lần uống.
Cụ nói:
“Ngày nào cũng uống, bỏ một hôm thấy người nặng nặng chẳng quen.”
Sau khoảng 1 tháng cụ thấy đỡ hẳn, cúi xuống đứng lên không còn đau thắt ngang lưng.
Xoa bóp bằng rượu Sơn Thục
Cụ Tiệu không uống rượu nhưng vẫn làm một bình để xoa bóp:
Sơn Thục 300g
Quế chi, gừng khô mỗi thứ 50g
Ngâm với 2 lít rượu
Mỗi tối trước khi ngủ, cụ xoa rượu vào lưng, hai đầu gối, rồi nằm duỗi người 5 phút.
Cụ cười:
3. Bảo dưỡng cơ thể bằng vận động nhẹ
Dù 90 tuổi nhưng cụ rất chịu khó hoạt động:
Sáng đi bộ quanh bản
Trưa ngủ 1 giấc ngắn
Chiều chăm rau, quét sân
Tối xoa bóp rồi nằm thả lỏng cơ thể
Cụ bảo:
“Thuc chỉ có tác dụng khi mình không lười vận động. Uống mà cứ nằm ỳ thì chẳng ăn thua.”
4. Lợi ích cụ Tiệu nhận được khi dùng Sơn Thục
Theo lời cụ, dùng Sơn Thục đều đặn mang lại:
Lưng ấm, không còn đau lạnh
Đi lại thoải mái, lên xuống dốc dễ
Xương khớp bớt cứng khi trời lạnh
Ngủ sâu hơn, ít tỉnh giấc ban đêm
Người nhẹ nhõm, khỏe khoắn
Nhiều người trong bản thấy vậy cũng làm theo và bảo rằng giảm mỏi lưng khá rõ sau 2–3 tuần.
5. Lời khuyên của cụ Tiệu cho người đau lưng
Cụ nói rất giản dị:
“Cây Sơn Thục không phải thần dược uống cái khỏi ngay. Nó hợp với người kiên trì. Uống đều, xoa đều, vận động đều là lưng khỏe thôi.”
Cụ cũng dặn:
Dùng vừa phải, đừng tham
Người nóng quá thì giảm liều
Người huyết áp cao chỉ nên xoa, đừng uống rượu
Mỗi tháng nghỉ vài ngày cho cơ thể “thở”
Câu chuyện của cụ Tiệu – một ông cụ 90 tuổi ở Na Hang – không phải điều gì ghê gớm, nhưng nó cho thấy sức mạnh của thảo dược tự nhiên và sự kiên trì. Nhờ cây Sơn Thục mà cụ gìn giữ được cái lưng khỏe, cái dáng nhanh nhẹn suốt mấy chục năm.
Ai đang đau lưng, mỏi gối, có lẽ thử theo gìn giữ thói quen như cụ cũng là một cách tốt để cơ thể nhẹ nhàng hơn mỗi ngày.